Gehandicapten vieren
vakantie in Tesselhuus
Campinggasten krijgen al
bij aankomst een gele kaart
Tussen bronsgroen eikenhout en Texelse schapei
'Niet de vader, wel een tijdelijke opvoeder'
Visserskoor telt duizend toehoorde
Tesselhuus
'Argumenten
voetpad paal 9
zijn niet zuiver'
.TEXELSE j COURANT"
Waar gaan we dit jaar naar toe in onze vakantie? Doen we een
vliegreis, gaan we met de auto, plannen we een sportieve
wandelvakantie of springen we op de fiets? Heel normale vra
gen, waarbij meestal niet over hef hoe wordt nagedacht. Hoog
stens over toereikende financiële middelen en de plaats van be
stemming. Dat een vrije keuze van hoe en waar de vakantie door
te brengen niet altijd zo vanzelfsprekend is, ontdek je als je in
aanraking komt met mensen die een min of meer ernstige li
chamelijke handicap hebben. Kun je dan wel op vakantie en,
zo ja, hoe richt je die dan in? Een dagje meelopen in het
Tesselhuus in De Koog leerde dat hier wel één en ander voor
komt kijken.
De vakantiedag van de groep uit
Zuid-Limburg, die deze week Texel
komt verkennen, begint heel relaxed
De groep bestaat uit zeven vakantie
gangers, waarvan er zes in een rol
stoel zitten, en negen begeleiders.
'Een luxe verhouding,' vertelt
begeleidster Jacqueline Witte, die om
tien uur de verslaggever van de
Texelse Courant begroet. De deelne
mers aan de vakantieweek hebben
allen te maken met een ernstige vorm
van spierdystrofie. Een aandoening
die wordt gekenmerkt door langzaam
erger wordende krachtsvermindenng
elkaar van eerdere vakanties op
Texel, maar ook de nieuwkomer on
der de verzorgers, Tom Korten, draait
mee alsof hij nooit anders heeft ge
daan. Zijn bijnaam, Twee meter el
lende. vanwege zijn lengte, is hem
dan ook maar bij wijze van plagen
toebedeeld Hij is er zelfs trots op.
Als de vrijwilligers om half negen het
kopje thee achter de kiezen hebben,
wordt het tijd dat iedereen opstaat
om de vakantiedag te vieren.
Jacqueline: 'We hebben maar twee
tilliften, dus het is 's morgens vech-
wordt gedeeld. Niet mekkeren en het
beste ervan maken. Eén voor een
komen ze binnenrijden: Ralph,
Joachim, Rob, Léon en Christiaan.
Joyce, de enige vrouwelijk deelne
mer. wandelt er achteraan. Zij en
Joachim hebben hun eigen plannen
voor de dag gemaakt en gaan van
daag met met de groep mee.
Tijdens het ontbijt zijn de vrolijke
schermutselingen niet van de lucht.
Begeleiders en vakantievierders kun
nen uitstekend met elkaar overweg,
zo blijkt Er wordt verbaal heel wat
afgedold, waarbij 'harde' grappen
met geschuwd worden. Tegen
Christiaan, die een lawaaimakende
politieauto op zijn tafelblad heeft
staan en deze met snel genoeg het
zwiigen oplegt 'Zo broeder, kun je
hem met uitzetten? Ben je gehandi
capt of zo!' Of: 'Jongen, wacht maar.
Straks in de lift laten we je gewoon
hangen Uitgebreid wordt er gela
chen om ontgroeningsrituelen die
nieuwe begeleiders moeten onder
gaan, maar als Ron met het voorstel
van jeukpoeder komt, krijgt hij te ho
ren: 'Dat bewaren we voor jou. Je
kunt je toch met krabben,' waarop
Het Tesselhuus, idyllisch gelegen
aan de Ruijslaan aan de rand van
De Koog, vakantiehuis van de
Stichting Texel-Vakantie Gehan
dicapten, biedt mindervaliden al
21 jaar de mogelijkheid om een
actieve doe-vakantie op Texel te
houden. Organiseerde de stich
ting in het begin twee weken per
jaar, nu zijn de mogelijkheden uit
gebreid tot elf weken. Dit is mo
gelijk dankzij de giften van
trouwe donateurs, bedrijven, par
ticulieren, Lions- en Rotaryclubs.
Jaarlijks maken zo'n 88 zwaar li
chamelijk gehandicapten gebruik
van de mogelijkheid om voor
even in een andere omgeving te
zijn, nieuwe contacten te leggen
en echt vakantie te kunnen vie
ren. Sinds 1982 werden al ruim
1400 personen uitgenodigd om
deel te nemen aan ongeveer 170
vakantieweken. Onmisbaar daar
bij is de hulp van begeleiders.
Mensen die bereid zijn om een
week van hun vakantie beschik
baar te stellen aan begeleiding
van de deelnemers van deze
vakantieweken. De vakantie van
deze week wordt verzorgd door
Het Tesselhuus en de Lionsclub
Venray, in samenwerking met de
VSN, de Vereniging Spierziekte
Nederland, afdeling Limburg
Een rustig begin van de vakantieweek m het Tesselhuus.
en afname van de spiermassa. Bij en
kelen maakt de ziekte het noodzake
lijk om meermalen daags via een
mondkapje extra zuurstof toegediend
te krijgen of door middel van appa
ratuur de longen te reinigen en 'open
te stomen'. Voor verschillenden is het
niet meer weggelegd zelf de hand
naar de mond te brengen of te krab
ben bij jeuk. De 17-|arige Christiaan
krijgt tijdens het eten een vernuftig
apparaat aan zijn stoel gemonteerd,
die het met bediening van een
joystick door zijn andere hand moge
lijk maakt zijn arm in allerlei posities
te bewegen, zodat hij toch nog zelf
kan eten.
De leeftijd van de deelnemers aan
deze Texelweek varieert van zeven
tien tot zevenentwintig. Opvallend is
de goede sfeer. De meesten kennen
ten om de badkamer. Nou ja, bij wijze
van spreken dan.' Ron, de 'slijmbal'
van de groep, zoals ter introductie
wordt meegedeeld, heeft het gevecht
gewonnen en zit al hoog en droog
aan de ontbijttafel te wachten. Hij is
19 jaar en woont in Kerkrade. Het als
eerste aan tafel zitten is niet direct
een voordeel, met het uitzicht op al
de heerlijkheden die er staan uitge
stald en de verse, geurende brood
jes die uit de zakken worden geschud
terwijl hij er nog niet aan mag komen.
Zijn geduld wordt nog ruim een uur
op de proef gesteld, voordat iedereen
present is en het ontbijt kan begin
nen. Hij blijft er heel laconiek onder,
zoals onder veel andere dingen. Het
is niet anders en dan moet je met
zeuren. Een opvatting die door ook
door de andere vakantiegangers
Ron zelf nog het hardst lacht. 'Zijn
kop staat altijd op glunderen,' deelt
Tom dan mee. 'Zelfs als hij slaapt.
Maar hij krijgt dan ook een nachtzoen
van een mooie meid als onze
Jacquelien.'
Voor een mindervalide is het heel
vervelend alsmaar aan- of nage
staard te worden. Léon (27) en Ron
(19) zijn het erover eens: 'Kinderen
vinden we niet erg. Die zijn nieuws
gierig en stellen vragen omdat iets
nieuw voor ze is, maar verder interes
seert het hun met echt. Ze willen ge
woon weten en huppelen dan weer
verder. Maar volwassenen die je de
hele tijd aanstaren en die al starend
langs lopen en je dan ook nog staan
na te kijken. Je ziet hun gezicht ver
anderen en je hóórt ze denken: oh,
wat zielig. Dat is erg! Maar we nemen
wraak. Donderdag gaan we zelf apies
ki/ken. We zoeken een mooi terras uit
in Den Burg en nemen allemaal een
paar bordjes mee Vanavond of mor
gen gaan we ze maken. We moeten
nog even over de teksten nadenken,
maar het wordt zoiets als: Ja ik ben
gehandicapt. Wat is jouw excuus?
We willen een reactie uitlokken.' Om
nakijkers te ontmoedigen, heeft Léon
achter op zijn stoel al een grote
sticker met de tekst: Kijk, ze kijken.
Ron wil niet alleen door provocatie
reacties uitlokken. Hij is al enige tijd
aangesloten bij de infogroep GIPS
(Gehandicapten Informatie Project
Scholen) Zuid-Limburg. Tweemaal
per week geeft hij op basisscholen in
de regio Kerkrade-Heerlen-Sittard
voorlichting over hoe het is om te
Verraste reacties aan boord van de TX10 bij het binnenhalen van de vangst.
'Onze Herman' zet vakantieganger Rob netjes op de kant.
moeten leven met een handicap. Tij
dens de lessen, die telkens tweeën
eenhalf uur in beslag nemen, geeft hij
ook een demonstratie met een so
ciale hond, een zogeheten SoHo,
meestal een golden retriever of een
labrador, die er op getramd is voor
werpen op te rapen en aan te geven.
Hij vertelt dat er honderdenvijf scho
len in Zuid-Limburg zijn die deze
voorlichting voor de scholieren willen
ontvangen en vindt het een goede
manier om jongeren kennis bij te
brengen over een andere manier van
leven.
Hijzelf was negen jaar oud, toen hij in
de rolstoel belandde. Was dat met
verschrikkelijk moeilijk? 'Het viel wel
mee.' vertelt hij. 'Je leert het spelen
derwijs te accepteren. Lekker in een
kar scheuren. Dat konden je vriend
jes met. Als de nieuwigheid eraf is en
je je realiseert dat die kar blijvend is.
ben je er al-wat aan gewend. En na
tuurlijk ben ik wel eens kwaad of
wanhopig geweest. Maar daar schiet
je niks mee op. Je moet het accep
teren.' Zijn verhaal wordt beaamd
door Rob, eveneens 19 en sinds zijn
tiende 'gemotoriseerd'. 'Je moet het
accepteren, anders gaat het niet. En
je verliest vrienden, maar je krijgt ook
nieuwe terug
Om één uur komt Oudeschilder Jos
Slikker met de aangepaste bus van
Peereboom uit Winkel voorrijden.
Ons Sjoske, zoals hij door de
Texelgangers liefkozend wordt ge
noemd. Ons Sjoske hijst de
rolstoelers met een lift de bus in en
al grappend gaat het richting haven,
waar de TX10 'Emmie' van de fami
lie Boom voor verder vermaak zal
Ze krijgen elke dag een lijst met
namen van de receptie van nieuwe
gasten van wie een vermoeden
bestaat dat ze zich niet aan de re
gels zullen houden. Wie jonger is
dan 25 en met een groep vrienden
of vriendinnen vakantie viert, komt
sowieso op deze risicolijst terecht.
Oe nieuwkomers worden direct na
aankomst met een bezoekje ver
eerd én op een gele kaart met de
huisregels getrakteerd. Duidelijk
heid voor alles.
Dat vertellen beheerders André van
der Vliet en Jitze Bemtema van
vakantiepark De Krim in het Alge
meen Dagblad, dat zaterdag meer
dan een halve pagina wijdde aan het
handhaven van de regels op één van
de drie grote Texelse campings die
nog jongeren accepteren. Het duo
schetst daarin een tweeledig beeld.
Er bestaat een totaal verkeerd beeld
van jongeren op vakantie, het valt
best mee met de jeugd en 'tot het
tegendeel bewezen is, nemen we ie
dere gast aan', beweren ze 'met ge
paste trots'. Tegelijkertijd erkennen ze
dat er veel mis kan gaan. 'Wij gaan
er ook niet van uit dat jongeren fout
zijn. Maar mensen hebben geen idee,
zelfs ouders met. Sommige jongeren
zijn voor het eerst op vakantie en
gaan met verkeerde vrienden om. Als
je dan ook nog te veel drinkt, dan ge
beurt er wel eens wat. Meestal blijft
het beperkt tot overlast, maar soms
gaat het om vandalisme of diefstal.
Daarom moet je vanaf het begin heel
erg duidelijk zijn. Ik ben niet de vader
Een groep die later met een taxi
aankomt, zorgt na vier uur voor
wat rumoer, „jongens, jullie ver
gaderen morgen maar verder,
want ik wil het nu stil hebben",
zegt Stolk nad3t hij ze tot hun ten
tjes heeft gevolgd. Ze sputteren
nog even tegen, maar een paar mi
nuten later is het stil. Denachtver-
loopt verder geruisloos. Bij het
eerste ochtendlicht zorgen de
meeuwen voor de meeste herrie.
Valt het dan toch wel mee met die
jeugd van tegenwoordig? Stolk:
„Misschien wel. Maar ik denk dat
we het hier ook goed voor elkaar
hebben."
Het Algemeen Dagblad wijdde zaterdag
meer dan een halve pagina aan het hand
haven van de regels op de camping van De
Krim.
van die kinderen, maar wel een tijde
lijke opvoeder
Regels
Op de gele kaart die de |onge gasten
krijgen, staat een korte samenvatting
van wat wel en niet mag op De Krim
en wat de gevolgen zijn voor wie zich
niet aan de regels houdt 'Sinds vo
rig jaar kunnen overtreders, afhanke
lijk van de aard, kiezen direct vertrek
ken of 50 euro borg betalen die zij
alleen terugkrijgen als ze zich tot het
eind van de vakantie netjes gedra
gen.' De jeugdige kampeerders rea
geren soms wat geschrokken ('Zijn er
al klachten dan?'), maar de waar
schuwing die van de kaart én het
gezag van de beheerders uitgaat, lij
ken inderdaad effect te sorteren, con
stateert de verslaggever van het Al
gemeen Dagblad. 'Een tent omgeven
met wat bierdoppen, sigaretten
peuken, chipszakken en andere rom
mel valt behoorlijk uit de toon. Terwijl
Van der Vliet er naar toe fietst, schiet
een jongen uit zijn stoel. "We gingen
net opruimen, André!", zegt hij ge
schrokken. "Goed zo! Want er komen
vandaag een paar meiden van 17
naast jullie staan en die willen graag
dat het schoon is", lacht de beheer
der. Op de camping zijn ook nergens
metershoge torens of muren van bier
kratten te vinden. "Kratjes stapelen
heeft totaal geen zin. Je vestigt alleen
maar de aandacht op jezelf. Hier
moeten 's nachts alle kratten in de
tent staan, anders krijgen ze een
waarschuwing", vertelt Beintema.'
Ook 's nachts laat De Krim mets aan
het toeval over. Om 23.00 uur neemt
nachtwacht Jan Piet Stolk (66) het
over van de beheerders. 'Stolk houdt
het spul inmiddels al 15 jaar in het ga
reel. Met schijnbaar succes, want het
is deze zaterdagnacht muisstil op de
bomvolle camping. "Je moet er direct
bovenop zitten", antwoord Stolk,
gevraagd naar zijn belangrijkste stra
tegie. Dat blijkt als rond drie uur 's
nachts de discobus voor het kam
peerterrein zijn lading lost. Stolk
wacht met tot de jongeren bij de in
gang zijn, maar fietst direct naar de
bus toe. Bij het uitstappen schijnt hij
de jeugd met zijn felle zaklamp even
in het gezicht. Af en toe zegt Stolk
luid en duidelijk "Goedenavond!",
zodat zijn aanwezigheid niemand
ontgaat. De meeste stappers begrij
pen de boodschap en vertrekken stil
naar de tent. Een enkel groepje blijft
lallend hangen, maar na een dringend
verzoek van Stolk, is dat snel afgelo
pen en wordt het weer stil.'
Seks, drank en drugs
Niet alleen de beheerders van De
Krim, ook de gemeentelijke gezag
dragers laten op het eiland niet met
zich spotten, rapporteert de verslag
gever. 'Je bent jong en ook tijdens de
vakantie wil je wat. Feesten, seks,
veel drank en drugs, een paar krat
jes om te stapelen, harde muziek,
uitslapen en mets opruimen. Op Texel
zal de jeugd dit verlanglijstje niet zo
maar in vervulling zien gaan. Toeris
ten die op de boot naar het Wadden
eiland de Texelse Courant openslaan,
vinden in de kolommen al een waar
schuwing. Op de pagina voor de of
ficiële berichten heeft de lokale over
heid "de tarieven voor onvolwassen
gedrag tijdens het zomerseizoen
2003" laten afdrukken. Openbare
dronkenschap kost 23 euro. Drank
gebruik op straat, overlast en balda
digheid leveren een prent op van 40
euro Wildplassers kunnen rekenen
op een boete van 46 euro. Voor wie
het wil weten: wildpoepen is even
duur.'
Dat van de twaalf grote campings op
Texel er nog maar drie jongeren ac
cepteren, is volgens Van der Vliet en
Beintema met alleen deze groep zelf
aan te rekenen. 'Wel erkennen ze dat
jonge en oude gasten tegenwoordig
minder rekening met elkaar houden.
"Zo'n 25 jaar geleden gebeurde dat
min of meer spontaan. Toen zaten
jongeren ook wel eens tot drie uur 's
nachts voor de tent. Maar andere
gasten tolereerden dat meestal. En
als ze het echt beu waren, stapten ze
er zelf op af om te vragen of het wat
stiller kon. Nu pikken bezoekers zo
iets niet meer en verwachten ze dat
wij het oplossen", aldus Van der Vliet.
Aan de andere kant klaagt de jeugd
over kleuters die om zes uur 's och
tends de boel wakker krijgen.'
De gemeente heeft Rijkswaterstaat
op basis van onjuiste argumenten
toestemming gegeven voor een voet
pad bij strandslag paal 9. Dat be
toogde de werkgroep Landschaps-
zorg Texel (WLT) vorige week tijdens
de zitting van de commissie Be
zwaarschriften. Volgens WLT gaat het
college voorbij aan het meerder-
zorgen. Als Jos voor de grap meldt
dat het schip een ander eigenaar
heeft gekregen, wordt hierop direct
heftig gereageerd. 'Hè?! Herman! Da
kan toch mei Is onze Herman dan
weg7 We hebben ons de hele week
al lekker zitten maken met onze Her
man?' Gelukkig blijkt alles nog bij het
oude en is onze Herman (Blom) zeer
nadrukkelijk aan boord. Met een grap
en een kwinkslag worden de rolstoe
len één voor één op een speciaal
door hen ontworpen bakje gezet en
via de giek aan boord gehesen. Ze
kunnen het met laten, de Limburgers:
als de Emmie de haven uitvaart, gaat
dat onder begeleiding van een uit vijf
tien kelen aangeheven Bronsgroen
Limburgs eikenhout.
Vanuit de stuurhut worden de opva
renden door Robert Frido Boom op
zijn geheel eigen uitleg over schip, vis
en getijden getrakteerd. Vooral de
teksten in spiksplinternieuw Duits
zorgen voor hilariteit, waarbij opge
merkt wordt dat de informatie per taal
ook inhoudelijk ingrijpende wijzigin
gen ondergaat. De opvarenden heb
ben geluk: op een drooggevallen
zandbank aan de zuidkant van de
Texelstroom zijn tientallen zeehonden
te zien, die zich in de zon vermaken.
Fototoestellen klikken om de mooie
plaatjes vast te leggen voor het
vakantiealbum.
Zoals altijd is het bekijken van de
vangst een groot succes. Glanzende,
zilveren zandspienng, rode ponen,
een scharretje, tot de verbeelding
sprekende knorhanen, een zuigvisje.
heel veel druk wegvluchtende krab
ben in allerlei formaten en duizenden
grauwe garnaaltjes, die in de kook-
heidsstandpunt van het Overlegor
gaan Nationaal Park, dat bezwaar
aantekende tegen de huidige situe
ring van het pad en voorstelde het
iets noordelijker te leggen. De ge
meente wilde dat met, omdat het pad
hierdoor tussen de huisjes zou uitko
men. Het argument van de gemeente
dat het met gewenst is een rij strand
huisjes te onderbreken, kan het col
lege volgens WLT niet overeind hou
den. 'Ook richting naaktstrand is een
onderbreking in die rij.' Verder verwijt
WLT het college zonder overleg met
de betrokkenen het gemeentelijk
pot zullen verkleuren naar aart
lijk roze, doordat hun eiwit tijdt
kookproces zal stollen. Nauiti
Herman over het verorberingsp
-drukken, draaien, trekken-ia
met een beetje hulp algauw!
gezellige smulpartij.
Tijdens de rondrit over het eilü
daarna volgt, is het opmerkel
tig in de bus. De excursie I»
nodige van vakantiegangers
ding gevergd. Menigeen dj
oogje dicht, ondanks de aard
ristische uitleg die de chauffi
dende ten beste geeft. Geluk
er bij thuiskomst met meer
te worden. Cateringservio
Boom zorgt ervoor dat er 1
een warme maaltijd voor i
tiegangers wordt bezorgd,
ten maken bij thuiskomst gel
de gelegenheid nog even
voor de volgende uitputtings,
diner. En daarna? Misschiei
even een terrasje in De Koog.
De groep, die vorige weekzü
op Texel neergestreken is,
zondagavond het vertrek vand
tervloot gadegeslagen, is all
zoek geweest bij ijsboerderijl
bij De Cocksdorp, is op hel
geweest, in EcoMare en he
een bezoek aan een
voorstelling in Klif 12 op I*
gramma staan, gezellig erger
kelen, een terrasje in Den Bug
afsluiting op vrijdagavond eer,
menlijke barbecue. Waarna a
de terugtocht naar het Lilt
heuvelland zal worden aanvs
Tekst en foto's Corrieï
standpunt te hebben
'Eerst zeiden ze pas vergun
geven als het advies van heto
orgaan NP positief was, late1
gemeente een eigen verant»
lijkheid te hebben.' Dat laaf
reden voor het college zich li
ren op het bestemmingsplan,
staat dat het voetpad bij p:
toegestaan. De commissie
binnenkort advies uit aan heli
Zelf telden de leden van het Oude
schilder Visserskoor met minder dan
duizend toehoorders, die zich zater
dagavond op de haven hadden ver
zameld om naar het jaarlijkse
zomeravondconcert te luisteren.
Maar zelfs als er sprake was van
visserslati/n had het koor over belang
stelling niet te klagen. De mannen
brachten hun zeemansliederen en
shanty's op een andere locatie dan
anders. De TX27 van de familie Hut
jes is verkocht en de TX 19 van de
firma Kri|nen, die ditmaal als podium
dienst deed, heeft een te grote diep
gang voor de traditionele plek. Des
ondanks was het sfeervolle optreden
op deze bijna tropische avond een
groot succes. Volgens traditie werd
een collecte gehouden voor het
goede doel, ditmaal de aarê
een busje voor de Texelse!
woonvoorziening voor gd'
ten. Wie het Oudeschild»
koor heeft gemist, krijgt
zaterdag een herkansing,
het gezelschap ter gelegd
het Hollands Muziekfesl»
Groeneplaats in Den Burg
Het concert begint om 20:
DINSDAG 5 AUGUSTUS 2003
