9
NIOZ start onderzoek ballastwater
'Water in tanks maakt
denkbeeldige reizen
TEXELSE
COURANT
Wie zijn dit?
Molenbosloop
Contracten vervoer
leerlingen herzien
Sportvissers
op eerste plaats
Voetbaluitslagen
Sportieve
Kunstenaars
Uitbouw moet
tien centimeter
inschikken
Beschonken
bromfietser
omver gereden
Wat ik zeggen wou.
Aangifte
Joost Smit wint
slottoernooi
Texel Model
krijgt navolging
DINSDAG 27 APRIL 2004
Het NIOZ is een onderzoek begon-
,en naar de verwijdering van mi-
;ro-organismen en sediment uit
iet ballastwater van zeeschepen,
ip de NlOZ-haven is daarvoor vo-
ige week een proefopstelling ge-
louwd met zes grote watertanks
elk twintigduizend liter. 'Het
rater maakt in de tanks straks
lenkbeeldige reizen van Neder
land naar bijvoorbeeld de Vere-
igde Staten of Singapore', aldus
rojectleider Jan Boon van Mens
m Marien Milieu van het NIOZ.
Ijet onderzoek op de NlOZ-haven
lpoet leiden tot meer inzicht in het
luiveren van ballastwater voordat dat
loor zeeschepen wordt ververst. Het
er, dat wordt gebruikt voor stabi-
iatie, is meestal ruim voorradig op
leeschepen. Bij grote olietankers
lunnen de hoeveelheden oplopen tot
3.000 ton, wat ongeveer eenderde
lan de ladingscapaciteit is.
Reiniging van ballastwater komt de
tomende jaren sterk in de belangstel-
jng te staan door een resolutie die de
fiternational Maritime Organization
■MO), onderdeel van de Verenigde
Naties, in februari heeft aangenomen,
lieuwe zeeschepen moeten vanaf
■iterlijk 2009 wereldwijd worden
loorzien van ingebouwde zuivering-
lapparatuur, zodat het ballastwater
Echoon de tanks ingaat en na een reis
jbok weer schoon wordt geloosd in
zee. Tussen 2009 en 2016 moeten
Dergelijk installaties ook in bestaande
Eeeschepen worden gebouwd.
Het IMO wil op die manier de strijd
tanbinden met de verspreiding van
Exoten via ballastwater Dat zijn orga
nismen die van nature niet thuisho-
|en in een zeemilieu, waardoor ze er
brote schade kunnen aanrichten,
loon: 'Een voorbeeld van hoe het
Ernstig mis kan gaan is te vinden in
de Zwarte Zee. Daar is via ballast
water uit Amerika de ribkwal terecht
gekomen. Hij eet er het dierlijk plank-
i op dat eigenlijk voor de kleine
(rissen was bedoeld, waardoor er
r grotere roofvissen ook minder
dsel is en de visserij nagenoeg stil
is komen te liggen.' De bekendste
exoot in de Nederlandse wateren is
de Japanse/Portugese oester, die
echter door kweek in plaats van
ballastwater in Nederland gekomen.
Enkele tientallen andere exoten in de
Waddenzee werden wel geïntrodu
ceerd via ballastwater. 'Maar die zijn
tot nu toe allemaal redelijk in het be
staande Waddenecosysteem opge
nomen. Het hoeft niet altijd mis te
gaan. maar het kan wel en dat risico
wil de IMO verkleinen.'
Handen
Het Koninklijk NIOZ heeft voor haar
onderzoek de handen ineengeslagen
met het Duitse concern Hamann
Wassertechnik AG uit Hollenstedt (bij
Hamburg) en het Schiedamse bedrijf
Nicoverken Marine Services BV. Wa
ter dat uit de NlOZ-haven wordt ge
pompt, wordt behandeld in appara
tuur van Hamann voordat het als
ballastwater wordt opgeslagen in de
tanks. Het Duitse concern heeft
gloednieuwe zuiveringsapparatuur
ontwikkeld die op Texel voor het eerst
met zoutwater wordt getest 'De ap
paratuur is al wel eerder getest in de
haven van Hamburg, maar dat was
met zoet water', aldus Lothar
Remecke van Hamann.
Het zeewater (opgepompt met een
pomp die een capaciteit van 500 ku
bieke meter per uur heeft) wordt eerst
langs zogeheten hydrocyctonen
(centrifuges) geleid voor de reiniging
van sedimentdeeltjes en daarna
langs een filterapparaat voor de rei
niging van met name kleine organis
men. Vervolgens komt het in één van
de tanks terecht. Beide installaties
staan opgesteld in twee containers
naast de zes watertanks. 'Met de in
stallaties kunnen we de grootte en de
dichtheid van de deeltjes bepalen die
in het ballastwater achterblijven al
dus Boon. 'Het is nu een goede ge
legenheid om dat hier met zout wa
ter te doen, omdat je in het voorjaar
altijd de ontwikkeling hebt van eerst
diatomeeën (kiezelalgen) en daarna
van de alg Phaeocytis, die het schuim
op strand veroorzaakt.'
Onderzoek
De afdeling Biologische Oceano
grafie van het NIOZ onderzoekt on
der leiding van Marcel Veldhuis de
ontwikkeling van de organismen in de
tanks. De afdeling kan water tappen
uit de tanks en in het NlOZ-laborato-
rium onderzoeken op de aanwezig
heid van sediment en de meest mi
nuscule organismen. Boon 'Dat
gebeurt met flow-cytometrie. Met
een laserstraal kunnen in het water
deeltjes worden onderscheiden van
eentiende millimeter tot een-
tienduizendste millimeter klein.'
Naast het tellen van de hoeveelheid
deeltjes in het ballastwater uit de
tanks, kunnen Veldhuis en zijn colle
ga's met behulp van flow-cytometrie
Jan Boon (midden) werkt samen Andreas Melnhardt en Lothar Relnecke van het Duitse Hamann AG aan de proefopstelling voor het
ballastwater op de NlOZ-haven. (Foto Jorooo van Hattum)
Marcel Veldhuis onderzoekt het ballastwater bij het NIOZ met flow-cytometrie op de aan
wezigheid van micro-organismen en zwevend sediment.
ook bekijken of de achtergebleven
deeltjes nog leven of al zijn overleden.
'Dat gebeurt met een kleurstof die
aan het monster wordt toegevoegd.
Als de celwand van een organisme
tijdens de behandeling beschadigd
raakt, laat die kleurmoleculen toe,
waardoor je kunt zien dat het orga
nisme er nog wel is, maar niet meer
levensvatbaar is.' Bekeken wordt
onder meer welke vorm van bacterie-
groei zich eventueel voordoet op
dode achtergebleven organismen in
het ballastwater.
Biologische Oceanografie werkt met
apparatuur van het bedrijf Cytobuoy
uit Nieuwerbrug. Het is de bedoeling
dat het omgaan met de apparatuur
leidt tot de ontwikkeling van hand
zame op flowcytometrie gebaseerde
biologische meetapparaten die vanaf
2009 ook aan boord van nieuwe zee
schepen kunnen worden geïnstal
leerd. Dit doet het NIOZ samen met
Cytobuoy. De bemanning kan dan op
zee zelf de ontwikkeling van organis
men in het ballastwater in de gaten
houden.
Aanloop
De experimenten van het NIOZ,
Hamann en Nicoverken gaan onge
veer vier tot zes weken duren. Vol
gens Boon is het de bedoeling dat ze
min of meer de aanloop vormen naar
een grootschalig onderzoek van 3,5
jaar naar de reiniging van ballast
water. 'We willen een voorstel indie
nen bij de Stichting Technische We
tenschappen om voor dat onderzoek
in aanmerking te komen. De Pelagia
kan daarbij een rol spelen en in de
laatste fase van dat onderzoek wordt
de behandelingsapparatuur ook aan
boord van grote zeeschepen geïn
stalleerd.' Water in de tanks dat de
komende weken niet voor het onder
zoek wordt gebruikt, gaat na verloop
van tijd weer terug de Waddenzee in.
Dat is mogelijk omdat er tijdens de
experimenten niks aan het water
wordt toegevoegd.
Het verversen van ballastwater op
zee is in landen als Australië, Nieuw
Zeeland, Japan en de Verenigde Sta
ten al gebonden aan voorschriften.
Boon: 'Er is bepaald dat ballastwater
uit het kustwater van de haven van
vertrek midden op de oceaan moet
worden ververst met oceaanwater
dat relatief zout en arm aan voedings
stoffen is. Dat mag dan weer worden
geloosd in het kustwater van de ont
vangende haven. Micro-organismen
uit kustwater kunnen niet overleven
op de open oceaan en andersom.'
Volgens Boon leveren deze regels
echter diverse praktische problemen
op. 'Bij slecht weer is het gevaarlijk
om op de oceaan ballastwater te ver
versen. Er zijn al schepen gescheurd
en verbogen door de torsiekrachten
die tijdens het verversen op een schip
werden uitgeoefend. Ook is het vaak
niet mogelijk om sediment dat zich
afzet op de bodem van de ballast-
tanks te vervangen. Daarvoor moe
ten nu soms gaten in de ballasttanks
worden geboord tijdens dokbeurten
om dit slib te weer verwijderen. Re
ders zijn daar ook niet blij mee, want
dat slib is lading die steeds weer
wordt meegenomen maar nooit geld
oplevert.'
De alg Phaeocytis (op de foto In kolonies) Is
een van de organismen die worden onder
zocht in het ballastwater op de NlOZ-haven.
(Foto Bioiogiscr* Ocaanograf* NIOZ)
iChterop deze foto uit de collectie
an Maarten Stoepker alleen een
aartal: 1946 Verdere informatie ont-
"eekt. Is het werkelijk een groep kin
leren in De Waal aan het slepen voor
Ie Meierblis, of is hier iets anders aan
Ie hand? Wie meent personen of de
ituatie te herkennen, kan contact
ipnemen met Stoepker, tel. 312940.
Ie boerderij op de vorige foto is her-
end als Rozenhout aan het
ikiilepaadje.
Atletiekvereniging Hermes uit Utrecht
ras zaterdag met twintig deelnemers
joed vertegenwoordigd bij de zono-
'ergoten Molenbosloop die ter ere
'an hun bezoek werd gehouden. Met
'og ruim twintig Texelse deelnemers
'erschenen in totaal 42 deelnemers
ian de start voor één of twee ronden
'an 4,6 kilometer. Omdat het vooral
n de duinen erg warm was, bleken
'eel lopers zich te dik te hebben ge
kleed.
orrie de Jager werd met 21.50 mi-
luten eerste dame op de 4,6 kilome-
er. Jaap Witte was de snelste bij de
jannen en finishte in 16.47. Op de
kilometer eindigde Rob Teisman
s eerste in precies 40.00 minuten,
-aurien Bakker was met 46.25 de
eerste dame.
Jitslagen:
J6 kilomeier Dames 1Corrie de Jager. 21 S0:
«nnei.es Graaf. 24.02; 3. Lida Bakker. 24 41
GfcÜïÏÏ!* Hilh°rst. 26.01 5 Monique
ach. 26.09:6. Juul van der Steeg. 27.40; 7
Jacqueline Aarts, 27.41, 8, Mariët Viooswijk,
Utrecht, 28 04; 9 Carla Bosboom, Utrecht.
28.45; 10. Coby Spierings, Maarssen, 29.07,
11 Rita Rutgers, Utrecht, 29.46, 12. Ans van
Noord. Utrecht. 35.07,13. Ankie Mol. Utrecht,
36 21. Heren 1 Jaap Witte, 16 47; 2 Pieter
Dogger, 19.19; 3. Lex Jupijn, Maarssen, 23.25,
4 Andri Binsbergen, 23.34; 5 Jan Viooswijk,
Utrecht. 26.45; 6. Bart van Remmen Maarssen,
30 00; 7. Theo Bosboom, Utrecht, 31 018
Humphrey van Buren, Bilthoven. 31.319. Wim
Loos. Utrecht. 35.07; 10. Kees de Jager, 35.48;
11 David Mullink. Utrecht, 37.23.
9,2 kilometer- Dames; 1Laurien Bakker, 46.25;
2. Corrie Witte, 52.53; 3. Judy Witte, 54.06, 4.
Anne Weijers, Utrecht. 54.41; 5 Trees Rijken,
Houten, 55.59, 6. Tony Jansen, Houten,
1.00.56; Heren 1 Rob Teisman, 40 00; 2 Piet
Bakelaar, 40.37; 3. Dirk Vmke, 41 25; 4. Peter
van der Voort, 42.30; 5. Cees Jansen, Houten,
43.48; 6. Geert v.d. Steeg, 44 06; 7. Alewijn Ott,
44.14; 8. Martien Baars, 45.05, 9. Joop
Groeskamp, 52.47; 10 Ruud Meedendorp,
58 34; 11 Anton Mol. Utrecht, 1.01.59.
WIE MILIEUBEWUST KLUST
IS ZEKER GOED BEZIG
Met het eind van het schooljaar in
zicht, is de gemeente bezig de lo
pende contracten voor vervoer van
leerlingen te herzien. Alle lopende
contracten worden aan het einde van
het jaar opgezegd, om alle geïnteres
seerde ondernemers de mogelijkheid
te geven offerte te kunnen doen. Dit
betekent niet dat de gemeente onte
vreden is met de huidige situatie.
Maar in het kader van het nieuwe in
koop- en aanbestedingsbeleid wil de
gemeente ook andere ondernemers
een kans bieden in te schrijven. Mo
gelijke kandidaten moeten wel aan
kwaliteitseisen voldoen en conti
nuïteitsgarantie kunnen geven. De
nieuwe contracten zullen een periode
van drie jaar beslaan.
Met het vervoeren van leerlingen zijn
flinke bedragen gemoeid, waardoor
het voor de gemeente belangrijk is
zorgvuldig met de contracten om te
gaan. Het betreft hier onder andere
het tijdens schooldagen vervoeren
van leerlingen naar de Kompasschool
op Texel, de Meerpaal, de Pijler en de
Herdersche school in Den Helder, de
Dr. De Wildeschool en openbare
scholengemeenschap Hendnk Mol in
Schagen en Heliomare in Wijk aan
Zee.
De gemeente is momenteel bezig de
kwaliteitscriteria te formuleren en
hoopt medio juli de geïnteresseerde
vervoersbedrijven uit te nodigen of
ferte te doen.
Het team van Sportvissersclub Texel
heeft zaterdag op Wieringen een eer
ste plaats behaald bij de voor
selectiewedstrijden om het Neder
lands kampioenschap. Het korps -
bestaande uit vijf vissers - eindigde
met 15 punten als eerste van de ze
ventien deelnemende teams. Tweede
werd De Snoek met 31 punten, derde
Noordwijk (43). Ook individueel wa
ren de Texelaars goed op dreef. Er
werd in vijf vakken gevist en zowel
Poul Verhagen als Nico Tessel ein
digde als eerste in zijn vak. De win
naar van de wedstrijd wist 120 cen
timeter vis boven water te halen, de
nummers twee en drie 96 en 70. Op
de vierde plaats eindigde Poul Ver
hagen (62 cm, eerste in vak E), Nico
Tessel werd vijfde (52, eerste in vak
D). Map van der Zwaag wist een
achtste plaats te behalen (58 cm,
derde in vak C) en Frans Bos werd
zestiende (62 cm, vijfde in vak B). De
plaatsing van Rein Kuyper (58 cm,
vak B) en Johan Hopman (48 cm, vak
A) is nog niet bekend.
De Texelse afvaardiging gaat op 30
oktober weer naar Wieringen voor de
eindwedstrijd om het Nederlands
kampioenschap.
Zaterdag 24 april
De Koog B1-Koedijk B4 1-1
Oosterend B1 -LSW B2 3-1
Texel'94 C1-VIOS W. C1 2-1
Texel'94 C2-Wmkel C1 1-10
De Koog C1 -BKC C2 afgelast
ZAP C2-Oosterend C1 1-0
Meisjesvoetbal
W'meer MB1 -Oosterend MB1 6-0
Texelse pupillencompetitie
ZDH F1-Barcelona 1-8
Arsenal-SVO F2 10-2
Texel'94 E4-Texel'94 E1 0-5
Texel'94 E5-Texel'94 E2 4-6
SVO F1 -Liverpool 2-7
Texel'94 MD2-SVO E1 1-0
Zondag 25 april
LSW-Texel'94 1-3
De Koog-Vesdo 0-2
Dirkshorn-Oosterend 3-1
Twisk-ZDH 3-2
Spirit'30 2-Texel'94 2 4-2
Texel'94 3-Bergen 3 1 -2
Texel'94 4-Den Helder 5 6-2
W'waard-Oosterend 2 2-9
Meisjesvoetbal
Victoria O. MA1-Texel'94 MA1 1-2
Het loopt nog niet storm voor de
thematentoonstelling 'Sport in kunst',
die van 12 tot en met 30 juni in Tusse
de Banke wordt gehouden. De ad
viescommissie Kunst en Cultuur
hoopt dat het aantal inzenders nog
toeneemt. Iedere Texelaar mag een
werk inzenden en het thema mag
breed worden geïnterpreteerd. Het
thema haakt in op het vijftigjarig be
staan van de Stichting Texelse Sport
raad, dat dit jaar met diverse activi
teiten wordt gevierd.
Deelnemers aan de thema
tentoonstelling verplichten zich om
tijdens de expositieperiode minimaal
één dagdeel aanwezig te zijn.
Belangstellenden kunnen zich tot
maandag 3 mei aanmelden bij E.
Rutten, tel. 362218, of per e-mail
erutten@texel.nl. Schriftelijk aanmel
den kan via de gemeente Texel, afde
ling Cultuur en Educatie, Postbus
200, 1790 AE Den Burg.
Door de voorgenomen uitbreiding
van zijn zomerhuis op De Krim tien
centimeter in te laten springen, kan
de eigenaar bouwvergunning van
het college krijgen. Op die manier
wordt de feitelijk te korte afstand
van het gebouw tot de erfscheiding
niet groter dan hij nu is, zodat de
'strijdigheid' niet wordt vergroot.
Eigenaar Van der Giessen wilde de nu
56 vierkante meter grote bungalow
met een plat deel uitbreiden tot 63
vierkante meter. Die oppervlakte is op
zichzelf geen probleem, want het
bestemmingsplan laat maximaal 70
vierkante meter toe. Beperkende fac
tor is echter dat hetzelfde plan voor
schrijft dat een afstand van tenmin
ste vijf meter van de erfgrens in acht
genomen moet worden. Vooral op De
Knm geeft dat veel problemen, want
de percelen grond zijn daar vaak te
klein om bij vergroting van een be
staande bungalow of het maken van
een aanbouw de genoemde afstand
aan te houden Het beleid is nu dat
de bestaande situatie wordt geres
pecteerd, niet alleen op De Krim maar
bijvoorbeeld ook in het nieuwe be
stemmingsplan voor Den Burg. Een
eventuele uitbreiding van het hoofd
gebouw kan dan alleen in het ver
lengde van de bestaande (zij)gevel.
Een 22-jarige man uit Den Helder
werd zondagnacht op de Pontweg
geschept toen hij verzuimde voor
rang te verlenen aan een taxi. Het
ongeval vond plaats op de kruising
Pontweg-Gerritslanderdijkje. De
Helderse bromfietser stak de weg
over en kon niet meer worden ontwe
ken door een 57-jange taxibestuurder
uit Den Burg. Het letsel van de
brommerbestuurder viel mee. Hij
moest echter wel zijn rijbewijs inleve
ren vanwege overmatig alcohol
gebruik. De man blies 610 ug/l. ter
wijl de toegestane limiet 220
bedraagt. In diezelfde nacht werd
ook een 30-jarige automobiliste uit
Den Burg betrapt op drankgebruik.
Zij werd staande gehouden op het
Gerritslanderdijkje en 'scoorde' te
hoog bij de blaastest.
Bij het lezen van het verhaal van
mevrouw Wittkampf in de Texelse
Courant van vnjdag 23 april herinner
den wij ons dat wij eind vong jaar
tweemaal hetzelfde hebben meege
maakt. Ook ons werd geweigerd op
het Texelse politiebureau aangifte te
doen van vernieling van onze eigen
dommen. Pas toen wij dreigden naar
de burgemeester te stappen - als
hoofd van de politie -. bleek het plot
seling wél mogelijk aangifte te doen.
Aanvankelijk waren wij de kalmte zelf.
maar werden goed giftig en geëmo
tioneerd door het gedrag van de
dienstdoende agent. Aangifte doen is
in de wet geregeld en niet afhanke
lijk van het humeur van een Texelse
politieagent.
M. Smit, De Cocksdorp.
Recreatievoetbal
Texelse Boys-De Koog
In een spannende partij tegen Her
man Laan wist Joost Smit op de slot-
avond van het seizoen van biljart
vereniging De Doorstoot uit De
Cocksdorp de eerste prijs in de
wacht te slepen. Er werd deze avond
in twee poules gespeeld. Laan en
Smit speelden in dezelfde poule en
wisten in de halve finale Fred Klok en
Martien Boon te verslaan.
Raymond Steenhuizen werd kam
pioen van het seizoen met een ge
middelde van meer dan twee
caramboles. Joost Smit werd een
zeer goede tweede, Martien Boon
moest genoegen nemen met de
derde plaats. Beiden speelden ook
gemiddeld meer dan twee
caramboles. Toch was dit niet het
beste seizoen van De Doorstoot. Alle
spelers zakten in hun gemiddelde,
wat misschien te wijten was aan de
zeven weken dat in 't Eierlandsche
Huis op een ander biljart werd ge
speeld. In september begint de
nieuwe competitie, waarbij nieuwe
leden welkom zijn.
Eindstand
1R. Steenhuizen 2.2; 2. J. Smit 2,13. M Boon
2,0; 4 M Former 1,9; 5. H. Laan 1,7; 6, P. Zi|m
1,6; 7, F Klok 1.5; 8. W, Homan 1,5.
1-1-2 DAAR RED JE LEVENS MEE
Zeventien deelnemers uit Texelse
horecabedrijvenhebben vorige
week met het praktijkexamen de
opleiding tot Horeca Leermeester
afgerond. Het aantal leermeesters
op het eiland is hiermee gestegen
tot zeventig, verdeeld over negen
entwintig leerbedrijven.
Deze groei is een gevolg van de
MBO-opleiding Horeca die het ROC
sinds 2000 geeft, en de groei van de
afdeling Consumptief van de OSG.
Aan beide opleidingen studeren op
het moment ongeveer 45 leerlingen.
Dit jaar zwaaien bij het ROC de eer
ste zes koks af na vier jaar de oplei
ding zelfstandig werkend kok te heb
ben gevolgd in de beroepsbege
leidende leerweg (voorheen het
leerlingenstelsel) Deze samenwer
king tussen opleidingen en bedrijfs
leven werpt haar vruchten af en vindt
landelijk veel navolging. Het klein
schalige Texel Model' speelt succes
vol in op de toenemende vraag naar
geschoolde werknemers voor de
horeca en sinds de invoering van dit
model is zowel het aantal leerlingen
op consumptieve opleidingen als het
aantal leermeesters landelijk toege
nomen.
De zeventien geslaagden zijn:
Anneke Hoogenbosch, Nikoline
Platte, Sijbrand Ran, Ruud Boom,
Robert van Splunter, Marlijn Beers,
Arjan Langendam, Eize Hoomoedt
Westerhuis, Paulien Stol, Dave
Huizinga, Diana Backer-Blonk,
Mariske Wesdorp, Peter Bolier, Iroy
van Winsen. Klaas Posthumus,
Manuel Frontana Tiberica, Jan Wille
Jedema.
Zeventien ervaren horecamensen volgden de afgelopen maanden lessen voor het diploma
Leermeester. (Foto Rot Tasman)
