bouwsector wacht met smart op grote nieuwbouwprojecten
Mensen houden
enten in de zak'
Aan de wandel met
Ie hond van een ander
Enthousiasme voor uitlaatdienst
Eilandcompetitie bestaat 35 jaar
'Geen droog plekje
meer op mijn T-shirt'
Drie keer varen
.TEXELSE O
COURANT'
'Maak oversteek
Boschrandweg'
i Jeroen von Hattum)
Een aantal automobilisten heeft
zondagavond noodgedwongen
drie keer achter elkaar de over
tocht over het Marsdiep ge
maakt. Door een defect ging te
gen zeven uur de bovenrij-
dekdeur van de Schulpengat niet
open, nadat die in de veerhaven
op 't Horntje was afgemeerd.
Omdat de benedennjdekdeur
wel werkte, besloot de kapitein
op het benedendek nieuw ver
keer naar Den Helder in te laden
en terug te varen naar de marine-
stad. Personeel verhielp onder
tussen de problemen aan de
bovenrijdekdeur. Volgens een
woordvoerder van TESO zat er
een storing in een beveiligings
schakelaar van de vang van de
deur. 'We hebben het proviso
risch gerepareerd.' Het defecte
element is inmiddels vervangen.
Na de reparatie voer de
Schulpengat een tijdje met een
openstaande bovennjdekdeur.
De opening werd afgezet met
roodwitte linten. Volgens de
woordvoerder was TESO met in
overtreding door met een open
staande deur te varen, omdat de
veerdienst wettelijk niet verplicht
is met gesloten rijdekdeuren te
varen. De automobilisten die om
half zeven de boot in Den Helder
waren opgereden, konden uitein
delijk tegen acht uur het eiland
oprijden.
afgi
DINSDAG 4 MEI 2004
blijft er een gat. 'We merken inder
daad dat particulieren terughouden
der zijn met bouwen, want zeker in de
kleine en middelgrote aanvragen is
een terugloop te constateren.' Het
ontbreken van grote bouwprojecten
heeft ook voor de gemeente (finan
ciële) gevolgen- de inkomsten uit
bouwleges zijn fors teruggelopen.
Vorig jaar bedroeg het tekort maar
liefst €271.000,-.
bouwsector op Texel zit in zwaar weer. Door de tanende
jnomie en het ontbreken van grote bouwprojecten drei-
i er diverse bedrijven in problemen te komen. 'De super-
>n zoals we die tien jaar geleden hadden, zijn voorbij,
nsen houden de centen in de zak', aldus Jan-Jacob Rab,
JJJ van het management van het RAB-concern en voorman
de sector bouw van het Texels Verbond van Onderne-
rs. Deze organisatie behartigt de belangen van de aan-
iloten circa zestig leden. Volgens Rab wordt met smart
vacht op de grote nieuwbouwprojecten rond Den Burg.
hebben op Texel vooral te maken met kleine bouwbe-
Iven. Die kunnen niet leven van renovatie alleen.'
lijden dat in de bouwsector de
len tot de hemel groeiden, zijn
Ibij. Consumenten houden de
j op de knip en stellen verbou-
ben aan hun woning uit of zien
[zelfs helemaal van af. Daarnaast
er momenteel geen grote
Iwbouwprojecten, waardoor het
Ihikbare werk behoorlijk is ge
lken Hoewel de sector bezorgd
ter de toekomst, is er nog geen
n tot paniek. 'De laatste twee jaar
Jde bouwactiviteiten iets afgeno-
I, maar de situatie is nog met alar-
Vid. Voor dit jaar heb ik de indruk
bet zeker niet minder wordt dan
1)03', aldus Koos Witte. Hij runt
n bouwkundig teken- en adviesbu-
l, dat vooral is gericht op de bur-
|jke utiliteitsbouw. 'Het is ook
r net waar je het mee vergelijkt,
fe jaren negentig vonden mensen
lerduurzaming van hun huis een
pe belegging. Daarin zie je een
lelijke afzwakking. De mensen
Jen meer en geven ze met zo maar
I Volgens Witte helpt het beleid
Ide lokale overheid bepaald niet
lom deze tendens in positieve zin
te keren. 'Het is een schrijnende zaak
dat de overheid de leges buiten
proportioneel verhoogt. Het lande
lijke indexcijfer voor prijsverhogingen
bedraagt zo'n drie tot vier procent en
hier worden de leges met tien tot vijf
tien procent per jaar verhoogd. De
overheid roept op tot matiging, maar
doet dat zelf niet.' Verder denkt Witte
dat de bouwsector lijdt onder de in
voering van de euro. 'Toen is het
uitgavenpatroon te hoog geweest en
daarom houden de mensen nu de
hand op de knip.'
Bouwgrond
Naast de door Witte geschetste pro
blemen is volgens Jan-Jacob Rab
ook het ontbreken van bouwgrond
een zorgelijke ontwikkeling. 'Momen
teel is hier geen bouwgrond. Daar
moeten we voor zorgen. Ook een
versimpeling van de regelgeving zou
helpen', aldus Rab. Net als Witte is hij
van mening dat de bouwleges een
remmende factor zijn. 'We moeten
proberen om bouwen zo goedkoop
mogelijk te houden. Daarom moeten
de leges in de hand worden gehou-
Jan-Jacob Rab: 'Bouwleges m de hand hou
den.'
den.Vanuit de sector wordt volgens
de TVO-bestuurder regelmatig over
leg gevoerd met de gemeente. Ook
uit de gemeentelijke cijfers blijkt dat
het aantal bouwactiviteiten terug
loopt. In 2002 werden 432 bouw-
aanvragen ingediend en 59 meldin
gen gedaan van lichte verbouwingen.
Vorig jaar liep het aantal ingediende
aanvragen terug tot 277 'ouderwetse'
aanvragen Volgens woordvoerder
Frits Nijdam is die terugloop deels te
verklaren door het nieuwe systeem
omtrent bouwaanvragen dat op 1 ja
nuari 2003 in werking is getreden. 'De
categorie meldingen is vervangen
door de categorie lichte bouw
aanvragen. Dat aantal bedroeg vorig
jaar 116. Een deel van de gewone
bouwaanvragen valt nu onder deze
categorie.' Hoewel deze verschuiving
een deel van de terugloop verklaart,
n maar binnen hoor, de deur is
i', roept Riet Kikkert de ver-
igever toe vanaf de sofa waar
het haar been omhoog zit. De
plse heeft een operatie aan
voet ondergaan en moet
klgedwongen rust houden, Iet-
Ijk met een blok aan haar been,
I de bewuste voet is in gips
ht. Zij is de eerste Texelaar die
ruikmaakt van de nieuwste
1st van de Stichting Welzijn
leren Texel (SWOT): de honden-
■atservice.
ens coördinator Henk Snijders
k er onder de groeiende groep
jf*' ivijftigplussers behoefte te be-
aan een dergelijke voorziening,
gebeurt regelmatig dat mensen
bijvoorbeeld ziekte of afwezig-
li tijdelijk met hun hond omhoog
|i n. Dan biedt het uitkomst als die
m ns die periode uitgelaten wordt.'
5 'om deed de ouderenstichting
n dit jaar een oproep voor vrijwil-
Dat leverde binnen enkele
in zo'n tien reacties op. De
elders moesten echter geduld
chten aleer zij daadwerkelijk aan
'andel konden: er waren geen
en beschikbaar! 'Het is natuur-
zo dat we alle dagen iemand
hebben om een hond uit te la
ten', aldus Snijders. Op 1 april gingen
de eerste vrijwilligers aan de slag bij
Riet Kikkert: een moeder en dochter
uit Den Burg, die uit bescheidenheid
anoniem willen blijven. 'Niet iedereen
hoeft te weten dat wij dit doen, dat
gaat anderen niks aan. Als de men
sen waar het om gaat het maar we
ten', verklaart de moeder hun
terughoudendheid. De kwieke 72-ja-
rige leidt zelf een druk bestaan. Haar
belangrijkste motivatie vormt het ge
geven dat een hond je dwingt om
dagelijks naar buiten te gaan. 'Ik heb
zelf nooit een hond gehad, maar vind
het leuk om zo'n beest uit te laten. Je
moet verplicht naar buiten en dat vind
ik voor een tijdje wel leuk', aldus de
vrijwilligster. Echt dol op honden is ze
niet. 'Ik heb er geen hekel aan hoor,
maar als ik een grote hond tegenkom
dan ga ik er wel met een bochtje
omheen.'
Sociaal bewogen
Ze zag de oproep in de media en was
direct geïnteresseerd. 'Maar alleen
zag ik het met zitten. Dan is drie keer
per dag toch wel veel. Toen bleek dat
een van mijn dochters het ook wel
leuk vond. Zij had de oproep ook
gelezen.' Daarop besloten moeder en
dochter zich samen aan te melden.
Drie keer per dag laten zij de golden
retriever van Kikkert uit. 'Ze maken
zich er niet makkelijk vanaf hoor', laat
de hondenbazin weten, terwijl het
dier zich aan de voeten van zijn tijde
lijke wandelmaatjes vlijt. 'Ze zijn vaak
wel een uur weg, want ze vinden het
leuk en Milou ook.' Volgens Kikkert
ging aan de uitlaatservice door moe
der en dochter eerst een kennisma
king vooraf ('Want je wil toch allebei
weten wat voor vlees je in de kuip
hebt'). Het klikte direct. 'We konden
het meteen goed met elkaar vinden
en ook met de hond ging het meteen
prima, want Milou was heel enthou
siast en blij met ze. En ze doen nog
wel meer. Regelmatig vragen ze of ze
me ook met andere dingen kunnen
helpen', babbelt Kikkert lustig verder.
De dochter, een 39-jarige kraam
verzorgster en moeder van twee kin
deren, vindt het belangrijk iets te be
tekenen voor de maatschappij. 'Het
is leuk om sociaal bezig te zijn en
bovendien vind ik het heerlijk om
buiten te zijn. Door mijn werk is het
onmogelijk om zelf een hond te heb
ben, dus is dit een leuk alternatief.'
Haar moeder geeft ook aan graag
voor een ander klaar te staan. 'Dat
heb ik zonet niet genoemd, maar voor
mij is dat eigenlijk vanzelfsprekend.'
Tekst en foto Louise van der Sluis
Vaste krachten Niek Bakker en Adn Koopmans van Kobeko staan klaar om een service van de tegenstander op te vangen.
Met een gezamenlijk leeftijd van
315 jaar vormen ze waarschijnlijk
de oudste ploeg van de ruim vijftig
volleybalteams die meedoen aan
de wekelijkse eilandcompetitie. En
al jarenlang neemt het team van
Kobeko een vaste plaats in tijdens
de competitie die dit seizoen zijn
35-jarig bestaan vierde.
Drie kwartier ballen en na afloop met
elkaar wat nadrinken in de kantine.
Het gaat zo, het ging zo en het zal zo
ook nog wel een tijd blijven gaan bij
de spelers van Kobeko. Het is êén
van de oudste teams in de
jubilerende competitie, die in 1969
werd opgezet door oud-trainer
Fahner van volleybalvereniging
Tevoko. Fahner nam destijds een
voorbeeld aan de eilandcompetitie
die fanatiek werd bedreven door
HBS-leerlingen in de pauzes tussen
de lessen. Door een soortgelijke
competitie voor het volleybal op te
zetten, wilde hij iets doen aan het
kwakkelende ledenbestand van
Tevoko. Het leidde tot een competi
tie die stevig geworteld is geraakt op
het eiland.
Kobeko deed in dat eerste seizoen
69/70 nog mee onder de naam Apollo
en werd vijfde in de einduitslag. Het
team speelde daarna een paar jaar
onder de naam Opduin en sinds on
geveer vijfentwintig jaar is het
Kobeko. Met het recente vertrek van
Theo den Draak vertrok de laatste
van de spelers van het eerste uur
(Udo Roeks, Harry Splunter, Dick van
Egmond, Niek van Heerwaarden en
Jan Kulk), maar spelers als Jan
Joosten, Niek Bakker en Adn Koop-
mans vormen inmiddels al meer dan
twintig jaar de vaste kern van
Kobeko. De anderen zijn Frans Witte,
John Zoetelief, Gabriel Ablahad en
vaste reservespeler Marius Witte.
Hoewel Koopmans. Joosten en Bak
ker alledrie inmiddels opa zijn, volley
ballen ze nog steeds met evenveel
enthousiasme als in hun eerste jaren.
'Het is puur voor de recreatie, maar
soms heb ik na afloop van een wed
strijd geen droog plekje meer op mijn
T-shirt,', vertelt Bakker. Een bonte
stoet anekdotes heeft het lange ver
blijf in de eilandcompetitie niet opge
leverd. Maar daar lijkt het de spelers
ook niet om te doen. Gewoon even
lekker drie kwartier op het veld staan
en er een prettige wedstrijd van ma
ken. Daar gaat het om. 'Ik heb liever
dat we verliezen maar een leuke wed
strijd hebben gespeeld, dan winnen
in een wedstrijd die helemaal met leuk
was', vertelt Koopmans, De eiland
competitie betekent voor de mannen
dat ze de nodige volleybal
wedstrijden kunnen spelen, zonder
dat ze daarvoor telkens naar de over
kant hoeven te reizen. 'Het is ook een
uitlaadklep', zegt Koopmans la
chend. 'Je kunt even schelden op de
scheids.'
Het team staat momenteel vijfde in de
eerste klasse van de heren
competitie. De titel hebben ze nog
nooit weten te pakken ('we zijn wel
een keer tweede geworden'), maar
als wapenfeit kunnen ze ook aanvoe
ren dat ze nog nooit zijn gedegra
deerd. En ondanks de leeftijd deinzen
ze er met voor terug om tegen jonge
teams met winst van het veld te stap
pen. 'Neem bijvoorbeeld het team
van Maarco Bouw. Dat is een stel
jonge honden, maar we weten soms
toch van ze te winnen op basis van
ervaring en door rustig spel', vertelt
Koopmans. 'Maar de jeugd wint het
op snelheid.' De blessurelijst is on
danks alle jaren klein gebleven. Bak
ker verzwikte twee keer een enkel,
Koopmans één keer en Joosten is
even uit de roulatie vanwege zijn
hand. Koopmans moet een inspan
nende wedstrijd soms bekopen met
last van zijn rug, maar wil de compe
titie er niet voor laten schieten.
Naast de eilandcompetitie deed
Kobeko jarenlang namens Texel mee
aan de Waddentoernooien en is het
team jaarlijks vertegenwoordigd op
het Buitentoernooi van Tevoko. Dat
leverde in 1988 een opmerkelijk
dubbelslag op, toen beide toernooien
samenvielen in hetzelfde weekend.
Aangevuld met extra spelers, sleepte
de ene helft van het team op het
Buitentoernooi de hoofdprijs in de
wacht, terwijl de andere helft het
zelfde deed bij het Waddentoernooi
op Terschelling. 'Op de haven in
Oudeschild kwamen we elkaar tegen
met elk een grote beker', vertelt
Koopmans.
Andere teams in de jubilerende
eilandcompetitie kennen ook nog di
verse spelers die er al vanaf het be
gin bij zijn, Tevoko en Smash waren
toen ook al vertegenwoordig met
teams. De viering van het 35-jarig
bestaan bleef beperkt tot het maken
een groepsfoto met het grootste deel
van de competitiespelers. 'Als we
veertig jaar bestaan, pakken we het
weer groots aan', aldus wedstrijd
leider Emst-Jan de Graaf. De spelers
van Kobeko lijken ervoor te gaan om
dat ook mee te maken. Hoewel ze al
jaar in jaar uit spelen, valt de belang
stelling op de publieke tribune wat
tegen. Bakker: 'Onze vrouwen zijn
eigenlijk nog nooit komen kijken in al
die jaren.'
De gemeente moet bij het aanleg
gen van het nieuwe voetpad langs
de Schumakersweg meteen iets
doen aan de gevaarlijke oversteek
naar de Boschrandweg. Daarvoor
pleitte Maria van der Spek (WD)
gisteravond tijdens de raads
vergadering.
Van der Spek zei het jammer te vin
den dat de oversteek niet was mee
genomen in de plannen waar al sinds
1998 over werd gesproken. 'Terwijl
het een hele moeilijke oversteek is,
waar zich al vaker ongelukken heb
ben voorgedaan.' Ze vond dat de
gemeente aan de late kant was ge
weest door pas twee dagen voor het
begin van de werkzaamheden aan
bewoners van de Boschrandweg te
vragen of zij een stukje grond wilden
afstaan. Burgemeester Geldorp advi
seerde Van der Spek om samen met
wethouder Corrie Heijne naar het
probleem te kijken. Aannemer KWS
uit Heerhugowaard is vorige week
begonnen met de vervanging van de
riolering onder en de aanleg van het
voetpad naast de Schumakersweg.
Bedoeling is dat de riolering voor
Pinksteren is vervangen en dat het
voetpad wat later klaar is.
Werkelozen
Dat de sector onder druk staat, heeft
ook invloed op de werkgelegenheid.
Uit cijfers van het Centrum voor Werk
en Inkomen (CWI) blijkt dat het aan
tal met-werkende werkzoekenden in
de bouw in het afgelopen jaar is toe
genomen met ruim vijftig procent. In
december 2002 was het aantal gere
gistreerde werkelozen in de bouw
sector zesentwintig. Een jaar later
stonden veertig bouwvakkers zonder
werk ingeschreven. De laatste jaren
komen er nauwelijks banen bij. Niet
temin lijkt dit jaar sprake van een licht
herstel. Uit de werkgelegenheids
cijfers van het eerste kwartaal van
2004 blijkt het aantal werkelozen in
de bouw afgenomen tot dertig perso
nen in de maand maart.
Vakbond FNV ziet de situatie op Texel
vooralsnog met somber in. Volgens
woordvoerder Theo Bakker merkt de
bond, die zo'n veertig procent van de
Texelse bouwvakkers vertegenwoor
digt, er nog weinig van dat het slech
ter gaat in de bouw. 'Wij denken dat
het nog wel meevalt. Als het slecht
gaat, is dat het eerst te ontdekken
aan de leden die een WW-uitkering
hebben. We hebben wel leden die nu
geen vaste baan hebben, maar dat
aantal is gering', aldus Bakker. Dege
nen die op Texel het meest lijden
onder de terugloop, zijn volgens de
FNV'er de metselaars 'Die merken
het wel, maar dat komt ook doordat
er steeds meer metselaars van de
vastewal worden ingehuurd.' Waar
de bondsman zich wel zorgen om
maakt, is de vraag of Texelse bedrij
ven zich wel genoeg inzetten om de
schaarse grote projecten die er aan
komen, binnen te halen. 'De bouw in
Den Burg-west gaat binnenkort van
De aanbesteding van het nieuwbouwproject in Den Burg-west, het zwarte gebouw op de tekening, wordt door de bouwsector met smart
afgewacht.
start, maar ik heb er nog weinig over
gehoord. Wij vinden dat er teveel
werk gaat naar aannemers aan de
vastewal.'
Stichting Wonen
De organisatie die momenteel alle
ogen uit de bouwsector op zich ge
richt weet, is de Stichting Wonen
Texel. De womngbouworganisatie
heeft als enige op Texel enkele grote
bouwprojecten op stapel staan. 'We
hopen na de bouwvak te starten met
de bouw van tweeëntwintig apparte
menten in Den Burg-west. De aan
besteding volgt binnenkort', aldus
directeur Jan van Andel. Verder zal de
stichting deze maand de bouw-
aanvraag indienen voor de realisatie
van 79 appartementen en gemeen
schappelijke ruimten op 't Horntje, ter
vervanging van het oude Potvis
complex. De aanbesteding hiervan is
naar verwachting deze zomer, zodat
de bouw komend najaar kan begin
nen. In Oudeschild zullen vier wonin
gen worden gebouwd en in Ooster
end komen drie nieuwe woningen en
een dorpssteunpunt aan de Peper
straat. Momenteel is de aan
besteding is volle gang voor het
nieuwe kantoor van de Stichting
Wonen aan de Thijsselaan. Volgens
Van Andel worden voor de kleine
bouwprojecten vrijwel alleen Texelse
aannemers uitgenodigd om in te
schrijven. 'Voor de grote projecten is
dat lastig, omdat er op Texel geen
aannemers zijn die zo'n klus alleen
aankunnen. Daarom vragen we voor
zulke werken naast Texelse combina
ties ook overkantse aannemers.'
Q'hjstrotie Shchting Wontn Toioli
Hoewel de broekriem moet worden
aangetrokken, ziet de sector de toe
komst rooskleurig tegemoet. 'Het is
een normale golfbeweging', aldus
Rab. Ook Witte is die mening toege
daan 'We moeten nu de neergang
ervaren en dan wordt het wel weer
beter. Het kaf zal zich van het koren
scheiden en de markt bepaalt dat. Zo
gaat het altijd. In de jaren tachtig heb
ben we ook flink last gehad door het
Bestek '81 van Van Agt. In dat per
spectief zie ik het. We roepen al der
tig jaar dat we op Texel zijn uitge
bouwd, maar er is nog een hele hoop
te doen. In de praktijk zijn het de
maatschappelijke ontwikkelingen die
voor aanpassing van het bouw
volume zorgen.'
Louise van der Sluis
Milou na, terwijl die wordt meegenomen voor zijn dagelijkse ochtendrondje.
