Nieuwe TX19 Krijnen een 'beauty van een kotter'
Voldoend lef om grote
jure kotter te bestellen'
Elisabeth Christina al de 14e TX19
1200 dekbedden voor Roemenië.
TEXELSE
COURANT
Kaartverkoop
voor Broadway
loopt uitstekend
Texels Belang
febsite Texelse Courant vernieuwd en uitgebreid
I leuwe
'fVlolor Kruiser
vo»!-- ie® ',n br'
ENSDAG 19 MEI 2004
r halen de gebroeders Jaap en Fup Krijnen het lef vandaan om in
voor de visserij onzekere tijd vol economische teruggang, hoge
idstofprijzen en een instabiel quotumbeleid een grote dure kotter
open. Een vraag die velen zaterdag, bij de officiële overdracht van
ypermoderne Elisabeth Christina, op de lippen brandde. Fup Krijnen
het antwoord: 'We hebben met de vorige TX19 veertien jaar geva-
Het was een best schip, maar als je er te lang mee doorvaart, dan
je te veel reparaties. Dat kost veel geld, waardoor je uiteindelijk
rder uit bent dan bij nieuwbouw. Verder beurden we een redelijk
de prijs voor de oude TX19.'
;n roerige tijd, waarin de markt
•tweedehands kotters met floris-
is, toonden de gebroeders
en niet alleen vertrouwen in de
omst, maar ook initiatief. Fup.
hebben de werven die nog over
■in Nederland benaderd en ge-
j dat degene die een koper kon
en voor ons schip in aanmerking
m voor nieuwbouw.' Het was
is Hoekman van Hoekman
ibuilding in Urk die in rederij Henk
de bouw van het casco kwamen we
uit in Polen, want dat is in Nederland
met meer te doen. Het prijsverschil is,
vooral door het arbeidsloon, veel te
groot. Het heeft ons honderd
duizenden euro's gescheeld. Wlodek,
een Pool die bij Herman Jansen
werkt, heeft samen met Klaas Hoek
man uitstekend toezicht op de bouw
gehouden. Het is uiteindelijk een
mooi strak casco geworden en zeker
zo goed van kwaliteit als dat het in
ding aan de Visserijschool volgt 'Zij
vormen de vijfde generatie Krijnen die
aan boord zijn We zitten al heel lang
in de visserij en hopen er nog heel
lang mee door te gaan. Het is een
goed vak, maar wel een dat niet meer
te vergelijken is met vroeger. Er komt
veel op je af, maar het vissen en de
bezieling veranderen niet. We hebben
een hele goede bemanning, wat
jonge kerels en wat oudere. Ik kan
wel zeggen één van de betere be
manningen van Texel. We varen met
negen mensen, van hen zijn er elke
week drie thuis.' Jaap Krijnen: 'Er is
best geld te verdienen in de visserij,
maar je zult er wel met een goed
schip en een goede bemanning te
genaan moeten.' Bemanningslid Rem
Zandee, die al dertig jaar voor de fa
milie Krijnen vaart, noemt het lovens
waardig dat terwijl op menig kotter de
bemanning een aandeel in de
isemaker in Katwijk een nieuwe
Inaar vond voor de '19', die na
ingrijpende opknapbeurt voor-
i als de KW45 Anna Hendrika zal
in. Geen afgedankt schip, want
ïieuwe eigenaars zijn er 'super
eden' over.
Polen
deze koop beklonken was, na-
Krijnen en Hoekman teken-
>au Herman Jansen in de arm om
nieuwe kotter voor de Texelse
ers te tekenen. Fup Krijnen: 'Voor
Nederland zou zijn gebouwd. Wat
binnen in het schip zit, is in Nederland
gebouwd. Maar er zal een tijd komen
dat het hele schip in Polen wordt ge
bouwd', doelt Krijnen op de ontwik
kelingen in de scheepsbouwsector.
Opvolgers
Wat meegespeeld heeft bij de aan
koop, is dat er opvolgers zijn in het
familiebedrijf. Het betreft de 32-jarige
Dirk Frido (zoon van Fup), die al op
de '19' vaart, en de 20-jarig Jacob
(zoon van Jaap), die nog een oplei-
besomming heeft van 42 procent, de
medewerkers van Krijnen naar huis
gaan met 45 procent. 'En ook als er
eens een week onderhoud of wat
anders moet worden gedaan: altijd
weekgeld. Het zijn echt gouden ke
rels.'
'Ze hadden een goeie kotter en wil
den een goeie kotter terug, maar dan
met het uiterlijk van 2004', prees
Klaas Hoekman de werkwijze van de
gebroeders. 'We hebben er met z'n
allen een echt Hollands product van
gemaakt, dat voor driehonderd pro-
TX19 Elisabeth Christina, vrijdag bij het binnenvaren van de haven
cent aan de verwachting van Krijnen
voldoet.Complimenten ook van Ben
Daalder, voorzitter van de DETV en de
visseri|federatie. 'Als deze TX19 net
zo goed is als alle andere TX19's, dan
komt het met jullie best in orde.'
Stiller
Een groot voordeel van het nieuwe
schip is volgens invaller-machinist
Albert van der Schans dat dit 'een
stuk stiller' is. 'Alles is nieuw en mak
kelijk schoon te maken. Ook onder de
bak, waar we de vis verwerken. De
metalen spanten in het schip zijn na
melijk weggewerkt met polyester, dat
heel makkelijk is schoon te houden.'
De visverwerking is ingericht om alle
soorten platvis te kunnen verwerken,
zoals tong, schol, schar en tarbot.
Om de ruggen van de mannen bij
zwaar weer te ontlasten, kunnen ze
aan de visverwerkingslijn een beugel
bevestigen, waaraan ze steun heb
ben. 'Daardoor kunnen onze ruggen
een stuk langer mee', vertelt opva
rende Willem Dogger. De vissers
staan in een volledig dichte ruimte.
Iedere schipper heeft zijn eigen
ideeen, die in deze kotter zijn ver
werkt. 'Werkgemak is heel belangrijk,
daarom zij we blij dat er bij de bouw
rekening is gehouden met de wensen
van de bemanning.' Ook aan de vei
ligheid van de bemanningsleden is
veel aandacht besteed.
Alles dubbel
Modern en vernuftig is ook het ge
bruik van camera's Zo kan de schip
per bij het binnenhalen van de netten
op de monitor in de stuurhut zien
wanneer de bemanning het heeft
aangepikt, zodat hij de lier in bewe
ging kan zetten. Vroeger deed de
bemanning dat zelf, maar dat gaf ri
sico op ongelukken. Een verbetering
is ook het systeem waarmee door
middel van een druk op de toets vis-
banden, pompen, licht en andere
zaken aan en uit kan worden gezet.
Een belangrijk hulpmiddel is ook de
sonar aan boord, waarmee de schip
per kan zien of er wrakken of andere
obstakels in de buurt zijn, zodat de
koers eventueel iets kan worden ver
legd. Werkten de systemen op de
vorige kotter nog hydraulisch, op het
nieuwe schip gebeurt dat elektro
nisch. In de stuurhut hebben schip
per Jaap Krijnen en Bertus Bos de
beschikking over de modernste ap
paratuur, zoals elektronische zeek
aarten, radar, communicatie- en an
dere apparatuur. De radar is zo
geavanceerd dat bij mist een echo
van een ander schip kan worden
overgezet op de computer waarop de
schipper het eigen schip ziet. Om bij
storing te kunnen doorvaren, is alle
apparatuur dubbel uitgevoerd. Een
zogeheten marble-systeem zorgt er
voor dat de schipper in de stuurhut
zicht heeft op bijvoorbeeld de machi
nekamer, maar ook direct op de
hoogte is van de vangstgegevens,
wat van belang is bij het bepalen van
de visstek. Vanuit de brug kan de
schipper allerlei benodigde handelin
gen uitvoeren met een druk op het
De bemanning van de TX19. In willekeurige volgorde: schipper en mede-eigenaar Jaap Krijnen, schipper Bertus Bos, machinist Jaap
Witte, invaller-machinist Albert van der Schans, Willem Dogger, Rein Zandee, Marcel Barends, Rimmert Bos, Dirk Frido Krijnen en Fup
Krijnen.
tiptoetsscherm. 'Dag en nacht ver-
schil met de vorige kotter', vertelt
Bos.
Motoren
Het schip wordt aangedreven door
een 2000 PK Wartsila dieselmotor en
heeft twee Volvo Pentha motoren
voor stroomvoorziening en de aan
drijving van de winch. De kotter heeft
een topsnelheid van 14 mijl, ongeveer
een mijl sneller dan de voorganger
Voordeel van het nieuw schip is dat
de schroef en de tunnel zodanig ge
maakt zijn dat het rendement dat uit
de brandstof kan worden gehaald
aanzienlijk hoger is dan bij de voor
ganger. Voor de momenten dat de
bemanningsleden zich even kunnen
ontspannen, is het schip uitgerust
met een televisie met satelliet
ontvangst, een video en DVD-recor-
der Aan boord verder een wasma
chine, magnetronoven en andere
moderne gemakken.
De keus om in de toekomst met een
Het wisselen van de vlag. Terwijl die van scheepsbouwer Hoekman net is gestreken, hijst
Fup Krijnen de vlag van de Texelse rederij.
kleiner schip te gaan varen, is volgens
Jaap Krijnen niet echt overwogen.
'Het is misschien wel makkelijk om
met een kleine kotter te varen, maar
dat werkt toch heel anders. Boven
dien zijn we niet zo bekend binnen de
twaalf mijl. Wij vissen meer onder
Engeland.'
Tekst en foto's Gerard Timmerman
De Elisabeth Christina, vernoemd
naar de echtgenotes van de ge
broeders Krijnen, is al de veertiende
TX19. Het was Dirk Krijnen, bijge
naamd 'Kunssie', die op zijn 23ste
in 1884 een botter of blazer van zijn
schoonvader Simon Kuiper over
nam. Toen zijn zoon Fulps, de groot
vader van Fup en Jaap, 11 jaar was,
haalde Dirk Krijnen hem van school
om mee te gaan vissen. 'Door hard
werken en zuinig te leven, bleef men
varen en regelmatig vernieuwen',
verhaalde Fup Krijnen in zijn toe
spraak. 'Thuis was moeder, die
goed op de centjes paste, zodat op
z'n tijd de bakens werden verzet.'
Dirk Krijnen was een vooruitstre
vend visserman. 'Opa viste voor ei
gen rekening garnalen voor Parijs,
die werden verpakt in biezen mand
jes en per trein vervoerd voor de
zondagmarkt.' In 1929 werd de eer
ste stalen botter in gebruik geno
men, met een 80 PK Kromhout mo
tor. Op dat moment was Dirk Krijnen,
de vader van de gebroeders, een
jonge kerel. Er werd op haring gevist
in de Zuiderzee, garnalen ving men
in de Waddenzee en 'buiten'. 'Dit
hebben ze een jaar gedaan. Toen zijn
ze naar de Noordzee gegaan en heb
ben dat volgehouden op een tonge
tje en een scholletje
In 1936 kocht de familie Krijnen de
eerste Noordzeekotter (de Dirk met
een 150 PK Brons-motor), die vier
jaar later door de Duitsers in beslag
werd genomen. Einde visserij dus.
Werken in loondienst beviel met en
zo kocht Krijnen een oude botter om
in de zomer makreel 'te zeilen'. De
kotter, die was verbouwd tot
mijnenveger, kwam in 1945 weer
terug. In 1953 werd een nieuwe kot
ter aangekocht en twee jaar later
monsterde Fup Krijnen aan. Daarna
ging het hard. In 1958 verscheen er
alweer een nieuwe kotter. Jaap
Krijnen monsterde in 1962 aan en in
1967 kwam er weer een nieuwe
TX19. Met de Dirk sr. (TX20) schaf
ten de Krijnens zich in 1971 een
tweede schip aan. De nieuwe TX19
voer in 1973 de haven binnen, een
schip van 1400 PK en 34 meter
lang. 'Dit was een mooie tijd. Met
zijn tweeën doorkruisten we de
Noordzee en vingen veel vis.' Het
leidde er toe dat in 1975 de oude
TX20 werd ingeruild voor een
nieuwe.
In dat jaar begonnen ook de proble
men met de quotering. 'Dit waren
roerige tijden, zo roerig dat we in
1982 en 1983 twee nieuwe kotters
bestelden.' Tot 1990 voeren de
Krijnens met twee schepen. 'Toen
konden we twee dingen doen:
visquotum erbij kopen of twee
schepen verkopen en er eentje voor
terugkopen, met twee quotums op
één schip.' Het werd de laatste op
tie, om veertien jaar later wederom
te investeren in een nieuw schip.
De belangstelling voor het huis
kamerfestival Broadway in Den
Hoorn is groot. Initiatiefnemer Cor
van Heerwaarden en zijn mede
werkers melden dat alle voorstel
lingen van vrijdag 28 en zaterdag
29 mei al zijn uitverkocht. Voor de
laatste avond, zondag 30 mei, zijn
nog enkele honderden van de in
totaal drieduizend kaarten ver
krijgbaar.
Dat betekent overigens met dat alle
bekende cabaretiers al zijn uitver
kocht of dat de nog beschikbare
kaarten alleen van onbekend talent
zijn. Een kaart geeft toegang tot vier
uiteenlopende voorstellingen (die om
19.30, 20.30, 21.30 en 22.30 uur be
ginnen en 25 tot 30 minuten duren)
en daaronder is er altijd tenminste
één van iemand van naam. Onder de
bekendere cabaretiers bij wie nog
ruimte is, zijn onder anderen Richard
Groenendijk. Johan Hoogenboom,
Leon van de Zande en Hakim.
Een aparte vermelding verdient Rob
van de Meeberg, die vorige week de
John Kraaijkamp Musical Award
kreeg uitgereikt in de categorie 'beste
mannelijke hoofdrol in een kleine
musicalproductie'. Hij kreeg de prijs
voor zijn rol in 'In de schaduw van
Brei'. Hij is acteur, zanger, regisseur,
vertaler en schrijver, werkte met Ernst
Daniël Smid, Joke de Kruijf, Vera
Mann, Danny de Munck, Lucie de
Lange, Frits Lambrechts. Carry
Tefsen, Martin van Dijk, Cyu Coleman
en vele anderen en werd bekend door
zijn vertolking van Wim Kan in 'Ken
Kan', Johnny Jordaan in 'Oh, Johnny'
en Simon Carmiggelt in 'Een stukkie'.
In Den Hoorn treedt hij op met
accordeonist Eddy van Damme en
pianist Henk Alkema. Het trio brengt
liederen van Jacques Brei en eigen
werk ten gehore.
Opvallend is dat nog flink wat kaar
ten voorradig zijn voor de kindervoor
stelling die de van Sesamstraat be
kende Hakim zaterdag 29 mei vanaf
15 .30 uur verzorgt. Dat geldt ook voor
het popconcert van de groep Herrie'
(rond Johan Hoogenboom) op zon
dag 30 mei (eveneens vanaf 15.30
uur). Van Heerwaarden: 'We hadden
een stormloop verwacht, maar die
kwam niet, waarschijnlijk omdat de
voorverkoop op Moederdag begon.
Nu lijken veel mensen te denken dat
de voorstellingen al uitverkocht zijn.'
Kaarten zijn dagelijks tussen 12.00 en
17.00 uur te koop in theater Klif 12.
Een kaart voor vier voorstellingen op
zondagavond kost €17,50. De entree
voor de kindervoorstellingen be
draagt €5.-. Telefonisch reserveren is
niet mogelijk
In het kader van de dorpentocht
houdt Texels Belang maandag 24 mei
zitting in dorpshuis De Hof in De
Koog. De bijeenkomst begint om
20.00 uur. Wie een tijd wil afspreken,
kan dit doen met Piet Standaart, tel.
314761.
Chauffeur Alex van Put van transport
bedrijf A. Bakker Azn. uit Oudeschild
is deze week vertrokken met een
vrachtauto met Texelse hulpgoede
ren, die bestemd zijn voor Roemenië.
De goederen, variërend van kleding,
rollators en zelfs een elektrische rol
stoel, zijn belangeloos beschikbaar
gesteld door Texelse bedrijven, in
stanties en particulieren. Het meren
deel van de vrachtwagen is gevuld
met producten van de Texelse Wol
Onderneming (TWO). Het betreft on
der meer 1200 dekbedden 'Het be
drijf bestaat dit jaar twintig jaar. Om
dat te vieren, vonden we het leuk iets
voor anderen te betekenen Het ini
tiatief van de stichting die hulp ver
leent aan Oost-Europa vonden we zo
prachtig, dat we daar graag een
steentje aan bijdragen', vertelt direc
teur Fred Winkel van TWO. Nadat uit
alle hoeken van het bedrijf dekbed
den en andere schapenwolproducten
vandaan waren gehaald, werden ze
vrijdag op de vrachtwagen van Bak
ker geladen, die het transport naar
Roemenië belangeloos verzorgt.
Ria van der Vis van de stichting die de hulp verzorgt aan Roemenië en Fred Winkel van de Texelse Wol Onderneming geven de dozen
met dekbedden aan. (foto Genn1 rt/nmerman)
ng Agenda van de Texelse Cou-
t, de meest complete agenda
ïr het eiland, is sinds kort ook te
dplegen op het internet. Grote
26s irdeel van de digitale agenda is
ver vooruit kan worden geke-
wat er te doen is op Texel. Het
271 én van de toevoegingen aan de
npleet vernieuwde website van
Ml TC, die is te raadplegen via
24iJw.texelsecourant.nl.
25
vernieuwde website, waarop ook
25fl >'s worden gepubliceerd en
tfop de servicerubriek 'Om te ont-
'den' is te raadplegen, is het werk
websitebouwer Arjen Brouwer uit
Hoorn, die ook de oude website
9$* wierp. Hij volgt momenteel een
on' 0-opleiding informatica in Utrecht
om in zijn onderhoud te voorzien
'ft hij een internetbedrijf opgericht,
wordt daarbij geassisteerd door
>in Ootes uit Haarlem, die tech-
:h directeur is van internetbedrijf
Net Effect en al zeven jaar gastdocent
informatica is op OSG De Hogeberg
In die hoedanigheid begeleidt hij
Brouwer al vanaf z'n twaalfde jaar.
'Met een aantal getalenteerde jon
gens zijn we destijds begonnen met
het opbouwen van een systeem zo
als bij de Texelse Courant in gebruik
is. De meeste van hen zijn nu van de
middelbare school af en hebben een
bedrijfje opgericht. Daarbij begeleid
ik ze in het traject om de theoretische
kennis die ze hebben opgedaan in de
praktijk te brengen. Hij heeft er een
ontzettend leuke website van ge
maakt, maar ook eentje die erg
gebruiksvriendelijk is. Zo'n redactie
als jullie heeft z'n handen vol aan het
dagelijkse eilandmeuws en het twee
keer per week vullen van de krant.
Het bijhouden van de website mag
niet teveel tijd kosten. Maar het
nieuws wisselt regelmatig, daarin
onderscheidt de website zich van een
statische bedrijfsfolder. Erg grappig
vind ik de poll. Het gaat echt over
vraagstukken die de eilanders bezig
houden. Dat kun je merken aan de
vele reacties. Heel anders dan bij
grote kranten, waar het echt ver-van
mijn-bed onderwerpen zijn.'
Conform de verschijning van de
Texelse Courant wordt het nieuws op
de website minimaal twee keer per
week ververst en - afhankelijk van de
beschikbare tijd en de nieuwswaarde
- mogelijk vaker. Grote voordeel van
de digitale agenda is dat bijvoorbeeld
bij de planning van evenementen kan
worden gekeken of er in een bepaald
weekend al iets anders wordt gehou
den. De redactie verzoekt organisa
ties evenementen daarom tijdig door
te geven. Verder is het aantal berich
ten op de site uitgebreid, kan er op
worden gereageerd, is er ook een
speciale agenda voor excursies en
kan de bezorgerslijst continu worden
geraadpleegd.