'Als aankoop schip afketst, worden we ongeloofwaardig' iob Wortel: 'Een rijdende trein waar je niet uit kunt stappen' TEXELSE COURANT (imnvuuiumii nWlllMUHWHlHW el: 'Eerst dacht ik jammer dat der Slikke niet eerst bij mij is gekomen Maar ik dacht: het ia! van één man, niets van aan- en en gewoon doorgaan. Bij de de brief dacht ik dat nog steeds, erraste mij dat hij zóveel hand- nngen bij elkaar wist te krijgen, shet natuurlijk wel slim van hem zeggen dat ook aandeelhou- die met tegen de aanschaf van juwe boot zijn, konden tekenen, b me toen voorgenomen op de idering de aandeelhouders goed neren en het van me afgezet, dit traject loopt al vijf jaar. Het njdende trein waar je met meer int stappen. Achteraf gezien had sschien wel eerder op zijn ver moeten reageren, dan had deze .delijkheid wellicht niet ontstaan, dat deze aandeelhouders- idenng er komt, vinden we a.' Ie reactie op het pleidooi van Van ilikke nu toch vooruitlopend op irgadering komt, heeft meerdere nen. Dros: 'Er zitten een aantal i|keonjuistheden in zijn verhalen. «Hen we rechtzetten. We vinden an groot belang dat de aandeel- Iers, maar ook gebruikers van de dienst die geen aandeel hebben, lent<omm/ssaris van Teso Kees Dros: »e willen, is dat er een signaal wordt en fat het beleid van Teso breed wordt «Hopend op de vergadering een Meld hebben. Dit om te voorko- dat er een negatieve stemming aat en er tijdens de vergadering «gen gebeuren, ledereen heeft op zijn of haar mening, maar P basis van correcte gegevens, ten dat er zoveel mogelijk men- aarde vergadering komen, want illen zo weinig mogelijk stem- rerloren laten gaan. Wat we wil- dat er een signaal wordt afge lat het beleid van Teso breed gedragen. Of het werkelijk tot lemming over opschorting van «schaf van de nieuwe boot is volgens ons niet aan de Verbaasd Als Raad van Commissarissen hebben we het hele proces Ie aanschaf van de nieuwe boot ettend gevolgd, ons laten infor- en hebben we fiat gegeven dke stap die moest worden ge- ■n Als RvC staan we honderd ■et achter de directie en dit be- 9een enkele twijfel. Elk jaar zit- fiminimaal één keer bij een ver- "eg van de Ondernemingsraad is daar nooit een punt van dis- geweest Ook op de vergade- ae aandeelhouders, waar we elk lormatie hebben gegeven over "Jwe boot, is er nooit sprake van gas geweest.' Wortel: 'Er is wel Is vraag gesteld of de Molen- '81 kon worden verlengd, maar A had uitgelegd waarom dat Pplie is, heb ik er niemand meer Ifhoord. ledereen ging tevreden fa' uit. Het verbaasde ons te lat Van der Slikke al die jaren Pde vergaderingen is geweest, "sprivé-omstandigheden. ver slons.' Van der Slikke: 'Alleen laar ben ik niet geweest, omdat toon die avond z'n verjaardag Wortel: 'Als hij zich dan zo- !or9en maakt, waarom heeft hij le,st de directeur benaderd en "t informatie gevraagd. Als hij 3 '°ch naar de krant was ge- ZOu ik er geen enkele probleem 9ehad hebben.' "an der Slikke de benodigde ™eningen bij elkaar had, heb- hhem keurig ontvangen en bij ie9enheid nog eens toegelicht ""i we tot de aanschaf van de veerboot wilden overgegaan en ver teld dat we graag bereid zijn dit op de vergadering toe te lichten. Wij had den toen de indruk dat we hem had den overtuigd van de noodzaak tot de investering en waren verbaasd dat hij daarna toch met een agenda kwam, met daarop de stemming over de aanschaf.' Verantwoordelijkheid Kees Dros legt uit waarom de aan deelhouders formeel in zijn ogen niet over de aanschaf van de veerboot kunnen stemmen. 'Bij Teso kiezen de aandeelhouders de RvC. die de aan deelhouders vertegenwoordigen. In principe legt die één keer per jaar verantwoording af, tijdens de aan deelhoudersvergadering. De RvC adviseert de directie en toetst het beleid. Dat is een continu proces. De RvC doet een bindend voorstel over de aan te wijzen directeur, wat door de aandeelhouders al dan niet wordt overgenomen. Daarmee verlenen ze mandaat aan de directie. De directie wordt door de RvC gecontroleerd. De direct bestuurt de onderneming en is dus verantwoordelijk voor het beleid. Dat betekent automatisch dat de aandeelhouders niet mogen stem men over het beleid. Ze zijn er ook met verantwoordelijk voor, de direc tie wel. De verantwoordelijkheid van de aandeelhouders is het benoemen, of eventueel ontslaan, van directie en RvC. Ze kunnen wel de statuten wij zigen, bijvoorbeeld de doelstelling.' Wat Wortel steekt is de opmerking van Van der Slikke dat er anoniem moet worden gestemd, ook door de medewerkers van Teso. 'Uit die op merking zou je kunnen afleiden dat het personeel tegen de aanschaf van de veerboot zou zijn. Maar de mede werkers van Teso zijn juist vóór die aanschaf. Hun vertegenwoordiger, de Ondernemingsraad, heeft positief geadviseerd over de aankoop. Dat is voor mij van belang. Natuurlijk kan er best eens iemand tegen zijn, maar de overgrote meerderheid van het per soneel steunt de aankoop.' Inmiddels heeft Teso Van der Slikke mondeling toegezegd dat (eventuele) stemming anoniem gebeurt, wat (met uitzonde ring van bij de coöperatie) altijd ge beurt. Molengat Van der Slikke stelt dat de bijna 25 jaar oude Molengat na een ingrij pende onderhoudsbeurt wellicht nog dienst kan doen als reserveboot. Wortel. 'Dit schip is technisch en eco nomisch verouderd. Het is wel een reserveschip, maar we hebben het bijna jaarrond nodig. Beide schepen moeten absoluut honderd procent betrouwbaar zijn, want we kunnen niet het risico lopen dat één van de twee uit de vaart moet worden geno men. Dan heeft met alleen Teso een probleem, maar heel Texel. Van der Slikke stelt dat er nooit een fatsoen lijk rapport is verschenen over de in standhouding van de Molengat. Maar dat is er wel. In 1998 heb ik dat rap port in de aandeelhoudersverga dering gepresenteerd. Daarin is on derzocht wat het zou kosten om de Molengat na 2005 in stand te hou den. Daarbij moet je bedenken dat we na dat jaar bij de Molengat een aantal grote renovaties tegemoet gaan, die erg lang gaan duren. Daar voor zijn we het schip een maand of drie kwijt en kunnen we alleen met de Schulpengat varen. Dat is op zichzelf al een onacceptabele situatie. Bo vendien gaat het onderhoud van de Molengat gemiddeld zeker een half miljoen euro per jaar meer kosten, over een periode van tien jaar. Maar het blijft een oud schip, dat - ondanks de grote renovatie - kleine manke menten gaat vertonen, die irritaties zullen wekken en die tot uitval kun nen leiden. Bovendien: door ermee door te varen beperk je de oplopende hhhhMBMMHHHHI wachttijden niet en los je met het pro bleem op met de beperkte rijbaan breedte, die op de Molengat nog smaller is dat op de Schulpengat. De auto's worden steeds breder en in de zomer krijgen we het schip zelfs met meer goed volgeladen. De beste 25 jaar van het schip zitten er gewoon op. Verder is het zo dat de Schulpen gat in 2006, als dat schip vijftien jaar oud is, toe is aan wat wij noemen een midlife retrofit, een grote beurt. Dat duurt twee maanden. Dat zou bete kenen dat we dus vijf maanden met één schip moeten varen. Dat is met acceptabel. Wat we nu van plan zijn. is de Molengat nog een jaartje aan te houden, zodat we dit schip kunnen inzetten als de Schulpengat voor een grote onderhoudsbeurt uit de vaart moet. Want we kunnen geen risico's nemen ten aanzien van de continuï teit. We kunnen ons niet permitteren dat er in een druk weekend een boot uitvalt. Denk maar aan de wachttij den, het imago van Texel en de claims die bij logiesverstrekkers zul len binnenkomen. Dan doen de ge dupeerden met hun beklag bij de aan deelhouders, maar hier bij mij op kantoor. Dat bedoel ik met verant woordelijkheid.' Johan Friso Van der Slikke noemt de Johan Friso (JF). de Zeeuwse dubbeldekker van Bovendien past het schip met in ons concept van twee schepen. Het grote verschil met de PSD is dat deze veer dienst vijf veerboten heeft voor twee verbindingen. Dus zij hebben altijd een reserveschip. Daardoor hebben hun schepen een lagere inzetbaar heid. Teso heeft in elk schip een soort reserveschip ingebouwd. Er staan bijvoorbeeld extra motoren, voor als er eentje stuk gaat Dan kan de Teso- boot gewoon doorvaren en wordt de schade tijdens een reguliere dokbeurt gerepareerd. Onlangs is dat nog ge beurd. Om dezelfde inzetbaarheid te hebben, zouden er in de JF motoren en ander materiaal moeten worden gebouwd, zoals een fietsengang. Bij elkaar een investering van zo'n €5 miljoen. Bovenop de €10 miljoen aanschaf dus een totale investering van €15 miljoen, die je moet afschrij ven in twaalf jaar. Dat is niet veel goedkoper dan nieuwbouw, die we in 25 jaar afschrijven. Bovendien gaat het schip door het toegevoegde ge wicht nóg dieper liggen En dat wil len we al helemaal niet.' 'Een jaar of negen, tien geleden heb ben we contact gehad met de PSD. Zij gingen toen een nieuw schip bou wen. Ze stelden ons de vraag of wij dat schip later wilden overnemen. Toen wij aangaven daarvoor wel te voelen, mits de Schulpengat als uit gangspunt zou dienen, haakten zij af der, Rijkswaterstaat en de provincie is overeenstemming over het feit dat Teso in 2005 met de nieuwe boot gaat varen. Om te zorgen dat de nieuwe boot goed kan lossen, moet de afrit naar de stoplichten worden aangepast. Afgesproken is dat als de verplaatsing van de veerhaven op kort termijn zou plaatsvinden, wij van die aanpassing zouden afzien. Dan zouden we de extra capaciteit van de boot in die periode met gebruiken. Dat staat allemaal zwart op wit, ook in de aanbiedingsbrief van het rap port over de verplaatsing van de veer haven. Maar nu bekend is dat het lan ger gaat duren, moet de ver keerssituatie in Den Helder op korte termijn worden verbeterd. Dat bete kent dus het Molenplein, maar ook verderop.' Panoramadek Van der Slikke vraagt zich ook af of het nieuwe schip, dat bijvoorbeeld een panoramadek (atrium) krijgt, wel zo luxe moet zijn. Bij een goedkopere uitvoering zouden ook de tarieven omlaag kunnen, waardoor de veer dienst bij een eventuele aan besteding beter kan concurreren. Wortel: 'Het nieuwe schip ziet er goed uit en moet het visitekaartje van Texel zijn, maar is zeker niet veel luxer dan de Schulpengat. Het nieuwe atrium kost ongeveer €200.000,-. Op het de Provinciale Stoombootdienst (PSD), die voor €10 miljoen te koop zou zijn, als alternatief. Volgens hem steekt de nieuwe dubbeldekker die Teso wil aanschaffen dieper dan de JF, zodat er bij laag water meer af vaarten uitvallen. Wortel: 'Dit is nu zo'n feitelijke onwaarheid. Ten aan zien van de diepgang haalt Van der Slikke een aantal zaken door elkaar. Een boot heeft een ontwerpdiep- gang, die geldt als het schip gemid deld geladen is, en een maximale diepgang, als hij maximaal geladen is. Van der Slikke noemt de maximale diepgang van de nieuwe Teso-boot en de ontwerpdiepgang van de JF. Feit is dat de ontwerpdiepgang van het nieuwe Teso-schip 4,05 meter is en de maximale diepgang 4,40 me ter, net zoals bij de bestaande sche pen. De ontwerpdiepgang van het Zeeuwse schip is 4,30 meter, de maximale diepgang 4,75 meter. Dat zou betekenen dat er bij extreem laag water vaker niet kan worden gevaren, wat voor ons niet acceptabel is.' Vol gens Van der Slikke is dat risico be perkt, omdat het een reserveschip betreft. Wortel: 'Wij praten niet over een reserve, maar over een tweede schip, dat het hele jaar vaart. Juist in de winter, als de Schulpengat in dok ligt, hebben we last van laag water.' Verder is het zo dat de Schulpengat 244 voertuigen kan vervoeren en de JF 210. Dat is dus echt minder. Bo vendien mogen er op de Schulpen gat 1750 passagiers en op het Zeeuwse schip maar 1000. Dat is zelfs significant minder. De salon is gewoon veel te klein, de capaciteit voor personen kunnen we daardoor op dit schip niet uitbreiden.' Reserveschip Wortel: 'Ander probleem met de JF is dat er geen fietsengang en geen bejaardenaccommodatie op zitten. Dc vervoersprognose n luim v.s. dc werkelijke ontwikkeling t t r t voertuigen 1999 2000 2001 2002 2003 200.J 2005 2006 2007 2008 209 Jaren De vervoersprognose van Teso. omdat zo'n boot te duur zou worden. Toen hebben ze dus gebouwd zoals zij dat wilden. Met onder andere als gevolg dat de JF enkelwandig is, ter wijl wij dubbelwandig varen, wat een stuk veiliger is. Onze schepen zijn zó gebouwd dat als je midden op het Marsdiep een probleem krijgt, ze al tijd een haven kunnen halen. Op het gebied van kwaliteit, veiligheid en continuïteit heb je met de JF veel minder dan bij onze schepen, het is voor ons écht geen overweging ge weest SWATH Van der Slikke noemde in eén van zijn brieven ook de SWATH (Small Waterplane Area Twin Hullschepen), een klein schip dat snel naar Den Helder zou kunnen varen. Wortel: 'Een heel komisch verhaal. Van der Slikke zegt dat het een snelle boot is. Maar hij gaat vijftien knopen, net zo snel als het nieuwe schip. De SWATH kost €12,- miljoen terwijl er maar 180 passagiers op kunnen, 50 fietsen en 10 brommers. Als je er nog een voor ziening voor ambulances op zou maken, wordt het nóg duurder. Wat moet zo'n SWATH oplossen? Sneller zijn ze niet, wel akelig duur. Drie van die SWATH's zijn net zo duur als één nieuwe Teso-boot en vervolgens kun je dan 540 mensen per uur overzet ten. Nu zijn dat er 4000. Bovendien: zo'n extra schip voor alleen' passa giers zou nodig zijn als de haven wordt verplaatst, zodat bijvoorbeeld bezoekers van het ziekenhuis in Den Helder kunnen worden afgezet. Maar ik heb net het rapport van de Grond- mij binnen over de verplaatsing van de haven (waartoe de gemeenten Den Helder, Texel, de Provincie en Teso opdracht hebben gegeven, red.), waarin staat dat verplaatsing van de haven de eerste vijftien jaar nog niet aan de orde is. Dus het pro bleem dat mensen verder van de stad Den Helder worden afgezet, speelt nog lang met. Mocht dat in de toe komst wél gebeuren, dan zijn wij er zeker voor in om met een kleiner schip een verbinding met de stad Den Helder te onderhouden Maar dan zijn er wel betere én goedkopere oplossingen.' Haven De toenemende verkeersstroom van en naar de boot was voor de Hel- derse wethouder Robert Waltmann aanleiding met akkoord te gaan met de aanpassing van de afrit van de haven in Den Helder, die nodig is om de boot te kunnen lossen. Wortel: 'Met de gemeenten Texel, Den Hei- totale investeringsbedrag dus niet heel veel. Bovendien is het atnum niet alleen een luxe voorziening, het voegt ook zitaccommodatie toe. Groepen benaderen ons wel met de vraag of ze tijdens een overtocht apart kunnen zitten. Nu kan dat niet, maar het atrium is daar een mooie ruimte voor. Op deze wijze verdient het zich terug. Als je dat allemaal bekijkt, dan valt het met de extra kosten wel mee.' Goedkoper? Volgens Van der Slikke had Teso door met aanbesteden te wachten de prijs van het nieuwe schip nog verder kun nen drukken. Wortel: 'De ene keer zegt hij dat het schip met €60 miljoen duurder is, en nu weer goedkoper. Misschien wel, misschien met, dat kun je nooit met zekerheid zeggen. Feit is wel dat ik de RvC een jaar ge leden heb verteld dat wij op een goed moment gingen tenderen (offerte vra gen en laten bouwen, red.). We zaten aan het begin van de recessie, de scheepswerven gingen leeg staan. Als een werf ziet aankomen dat het orderpakket leeg loopt, is deze bereid diep te gaan om de organisatie over eind te houden. Zit je bij een werf die al moeilijkheden heeft, zoals de werf Bijlsma in Friesland, dan kom je in de problemen. Dan loop je het risico dat het onafgebouwde schip bij een werf staat die over de kop is. Dat pro bleem heeft rederij Wagenborg nu. Wij hebben gezocht naar een goede werf. Damen heeft z'n belangen breed verspreid over de wereld, heeft continuïteit en bood toch een scherpe prijs. Langer wachten, ik weet niet of dat verantwoord was. Gezien het verloop van de recessie denk ik dat we zelfs al een beetje aan de late kant waren.' Geloofwaardigheid 'Er zijn speciaal voor dit project men sen aangenomen die er al twee jaar keihard aan werken om het bestek volgens planning vóór 1 januari klaar te krijgen. We hebben kosten ge maakt. Ik denk dat we aan advies en onderzoek alleen al 1,5 tot 2 miljoen euro hebben uitgegeven. We hebben bijvoorbeeld de werven op een rij gezet en er daarvan negen geselecteerd. Dat gebeurde op basis van financiële critena, of ze een order pakket hadden dat bij ons paste, of ze gaten hadden in hun orderpakket, happig zijn en of ze aan onze kwaliteitseisen voldoen. We zijn bij al die werven langs geweest, hebben ze begin februari het bestek gegeven en gevraagd of ze het wilden door rekenen. Dat vraagt veel van hun tijd en kosten. Toen de offertes half april binnenkwamen, moesten we wel doorzetten. Zulke offertes hebben een beperkte houdbaarheid van een paar maanden. Damen legde twee offertes voor ons neer: eentje voor €38,5 miljoen, levering 1 juni, en een offerte voor levering na de zomer voor €36 miljoen Als goed koopman ben ik met die werf gaan praten, om snel tot contractvorming over te gaan, waardoor ze akkoord gingen en konden organiseren dat ze voor €36,3 miljoen de boot toch op 1 juni kunnen leveren. Door snel te hande len hebben we €2,2 miljoen verdiend. Dat is de reden dat ik echt niet lan ger kon wachten. Dan zou ik mijn werk niet goed hebben gedaan en hadden mensen mij terecht verwijten kunnen maken. Als ik toen had ge zegd we doen het toch maarniet, dan zouden we als onderneming onze geloofwaardigheid op het spel heb ben zet. Om organisatorische rede nen willen wij het nieuwe schip op 1 juni 2005 in de vaart hebben. Stijging vervoersvolume Volgens Van der Slikke geeft Teso ten aanzien van de gestegen ver voerscijfer een verkeerde voorstelling van zake. Uit de jaarverslagen maakt hij op dat de vervoersprognose is toegeschreven naar de aanschaf van het nieuwe schip. Hij geeft aan dat de stijging van het vervoersvolume zich vooral in het voor- en naseizoen voor doet en dat het aantal wachtende voertuigen in boekjaar 2001-2002 zelfs is gedaald, wat de capaciteits verhoging volgens hem niet nodig maakt. Wortel: 'We zitten nog steeds aan de bovenkant van de vervoers prognose die in 1998 is gemaakt. In de afgelopen negen jaar is Teso 35 procent meer voertuigen gaan ver voeren. Dat zit deels in de sei zoensverlenging, maar ook in het hoofdseizoen. Vanaf 1994 tot pak weg 2000 is er ook in het hoofd- seizoen, op de vrijdagen, 30 procent groei geweest. Dat komt doordat mensen korter op vakantie gaan en doordat er slaapplaatsen zijn bijgeko men. Tot 2015 verwachten we een groei van 17 procent. Dit is gezien de afgelopen jaren een zeer behoudend percentage. Op sommige dagen hebben we nu al twee tot tweeëneen half uur wachttijd en dat is teveel. Als die 17 procent er bijkomen, wordt dat nog ernstiger. Door lagere tarieven in de daluren te berekenen, kunnen we het vervoer iets bijsturen, maar niet voldoende. We denken zeker de nieuwe boot nodig te hebben. Want het vervoer mag in deze tijd van re cessie misschien stabiliseren, er ko men ook weer goeie jaren, waarin het vervoer weer zal toenemen. En de nieuwe boot moet wel 25 jaar mee.' Tarieven Van der Slikke stelt dat door uitstel van de aanschaf geld beschikbaar komt om de tarieven voor de Texelaars te verlagen. Hij zegt dat het verhaal van Teso. dat de tarieven vanaf 1994 niet zijn gestegen, onjuist is. Ook pleit hij ervoor dat Texelaars voorrang hebben. 'Want als ze nu moeten aansluiten in de rij, worden ze voorbijgereden door Duitsers die wel een voorrangskaart kunnen betalen Wortel: 'We moeten met vergeten dat Teso de tarieven vöör auto- en per sonenvervoer sinds 1994 niet meer heeft verhoogd en in 1996 zelfs met 6 procent heeft verlaagd. Als je de inflatie meerekent, betekent dat ab soluut gezien een verlaging van 35 procent. Dat is omzet die de onder neming naar eigen keus heeft laten schieten. We zijn uitgegaan van een investering van €56 miljoen en nu blijkt dat hij €36 miljoen gaat kosten. Ik denk dat de RvC aan mij de vraag zal voorleggen hoe ik met dat voor deel om zal gaan.' Dros: 'Teso is er de afgelopen jaren in geslaagd de tarieven stabiel te houden. Die €20 miljoen die we nu besparen op de begroting, wordt natuurlijk in de ta rieven doorberekend. We zullen zeker naar de taneven kijken, maar ik moet me ten aanzien van dat onderwerp heel voorzichtig uitdrukken.' Wortel: 'In ieder geval gaan de tarieven door de aanschaf van het nieuwe schip niet omhoog. Ik heb altijd gezegd: maximaal volgen we het peil van de inflatie. Dat hoeven we nu dus met te doen. Maar we willen zeker geen ze nuwachtig verloop van de tarieven, zoals andere rederijen in het recente verleden wel hebben laten zien, on langs nog naar aanleiding van de gestegen gasolieprijzen. Om die te genvaller, of bijvoorbeeld een lager vervoersaanbod, op te kunnen van gen, moeten we een reserve hebben. We streven naar stabiele taneven. Die is nu €20 miljoen groter.' Dros: 'Ik denk dat zo'n potje het eiland juist in moeilijke tijden goed van pas zal ko men.' Gerard Timmerman Teso-directeur Rob Wortel"Van groot belang dat er een juist beeld bestaat. |tNSDAG 28 MEI 2003 begrijpen best dat sommige mensen hun wenkbrau- i hebben gefronst toen wij, kort vóór de extra aandeel- dersvergadering, de nieuwe boot bestelden. Maar het echt niet anders. We hebben een projectorganisatie op- cht en daarvoor mensen aangenomen. De voorberei- I is al jaren aan de gang en de kosten tot nu toe bedra- alleen al €1,5 tot 2 miljoen. Als we in dit stadium zouden iken, dan gooien we niet alleen veel geld overboord, Ïir ook onze geloofwaardigheid.' Het zijn heftige tijden j r Teso-directeur Rob Wortel en de nieuwe president- imissaris Kees Dros. Voorafgaand aan de extra aandeel- dersvergadering van komende maandag in sporthal Genoegen reageren ze alsnog op de actie van Jan Aris der Slikke

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 2003 | | pagina 11