ffcs?Met
'Kokkels verdwenen uit
vjdelijk gesloten gebied'
'AHe-soorten - weer- voorziening
moet gekoesterd worden
roips! K-WEE m
ferSbUCK^>!?!f
a\öO Voor ondêt?
GLIMHEWDP - GL0E1B1DE WELKE
URNDDOEK GEBRülK V.
CWTOON GOES IS"- o3 -
^ezwaar NIOZ tegen vergunning kokkelvissers
.TEXELSE
COURANT
Rondleidingen
door Den Burg
RWS repareert
gaten in kade
provisorisch
el(
'Verband tussen
proeflokaal en
brouwerij is zoek'
Bucks Band
Haven
de va mening dat Rijkswater-
i eerste instantie verantwoor-
is 'Maar als de rotzooi niet
opgeruimd, dan schiet dat na-
met op. We zijn toch een
ineiland.' Daarmee is volgens
ig met gezegd dat de ge-
zomaar de taak van RWS zal
men. 'Daar zouden ze wel blij
ijn, maar dat is te makkelijk.'
luit hij niet uit dat de gemeente
vuilnisbakken naast bijvoor-
tóe haventrappen neer te zet-
Wif maken nu die trappen
Als daar een vuilnisbak bij
ban, gaat het opruimen veel
lelijker en is het waarschijnlijk
iper.'
tijdelijk gesloten gebieden in
(addenzee waar kokkelvissers
dit jaar bij uitzondering
hten vissen zijn geen kokkels
te vinden. Wetenschappelijk
rzoek van het NIOZ krijgt
door te maken met beperkin-
Zoals we vijf jaar geleden
irzoek konden doen, kan daar
et meer', stelt onderzoeker en
etdeskundige Theunis Piers-
ian het NIOZ.
mderzoeksinstituut stapte vorig
roor het eerst in haar bestaan
de Raad van State om een ver
ing van het ministerie van Land-
i, Natuur en Voedselkwaliteit
aan te vechten. Het ministerie
de kokkelsector toestemming
Nven om éénmalig te vissen in de
tieten 5-procentsgebieden, die
39 werden gesloten voor visse-
ijjunosselbanken de kans te ge-
zich te ontwikkelen. De
ilsector maakte aanspraak op
ebieden, omdat er kokkels van
aar oud lagen die volgens hen
rszouden sterven. De Raad van
stelde de kokkelsector in het
Tussen 15 en 31 januari visten
ilschepen vervolgens in de ti|-
gesloten gebieden,
irekend op die plekken is niks
Ie vinden', aldus Piersma. Het
ander meer om het Posthuiswad
Vlieland en de Hengst tussen
en Vlieland. Vooral het Post
ed was volgens Piersma een
<jri|ke voedselplek voor strand-
s als de kanoet en de schol-
i 'Er liggen daar zelfs geen
kokkels. Die liggen wel op
au waar al jaren niet meer is
Mn die kleine kokkels hebben
toeten op dit moment wel wat,
[dat houdt in het najaar ook op.
kokkels zijn er niet meer te vin-
iPiersma verwacht dat zich de
tde jaren ook geen broedval
voordoet op de betreffende
Afname
ekers van het NIOZ bereken-
|rge week dat de broedval in
denzee in het algemeen met
Irtcent is afgenomen in verge-
net 1997. Ze deden dat aan de
itn 1910 zogeheten monster-
i in de Waddenzee die ze de
pen weken hebben onder-
Op 356 van die plekken werd
val waargenomen. In 1997, een
broedvaljaar, was nog bij 499
81910 monsterpunten broed-
11910 punten zijn goed voor
ppervlakte van tweehonderd
ite kilometer. 'In totaal hebben
30 monsterpunten. Aan boord
iNaviqula zijn we vorige week
et rekenen geslagen met de
ens die we al hadden en daar
dit uit.'
Verzoekers sloegen aan het
'ERVOLG VAN PAGINA 1
agenda gezet dat we dit jaar op 17
augustus de tienduizendste zouden
ontvangen. Dat is dus een paar da
gen eerder geworden. Dit jaar hopen
we op vijftienduizend mensen uit te
komen.' Vooral het aantal groepen in
het voormalige bloembollenbedrijf
stijgt volgens Uitgeest. 'Ik heb nu al
41 scholen gehad, vorig jaar hadden
we er in totaal 31Ook krijgen we veel
groepen van drie evenementen
bureaus op Texel. Die houden bij
voorbeeld een picknick tussen het
jutspul.'
Uitgeest schrijft de stijgende belang
stelling toe aan de reclame van Flora.
'Internet, folders en posters bij alle
logiesverstrekkers op Texel, de WV,
mond-tot-mondreclame. Natuurlijk is
ook de ligging van het museum goed
en het onderwerp is helemaal perfect.
Zo'n Juttersmuseum past helemaal
bij het eiland en de interesses van de
toeristen die er komen. Het is een
alle-soorten-weer-voorziening die je
moet koesteren We doen het zonder
subsidies. Met eigen middelen kun
nen we steeds een stukje beter wor
den. Sinds het voorjaar hebben we
bijvoorbeeld een foto-expositie over
honderd jaar loods- en reddings
wezen op het eiland. Ja, over een jaar
of vijf zouden hier zomaar vijftig
duizend bezoekers in een jaar kunnen
komen.'
Gelem Jansen start woensdag 20 au
gustus een nieuwe serie van zes
rondleidingen door Den Burg. Hij
neemt de deelnemers mee op een
rondje (dat iedere keer anders is) en
vertelt onderweg wetenswaardig
heden over de historie van straten en
huizen. De wandeling begint om
10.00 uur bij café-restaurant De
Smulpot in de Binnenburg, duurt on
geveer een uur en wordt besloten
met koffie en appelgebak. Deelname
kost €6,- Opgave is mogelijk bij De
Smulpot.
VRIJDAG 15 AUGUSTUS 2003
rekenen, omdat LNV kortgeleden een
nieuwe vergunning heeft afgegeven
aan de kokkelsector. De vissers heb
ben toestemming om dit jaar 2,87
miljoen kilo kokkelvlees te vangen in
de Waddenzee. Eenentwintig natuur
organisaties, waaronder Land-
schapszorg Texel en de Vogel
werkgroep Texel, hebben daartegen
bezwaar ingediend. Het NIOZ heeft
dat eveneens gedaan. 'Maar op an
dere gronden, omdat het ons er ook
om gaat dat onderzoeken in het ge
ding komen.' Het NIOZ betoogde in
december en januari ook dat onder
zoeken gevaar liepen als de tijdelijk
gesloten gebieden zouden worden
opgesteld.
Mislukken
Volgens Piersma zijn er nog geen lo
pende onderzoeken afgebroken,
maar studenten die aan het promo
veren zijn, raken meer beperkt in hun
mogelijkheden. 'Een promovendus
heeft een onderzoek op Griend al
zien mislukken. Het systeem is met
meer zoals een paar jaar geleden en
wij zijn nu steeds meer bezig om ar
gumenten ter bescherming aan te
dragen in plaats van fundamentele
zaken in een ongerept natuurgebied
te onderzoeken. Ook het aantal ge
telde kanoeten, scholeksters en
eidereenden is nog nooit zo laag ge
weest. We meten nu door hoe een
wettelijk beschermd ecosysteem om
zeep Wordt geholpen.'
Uit onderzoek van het RIVO (het Ne
derlands Instituut voor Visserij-
onderzoek, onderdeel van de Animal
Science Group van de Landbouw
universiteit in Wageningen) bleek dat
in de gesloten en tijdelijk gesloten
gebieden (samen dertig procent) 3,65
miljoen kilo oogstbaar kokkelvlees
moet liggen en 3,77 miljoen kilo in de
resterende open gebieden. Volgens
de stichting Wilde Kokkels bedraagt
de totale voedselbehoefte van alle
wadvogels 18,6 miljoen kilo, zodat de
vogels moeten overschakelen op
mosselen en Spisula (een klein
scheldier), waarvan volgens de stich
ting 16,8 miljoen kilo is aangetroffen.
Geen gebrek
Volgens secretaris Jaap Holstein van
de Producentenorganisatie Kokkel
visserij is er geen gebrek aan voed
sel. 'Er is een grote broedval geweest
en er liggen ook overal mosselen. Dat
aantal ligt minstens twee, drie keer
boven de drempelwaarde.' Hij noemt
het onzin dat er op het Posthuiswad
en de Hengst geen broedval zou zijn.
'Overal is broedval, maar het is pas
sinds een paar weken zichtbaar. Het
NIOZ heeft daar nog geen rekening
mee gehouden bij haar onderzoek.'
Kokkelvissers houden zelf regelma
tig op het wad bij wat er aan kokkels
groeit. Op basis daarvan wordt sa-
Terwijl het ene gat na het andere in
de havenkade van Oudeschild valt,
beschikt Rijkswaterstaat niet over
geld voor afdoende reparatie. Men
blijft daarom doorgaan met provi
sorische reparatie, echter op zoda
nige wijze dat het gevaar voor
mensen die over de kade lopen
minimaal is.
Dat blijkt uit een reactie van de direc
tie Noord-Holland van Rijkswater
staat op 'brandbrieven' die de ge
meente. CIV Texel en NBC Eelman
Partners over dit probleem hebben
geschreven. 'Ook ik ben van mening
dat de veiligheid nooit in het geding
mag en kan zijn. Bij de eerste
verzakking van de kade op 3 juli is
gemeend dat het om een incidenteel
geval ging, waarop ad hoe conform
de standaard werkwijze met een af
zetting is gereageerd. Nu ondanks de
regelmatige inspecties een tweede
verzakking is opgetreden, is onzer
zijds grotere alertheid geboden in
verband met de veiligheid. Inmiddels
is dan ook de opdracht uitgevoerd
over de gehele lengte van de betref
fende kade een deel van de huidige
bestrating te lichten. Dit heeft geleid
tot het vinden van nog drie holtes die
inmiddels ook zijn afgezet. Verder is
de nieuwe bestrating in losser ver
band teruggelegd, zodat in de toe
komst niet ongemerkt nieuwe valkui
len kunnen ontstaat. Op deze wijze is
de veiligheid ons inziens voldoende
gewaarborgd', schrijft RWS.
Zoals bekend is intussen ook een gat
gevallen in de kade aan de andere
kant van de haven. Het is nog niet
bekend of ook deze kade over de
volle lengte zal worden geïnspec
teerd en veiliger gemaakt.
Plaatsvervangend hoofdingenieur
directeur F. Brouwer geeft toe dat
deze reparatie geen structurele op
lossing is, al laat hij wel uitzoeken
'We waren er al ik weet niet hoe
vaak voorbij gereden, ook in an
dere jaren dat we hier op vakantie
waren. Steeds zeiden we: daar
moeten we eens heen.' Toen Jan,
Ada en Erick Eckhardt uit Papen-
drecht donderdagmiddag eindelijk
bij het Schipbreuk- en Jutters
museum Flora binnenstapten,
bleek één van hen de tienduizend
ste bezoeker van dit jaar te zijn.
Museumbeheerder Jan Uitgeest ont
haalde de aangenaam verraste be
zoekers na afloop van hun museum-
bezoek op koffie en cake. Ook bood
hij hen een bos bloemen, een fles
Jutter en een herinneringscertificaat
aan. 'We vinden het heel mooi inge-
ncht'. vertelde Jan Eckhardt. 'Wat mij
vooral bevalt is dat het zo overzich
telijk is ingedeeld. Als alles in één
schuur zou hangen, zie je de helft
met. Dan zou ik er zelf weggaan,
omdat ik door de bomen het bos met
mee zie. Door de verschillende schu
ren is alles opgedeeld in units, dat is
veel prettiger Je kijkt een stuk langer
naar alle spullen die zijn uitgestald.
Ook de video is erg mooi. Als je die
bekijkt en daarna door het museum
loopt, lééft het meer.' Na een stilte
zegt Eckhardt gekscherend: 'Het is
vooral leuk nu we die fles drank krij
gen. Als dat jaarlijks zo is...'
Flora zit volgens Uitgeest onmisken
baar in de lift. 'Dit jaar hadden we
ieder kwartaal meer mensen dan vo
rig jaar. Als ik goed ben ingelicht, zijn
we nu het derde museum op het ei
land. In 2002 hadden we dertien
duizend bezoekers en aan de hand
van die gegevens had ik in mijn
welke andere reparatiemogelijkheden
nog kunnen worden toegepast Af
doende zou het pas zijn als de dam-
wanden van de kaden in hun geheel
worden vervangen, een kostbare in
greep. die niet hoog genoeg op het
prioriteitenlijstje van Rijkswaterstaat
staat Het beschikbare geld gaat in de
eerste plaats naar maatregelen die te
maken hebben met waterkering,
waterafvoer en het bereikbaar hou
den van de grote zeehavens
Pesterij
mder vissers heerst onvrede
wijze waarop Rijkswaterstaat
ideschilder haven behartigt,
laterstaat heeft haar zaakjes
J voor elkaar Hoe hebben ze
inen bedenken dat die vuilnis
wegmoeten? Dat komt het
"iet ten goede. Het zijn ge-
pesterijen. Nu de overdracht
teven niet is doorgegaan, pro-
Üjkswaterstaat op deze manier
'een beetje te treiteren', aldus
sser die anoniem wil blijven.
'aterstaat is een soort staat
de staat geworden. Ze zijn
machtig. Teveel mensen hier
'ankelijk van die organisatie en
Tn durft niemand het echt hard
n. Dat is het probleem.'
de vissers zelf niet zoveel last
11 van de ontbrekende vuilnis-
worden zij op andere manie-
confronteerd met zaken die
aterstaat zou moeten regelen,
luari van dit jaar moeten alle
lens volgens Europese regel-
z'|n uitgerust met een Haven
'9St Installatie (HOI). Daar kan
*roepsvaart poetslappen,
«efilters en ander bedrijfsafval In Oudeschild is onvrede ontstaan over het besluit van Rijkswaterstaat om alle vuilnisbakken van het haventerrein te verwijderen.
men met het RIVO een visplan opge
steld. Het NIOZ baseerde zich vol
gens Piersma op metingen die de
afgelopen weken werden verricht.
Volgens hem moet de kokkelsector
met duidelijk onderbouwde feiten
voor haar beweringen komen. 'An
ders zijn we snel uitgediscussieerd.'
Holstein schat dat op sommige plek
ken tot vijfduizend kokkelties per vier
kante meter liggen. 'Leg er een hand
op de grond en er liggen er gemid
deld vijftig onder. Op sommige plek
ken is het net een grindpad Maar
omdat het er zoveel zijn, loop je het
risico dat ze elkaar gaan verdringen.
Van een plaats waar er vijfduizend per
vierkante meter liggen, loop je het ri
sico dat er volgend jaar misschien
nog maar duizend in leven zijn.'
Piersma noemt het 'onverifieerbaar
visserslatijn'.
Volgens schipper Jan van Dijk van
bewakingsschip de Phoca wordt er
op de Waddenzee wel broedval waar
genomen, maarniet overal. 'Op som
mige plaatsen is veel broedval, maar
dat is op minder plekken dan gebrui
kelijk. Het zijn hier en daar wat plek
jes. Maar we hebben nog met echt
geïnventariseerd, omdat we ons
meer hebben beziggehouden met
handhaving. Als we het toevallig zien,
schrijven we het op.'
Dom
Volgens Holstein wordt lang niet alle
toegestane 2,87 miljoen kilo opge
vist. 'Zo dom zijn we niet, want dan
hebben we voor de komende jaren
niks meer.' Volgens hem klopt het dat
er weinig grote kokkels meer zijn. De
Producentenorganisatie Kokkel
visserij is inmiddels naar de Raad van
State gestapt om met behulp van een
zogeheten voorlopige voorziening
toch te kunnen vissen, ondanks de
ingediende bezwaren. 'Augustus en
september zijn de beste maanden
om te vissen. Dat is het nadeel van
die procedures. Als je in januari komt,
zit er al veel minder vlees in een
kokkel, waardoor je er meer moet
vangen om dezelfde hoeveelheid
vlees te verkrijgen.' Het kokkelvlees
wordt voornamelijk verwerkt in
paëlla's in Spanje Volgens Piersma
is de balans tussen economie en na
tuur volledig uit het lood en wordt er
bij LNV niet meer gekeken naar
natuurwaarden. 'Met de vergunning
die ze nu hebben afgegeven nemen
ze ook hun eigen personeel niet meer
serieus. Dat heeft onderzoek gedaan
waaruit blijkt dat er te weinig voed
sel is. En ze houden zich ook met aan
hun eigen wetten en regels, want we
zitten al ver onder de minimale hoe
veelheden die er zouden moeten zijn
voor de vogels. Het is moeilijk om het
publiek daarover te bereiken, maar je
kunt het vergelijken met een oerwoud
waar de hele tijd maar door wordt
gekapt. Er wordt willens en wetens
een kaalslag uitgevoerd op het wad.'
Maurice Diks krijgt van de ge
meente geen vergunning voor het
gedeeltelijk en inpandig vergroten
van het proeflokaal van de bier
brouwerij in de voormalige zuivel
fabriek aan de Schilderweg. Het
bouwplan maakt volgens het col
lege een ongewenste ontwikkeling
mogelijk, omdat het proeflokaal
geen combinatie meer vormt met
de brouwerij, maar er geheel los
van staat zodat het een zelfstan
dige horeca-inrichting kan worden.
Bedrijfsleider Diks heeft het
productiegedeelte overgebracht naar
de voorkant vamhet gebouw, waar
eerder de conservenafdeling was
gehuisvest. Voor een bezoek aan het
proeflokaal moet men nu buitenom
van de voor- naar de achterzijde van
het gebouw lopen. De directe relatie
tussen productie en consumptie is
daardoor zoek. Het proeflokaal kan
nu een gewoon horecabedrijf wor
den, wat strijdig is met het bestem
mingsplan.
Probleem is dat de bouw, zonder
vergunning, al grotendeels is uitge
voerd. Er kan alleen een mouw wor
den aangepast als Diks de verbinding
tussen proeflokaal en eigenlijke brou
werij herstelt
kwijt. Woordvoerster Nijssen beaamt
dat Texel dit jaar een HOI had moe
ten hebben. 'In Den Helder is er wel
een. Dat is in de nabijheid. Er wordt
overleg gevoerd over een HOI in
Oudeschild. Die gesprekken zijn
gaande', aldus Nijssen.
Dat wordt bevestigd door Eduard
Bos, bedrijfsleider van Coöperatieve
Inkoopvereniging Visserij (CIV). 'Het
is een taak van de havenbeheerder,
maar die doet er niks aan. Wij deden
het ook, maar zijn er per 1 januari mee
gestopt vanwege de aangescherpte
milieueisen. Toen was er niks meer.'
Eerder dit jaar verzocht de CIV ge
meente en Rijkswaterstaat mee te
betalen aan een eigen HOI. Het zou
gaan om een investering van zo'n
€25000.-. 'Dat liep op niks uit. We
kregen nul op het rekest', aldus Bos.
Om de Texelse vissers uit de brand
te helpen zocht de CIV aansluiting bij
de Stichting Financiering Afvalstoffen
Visserij, waarbij een groot aantal
afvalverzamelpunten is aangesloten.
'Wij verstrekken de vissers nu gele
zakken waarmee zij in Den Helder of
Den Oever hun afval bij het HOI kun
nen dumpen. Dat werkt prima.'
Beroepsvaart
Hoeveel de meeste Texelse vissers
tevreden zijn met de door de CIV in
gestelde regeling, is er ook gemor en
ongerustheid. 'Er zijn verschillende
schepen die bijna nooit in Den Hel
der komen. Zoals wij. Waar moeten
die met hun olieafval heen? En wat
denk je van de bruine vloot en vracht
schepen die naar Texel komen. Die
kunnen nergens heen', vervolgt de
anonieme visser. Volgens hem werkt
Rijkswaterstaat illegaliteit in de hand.
'Je wilt met weten wat hier allemaal
gebeurt op de haven. Er wordt regel
matig vet in containers gedumpt,
omdat de schippers het nergens an
ders kwijt kunnen. Het valt me mee
dat de rotzooi nog niet in zakken op
de stoep bij Rijkswaterstaat is gezet.
Museumbeheerder Jan Uitgeest met de verraste familie Eckhardt voor de collectie van de jutters. (Foto
