Dageraad Teso's laatste zijladingsschip i Geknipt 2 nmMm Het ruige land achter de Rovershut teso .TEXELSE COURANT" tt. sMrt VW krijgt geld voor website 'Mooi verzonnen, niks van waar' Blikvanger Horizontoer in Den Burg Nieuwe biljarts voor dorpshuis Draadloos internet in Waddenhaven Lieuw werkt aan bezoekboerderij Molenkoog open op warme avond E Agenda Hoogwater te Oudeschild Colofon 3edrijvig heid Makreelvisserij in Oudeschild DINSDAG 5 AUGUSTUS 2003 n n l-\ei aI/ f~\i/rtr* Wa onrs in Kot L* - Alsof hij Huug Snoek weer zag staan met de bezem op het achter dek, om de schooljongens in toom te houden. Een jeugdherinnering die in oktober 1980 opkwam bij Theo Buisman, toen hij als opva rende van NIOZ-schip Tyro op de Zaïre-rivier in Angola in het passagierschip Kalua het voorma lige Teso-schip De Dageraad her kende. Het vaartuig was een kleine dertig jaar eerder het meest 'luxe en mooiste' schip dat de Texelse veerdienst had laten bouwen. Een schaalmodel ervan is woensdag te zien op de folkloremarkt in Den Burg. De Dageraad verving destijds het oude stoomschip Marsdiep, dat na de verlenging en motorisering van de Dokter Wagemaker in 1952 dienst deed als reserveschip. Ook in die ja ren groeide het vervoersaanbod en de Marsdiep was veel te klein om de Wagemaker, die een capaciteit had van 1000 passagiers en 25 luxe au to's, te vervangen. Al in 1953 werden plannen ontwikkeld, maar het wach ten was op het besluit over de aan legplaats: verbetering van de haven van Oudeschild of verhuizing naar 't Horntje. Toen de algemene vergade ring van Teso op 15 april 1954 met De rubriek Over de long in het katern Neon van De Telegraaf beschreef deze week een bezoek aan De Vlie gende Koe, 'het nieuwste eettentje van het eiland' 'Even zoeken is het wel, maar als we het eetcafé - verbor gen in een van de kleine straatjes van Texels 'hoofdstad' Den Burg - gevon den hebben, voelen we ons ook met een thuis.' De Dageraad, in de vijftiger jaren vlaggenschip van Teso, gefotografeerd op 11 oktober 1955, toen het voor het eerst de haven van Oude schild binnenvoer. T°la vruwi d"* Ktktwrrvso) Als Kalua varend op de Zaïre-rivier in Angola. grote meerderheid van stemmen be sloot dat het Oudeschild zou blijven, en er dus en zijlandingsschip nodig was, werden de meuwbouwplannen opnieuw uitgewerkt. Bij de inschrij ving kwam ASM uit Arnhem met 1.238.015,- als laagste uit de bus. De Dageraad die op 11 oktober 1955 werd overgedragen aan Teso, was in (Arottottoto Theo Buisman) menig opzicht een bijzonder schip, dat tal van technische aanpassingen had ondergaan. De 57 meter lange veerboot was te lang om te keren in de haven, en moest dus achteruit de havenmond verlaten. Dit stelde hoge eisen aan de constructie van de schroefas. Het laaddek bevond zich achter op het schip, terwijl salons en kajuiten op het voordak waren gesi tueerd. Doordat de machinekamer in het achterschip was ondergebracht, werden trillingen van de dieselmotor nauwelijks gevoeld in de passagiers- verblijven. En doordat de leiding van de schroefas kort was, werd het vermogensverlies door wrijving in de lagers gereduceerd. Een verstelbare schroef zorgde ervoor dat het toeren tal van de motor zo min mogelijk hoefde te veranderen. Een boeg schroef maakte het achteruitvaren makkelijker. Maar het systeem dat in theorie zo prachtig leek, gaf in de praktijk problemen. De haven bleek veel te krap voor het zware schip. De Dageraad reageerde bijvoorbeeld te traag op het koproer. Mankemen ten zorgden ervoor dat het schip in 1955 en 1956 tijdrovende reparaties moest ondergaan. In 1961 kreeg het schip een nieuwe radarinstallatie, die datzelfde jaar alweer reparaties moest ondergaan. Toen na veel discussie alsnog werd besloten de veerhaven te verplaat sen, voer De Dageraad op 5 mei 1962 voor het eerst vanaf 't Horntje. Maar nadat Teso was overgeschakeld op kopladingsschepen werd De Dage raad overbodig. Op 10 juni 1965 werd het schip overgedragen aan Rederij Doeksen, die het onder de naam Noord Nederland inzette tussen Ter schelling en Harlingen. In december 1974 begon De Dageraad aan haar derde leven. Omgedoopt tot Kalua onderhield het in Angola diensten vanuit thuishaven Luanda op Soyo, Cabina en Nogui. Tijdens een roerige tijd in het Afrikaanse land gingen sterke geruchten dat de Kalua als gevolg van oorlogshandelingen zou zijn vergaan. Bemanningsleden van de Tyro, dat voor het NIOZ onderzoek uitvoerde in de zuidelijke Atlantische Oceaan, ontdekten het sterk ver waarloosde Teso-schip in 1980 ech ter op de Zaïre-rivier en namen een kijkje aan boord, waarbij ze onder meer een asbak met de naam Teso aantroffen. Of de oude veerboot daar nog steeds vaart is onduidelijk. In de negentiger jaren is mets meer van het schip vernomen. Een oproep in de Texelse Courant van Teso-matroos Dirk Kuiter, die warme herinneringen aan het schip koestert en het materi aal voor dit artikel leverde, bracht geen duidelijkheid. De WV heeft €9781,- gekregen van het Europees subsidieprogramma Leader Plus voor nieuwe interac tieve diensten op haar website. Door nieuwe toepassingen kunnen bezoekers van www.texel.net zelf kijken op welke dagen er plaats is bij een accommodatie en kunnen ze rechtstreeks een overnach tingsadres boeken via de website. De nieuwe interactieve toepassingen op de website zijn een vervolg op het zogeheten e-mail response manage ment systeem dat de VW begin 2002 in gebruik nam. Met behulp van dat programma worden vragen die per e- mail worden gesteld automatisch beantwoord. De computer reageert op woorden in de vraag en stelt op basis daarvan een antwoord samen. Op die manier voorkomt de WV dat vragen te laat worden beantwoord of blijven liggen De Texelse VW was vorig jaar de eerste organisatie bui ten de Randstad die een dergelijk systeem in gebruik nam. Vanuit het Leader Plus werd daarvoor toen €20.692,- beschikbaar gesteld De nieuwe toepassingen, waarvoor nu subsidie is verstrekt, werden sa men met de Texelse Vereniging voor Logiesverstrekkers opgezet. Het is onderdeel van het allotment dat de VW aanbiedt aan recreatieonder nemers. Zij kunnen daarbij onder meer de verhuur van accommodatie, promotie, administratieve afhande lingen en de telefoonbeantwoording in handen van de VW geven. Volgens Leader Plus bieden de nieuwe toe passingen op de website het toeris tisch recreatief bedrijfsleven op het eiland de kans om gezamenlijk van nieuwe technologieën gebruik te maken. Doordat met één systeem wordt gewerkt, is afstemming en sa menwerking ook goed mogelijk op de website. 'Mooi verzonnen, maar niks van waar.' Dat vindt Cor Ellen van het verhaal van Kees Osse, de Oosteren- der die volgens de rubriek Waar ge- beu rd aan een tak hing om zich op zijn paard te installeren. 'De man was geen Oosterender, maar woonde aan het Meyertebos, waar nu Hans Boom zit. Het was een handelaar met kip pen en geiten, die voor zijn dresseer wagen een wat vlugge vos had. Als hij op de bok sprong, dan nam hij eerst een aanloopje.' Het is fantastisch wat die Irene Maas aan het ploegen is in de Ploegelanden. Op zoek naar de ge metselde spoelbak, die zij zeker zal vinden, als je aanvoelt hoe groot het enthousiasme is. De ene scherf na de andere ontrafelt weer een deel van de geschiedenis van Texel en juist daarom is ons eiland zo interes sant, het is heel wat meer dan de zandplaat die verondersteld wordt. Wanneer mijn gasten daar weer eens wat gekscherend over spre ken, dat hoopje zand, die 35 kilome ter korrels met een beetje landbouw erop, hier en daar een ijverig kerkje, een vispaleisje en dat is het dan. Dat soort mensen stuur ik ogenblik naar EcoMare, ik roep vrolijk uit dat ze terug moeten gaan tot de ijstijd, vertel over het stoere volk dat hier rondliep en -loopt, en zeg vervol gens nog eens hartgrondig dat sommigen gewoon met in staat zijn te voelen dat er geschiedenis in de grond huist. Dat is nu juist Texel! Ik moet zeggen dat het helpt, ze ko men wel wat meer onder de indruk terug en staren opeens met andere ogen naar de Hoge Berg en hun ver beeldingskracht is na zo'n bezoek wel degelijk verhoogd. Dit in tegen stelling tot de vogelaars die bij ons logeren. Daar is het bijna omge keerd, iedere dag weer. Zo'n dag begint bij deze mensen overigens erg vroeg. Om zes uur hoor je het vrolijke trip trap gedoe in de keuken en dan met kijkers en enorme toe stellen gewapend zie ik ze gaan. Altijd bereid, altijd wakker, altijd uit op nieuwe kennis en ervaring. Die kennis is vaak wel wat vermoeiend uitvoerig en hoewel ik veel van vo gels houd en erg graag naar hen kijk en luister, hoef ik niet tot in de punt jes te weten hoe hun slagpennen, veren, broedtijd en psychische ge steldheid in elkaar steken Alle vo gelaars hebben gemeen dat ze ver onderstellen dat de niet-vogelaars eigenlijk toch diezelfde interesse hebben of zouden moeten hebben. Zo stapelen de schriftjes met gesig naleerde groenpootruiters zich langzaam op en ik weiger dit sys teem zelf bij te houden. Iets anders is mijn verdriet over de afschuwelijke teloorgang van de oer-Hollandse iep. De gemeente rooit zich de dagen door en de kaal slag in de boomsingels is Overal waar te nemen. Er schijnt over tien jaar mogelijk geen iep meer in Ne derland te staan als het zo doorgaat. Dan kunnen we alleen nog maar naar al die oude schilderijen kijken en naar onze kleinkinderen roepen: zulke bomen heb ik ook nog ge kend. Die ellendige lepspintkever die via de schimmel aan zijn pootjes de ziekte voortbrengt kan ik wel van de wereld afkijken. Niets is zo treurig als een rij dode iepen waar nog wat levende iepen naast staan, wetend dat die over korte tijd ook aangetast zullen zijn. Het is een slagveld en we blijven achter met met uit de grond te krijgen stammen, beklad met een rood spulletje dat de zaak nog ver der moet doden. Gisteren sprong er een vrolijk kind over mijn erf, en beweerde dat het bos dat geen bos meer is opeens vol rode paddestoe len stond. Ik liep er wat droefgees tig naar te kijken, de touwen van mijn hangmatten in mijn hand, want de bomen waar ze zo handig om heen geknoopt zaten, zodat ik de hangmatten zo kon aanhaken, wa ren er gewoon niet meer. Er is nau welijks een boom meer, een vreemd kaal veld vol treurige rotzooi staart mij aan en overal verbeeld ik mij spintkevers die in hordes over de grond rennen, op zoek of ze soms ook andere bomen kunnen opvre ten. Tenslotte zijn wij ook massaal van de aardappelen op de pasta overgegaan. Het zijn geen paddestoelen, zei ik bits tegen het te vrolijke kind. Ik vind van wel, zei het kind doodleuk. Jij kan toch altijd alles maken, je kunt hier een reuze bouwwerk maken, klonk het opgewekt naast mij. Of een trampoline, of een wip...het is hier veel leuker. Mijn herinnering ging even terug naar een jaar of zes geleden toen ik met een handzaag een prachtig gat maakte in de bomensingel, om het wijde Texelse landschap toe te laten vanui. mijn tuin en huis. We waren allemaal blij met die verruiming, uitzicht op rogge en op een horizon. Die herin nering gaat er met meer in. Boven dien staat er dit jaar helemaal geen rogge, maar mafs. En niets is erger dan maïs in het landschap. Dana Rover Zelfs het toilet is rijkelijk gedecoreerd rost gekleurd mozaïek. Voor de kleintjes zijn er spellet les en kleurpotloden uitgestald en voor de oudjes onder ons lig gen er tijdschriften, kranten, boeken én leesbrillen klaar. De kaart van het café is een allegaartje. Leuke en simpele gerechten als broodjes, sala des, soepen, een pannenkoek, pasta, vis, vlees en buiten de kaart om nog twee gerechten op het bord. Geen enorme keuze, maar niet duur en voor elk wat wils. En het grote voor deel: de keuken is open tot twee uur 's nachts. In het centrum van Den Burg wordt maandag 11 augustus de vijftiende editie van de Horizontoer gehou den. Vanaf 16.00 uur worden er tal van activiteiten gehouden op de Groeneplaats, de Stenenplaats en in horecagelegenheden. 's Middags begint de Horizontoer op de Groeneplaats. waar kinderen mee kunnen doen aan het project World Wide Wishes. Hierbij maakt de jeugd een groot fokzeil voor één van de vijf schepen van de Horizontoer. Deelne mers kunnen hun mooiste droom of gedachte op het zeil schilderen, waardoor een verzameling wensdro men ontstaat. Op de Groeneplaats en Stenenplaats zijn tegelijkertijd straat optredens. Vanaf 21.30 uur wordt 's avonds in zeven cafés live-muziek gespeeld. De Vereniging Dorpscommissie De Koog gaat over tot de aanschaf van drie nieuwe biljarts in dorps huis De Hof aan de Dorpsstraat. De organisatie heeft hiervoor €5.000,- uit het Oranjefonds ontvangen. Eerder was de dorpscommissie al verzekerd van een investerings subsidie van €3.443,- van de ge meente. 'De biljarts in het dorpshuis worden vrij intensief gebruikt', vertelt Bart Bos van de dorpscommissie. 'Er komt dus een keer een eind aan die dingen. Nu komen er drie wedstrijd- biljarts in plaats van gewone. Die kunnen dan ook tijdens de Texelse kampioenschappen worden ge bruikt.' Het dorpshuis schaft met de subsidies ook een nieuwe afwas machine aan. De Waddenhaven Texel in Oude schild biedt met ingang van deze week de service van draadloos inter net aan de afgemeerde schepen. Er was al mternetstation in het haven gebouw, maar nu kunnen plezier- vaarders met een laptop vanaf hun eigen boot beschikken over breed band internet. Door een kaartje met antenne in de laptop te steken wordt verbinding gemaakt met de hoofd post in het havengebouw. Het net werk is aangelegd door de landelijk opererende firma ViaWia. Agrarische natuurvereniging De Lieuw wil een zogeheten bezoek boerderij op Texel creëren, zodat mensen kunnen zien wat agrarisch natuurbeheer in de praktijk bete kent. In het najaar wil de vereniging haar ongeveer honderdvijftig leden aanschrijven met de vraag wie in teresse heeft voor het plan. Op de bezoekboerderij moet het vol gens secretaris Ineke Hin mogelijk worden om dia's en posters te verto nen en mensen moeten mee het land op kunnen om het agrarisch natuur beheer met eigen ogen te aanschou wen. 'Dan kunnen ze onder meer zien hoe slootkanten worden gemaaid en beheerd. En er kan natuurlijk ook een link met de eigen bedrijfsvoering worden gemaakt.' De Lieuw was aanvankelijk van plan vier boerderijen (een melkvee-, bol len-, veeteelt- en gemengd bedrijf) een bezoekboerderij te laten worden. Omdat het binnenhalen van subsi dies tegenviel, is volgens Hin beslo ten het bij één bezoekboerderij te houden. Het subsidieprogramma Leader Plus heeft €12.600,- beschik baar gesteld voor het project. Bij het stimuleringsprogramma Kop en Munt is €11.750,- voorhanden. 'Dat geld is bedoeld om bij de boerderij een ruimte in te richten waar mensen kun nen worden ontvangen en van thee of koffie voorzien.' Bedoeling is dat de eigenaar van een bedrijf zelf de rondleidingen verzorgt. De Lieuw hoopt dat de bezoek boerderij vanaf volgend jaar kan gaan draaien. Hin: 'Daarmee kunnen we dan beter laten zien wat we zoal doen. Nu sta je met een stand op de Hoornder Landbouwdag, maar daar kun je toch niet voldoende een beeld mee geven.' Volgens Hin zou het mooi zijn als de toekomstige bezoek boerderij grenst aan een ander bedrijf waar aan agrarisch natuurbeheer wordt gedaan. 'Dan zouden mensen bij één rondleiding toch meerdere aspecten kunnen zien.' Zwembad Molenkoog in Den Burg is vandaag (dinsdag) tot negen uur 's avonds geopend. Met speciale mu ziek wordt een tropische sfeer ge creëerd en de mogelijkheid bestaat tegen betaling aan te schuiven aan de barbecue op het terras van het pavil joen. Dinsdag 5 augustus Op het ZDH-veld in Den Hoorn voetbalt een Texelse selectie te gen een Amerikaans jeugdteam. Aanvang 19.00 uur. Op de wielerbaan in Den Burg begint om 19.00 uur een wedstrijd van Wielervereniging Texel. In de hervormde kerk van De Cocksdorp begint om 20.15 uur een concert van Gaby de Goede (sopraan) en Colet Nierop (harp). De toegang is gratis, na afloop wordt een inzameling gehouden ter bestrijding van de gemaakte kosten. Om 21.00 uur begint op Landal Greenparks bij De Cocksdorp een optreden van de Texelse band Make me Smile. In Cinema Texel draaien Termina tor 3 (aanvang 13.30 en 21.30 uur), Sinbad (14.00 uur). De Kameleon (16.00 en 19.00 uur), Bruce Almighty (16.15 en 21.45 uur) en Charlie's Angels (19.15 uur). Woensdag 6 augustus Van 12.00 tot 16.00 uur wordt in zwembad Molenkoog in Den Burg de Sportkaravaan gehouden. Met klim- en zeephellingen en ander opblaasbaar spektakel. Om 14.00 uur begint in EcoMare het kinderprogramma 'Zeehond binnenstebuiten', voor kinderen van 9 tot en met 12 jaar. Deelname kost €4,50, opgave bij EcoMare, tel. 317741. Bij paal 28 gaat om 19.30 uur een strandloop van start over diverse afstanden. Inschrijven kan vanaf 19.00 uur bij het paviljoen. In dorpshuis De Bijenkorf in Oosterend begint om 19.45 uur een bridgedrive, ledereen is wel kom. Deelname kost €2,50. In discotheek Question Plaza in Den Burg begint om 21.00 uur een 538 drive-inshow met Martijn Kolkman. In Cinema Texel draaien Termina tor 3 (aanvang 13.30 en 21.30 uur), Sinbad (14.00 uur), De Kameleon (16.00 en 19.00 uur), Bruce Almighty (16.15 en 21.45 uur) en Charlie's Angels (19.15 uur). Donderdag 7 augustus Om 12.00 uur begint in EcoMare de poppenkastvoorstelling 'Jonas Jan en het ei', speciaal voor kin deren van 4 tot en met 8 jaar. In de straten van De Cocksdorp begint om 19.00 uur een ring steekwedstrijd om het Texels kam pioenschap. De brandweer verzorgt een de monstratie op de Hoornder Don derdag. Aanvang 19.00 uur. De kramenmarkt in Den Hoorn begint al om 14.00 uur. Di. 05 0.55 en 14.04 u. Wo. 06 1.30 en 14.54 u. Do. 07 2.20 en 16.00 u. Vr. 08 3.50 en 17.20 u. Za. 09 5.30 en 18.47 u. Zo. 10 7.15 en 20.16 u. Ma. 11 8.35 en 21.14 u. Di. 12 9.24 en 22.20 u. Aan het strand is het ongeveer een uur eer der hoogwater De zon komt 10 augustus op om 6.13 uur en gaat onder om 21 14 uur, 5 augustus eerste kwartier, 12 augustus volle maan. In de hervormde kerk van Dell begint om 20.00 uur eenil gesproken) dia-avond over'J Toegang €1,20. In discotheek Question Pig Den Burg begint om 21 .OOuu avond met een DJ van Radio In Cinema Texel draaien Terr tor 3 (aanvang 13.30 en 21,3j Sinbad (14.00 uur), De Karn (16.00 uur), Bruce Almightyf en 19.15 uur), Charlie's A; (19.00 uur) en Tombraider 2 p uur). Vrijdag 8 augustus Bij Oudeschild begint om uur een tijdrit van Wielerverer Texel. In discotheek Question Pij Den Burg begint om 21.00u The Box Night met Arlo van| en Colin Banks. In Cinema Texel draaien Terr tor3(aanvang 13.30 en21.3( Sinbad (14.00 uur), De Kam (16.00 uur), Bruce Almightyj! en 19.15 uur), Charlie's k (19.00 uur) en Tombraider2( uur). Om de drukte het hoofd tel* zet TESO geregeld een extra in en verzorgt dan in die pa ieder half uur een afvaart,! vanuit Den Helder als vanaf' Dat gebeurt donderdag en a dag van 9.35 tot 16.05 uur.r van 6.35 tot 20.05 uur, zaü van 8.35 tot 15.05 uur en zs van 14.35 tot 20.05. Desorc moeten automobilisten rei: houden met wachttijden.lt kunnen die op Texel tussen!! 17.00 uur en in Den Heldert 13.00 en 18.00 uur oplopent uur. Zaterdag moet op Te« sen 10.00 en 12.00 uur enr Helder tussen 11.00 en 1-51 naar verwachting een half u den gewacht. Op de anden worden in principe geen v den verwacht. Nadere in kan worden verkregen 0222-369600 of e-mail teso.nl. De veerdienst her een eigen website: www.te Uitgave van Uitgeverij v/h Langeveld de Rooy bv Verschi|nt op dinsdag en vrijdag Redactie: Warmoesstraat 45 1791 CN Den6 Postbus 11 1790 AA Den Burg Telefoon 0222 - 36 26 20 Telefax 0222 - 32 30 00 E-mail redactie@texelsecouraR Gerard Timmerman (hoofdredactw Joop Rommets Jeroen van Hattum Harry de Graaf Louise van der Sluis Buiten werktijd: Jeroen van Hattum Telefoon 31 60 89 of 06 - 13 675 Advertenties en abonnementen: Spinbaan 6 1791 MC Den Burg Telefoon 0222 - 36 26 00 Telefax 0222 -31 41 11 E-mail info@lenr.nl Op al onze advertentiocont/acten on aanbHd too zijn van too passing do Regelen voor hst* wezen van do Stichting ROTA. geveobgd t« zoals gedeponeerd brj do Kamer van Keept* brieken te Amsterdam onder nummer 4li1 exemplaar van de Regelen voor hel Advei wordt op uw verzoek kosteloos toegezonden Abonnementsprijzen 2003: Per half jaar 32,20 30,70 iu| Per jaar 62.70 60.70 Bij verzending naar het buitenlane'J portokosten verschuldigd. di Beëindiging abonnement: Uitsluitend schriftelijk en 4 weken afloop van de abonnementsperid De firma Proshipping uit Den Hel der organiseert sinds vorige week vistochten waarbij makreel wordt gevangen en ter plekke aan boord wordt gerookt. 'Toeristen hebben misschien wel eens de behoefte om iets anders te doen dan een tochtje met de garnalenkotter.' In thuishaven Den Helder heeft de firma een rondvaartboot en een schip waarmee soortgelijke tochten wor den gehouden. Eigenaar Ed Pronk zag in Texel een goede mogelijkheid om zijn broodwinning uit te breiden. 'Er is natuurlijk een hoop toerisme. Garnalen gaan hier hartstikke goed, maar misschien willen toeristen een keer op makreel vissen.' Door omstandigheden was de Borndiep deze zomer eigenlijk niet beschikbaar. Toch lukte het onlangs het schip in gereedheid te brengen. 'Daardoor zijn we pas laat in het toeristenseizoen begonnen. In de haast hebben we een soort proef project opgestart. We willen eerst kij ken hoe het loopt. Bij de gemeente hebben we ook gevraagd of we de kaartverkoop vanuit zo'n loketje mo gen regelen, maar daar heb ik nog niks van gehoord. We richten ons specifiek op gezinnen met kinderen tussen de 8 en 16 jaar. Die makreel die ter plekke woroi en gegeten. Ook kunnen ze meenemen naar de campira de barbecue', vertelt Pront De Borndiep neemt maxnw gasten mee op een makre die duurt van io.00 tot 161 De Borndiep. waarmee op makreel gevist gaat worden

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 2003 | | pagina 2