Kunnen we dat land niet naar Den Hoorn krijgen?' 'Steeds een verrassing wat we boven halen' Texelaars 5 <oud eten land' aanleiding kavelruil O Visserman maakte ups en downs mee lm HUN .TEXELSE COURANT" College: kermis uur later sluiten na IZO GEVOEG UIT ZICHT) (M£yR00W D£ BORRV^r 4 Een nieuwe slechtweervoorziening Dieren Kotex VRIJDAG 28 NOVEMBER 2008 fijfaar en vele, soms emotionele, «snokken gingen vooraf aan een imangrijke kavelruil waarbij vijf igr.rische bedrijven zijn betrok- (ende stichting Samen Eén en de [eneente. Op initiatief van de jliciting Agrarisch Texel (SAT) ver- viselt 29 hectare grond van eige- iaai met als resultaat dat de boe- en lun landerijen een stuk sneller m ^makkelijker kunnen bereiken ;n öt De Waal z'n rotonde krijgt, jist rmiddag werden in het raad- ,uisde contracten ondertekend. (out eten landZo noemden de ge- iroelers Jan en Piet Lap van de Vesferweg bij Den Hoorn de 9,7 hec- are irond die ze tussen de Schilder- veg ;n de Middellandseweg bebou- »en.Vruchtbaar land, maar met het ransiort van en naar het perceel, jver Ie hobbelige weggetjes van de jogoerg naar Den Hoorn, was veel ijd gimoeid, waardoor ze regelma- ig telaat aanschoven aan de eten- itafel Met de vraag of ze dat land bij )ud6child met eens naar Den Hoorn londin krijgen, meldden ze zich vijf aar gleden bij Cees Vlaming, voor- itter'an de SAT. Deze stichting heeft ot dusver vijftien vrijwillige ;aveluilen tot stand gebracht. De ;AT itelt zich tot doel de structuur an <B landbouw op peil te houden a wiar mogelijk te verbeteren Dit loonerverdeling van versnipperde avefc. Samen Eén ïlamitg, die de onderhandelingen amei met bestuurslid Flip Breman oerdr, ondervond al snel een pro- ileerr 'De gebroeders Lap hadden nie bij gezegd dat ze het land achten van de steunstichting Sa- nen Eén.' Deze stichting bezit ver- preidover het eiland meerdere lan- lerijei, die afkomst zijn uit onder meer legaten. De stichting zet zich met nadruk in voor de ouder wor dende mens, waarbij is afgesproken dat de middelen op Texel blijven. Voorzitter Wim Eelman legde uit dat de stichting de grond als een 'onbe zorgde belegging' beschouwt. De stichting verkoopt het daarom met, maar streeft wel een optimaal rende ment na. Omdat een doelmatiger lig ging van de bezittingen de pacht- opbrengst gunstig kan beïnvloeden, vond Vlaming een open oor toen hij bij het bestuur aanklopte met de vraag of de stichting het aan Lap verpachte land wilde ruilen. Vlaming en Breman hadden gehoord dat Dick Kikkert van de Hemmerkooi een deel van zijn land (11,32 hectare) om leeftijdsredenen wilde verkopen. Het toeval wilde dat deze landerijen grensden aan die van de Lappen én aan die van de stichting Samen Eén. Bovendien lag de grond een stuk dichter bij hun bedrijf Bute Weste. Voortaan zouden de gebroeders dus op tijd voor het eten thuis zijn. Hier mee was één hindernis genomen. Een ander verzoek was dat van Jan Smit, melkveehouder aan de Middellandseweg, die zijn boerderij graag wat wilde uitbreiden. Dat kwam mooi uit, want zo was een koper ge vonden voor de grond van de stich ting Samen Eén. Vlaming en Breman verbonden er wel een voorwaarde aan. Smit moest in ruil 4,5 hectare inleveren aan de Kadijksweg. Dat land grenst namelijk aan dat van bollenteler en veehouder Jan van der Haas uit De Waal. Die wilde graag ruilen tegen vier hectare grond die hij in Pijnacker bezit. Een ongebruike lijke vraag, maar bij navraag bleek dat mogelijk te zijn. Deze grond wordt nu door een notaris te koop aangebo den. Bijkomend voordeel van deel name aan een kavelruil is namelijk dat over de grondprijs geen kosten voor kadaster, notaris en overdrachts belasting zijn verschuldigd. Terwijl de kavelruil werd voorbereid, lazen Vlaming en Breman in de krant dat de onderhandelingen tussen Van der Haas en de gemeente over de rotonde waren vastgelopen. 'We heb ben toen gevraagd aan wethouder Corrie Heijne of we ermee aan het werk mochten. Dat wilde ze graag. Vanzelf ging het met, maar de twee onderhandelaars wisten tot ieders tevredenheid wel een doorbraak te compenseren. 'Het waren zware dis cussies. Maar we probeerden het zakelijk te houden en daardoor heb ben we het gered.' Hij toonde begrip voor de emoties van Van der Haas. 'Want een rotonde in je voortuin is ook met alles.' Wethouder Heijne zegde toe maatregelen te nemen die de overlast voor het gezin zoveel mogelijk beperken Voor de 0,1 hec tare die Van der Haas afstaat, krijgt hij er netto een halve hectare bij, grond waarvoor hij overigens gewoon moet betalen De aankoopprijs be draagt €18.151,- per hectare, op Texel de gangbare prijs voor land bouwgrond. Maar hij heeft wel het voordeel dat hij nu zijn land naast de deur heeft, in plaats van bij Delft. Vlaming constateerde dat de kavelruil Samen Eén een 'zeer ingewikkelde' was, maar tot een mooi resultaat had geleid. De tijd en energie die hij en Breman er op vrijwillige basis in heb ben gestoken leverden veel compli menten op. Onder andere van burge meester Joke Geldorp. 'De SAT heeft aangetoond dat het een breder be lang dient dan de landbouw alleen en ook maatschappelijk betrokken is.' Achterover leunen is er voor de on derhandelaars niet bij. Een nieuwe kavelruil dient zich alweer aan Het betreft onder meer gronden langs de Laagwaalderweg. Hiermee is 30 hec tare gemoeid. lees Vlanmg van de Stichting Agrarisch Texel en veehouder Dick Kikkert, één van de betrokkenen bij de vrijwillige kavelruil, onderte kenen hé contract. Op de achtergrond andere deelnemers aan de kavelruil. Gora/d Timmorman) Indanls tegenwerking vanuit De toog wil het college van b en w de lermis komende zomer een uur snger laten doorgaan. Door het iluitincptijdstip op te schuiven van 13.00 raar 24.00 uur verwacht de lemeeite een betere aansluiting ip het uitgaansleven en dat het lublief rustiger vertrekt. In het aatsteuur moet de volumeknop wel eet stuk omlaag. )e doipscommissie van De Koog is egen de verlenging. Vorig jaar werd i geklaagd over geluidsoverlast door 5 Je kermis en de vrees bestaat dat dit alleen maar langer zal duren. Met name gasten van de naastgelegen bungalowpark en camping Coogherveld en hadden er last van. B en w betreuren overigens dat deze klacht de gemeente pas een maand na de kermis bereikte. 'Anders had den we hier direct actie tegen kunnen ondernemen.' Het organiserende Bureau Kermisgids BV heeft zelf tij dens de kermis geen klachten ont vangen over geluidsoverlast. Maxi maal mag 80 dB worden gepro duceerd. Het bureau verwacht dat verlenging van de sluitingstijd met een uur een aanzienlijk hogere pacht- opbrengst zal geven. 'In 2003 was het zo dat als het publiek net op gang was gekomen om kermis te vieren, het feest alweer afgelopen was. Zeer frustrerend, met alleen voor de ex ploitanten, maar ook voor het uitgaanspubliek, dat om 23.00 uur alweer werd weggestuurd. Met een uur extra kunnen de bezoekers na afloop rustig hun weg vinden naar het uitgaansleven.' De Koger dorpscommissie is bang dat door het uur extra de overlast lan ger doorgaat. Een aantal bewoners van De Koog wil de kermis zelfs ver plaatsen naar een tijdstip buiten het seizoen Dit zou volgens de ge meente een funeste uitwerking heb ben op de pachtopbrengst, die vorig jaar €58.057,- bedroeg. Een ge schikte andere locatie is er volgens de gemeente niet. MRK TA0£?£ft| AKtNeVUUTSt IN WtRDING flHTQON GO&S© i%- ZO»? 'Alleen voor het geld moet je niet gaan vissen. Je moet met de ploeg overweg kunnen en een beetje lol met elkaar kunnen trappen. Want als je elke week met tegenzin naar zee gaat en als een dooi muis in een hoek kruipt, dat werkt niet.' Adrie Kager (50) van de TX14 Grietje vindt de visserij na meer dan dertig jaar op zee nog steeds een spannend vak. 'Toen ik begon had ik ten opzichte van de jongens aan de wal een goed inkomen. Maar dit is de enige be drijfstak waar de inflatie niet is mee gegroeid. Ik verdien nog net zoveel als twintig jaar geleden. Als ik dan zie wat voor looncompensatie die jon gens aan de wal de laatste jaren heb ben gekregen. Wij met. We hebben inkomen ingeleverd, maar ook vrij heid. Het begon met de maaswijdtes, omdat je bepaalde vismaten niet meer mocht vangen. Daarna kreeg iedereen op basis van historische rechten een quotum toebedeeld. Toen kregen de visserlieden het ca deau en nu moet er voor worden be taald. Ik vind dat met kloppen. We hebben een periode gehad dat je niet meer dan 152 dagen mocht vissen Het aanbod nam af en de prijzen lie pen op. ledereen verdiende toen goed en had een hoop vrije tijd. Maar toen wilden de visserlui weer meer en begonnen ze aan die dagen te knoeien. Hadden ze het maar zo ge laten. Nu heb je bijna geen weken meer waarin we stilliggen.' Oudgedienden uit de visserij weten het: het vissersvak kent z'n ups en z'n downs. Dat was al zo in de dertiger jaren, toen met de aanleg van de Af sluitdijk de haring verdween Het ene moment lag de haven nog vol visser schepen, het andere was de vloot gehalveerd Nu is het niet anders. 'Toen ik begon te vissen, lagen er denk ik nog eens zoveel kotters in de haven als nu Het was toen een stuk gezelliger. Als windkracht zeven werd opgegeven, dan bleven we binnen. We deden bij elkaar een bakkie en wachtten de weerberichten af. Al geeft-ie tegenwoordig kracht 12 op, dan gaan we evengoed. De schepen kunnen het makkelijk hebben. Maar in zulk zwaar kun je natuurlijk je werk niet doen.' Overweeks Kager, wiens vader bedrijfsleider van het voormalig coöperatief loonbedrijf was en later bij de Aankoopcentrale Texel (nu Agrifirm) werkte, koos al vroeg voor het vissersvak. 'Ik zat nog op de LTS toen mijn maat Peter Bremer van school ging en op de TX5 aan de slag ging. Op zaterdag hielp ik hem vaak. Met schoonmaken en zo. En soms mocht ik een weekje meevaren. Hartstikke leuk. Er zaten allemaal jonge gasten op. Zo ben ik er een beetje ingerold. Toen ik na school ook de visserij in wilde, zei m'n moeder: Ga eerst maar eens een paar keer mee, om te kijken of je er wel tegen kunt. Dat heb ik toen gedaan. In slecht weer had ik niks geen last. Toen nog een jaartje naar de visserij- school. waar ik tot machinist werd opgeleid. Ik haalde mijn EHBO-di- ploma en was klaar om te gaan va ren. Eerst op de TX34 van de gebroe ders Daalder, de latere TX27 van Adrie Hutjes. Met een meter of 34 lengte was het voor die tijd een flink schip. Ik was kok. Het vissen ging anders dan nu. We zaten op knietjes op het dek de vis uit te zoeken. Als je grote bulten grond ving, dan stond één man met de slang te spuiten en een ander keek of er geen maatse vis ontsnapte. We deden elk uur een trek Het verschil met nu is dat we in die tijd de tdigen zelf moesten laten vieren en de giek zelf moesten laten VERVOLG VAN PAGINA 1 Jacht ain hanen die 's nachts begon- len te k-aaien De Kotex zat met een koop hinen, omdat mensen regel matig zo'n dier bij de kinderboerderij Jumpten als ze zelf niet meer wisten wat ze trmee aanmoesten. Janssen: We hopen dat mensen dat niet meer willen daen. Een kip vangen is met zo moeilijk maar het vangen van een kaan is net zo lastig als het vangen van een meeuw op het strand.' De 9emeertewoordvoerder steunt Kotex m haar oproep geen hanen meer te Jumpei bij de kinderboerderij. 'Kotex wordt daardoor met het pro bleem ran een ander opgezadeld en bet zijr wel vrijwilligers die daar be- zijr. Bovendien kunnen met die banen ziektes meekomen en kunnen een ander tot last zijn.' Orn da klagende buren verder ter wille tj zijn, worden er hokken ge bouwd waar de kippen 's nachts in- 9aan en er wordt een net over de vij- •ergspannen, zodat wilde eenden, meeuwen en kraaien er niet meer kunnen komen. Volgens Jansen kun nen bezoekers straks nog wel brood blijven voeren aan de dieren die wel in de vijver mogen zijn. Het is het de bedoeling dat de nieuwe levende have wat gevarieerder van soort wordt. 'We willen van verschillende soorten koppeltjes gaan houden.' Voor de kippen is één haan overge bleven, zodat er nog aan het nage slacht kan worden gewerkt. Kotex vindt het jammer dat ze een hoop dieren heeft moeten wegdoen. 'Het is zonde als dit op deze manier zou doodbloeden.' Jansen wijst erop dat met name voorzitter Toon van Haastrecht dagelijks in de weer is om de kinderboerderij draaiende te hou den. 'Het kost de vereniging ook zo'n vijftienhonderd euro per jaar aan voedsel.' Kinderen uit de buurt gin gen laatst nog rond in de Mars om eten op te halen voor de dieren. Jan sen schat dat dagelijks gemiddeld zo'n zestig mensen even langskomen op de kinderboerderij. 'Daar zitten veel oma's met kleinkinderen bij.' Half december gaan de betrokken partijen opnieuw met elkaar om tafel. Adrie Kager, machinist op de TX14 'Grietje' rondje door de machinekamer. 'Ik help aan dek gewoon mee met de visverwerking. Als ik daarmee klaar ben, maak ik een zakken. Dat winchen gaat nu allemaal automatisch. We hadden in die begintijd niets met quotum te maken. We waren toen echt vrij. We vingen zoveel als we konden. Al kwam je met tien ton tong binnen, niemand die zich er druk om maakte. Maar wel gewoon vissen van maandag tot vrij dag. Toen wisten we amper wat overweekse reizen waren. Er was zoveel te vangen, je piekerde er niet over. Dat is tegenwoordig wel anders. Door dat quotum van vandaag de dag is het zo dat als het met de ton gen te hard gaat, we op schol gaan. Dan moet je naar de Doggersbank. Dat is zó ver weg, dan moet je wel overweeks. Anders kom je vistijd te kort. We hebben net drie overweekse reizen achter de rug. Dat is best een hele ruk. Vissenj is een continubedrijf, dag en nacht doorgaan.' Mentaliteit 'Op de 34 heb ik bijna 25 jaar geva ren. Eerst als kok, na mijn militaire dienst als machinist. Daarna ben ik overgestapt naar de FR231, een omgevlagd schip van Pieter Trap. Daar heb ik 21 maanden op gevaren. We visten continu overweeks. Het nadeel daarvan is dat je sociaal ach terop raakt. Veel dingen die zich thuis afspeelden, gingen aan me voorbij Met opgroeiende kinderen gaat dat niet. Toen kwam er een plaatsje vrij op de TX14, ook van de firma Ellen- Trap. Hier vaar ik alweer een jaar of vijf op We gaan af en toe nog wel eens overweeks. maar daar staat dan ook wel weer een vrije week tegen over. We kunnen als ploeg goed met elkaar overweg. De taken zijn ver deeld. Willem (Smit, red.) is kok, Rien (Brouwer, red.), de schipper, staat in de stuurhut, ik doe de machinekamer, een ander gaat over het visruim en zo heeft iedereen z'n eigen werk.' Dat Kager machinist is, wil niet zeggen dat hij de hele reis in de machineka mer rondhangt 'Ik help gewoon aan dek mee met de visverwerking. Als ik daarmee klaar ben, maak ik een rondje door de machinekamer. Als er eens wat stuk is, dan repareer ik dat onder het vissen. Dan help ik met de netten leegmaken en overboord gooien. Als dat klaar is, duik ik weer de machinekamer. Als de reparatie klaar is. dan ga ik gewoon weer vis verwerken.' Omscholen 'Op zo'n schip moet je blindelings op elkaar kunnen vertrouwen. We heb ben nu een prima ploeg, maar we hebben wel jongens aan boord ge had die niet mi|n mentaliteit hadden. Als je vroeger met opschoot, dan kon je een schop voor je flikker krijgen. Tegenwoordig denkt zo'n snotneus die net van school komt dat hij met een in de brug kan staan. En als je er wat van zegt. dan krijg je een grote mond. Vroeger kreeg zo'n gast een slag voor z'n harses.' 'Toen ik begon te varen was het zo dat als je nergens meer terechtkon, je altijd nog visserman kon worden. Vandaag de dag moet je papieren hebben. Maar nu kiest steeds minder jeugd voor de visserij. Ze willen een keer of drie op vakantie en tweeverdieners hebben samen nét zo'n inkomen als ik in zo'n hele week op zee. Alleen zijn zij alle dagen thuis, ze hebben vakantiegeld en als ze geluk hebben een dertiende maand. Op Urk laten veel vissers zich omscholen. Gewoon omdat de toe komst erg duister is. Nu willen ze ons weer op de schol gaan korten. We moeten elk jaar inleveren Een keer tje wat inleveren is niet erg, als het dan maar ten goede van de sector komt. Zo hebben ze een jaar of tien geleden de scholboxen ingesteld. Bedoeling was dat de kleine vis zou worden gespaard, zodat er meer vis zou komen. Achteraf is gebleken dat daar niets van terecht is gekomen. Het quotum is nu al zoveel ingekrom pen, dat overbevissing gewoon niet meer mogelijk is. Maar als de biolo gen zeggen dat er te weinig vis is, wordt er toch weer naar de visserman gewezen. Wij op ons beurt wijzep naar de offshore. Als je ziet wat er voor leidingen over de zeebodem lo pen en hoeveel er aan boortorens en andere rotzooi staat. Je kan mij met vertellen dat dat goed is voor de vis. Veel jongere gasten zeggen Nu kan Ik nog wat anders. Maar op een leef tijd zoals de mijne ben je al snel te duur voor een werkgever. Ik voel me lichamelijk nog prima en zolang dat het geval blijft en mijn collega s niet zeggen dat ik in de weg loop, dan vis ik door. Maar dit werk vergt best veel van het lijf, dus doorgaan tot je 65ste zit er niet in. Ik hoop het nog wel een jaar of vijf vol te houden.' Geïsoleerd Kager heeft aan boord de reputatie aardig te weten wat er op het eiland speelt. 'Ik blijf graag een beetje op de hoogte van wat er in mijn leef omgeving gebeurt. Ik ken op Texel vrij veel mensen en in zo'n weekend hoor en lees je van alles. En als het erg spannend is, sturen ze ons wel eens een fax. Maar we hebben geen krant of televisie. En doordat ze bij de ra dio alle frequenties hebben veran derd, kunnen we niks meer ontvan gen. Een belangnjke voetbalwedstnjd gaat nu aan onze neus voorbij Er zijn maar een paar kotters met satelliet schotels aan boord. Alleen via de wereldomroep horen we nog wel eens wat. In dat opzicht is het hier best een geïsoleerd bestaan.' Maar echt veel tijd om het nieuws te vol gen is er met aan boord. 'Elke zeven kwartier wordt er een net binnen ge haald en kunnen we aan de bak. |n die tijd moet de vis verwerkt, je moet eten en - als het je wacht met is - dan kun je een boek lezen, een film kijken of een tukkie doen. Soms zit je net een half uur boven en loopt het net in de grond. Dan is het meteen halen.' 'Leuk vind ik het nog steeds. Het avontuurlijke spreekt me erg aan. Het is steeds weer een verrassing wat we boven halen. Een enkele keer is dat wel eens wat minder leuk. Twee keer haalden we een stoffelijk overschot boven. Dat is een rare kijk. En we hebben eens een container hasj op gevist. Die was gewoon op de zee bodem geparkeerd Soms een mammoetkies en deze week hadden we nog een fossiel van steen. Maar voor de rest met veel. Er is al zolang over die zeebodem heen gerost, het meeste is al opgevist.' Tekst en foto Gerard Timmerman

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 2003 | | pagina 5