Nieuw pleidooi WD voor
openhouden wegen Dennen
'Als je er geen aardigheid
in hebt, wordt het niets'
Huur Tusse de Banke
belemmert exposanten
Boerenbedrijven houden open huis
Raad stelt nota toerisme en recreatie vast
Politiek steunt vragen huurprijs
Buitenbrand niet te blussei
.TEXELSE COURANT
Meerwaarde
Ouwe ULO blijft
€50.000,-
Randstad
Eilandcompetitie
Klaverjassen
Doorgaan voetbal
is nog onzeker
Begroting sluitend
Papierkunst
in De Waal
VRIJDAG 12 SEPTEMBER 2003
Een meerderheid van de politieke tje bijdragen. 'We moeten het met
partijen kan zich vinden in de plan- elkaar bekostigen. Het moet voort
De bestaande wegen in nationaal
park Duinen van Texel moeten
open blijven voor gemotoriseerd
verkeer. Die toevoeging is op de
valreep toegevoegd aan de nieuwe
nota Toerisme en Recreatie. De
politiek stelde de nota tijdens de
raadsvergadering zonder andere
wijzigingen vast.
De WD miste duidelijkheid over de
toekomst van de Randweg en de
Natte Vlakweg en diende daarom een
amendement (aanvulling) in. Staats
bosbeheer wil die wegen het liefst
afsluiten om gemotoriseerd verkeer
in de Dennen zoveel mogelijk te be
perken Coalitiegenoten CDA en
Texels Belang steunden het amende
ment. 'Het afsluiten van wegen is
voor ons onbespreekbaar', aldus Jan
Koolhof (CDA). De oppositiepartijen
zagen er weinig in. 'Je kunt nu wel
zeggen dat de wegen open moeten
blijven voor gemotonseerd verkeer en
dan zal je zien dat ze ze straks afslui
ten voor de wandelaars en de fiet
sers', merkte Frans Visman (D66) op.
Wethouder Daan Schilling, die voor
de laatste keer als vervanger voor Nel
Eelman optrad, noemde het afsluiten
van de wegen ook onbespreekbaar.
De behandeling van de nota, een
herziening van het Recreatie
beleidsplan uit 1974, riep dinsdag
avond weinig discussie meer op. De
partijen loofden het resultaat en her
haalden nog eens een aantal onder
werpen waar ze het niet mee eens
waren of wat volgens hen nog extra
aandacht nodig heeft. Het leidde in
de vergadering echter met meer tot
veranderingen.
Koolhof en Van der Spek gaven bei
den een voorzetje om de maximale
oppervlakte voor recreatiebungalows
(70 vierkante meter) in de toekomst
te vergroten. Van der Spek vond ook
dat er afgeweken zou moeten kunnen
worden van de eis dat er minimaal
tien meter tussen twee vakantie
huisjes zit. Visman kon zich vinden in
een verruiming van bungalows voor
invaliden.
Het CDA wil dat fietspaden op het eiland worden verbreed.
Wethouder Schilling merkte op dat de
afmetingen voor recreatiewoningen
aan de orde komen bij de herziening
van het bestemmingsplan Buiten
gebied. Hij waarschuwde ervoor de
kwaliteit in de gaten te blijven hou
den. Arthur Oosterbaan (GroenLinks)
zag er niks in om te tornen aan de
grens van tien meter. 'Dat is een leuke
voor de verkiezingen. Ik zou zeggen:
stem CDA of WD. want die zijn vóór
het stijf volbouwen van bungalowpar
ken.'
Platform
GroenLinks bleef tegen de aanwezig
heid van de WLTO in het nieuwe Toe
ristisch Platform. 'Het is een land
bouworganisatie en geen toeris
tische', aldus Oosterbaan. De andere
partijen hadden er geen moeite mee.
Jan Koolhof vond de huidige samen
stelling een goede afspiegeling van
de maatschappij. Visman gaf de
WLTO het voordeel van de twijfel: 'We
moeten bekijken hoe het loopt, maar
ze verdienen een bepaalde plek.'
Het CDA stelde ook voor om fietspa
den breder te maken. 'Het fietspad
van De Cocksdorp naar De Koog bij
voorbeeld is te smal', aldus Koolhof.
Hij vroeg het college om andere eige-
(Foto Jeroen ran Hattum)
naren van grond waarover fietspaden
lopen er ook toe te bewegen de pa
den breder te maken. Schilling be
loofde het onderwerp kenbaar te
maken.
Van der Spek keerde zich tegen mo
gelijkheden om bedden om te zetten.
'Wij zijn tegen het omzetten van
kampeerbedden in bungalowbedden
en het omzetten van bungalow
bedden in hotelbedden. De branche
moet daar zelf ook nog eens goed
over nadenken, want het gaat wel om
de bescherming van de eigen sector.'
Van der Spek hamerde erop dat de
raad in de toekomst het laatste woord
moet hebben als een verplaatsing
van bedden aan de orde is. Koolhof
herhaalde een oud standpunt van het
CDA dat verplaatsing van bedden
alleen zou mogen plaats vinden bin
nen hetzelfde postcodegebied. De
CDA-fractievoorzitter wilde over het
nationaal park nog weten wat daar
het zwaarst weegt: het beheers- en
inrichtingsplan of de gemeentelijke
bestemmingsplannen. Schilling: 'Eris
gesteld dat de bestemmingsplannen
in het beheers- en inrichtingsplannen
worden gerespecteerd, dus dat lijkt
me duidelijk.'
nen van het college om kunste
naars te laten betalen voor expo
seren in Tusse de Banke. Een
oproep van de PvdA aan het col
lege om af te zien van de huur
kreeg tijdens de raadsvergadering
alleen steun van GroenLinks.
Burgemeester en wethouder willen
vanaf 1 januari €130,- per week huur
vragen voor een expositie in de ge
meentelijke expositieruimte aan de
Groeneplaats. Het gaat in eerste in
stantie om een proef van éen jaar.
Kunstenaars kunnen nu nog gratis
gebruik maken van Tusse de Banke.
Volgens de PvdA kan het vragen van
huur een belemmering worden voor
organisaties die wel exposeren in
Tusse de Banke, maar met met het
doel om te verkopen. Als voorbeeld
werd de Wereldwinkel genoemd. Vol
gens PvdA-raadslid Eric Hercules
strookt het vragen van huur ook met
met voornemens in de structuurvisie
2020 en kan het leiden tot stelselma
tig commerciële activiteiten in de
expositieruimte. 'Bovendien is de ad
viescommissie voor kunst en cultuur
gepasseerd bij dit collegebesluit. Zij
steunen het met.'
Texels Belang, WD, CDA en D66
hadden minder moeite met het voor
stel. Zij gaven geen steun aan de
motie die de PvdA had ingediend om
de huur ongedaan te maken. Piet
Standaart (Texels Belang) zei het
geen sympathiek plan te vinden,
maar hij kon het wel begrijpen. Maria
van der Spek (WD) kon zich helemaal
vinden in het plan. Zij vond het nor
maal dat exposanten ook een steen-
kunnen blijven bestaan.' Marian
Merkel bach (CDA) wees erop dat het
om een proef gaat. Ze zei er geen
moeite mee te hebben dat commer
cie en kunst door elkaar lopen. Texels
Belang en D66 willen later nog wel
een keer in een commissieverga
dering praten over het onderwerp.
Henny Festen (GroenLinks) pleitte
ervoor Tusse de Banke laagdrem
pelig te houden. Zij haalde ook de
Wereldwinkel aan als een organisatie
die benadeeld kan worden door het
besluit. Volgens wethouder Anme Hin
(Cultuur) is het vragen van huur een
uitvloeisel van de besluiten die de
raad vorig jaar november nam toen
de begroting van 2003 moest worden
vastgesteld. Het college had aanvan
kelijk de expositieruimte willen slui
ten Dat riep zoveel weerstand op,
dat van sluiting werd afgezien. In de
begrotingsvoorstellen werd het open
houden van Tusse de Banke vervol
gens opgenomen als een zogeheten
PM-post. Dat betekent dat de getal
len later alsnog worden ingevuld. Hin:
'Elke partij, van links naar rechts, ging
er ook mee akkoord dat er een bij
drage zou worden gevraagd Dat
laatste werd door Festen bestreden.
Hin wees erop dat het gebruikelijk is
een bijdrage te vragen. 'In andere
galerieën betaal je hanggeld en ook
nog een percentage van de op
brengst. Dat kan vijftig tot zestig pro
cent zijn. Dus wat wij vragen is nog
een schappelijk bedrag.' Hercules zei
dat het hem om het principe gaat en
niet om het geld. Hij vond de open
stelling van Tusse de Banke een taak
van de gemeente.
Een vermoedelijk door broei in brand
geraakte hoop ruigte ten noorden van
de Stuifweg zorgde dinsdagavond
voor een opvallend schouwspel. De
brand, een meter of dertig breed,
nabij een plas water, was van grote
afstand te zien en deed maar weinig
onder voor de meierblis. Twee blus-
wagens van de brandweer waren
snel ter plaatse, maar kwame
actie. Nadat de officier van dies
vastgesteld dat blussen onbegi
werk was en de brand geen s
kon doen aan de omgeving,
besloten de brand onder co*
houden en vanzelf uit te laten
ln het geschil dat de gemeente
heeft met de Welzijnsstichting in
zake de waardevermeerdering van
d'Ouwe ULO, houdt het college
vast aan het standpunt dat deze
vermeerdering niet meer dan
€50.000,- bedraagt.
De verhoging van de waarde van het
gebouw sinds de overdracht van ge
meente naar Welzijnsstichting in
1986 ontstond volgens de gemeente
door nieuwbouw, verbouw, centrale
verwarming en minus de afschrijving
daarvan. Het veel hogere door de
WST berekende bedrag was geba
seerd op de werkelijke investeringen
zonder afschrijvingen. Op voorstel
van de burgemeester is nagegaan
hoe de gemeente zich heeft opge
steld bij soortgelijke andere overna
mes. Er werd maar êén vergelijkbaar
geval gevonden: de overname van
De Wielewaal van de Waalder dorps
commissie. De bestudering daarvan
leidde niet tot wijziging van het
collegestandpunt.
Volleybalprogramma 16 september
Veld A, heren en gemengd
18.30 Tevoko 0>TESO Balcken
19.15 Balcken-Ecoteam TESO
20.00 Tatenhove 1-Agrifirm Ecoteam
20.45 Super de B.-CVI Tatenhove 1
21.30 NIOZ 2-De Wit CVI
22.15 Rabobank-Beverdam NIOZ 2
Veld B, dames en gemengd
18.30 Westerl.-Smash K. Zeilmakerij
19.15 Zeilmakerij-Smash Smash K.
20.00 Salon Martine-Rival Smash
20.45 Remco Oostra-Otto's T. Rival
21.30 NBC-NBC 2 Otto's Twee wiel.
22.15 Lindeboom-Zandbank NBC
Veld C, dames
18.30 Timmer-Sportshop Beverdam 2
19.15 Beverdam 2-Natuurw. Timmer
20.00 lepe-Eierl. H. Natuurwinkel
20.45 Haarstudio-Krim lepe de Boer
21.30 Durper Drup-Klif 12 Haarstudio
22.15 B&B-Brumtje Beer Durper Drup
Wedstrijdleiding Twaalf Balcken en
Kees.
Uitslagen 9 september
Kobeko-ln den Grooten Slock 3-0; Sportshop
Texel 2-Maarco Bouwcenter Rab 2-1. Tevoko
jeugd-Twaalf Balcken 0-3; Texelse Auto
centrale-Paal 28/De Krim 1-2; Agrifirm-CVI 2-
1; Cocky's Kapsalon-NIOZ 3-0, TESO-
Tatenhove 1 0-3; OSG-Super de Boer 0-3;
Wessels Ontwerptl-Swier groente fruit 1-2,
Albert Heijn-NIOZ 2-1; L&R-De Wit Installatie
techniek 1 -2, Jozefschool-Timmer's Bakkenj 1 -
2; Westerlaken-NBC Eelman Partners 2 3-0;
Slagerij Beverdam 2-Haarstudio 0-3,
Eierlandsche Huis-Durper Drup 2-1Sportshop
Texel 1 -Klif 12 2-1; Otto's Tweewielershop-
Smash'68 2-1
Overigens is de omvang van de waar
devermindering maar één van de
geschilpunten bij de beoogde over
dracht van de d'Ouwe ULO. Ook de
positie van enkele personeelsleden
staat nog ter discussie. Volgens voor
zitter Ruud Nooij van de Welzijns
stichting wordt het overleg op korte
termijn hervat. 'We hopen dat de pro
blemen voor het eind van het jaar uit
de wereld zijn, want we worden er
onderhand een beetje ziek van.'
Voor klaverjasclub De Doormars be
gint vrijdag 19 september het winter
seizoen. Alle leden worden uitgeno
digd om de competitie te komen
openen met een clubdrive in dorps
huis 't Skiltje. Ook nieuwe leden zijn
welkom. Zij kunnen eenmalig koste
loos meespelen en kennismaken met
de vereniging. Voorafgaand aan de
drive wordt een korte vergadering
gehouden, waarin het winterpro-
gramma, een verzoek van de pen
ningmeester en de festiviteiten rond
het 50-jarig bestaan in 2004 aan de
orde komen.
De regen van de afgelopen dagen
heeft ervoor gezorgd dat de conditie
van de voetbalvelden in rap tempo is
verbeterd. Maar de vraag blijft nog
even of er komend weekend ook
daadwerkelijk kan worden gespeeld.
Het B- en C-veld van Texel'94 zijn,
net als vorige week, zonder meer
bespeelbaar. Het A-veld daarentegen
kan beperkt worden gebruikt. Wél
doorgaan de wedstrijden van de
jongste pupillen, de F-mini's, van wie
niet wordt verwacht dat ze de pollen
eruit trappen. Het eerste elftal speelt
zondag een uitwedstrijd tegen Duin
rand S, zodat het A-veld dan wordt
ontlast. Wat de velden in de andere
dorpen betreft, heeft de gemeente
(de eigenaar van de velden) de beslis
sing in handen gegeven van de con
suls. Zo is aan Ewald Witte of de
wedstrijd Oosterend-Knollendam
doorgaat, terwijl Ruud Bakker besluit
of ZDH-Schellinkhout kan worden
gespeeld. Het veld in Oosterend lijkt
speelklaar, maar het terrein in Den
Hoorn telde deze week nog erg veel
slechte gedeeltes. De derde consul,
Leo Daalder, heeft het makkelijker,
aangezien het eerste elftal van De
Koog op bezoek gaat bij Dirkshorn.
Het college heeft de ontwerp ge
meentebegroting voor 2004 sluitend
gekregen. Door vergroting van de in
komsten (zoals verdubbeling van
parkeergelden) en het zetten van de
tering naar de nering zijn baten en
lasten in evenwicht gebracht, terwijl
toch behoorlijke investeringen wor
den gedaan. Vrijdag rolt de begroting
in de bus bij de raadsleden die hem
al dan niet gewijzigd moeten vaststel
len. Tegelijk met de Texelse Courant
van die dag krijgt de burgerij een
korte populaire versie, 'Begroting in
één oogopslag'.
De nieuwe expositie in galerie
Langewaal in De Waal is bijna ge
heel gewijd aan papier. Er is werk
te zien van drie kunstenaars die
papier als hoofdmateriaal gebrui
ken: Marian Smit, Agnete Simoni
Mortensen en Dick Berendes.
De Texelse Marian Smit gaf na haar
opleiding Textiel jaren les in textiele
vakken. Toen ze in 1990 voor het
eerst een papierkunstenaar aan het
werk zag, was ze daarvan zo onder
de indruk dat ze ook met papier ging
experimenteren. Haar eerste werk
was vooral tweedimensionaal, tegen
woordig werkt zij merendeels drie
dimensionaal. Haar werk is een com
binatie van natuurlijke elementen en
strakke ritmische lijnen. Naast papier
gebruikt ze verenstaai en koper
draad. Na haar reis naar Kyoto in
2001 tonen haar plattegronden over
eenkomst met Japanse lettertekens.
Smit deed diverse malen mee aan de
papierbiennale in Rijswijk en werd dit
jaar gevraagd alsjurylidopte treden.
In 1999 won zij de eerste prijs van de
Papiertriënnale in Charney (Zwitser
land).
Ook Agnete Simoni Mortensen vol
gde een opleiding in textiele vormge
ving. Zij legde zich aanvankelijk toe
op weven, later gevolgd door teke
nen en etsen. Het door zuur aange
taste metaal werd van hulpmiddel tot
materiaal, en ze creëerde fr
zinkob|ecten. Ook papier, bij
keur dun Japans of van eigen;
lij wordt als materiaal gebruikt
werk is vaak grafisch, geïnsp n
door onderwerpen als vergat'
heid en het achterlaten van si in
Zij gebruikt vaak mallen om haa
vorm te geven en voor het schn
als reliëf op het papier is a
bracht.
De grafiek, of eigenlijk typoj
van Dick Berendes heeft alle
'mooi' papier te maken. Al tijdej
opleiding aan de Amsterdai
fische School ontwikkelde Bi
zich in de technische, maar
ook de artistieke kant van Is
fisch vormgeven. Hij besefte;
pografisch materiaal voor
fascinerend expressiemidi
worden na in contact gekoi
met het werk van Hendrik
Werkman, de Groningse
kunstenaar. In zijn atelier sta:
drukpersen, loden en houten
en veel ander grafisch mal
waarmee hij zijn prenten opbou
natuur inspireert Berendes
maken van dichterlijke prenten
abstractere kant van zijn werkl
de letters zelf meer in beei
noemt zijn werk Typografiek. e
mentrekking van 'typografie'ei
fiek'. De expositie in De Waal is
oktober te bezichtigen. De opa
tijden van de galerie zijn: dinsd
en met zaterdag van 11.00 tol
uur.
Koos Tjepkema en Marcel Wijtten.
De overeenkomst is dat ze alle-
twee boer zijn, maar verschillen
zijn er te over. De een is schapen
fokker en -houder, de ander zit in
de varkens. De één heeft zijn be
drijf in een gebied dat beroemd is
om z'n schapen, de ander onder
neemt op grote afstand van z'n
collega's. Beiden bouwden ze kort
geleden een nieuwe schuur, die ze
zaterdag 20 september, op de 'Dag
van het Platteland', van 10.00 tot
circa 17.00 uur openstellen voor
publiek.
Koos Tjepkema uit De Waal is vooral
bekend van het schapenfokken. Op
de Schapenfokdag die vorige week
werd gehouden, won hij met een een
jarige ram nog de Bronzen Texelaar.
Daarmee was de belangstelling van
andere fokkers voor de ram meteen
gewekt. 'Tevoren dacht ik al: het moet
een goeie ram zijn die hier nog boven
komt. Maar met keuringen weet je het
nooit. Na afloop vroegen andere fok
kers meteen of deze ram de ko
mende herfst hun schapen kon dek
ken.' Binnenkort worden die afge
leverd bij Tjepkema, want als gevolg
van de 21 -dagenregeling mag de ram
het erf zelf voorlopig niet verlaten.
Voor Tjepkema is de fokkerij welis
waar een belangrijke bron van inkom
sten, hij heeft er vooral veel liefheb
berij in. 'Want als je er geen
aardigheid in hebt, dan wordt het
Schapenfokker Koos Tjepkema met één van zijn kampioenen.
(Foto archief Toiolso Couronl)
niks. Je bent er gewoon héél veel
uren mee bezig. Bijvoorbeeld met de
verzorging van de lammeren. Het is
een hele kunst om ze in optimale
conditie op de fokveedag te krijgen.
Door de kleinste groeistilstand zien ze
er al minder goed uit en vallen ze bij
de keuring buiten de boot. Natuurlijk
is schapenfokken een kwestie van de
goeie ram bij de goeie ooi zetten,
maar als de verzorging niet goed is,
dan wordt het niks.'
Belgen
Waar op schapenfokdagen elders in
het land de belangstelling tanende is,
trekt die op Texel elk jaar meer bezoe
kers. 'Het is opvallend hoeveel Bel
gen er waren. Die ri|den in eén ruk
400 kilometer door Nederland, pas
seren onderweg tal van schapen
fokkers, maar willen per se naar
Texel. Het mooie is dat hier veel goeie
fokkers dicht bij elkaar wonen. Ze
kunnen overal even kijken. Eén Belg
is dit jaar wel een keer of vier ge
weest, zó nieuwsgierig was hij hoe
het lam dat hij had gekocht zich ont
wikkelde. Die Belgen zijn echt lief
hebbers en goede afnemers. Ik heb
het afgelopen jaar wel veertig
ooilammeren naar België verkocht.'
Een fokker die wat van huis meekrijgt,
is volgens Tjepkema in het voordeel.
'Neem Cees Kikkert. Zijn opa was
een topfokker, zijn vader en Cees flikt
het weer. Op eigen kracht hoor, want
bij het mkruisen van het nieuwe fok-
doel, een beter ontwikkeld schaap,
loopt Cees ook voorop.' Tjepkema
zegt zelf veel baat te hebben gehad
bij het tot tweemaal toe winnen van
een landelijke schapenbeoordelings-
wedstrijd, waardoor hij veel wordt
gevraagd voor keuringen aan de
overkant. 'Daar zie en hoor je veel, je
spreekt vakmensen en steekt er heel
wat van op.' Behalve echte Texelse
Varkens in de nieuwe schuur van Marcel Wijtten aan de Postweg.
schapen, heeft Tjepkema ook
Swifters, een kruising tussen een
Texelse ram en een Vlammgse ooi.
'Puur voor de houderij. Het zijn scha
pen met een betere vruchtbaarheid
en veel groeikracht.'
Tijdens de open dag zijn er bij
Tjepkema verschillende stands en is
er vermaak voor kinderen.
Varkenshouderij
Aan de buitenkant van de grote vrij
staande schuur aan de Postweg in
Eierland doet maar weinig vermoe
den dat het hier om een boerenbedrijf
gaat. Er valt mets te ruiken of te ho
ren en er staat geen rommel buiten
die doet denken aan een boerderi|. Of
het zouden de voersilo's moeten zijn.
Pas op een paar meter afstand ver
raadt de typische geur dat het hier
om een varkenshouderij gaat, die
plaats biedt aan 1200 varkens. Als
eigenaar Marcel Wijtten van hoeve
Bland en Berg de deur van de nieuwe
stal aan de Postweg opentrekt, klinkt
opgewonden geknor en schieten
jonge varkens die zich even daarvoor
koesterden in het zaagsel alle kanten
uit. Maar een moment later is de rust
weergekeerd en sabbelen de dieren
aan de broekspijpen van de fotogra
ferende verslaggever Afgezien van
de opdringerige roze beesten, vormt
de beleving een enorm contrast met
de besmeurde en stinkende varkens
zoals die vroeger op boerderijen wer
den gehouden. Het geheim zit hem in
de natuurlijke ventilatie, waardoor de
dieren hun behoeftes op de roosters
onder de luchtinlaat doen, zodat de
dikke laag absorberend zaagsel ver
derop in het hok schoon blijft. Hier
geen kunstlicht, maar gewone ramen,
waardoor het daglicht naar binnen
kan en de stal 's nachts donker is.
Wijtten bouwde de stal naar Cana
dees voorbeeld.
'De varkens zijn hartstikke gezond en
ze groeien goed. Het gaat gewoon
mirakels', vertelt hij over zijn eerste
ervaringen. Maar de nieuwe stal had
ook een paar verrassingen voor de
Eierlandse boer in petto. 'Deze zomer
ben ik erachter gekomen dat het sys-
(fofoGeWl' j£|
teem van natuurlijke ventilatie!
warme dagen niet goed werkt
de bedoeling dat de dieren K tii
de koude luchtstroom niet pret ik
den om in de buurt van ded
muur te vertoeven, zodat zed
leen hun behoefte doen. Maart
die hitte vonden ze de koele win
prettig. Met als gevolg dat zei
wél gingen liggen en hun behc
het zaagsel in de rest van ft
deden. Daardoor werd dat 4
raakte ik aan het zaagsel scft
Ik ben nu een koppel aan
opvoeden, om ze weer in hst
te krijgen. Elke dag win ik w
halve meter.'
Buiten werken stratenmakers
tempo aan de erfverharding,
bezoekers volgende week
de prut hoeven te lopen,
voor kinderen komen er
attributen.
