Cjroen c/wartrJ~exels 'in het harL,
^Donateurs nieuwe bron
inkomsten voor NIOZ
Vijftig aangiftes
van zakkenrollerij
eliteveiling
,1'Gooi uw geld in het (zoute) water'
Burenhulp: Beursplein brengt Vriendschap thuis
SUPER DE BOER
TEXELSE ^COURANT
Man verdubbelt
opbrengst van
Lions-veiling
Brandweer redt
pony uit prut
Verdwaald
in de Slufter
Kolibrievlinder
Zondagsschool
Ezelgedachte
Week op de kotter
Ronderecord
verbroken
OPGERICHT 15 SEPTEMBER 1887 - NR. 11808
DINSDAG 2 SEPTEMBER 2003
-«rt
Verschijnt dinsdag en vrijdag
Uitgave van v/h Langeveld de Rooy bv, Postbus 11,1790 AA Den Burg
Losse nummers 0,90
gnn Tmirt Jruh bH kart-
Onze bezorgers verspreiden
vandaag met de Texelse
Courant een folder van:
ALTIJD OP ZOEK NAAR HET IESTE
Folder niet gehad?!
Alsnog verkrijgbaar op
Spinbaan 6.
'Gooi uw geld in het (zoute) water.'
Met die leus is het Koninklijk NIOZ
een experiment begonnen om naar
Amerikaans model extra inkom
sten te verwerven met behulp van
private funding. Mensen en bedrij
en kunnen geld, legaten en nala
tenschappen doneren aan het in
stituut. Het geld wordt vervolgens
gebruikt voor het verrichten van
onderzoek.
Het NIOZ is één van de eerste funda
menteel wetenschappelijke instellin
gen in Nederland die zich op private
funding heeft gestort. Ook op Euro
gebied is het instituut volgens
directeur Jan de Leeuw een voorlo
per. Het NIOZ begon twee jaar gele
den met de eerste voorbereidingen.
Er werden onder meer uitgebreide
gesprekken gevoerd met Ameri
kaanse collegae over de werking van
liet systeem.
Bedrijven en particulieren kunnen
Oe op 18 en 19 september te
houden Lions-veiling is bij voor
baat al een succes te noemen, nu
een Texelaar heeft beloofd de
netto-opbrengst te zullen ver-
dubbelen. De organisatie kent de
tapteit van de man, maar heeft
'«samenspraak met hem voor
gekozen die pas tijdens het eve
nement te zullen onthullen. Vol
gens de verheugde woordvoer
der Jan Bloem vormt de belofte
een extra stimulans voor de vrij
willigers om de veiling zo goed
mogelijk te laten verlopen. Hij
doet een oproep aan de Texelse
bevolking mooie spullen in te
zenden. De ervaring leert dat
(goede) gebruiksvoorwerpen,
schilderijen, antiek, Teso-aande-
len en curiosa over het algemeen
uitstekend verkocht worden.
Voorinschrijving is mogelijk op de
traditionele adressen. De op
brengst is bestemd voor diverse
goede doelen, waaronder het
Tesselhuus, het vakantietehuis
voor gehandicapten. Meer infor
matie staat (binnenkort) op de
website www.lionstexel.nl.
de tweede keer in anderhalve
ind moest de brandweer zater-
lavond rond 21.45 uur uitrukken
een pony te bevrijden uit dezelfde
tsloot, gelegen nabij de kruising
inde Maaikeduinweg en de Ruige-
Het dier mocht van geluk spre-
fdat het door wandelaars tussen
riet werd gezien, want het was op
IImoment al donker en de nabijge-
|n eigenaar was niet thuis. Vol-
is brandweerlieden was de pony
Iers waarschijnlijk door onder
ging bezweken. Het dier werd uit
netelige situatie ontzet door lege
idslangen onder het lichaam te
wven en het met vereende krach-
uit de prut te trekken. De hele
tratie duurde een minuut of tien.
Pony mocht in een stal op krach-
komen.
toe in paniek geraakte meiden van
sstien en zeventien jaar, afkomstig
Maastricht en Eijsden, zijn zater-
'a9avond door de politie van het
®and gehaald. Het drietal was bij De
koog op weg gegaan om richting De
™cksdorp te lopen. Toen het donker
JW, raakten ze de weg kwijt. Ter
™°gte van de Slufter werden ze
9 door het opkomende water in-
Woten te worden, zodat ze beslo-
anmet een mobiele telefoon contact
«zoeken r
i met de politie. Tot hun ge-
vvaren ze in staat uit te leggen
'«ar ze ongeveer waren. Kort hierna
onden ze ongedeerd en huilend van
'ap in de te hulp geschoten
'ainwagen van de politie stappen,
maiden werden teruggebracht
'hun camping.
eenmalige giften doen, periodiek geld
overmaken of geld uit erfenissen na
laten. In een pas uitgebrachte folder
heeft het NIOZ op een rij gezet welke
belastingvoordelen verbonden zijn
aan een schenking. Die informatie is
ook terug te vinden op de website
www.nioz.nl/donaties. Uitgelegd
wordt onder meer wanneer een een
malige gift belastingvrij is, welke ta
rieven worden berekend bij grote
schenkingen en op welke manier
successierechten een rol spelen.
Mensen die minstens vijf jaar achter
elkaar een vast bedrag schenken,
kunnen dit volledig van de belasting
aftrekken. Het NIOZ is bereid daar
voor de notariële akte te laten opma
ken. Het te schenken bedrag moet
dan minimaal €100,- zijn.
Volgens De Leeuw staat er in principe
niets tegenover de donaties. Het
NIOZ wil wel een uitzondering maken
voor grote schenkingen. 'Daar kun
nen we, net als in de Verenigde Sta-
ten, in overleg met de schenkers be-
kijken op welke manier we hun gift
kunnen honoreren. Bijvoorbeeld door
een gebouwdeel naar hen te vernoe
men, of een expeditie of een schip.'
Voor mensen die meer dan €200,-
schenken, wil het NIOZ jaarlijks een
speciale dag in het leven roepen. Op
die dag worden de donateurs de hele
dag rondgeleid op het instituut en de
Pelagia, het onderzoeksschip van het
NIOZ.
Invloed
Het geld wordt besteed aan zee- en
oceaanonderzoek. Op basis daarvan
worden klimaat- en milieuverande
ringen en de afname van biodiversi
teit in kaart gebracht. De Leeuw stelt
nadrukkelijk dat donateurs geen in
vloed krijgen op het te verrichten
onderzoek. Die keuzes blijven in han
den van het NIOZ. Donateurs kunnen
wel aangeven aan welke onderzoek
zij hun geld willen besteden. 'Maar dit
Lees verder pagina 5
Zakkenrollers hebben afgelopen
zomer veel slachtoffers gemaakt
op Texel. Bij het politiebureau In
Den Burg is in de afgelopen ander
halve maand ongeveer vijftig keer
aangifte gedaan van zakkenrollerij.
De zakkenrollers lijkt het vooral om
het geld te doen. Veel gerolde
portemonnees en tassen zijn later
teruggevonden met de nodige bezit
tingen er nog in. Alleen contant geld
werd meegenomen, aldus een
woordvoerder van de politie.
De dieven sloegen hun slag op plaat
sen als de braderie in De Koog, de
markt in Den Burg en tijdens andere
drukke evenementen. Voor de politie
is het lastig om de daders te pakken
te krijgen. In augustus werden in de
Hogerstraat in Den Burg twee
Bulgaarse vrouwen gepakt, nadat
een agente in burger hen had betrapt.
Meer arrestaties heeft de politie
daarna niet meer kunnen verrichten.
Volgens de woordvoerder zijn vooral
tassen die op de grond staan en rug
tassen het doelwit. 'Ze ritsen ze open
en nemen het mee.' Sommige men
sen hadden veel contant geld bij zich
toen ze werden beroofd.
De zakkenrollers lieten veel geroofde
waar achter bij onder meer kleding
winkels. In kledingstukken aan de
'Je moet er wat voor over hebben.
Schapenfokken is voor mij een
hobby, dus het mag wat kosten.' Met
een hoogste bod van €2.650,- voor
een ramlam van Cees Kikkert be
schouwt Dirk Beima uit Enkhuizen,
die het dier samen met plaatsgenoot
Johan Hokkelberg kocht, zich spek-
koper op de eerste Texelse eliteveiling
die gistermiddag werd gehouden op
de Groeneplaats. Dat gebeurde na
afloop van de Schapenfokdag,
waarop Kikkert met drie kampioenen
hoge ogen gooide. Het bedrag staat
weliswaar niet in verhouding tot de
enorme som geld (circa 122.000
pond) waarvoor een Texelaar onlangs
in Schotland van eigenaar verwis-
rekken zijn meerdere keren gerolde
portefeuilles teruggevonden. Bij de
Bentex vond een klant een lege por
tefeuille in een jaszak. Die portemon
nee bleek te zijn gestolen in een an
dere winkel in Den Burg. Eerder was
een Duitse toeriste haar portemon
nee kwijtgeraakt in de winkel. Die
werd ook, zonder geld, teruggevon
den tussen de kledingstukken van de
Bentex. Bedrijfsleidster Janneke
Bossink is er niet blij mee dat de ge
roofde spullen op die manier worden
achtergelaten. Bij drogisterij Mets
werd vorige week een tas terugge
vonden die was gestolen bij een win
kel in Den Burg. Hij was eigendom
van een Texelse. 'De portemonnee
was leeg, maar de autosleutels en
huissleutels zaten er nog in', aldus
Erik Venneker van de drogisterij. 'Ze
rausen het ergens weg en dan wordt
het elders in een winkel achtergela
ten.'
Portemonnees vóórin in een broek
zak stoppen is volgens de politie al
tijd nog de beste methode om dief
stal tegen te gaan. Tijdens de
Schapenfokdag werd geen aangifte
gedaan van zakkenrollerij.
Vlinderkenners op het eiland en
EcoMare worden de laatste tijd re
gelmatig benaderd door enthou
siaste mensen die een vlindertje
hebben gezien dat doet denken
aan een hommel, maar dan met
voelsprieten en een lange roltong.
Het betreft hier exemplaren van de
kolibrievlinder die inderdaad - in
tegenstelling tot andere jaren - dit
jaar veelvuldig voorkomt.
De kolibrievlinder - Macroglossum
stellatarum - wordt ook wel meekrap
vlinder en onrust genoemd. De laat
ste naam heeft ongetwijfeld te maken
selde, toch is het een prijs waarmee
zowel de koper als de verkoper tevre
den is. Beima: 'Deze ram stamt van
goede ouders en kan voor prima na
komelingen zorgen.' Meer over de
Schapenfokdag elders in deze krant.
met het almaar als een kolibrie rond
snorren van de vlinder, terwijl hij de
bloemen bezoekt, zonder een mo
ment te rusten.
De kolibrievlinder is een trekvlinder,
die vanuit het verre zuiden onze stre
ken bezoekt en van april tot oktober
zelfs tot in Scandinavië wordt waar
genomen. De pijlstaartrupsen leven
op walstrosoorten, waaronder mee
krap, en verpoppen in de grond. De
soort kan in Nederland niet overwin
teren, maar vliegt wel het hele jaar
door in onder andere Zuid-Europa.
De grootste kans op een waarneming
is tijdens de avondschemering, op
luwe bloemrijke plaatsen.
In het jeugdhonk bij de doopsgezinde
kerk van Den Burg gaat zondag de
doopsgezinde zondagsschool van
start. Kinderen vanaf vier jaar die het
leuk vinden naar verhalen te luisteren
of te knutselen, zijn welkom om eens
een keertje te komen kijken. De zon
dagsschool begint elke zondag om
10.00 uur.
(Advertentie)
Enthousiasme vierde hoogtij in de
Nacht van de Ezelgedachte. De ar
tiesten, die belangeloos meededen,
wedijverden in geestdrift met het
publiek. Pagina 2
De meeste Texelaars hebben maar
een oppervlakkig beeld van de
beroepsvisserij. Vreemd is dat niet,
want de meeste kotters liggen alleen
in het weekeinde in de haven. Om
daar verandering in aan te brengen
voer redacteur Joop Rommets een
week mee met de TX5. Pagina 6
Catamaranzeilers Hans Bouscholte
en Ruurd van Wieren hebben het
oude ronderecord uit 1997 gisteren
met 27 seconden verbeterd. Het
oude record van 2 uur 30 minuten en
36 seconden stond op naam van Ron
van Teylingen en Paul Manuel.
De twee startten om 12.50 uur bij
Paal 17. Door de straffe noordwester-
wind verliep het stuk naar de vuurto
ren moeizaam, maar op de Wadden
zee ging het 'ongelofelijk snel'. Hun
recordpoging van afgelopen zondag
werd wegens slecht weer gestaakt.
De Beursplein 5 is zondagochtend
uitgevaren om De Vriendschap van
Sil Boon van Vlieland naar Texel te
slepen. Het schip kon niet meer va
ren nadat de flens, een onderdeel
tussen de motor en de schroefas,
was gebroken. Een verslaggever
van de Texelse Courant was toe
vallig aan boord.
Even lijkt het erop dat de ongeveer
vijftig passagiers van De Vriendschap
een dagje Vlieland aan zich voorbij
moeten laten gaan. Op het moment
dat Boon het schip wil afmeren bij het
ponton aan de Vliehors breken een
paar bouten in de flens, waardoor de
schroef niet meer draait en het schip
niet meer kan varen.
De veerboot is dan net aan de voor
zijde vastgelegd, waardoor ze in ie
der geval niet meer kan afdrijven. Het
waait op dat moment ongeveer wind
kracht zes en de zee is onstuimig.
Assistent John Verkroost van De
Vriendschap gooit een paar nieuwe
trossen uit, waarna hij en Boon het
schip met de nodige inspanningen
handmatig tegen het ponton weten te
trekken. Bestuurder Karei Nauta van
de Vliehors Express, die op het
ponton staat te wachten, helpt ook
een handje mee.
Als het schip is afgemeerd, mogen de
passagiers nog niet van boord. Boon
overweegt ze mee terug te laten gaan
naar Texel. Hij weet niet of hij hen 's
middags nog wel kan ophalen. Even
later mag toch iedereen er af. De pas
sagiers wordt een tochtje met klei
nere bootjes in het vooruitzicht ge
steld als De Vriendschap aan het eind
van de middag nog niet is gerepa
reerd. 'Dat kan wel, omdat het dan
laag water is. Dan is de zee ook wat
rustiger', laten Boon en Verkroost in
het voorbijgaan weten.
Terwijl de Vliehors Express met pas
sagiers richting het Posthuys rijdt,
vaart de gealarmeerde Beursplein 5
uit om 'buurman Sil' op te halen. Om
half één is De Vriendschap terug bij
paal 33, waarna Texdok en Bonne
Mechanisatie aan de slag gaan om
de kapotte flens te repareren. Dat is
een onderdeel dat tussen de keer-
koppeling en de schroefas zit. Boon
had het onderdeel in het voorjaar nog
preventief laten vervangen om even
tuele problemen voor te zijn, maar dat
mocht niet baten. Waardoor het on
derdeel kapot is gegaan, weet hij niet.
Losgetrild
Boon vermoedt dat de bouten in de
flens ongemerkt zijn los getrild. 'Dat
onderdeel zit in de machinekamer
onder een stel platen om te voorko
men dat je er met een broekspijp tus
sen kan komen. Daardoor controleer
je ook niet dagelijks of het allemaal
nog goed zit.' Het euvel wordt verhol
pen door de kapotte onderdelen te
vervangen door onderdelen die er tot
het voorjaar nog inzaten. Boon had
die na de preventieve vervanging
thuis bewaard. Texdok vervangt de
onderdelen, Bonne zorgt er met een
hydraulische pers voor dat alles in
elkaar past.
De Robbentocht kan uiteindelijk met
een uurtje vertraging van start gaan.
De bezoekers van Vlieland hoeven
zich niet op te maken voor een over
tocht in een vervangend bootje. Bij
het Posthuys krijgen zij te horen dat
de Vriendschap toch vaart, zij het met
vertraging. Nauta belooft de tijd ech
ter op te vullen door met de Vliehors
Express een ommetje te maken naar
een bank met zeehonden. Het wordt
tot hilariteit van sommige passagiers
een 'juttersritje' langs aangespoelde
pallets, die stuk voor stuk meteen
achterin de vrachtwagen worden ge
zet. Met een kwartiertje vertraging
meert Boon af bij de steiger. De tocht
terug naar Texel verloopt zonder pro
blemen. Volgens Boon was het ook
wel meegevallen als de flens op zee
stuk was gegaan. 'We hebben een
groot anker bij ons en dat hadden we
dan wel uitgegooid.'
De Beursplein kon na het slepen van
De Vriendschap meteen voor een
tweede keer op pad om een surfer die
in de problemen was geraakt, te hel
pen. De man, die ongeveer ander
halve kilometer ten oosten van de
vuurtoren in het Robbegat dreef, had
een gebroken mast, waardoor hij niet
meer naar de kust kon komen. De
surfer is met plank en zeil aan boord
van de reddingboot genomen en naar
De Cocksdorp gebracht.
(Foto Joop Romrrmts)
De Beursplein sleepte zondag de Vriendschap van Vlieland naar Texel. De veerboot van Sil Boon kon met meer varen door problemen met de motor.