fJiet alleen kommer hn kwel in dit werk' "Jexelaars Gemeenteraad zet nieuwe stap op het dualistisch pad joerd Eelman chauffeur ambulance erste prijs Opduin Lamsvleesdag .TEXELSE courant HUN Nieuw Programmaplan zet prioriteiten uit NJN mag niet kamperen op Hertenkamp Programmaplan vrijdag 16 JULI 2004 lig bladerend in de krant en pratend met zijn collega's zit ird Eelman bij de Texelse ambulancedienst. In een ruimte t/el wat wegheeft van een huiskamer zijn de ambulance ewerkers bijeen. De sfeer is ontspannen en in niets lijkt dit tnu op het beeld dat menigeen er van zal hebben. Totdat m oproep van de meldkamer binnenkomt. De gezichten ver- iken en binnen enkele ogenblikken is de ambulance be- d. De adrenaline giert Eelman door het bloed. Want als geen ■rweet hij dat bij een spoedmelding iedere seconde kan i. Dat mensenlevens letterlijk in zijn handen kunnen liggen. gebeurt inderdaad Vooral bij naties is het vaak een kwestie jd of iemand het haalt of niet. i het belangrijk dat je zo snel lijk ter plaatse bent.' Vanaf 1996 jrt Sjoerd Eelman tot de vaste werkers van de Texelse lancedienst. tegenwoordig on- el van de RAD, de Regionale lance Dienst, die het zieken- erm Hoorn, Den Helder, Wie- werf en Texel regelt. Via zijn jever Taxi Smidt, waar hij sinds m dienst was als taxichauffeur, de 34-jarige geboren Texelaar sarjr 'iet stuur van de ziekenauto it. 'Ik ben gek op autorijden en ixirijden had ik inmiddels wel eetje gezien', vertelt hij Na een lanceopleiding van twee jaar liij als chauffeur toe tot de lancedienst. Dat betekent mee rt in een klein team met een werkdruk. 'We draaien hier Jop, week af. Van half negen tot 1 c r li Zodra er een melding komt, giert de adrenaline door het bloed en telt maar één ding: zo snel mogeli|k ter plaatse zijn Eelman beaamt dat. 'Er is altijd een bepaalde druk als je in stapt en er gaat van alles door je hoofd. Enerzijds wil ie het gaspedaal intrappen en zo snel mogelijk ergens naar toe rijden, maar je bent niet al leen op de weg. Ik kan moeilijk met honderdtwintig over de Bernhardlaan scheuren. Dat is onverantwoord. Je moet de balans tussen die twee za ken zien te vinden. En ik moet zeg gen dat ik wel rustiger ben geworden. Door de jaren heen ben ik het anders gaan bekijken. Misschien komt dat doordat ik ouder word', grinnikt hij. Nog steeds vindt hij het inschatten van het verkeer een van de moeilijk ste zaken tijdens het rijden. 'Zeker als je met zwaailicht en sirenes rijdt is dat lastig. Je moet rekening houden met het overige verkeer, maar je weet nooit hoe mensen reageren. Dat verpleegkundige Rinie Roeper be reikten heelhuids het droge. De an dere betrokkene was inmiddels door omstanders aan een hoofdwond ver bonden. 'Het gekke was dat niemand zich om ons bekommerde. Later hoorde ik dat mensen het eng von den om bij de ziekenauto te gaan kij ken. omdat ze dachten dat wij het toch niet overleefd zouden hebben.' Aangrijpend Een van de dingen die een zogehe ten Al-melding, een spoedmelding waarbij de ambulance zo snel moge lijk ter plaatse dient te zijn, zo span nend maken is volgens Eelman dat je nooit weet wat je ter plaatse aantreft. 'Daar hebben we het onderweg al over. Je maakt je een bepaalde voor stelling van wat je daar misschien aantreft.' Hoewel dat niet altijd een voudig is, ziet Eelman goed kans zijn emoties tijdens zijn werk uit te scha kelen. 'Ik weet niet precies hoe dat werkt, maar als je bezig bent, denk je alleen maar aan die patiënt die gehol pen moet worden. Er is geen ruimte voor andere dingen.' Wel gebeurt het dikwijls dat hij een hulpverlening 's nachts in bed nogmaals beleeft. 'Dan speelt die hele film nog eens af en ga je na of je goed hebt gehandeld of dat bepaalde dingen beter of anders hadden gekund. Daar praat je ook nog wel eens met collega's over.' Soms lukt het echter niet om werk en privé te schelden en werkt een ingrij- jf zit ik hier en in de weken dat itdienst heb, ben ik de rest van g en nacht beschikbaar. Dan dus wel thuis, maar kan ik le- loment worden opgeroepen.' ixel zijn negen mensen werk bij de ambulancedienst: vier feurs en vijf verpleegkundigen. er twee wagens bemand (i worden, is die bezetting krap ïdt er veel verlangd van de «erkers 'Dat doen we ook zelf itje. Volgens de arbeidstijden- nen mag het niet zoals we hier 1 maar we willen per se die mbulance hier houden. -Daar ie alles voor. Texelaars hebben op goede zorg en dat kan met roortdurend een ambulance uit TB leider moet komen. Dat duurt on te lang.' Adrenaline iars die gewend zijn aan het n van een pieper weten het. moet je proberen te voorzien, maar dat lukt met altijd.' Zoals die keer in 1996, toen de ambulance over-de- kop in de sloot belandde. 'We waren op weg naar een spoedgeval en op de Nieuwlanderweg haalde ik drie auto's in. Ik was al langs twee wagens toen de derde auto plotseling linksaf sloeg.' Daarop ramde de ambulance de personenauto vol in de flank en raakte van de weg af in de naast gelegen sloot. 'Dan probeer je je eerst te oriënteren. Dat valt niet mee als je ondersteboven in het water ligt. Het lastige was bovendien dat er gordelspanners irr de wagen zitten Daardoor moesten we ons eerst van het dak af opduwen terug in de stoel, waarna de gordels losgemaakt kon den worden Hoewel te water raken met de auto tot zijn grootste angsten behoorde, bleef Eelman wonderlijk kalm. 'Het is heel gek, maar ik bleef heel rustig en wist precies wat ik moest doen.' De chauffeur en ook pende gebeurtenis door. 'Het ergste dat ik heb meegemaakt, is een dode lijk ongeval van een paar jaar gele den. Bij een botsing tussen een vrachtwagen en een bestelbus kwam een jongen uit Oosterend om het le ven Dat heeft me erg aangegrepen. Niet eens zozeer meteen, maar iater toen ik de krant las. Toen zag ik al die rouwadvertenties. Die jongen was ongeveer net zo oud als ik en had ook kinderen. Daar heb ik het erg moei lijk mee gehad.' Verontschuldigend: 'Dat zou niet moeten, want het is mis schien niet zo professioneel, maar wel een menselijke reactie.' Machocultuur Volgens Eelman helpt het wel om er over te praten in zulke gevallen. Maar dat is volgens de chauffeur eenvou diger dan het lijkt. 'Ik vind dat moei lijk, want ik ben een binnenvetter. Bovendien was het heel lang not done binnen dit werk om over ritten Sjoerd Eelman'Inschatten van het verkeer blijft een van de moeilijkste dingen te praten. Er heerste toch wel een machocultuur en dan begon je niet over zulke dingen, ledereen moest dat maar zelf zien te verwerken.' De laatste jaren is er volgens Eelman het nodige veranderd. 'Er wordt meer aan opvang gedaan voor de mede werkers en je kunt nu op meer plek ken terecht voor bijstand. Toch vind ik het jammer dat je dat altijd zelf moet opzoeken. Het zou plezierig zijn als er standaard na zulke ritten wordt gevraagd hoe het met je gaat en of je er over wilt praten.' Hoewel het besturen van de auto zijn belangrijk ste taak is, vormt Eelman met de ver pleegkundige een eenheid 'De ver pleegkundige heeft de leiding en de chauffeur assisteert. We moeten echt als team werken. Zeker bij reanimaties. Dan werken we volgens een vast protocol.' Verder is ook de samenwerking met de politie belang rijk. 'Die houden eventuele lastige omstanders op afstand en ontfermen zich over de familie, want daar heb ben wij geen tijd voor. Vijfennegentig procent van je tijd richt je op de pa tiënt. Die is het belangrijkste.' Hij be aamt dat dat in huiselijke situaties nog wel eens lastig is 'Dan probeer je antwoord te geven op vragen, maar ook dat kan niet altijd. Sommige dingen kun je beter met zeggen om geen onrust te zaaien.' Terwijl ambulancepersoneel aan de over kant te kampen krijgt met steeds agressievere omstanders, valt dat op Texel volgens Eelman erg mee. 'We hebben het hier nog met meege maakt dat we met bij een slachtoffer konden komen of dat mensen in de weg stonden Ze willen er wel met hun neus bovenop staan. Dat wel. We hebben altijd veel bekijks.' Humor Wie denkt dat de stemming in de ambulance overwegend serieus en somber is, komt bedrogen uit. 'We lachen wat af. hoor. Niet alleen met elkaar, maar ook met de patiënten. Er zijn er natuurlijk genoeg die met zwaar gewond of doodziek zijn en dan worden er vaak grapjes gemaakt en veel gelachen. Veel mensen kun nen gelukkig goed relativeren. Die zien in dat het altijd nog erger kan.' Leuke momenten zijn ook de spon tane geboorten in de ambulance. Eelman maakte twee keer een beval ling 'aan boord' mee. 'De eerste keer was op de boot. Toen werd er een ge zond kind geboren terwijl we op weg waren naar Den Helder. Toen zijn we meteen omgekeerd. De andere keer brachten we een zwangere vrouw naar het ziekenhuis en beviel ze in de lift toen wij haar weg brachten naar de kraamafdeling. Dat zijn leuke din gen.' Ook het contact met patiënten naderhand vindt Eelman prachtig 'Ik kwam laatst een man tegen die we gelukkig hebben kunnen reanimeren. Die fietste weer vrolijk rond en kwam ons bedanken voor onze inzet. Dat is hartstikke leuk.' Piket Zijn werkweken vindt Eelman zwaar. 'Dan kom je thuis, maar echt vrij ben__ je met. Je weet dat je opgeroepen kunt worden. Daar hou ik altijd reke ning mee. Ik zal nooit naar De Cocksdorp gaan of het strand als ik weet dat ik kan worden opgeroepen Het mag wel. maar het voelt gewoon niet goed.' Ook voor zijn partner Bngiete en zijn kinderen Masja (5) en Sep (nog geen jaar) is het niet altijd makkelijk. 'Eigenlijk zit Bngiete net zo vast als ik. Ook zij moet stand-by blij ven, omdat ik niet op de kinderen kan letten als ik word weggeroepen.' De vrije weken maken volgens Eelman veel goed, alhoewel ook daar flink aan wordt geknaagd. 'We moeten in die vrije weken regelmatig invallen voor collega's die op vakantie gaan of dagen inplannen voor studie, ver gaderingen en cursussen. Dus dan ben je nóg met echt vrij.' Hij vindt het dan ook niet erg om het huidige sys teem te verruilen voor een 'gewone' werkweek. 'Dan ben je tenminste 's avonds en in het weekend echt vrij en dat is me best wel wat waard.' Des ondanks blijven de voordelen groter dan de nadelen en ziet Eelman zich tot aan zijn pensioen wel op de am bulance blijven. 'Tja. wat zou ik an ders moeten doen?' Tekst en foto Louise van der Sluis De Nederlandse Jeugdbond voor Natuurstudie (NJN) krijgt geen toe stemming om te kamperen op hoeve De Hertenkamp aan de Nieuwlanderweg. Het terrein heeft een natuurbestemming en het be stemmingsplan staat niet toe dat daar wordt gekampeerd. In ver band met dit laatste is het ook niet mogelijk om gebruik te maken van de ontheffingsmogelijkheid die de Wet op de Openluchtrecreatie biedt. De enige mogelijkheid om hier kam peren toch toe te laten is een tijde lijke vrijstelling via een artikel 17-pro- cedure Het college wil daar echter geen gebruik van maken, omdat het precedentwerking zou veroorzaken. De NJN'ers moeten dus proberen een plaatsje te krijgen op een regu lier kampeerterrein of op een agra risch bedrijf dat vrijstelling heeft voor erfkamperen. Het gaat om een groep van ongeveer tien personen, die van 26 juli tot 5 augustus op de Hertenkamp hadden willen bivakkeren. De bedoeling was in die periode semi-wetenschappelijk onderzoek te doen Beheerder Erik Menkveld van Natuurmonumenten was daarmee al akkoord gegaan en het initiatief werd ook gesteund door de IVN (Vereniging voor Natuur- en Milieueducatie) waarmee de NJN nauw samenwerkt. Het college had een soortgelijke aan vraag van de NJN voor dezelfde pe riode op dezelfde locatie medio mei afgewezen op dezelfde gronden. De IVN deed daarop een poging om de ontheffing alsnog te krijgen met een schriftelijk pleidooi, waarin werd ge wezen op de integriteit en betrokken heid van de NJN'ers. 'Op zorgzame wijze zijn ze actief bij het inventarise ren en monitoren van de natuur, het verstrekken van onderzoeksrappor ten en het geven van beheers- adviezen voor natuurbeheerders. Met hun semi-wetenschappelijke werk zaamheden en door hun uiterst con sciëntieuze werkwijze zijn ze graag geziene gasten op de terreinen van natuurbeheerders. Ook hun sociale coherentie wordt alom maatschap pelijk geprezen en de NJN vormt dan ook een groepering waarbij ieder zijn zoon of dochter het lidmaatschap toewenst. Het zal u duidelijk zijn dat de NJN ook door een grote organi satie als het IVN op handen wordt ge dragen'. Deze opgetogen promotie heeft dus niet geholpen Wethouder Nel Eel man onderschrijft van harte dat de NJN'ers horen tot de categorie gas ten die op Texel bijzonder welkom zijn. 'Maar dat kan geen reden zijn om af te wijken van de regels, al spijt me dat in dit geval heel erg'. u wel genoeg voorraad mee- nvoor het geval het druk zou ïn.zei chef-kok Aart-Jan Wij- og van tevoren. De inschat- lat het er een hoop volk zou in, had hij goed. Maar dat het veel zouden worden, had hij iet kunnen voorzien. m leeg ging de voorraadkast van in tijdens de twee weken gele- ehouden Lamsvleesdag. En het ik wist de maaltijd te waarderen Jen ontvingen Wijker en kok Jan lns de eerste prijs van de prijs- l'wie maakt het lekkerste hapje' Jdens het drukbezochte evene- jwerd gehouden. Opduin werd lzen uit de twaalf restaurant- frsdie meededen. Iveer eenderde van de honderd- uitgebrachte stemmen ging Ie salade van zeekraal, lamsoor, Jges van Bert Keijser en lams- Imet een dressing van oude schapenkaas die Opduin serveerde. Organisatoren Marc van Rijsselber- ghe en Rein Stam overhandigden de koks als prijs een kunstwerk van Irene Maas. De prijsvraag was onderdeel van een enquête die tijdens de eer ste editie van het nieuwe Texelse eve nement werd gehouden. Zeshonderd exemplaren werden er uitgedeeld en daarvan werden er honderdvijftig exemplaren ingevuld weer ingele verd. Een goede respons, aldus Stam. Deelnemers aan de enquête konden zelf ook een prijs winnen. De eerste prijs (diner voor twee bij Opduin) ging naar Ries Swanink uit Zuid-Eierland. De tweede prijs (een dekbed van TWO) was voor een man uit Bqven- karspel, Piet Hoogerheide uit De Cocksdorp won als derde prijs een pakket Waddengoudproducten van Donatus en Annelies Schoo uit Oosterend won twee pizza's van Pizza Mondo. Stam zat er een beetje mee in zijn maag dat hij Swanink als winnaar uit de grote stapel inzenders had getrokken, omdat hij als voorzit ter van TVO was uitgenodigd voor het evenement 'Maar ja. we hadden een hoop genodigden, dus dan heb je ook een hoop coryfeeën uit de Texelse samenleving.' Het evenement blijkt achteraf nog drukker te zijn bezocht, dan de orga nisatie in eerste instantie had inge schat. Na afloop werd gesproken over 1500 bezoekers, maar volgens Van Rijsselberghe zijn het er 2500 geweest Op basis van de uitgegeven muntjes Is berekend dat er in ieder geval zo'n vijfduizend maaltijden zijn verkocht. 'Maar het moeten er veel meer zijn geweest, want op een ge geven moment zijn mensen ook ge woon met euro's gaan betalen.' Het festijn krijgt volgend jaar een vervolg op zondag 19 juni in Den Hoorn. n Wijker pakt in de keuken van Opduin het cadeau uit dat hij gisteren kreeg van Marc van Rijsselberghe. Ries Swanink en Jan U kijken toe. /Foto Joroon von Holtuml Spannend was het niet, opmerk zaam wel. De raad presenteerde dinsdag tijdens een zogeheten thema-raadsvergadering voor eerst een Programmaplan waarin zij de politieke prioriteiten voor volgend jaar aangeeft. Op basis van die prioriteiten gaat het college de begroting voor 2005 opstellen. Het is een nieuwe manier van wer ken volgens het dualisme. De raad krijgt er een grote zeggenschap mee over de politieke agenda, maar wordt ook meer verantwoor delijk na te denken over conse quenties. Geen euro hoefde er in principe te worden uitgegeven. 'Wat vinden wij belangrijk voor volgend jaar', was de hoofdvraag die de gehele avond bo ven de vergadering zweefde. Praten over geld komt volgens de duale spelregels pas aan de orde als het college op basis van de prioriteiten lijst de begroting heeft opgesteld. Antwoorden op de vraag wat nou echt belangrijk is, hoefden dinsdag avond niet meer ter plekke te worden bedacht. Die stonden al in het zoge heten Programmaplan 2005 waaraan de door raadsleden bemensde werk groep Duale Begroting onder aan voering van raadsgriffier Marit de Porto sinds april heeft gewerkt. Tij dens de thema-raadsvergadering werd het plan links en rechts nog wat bijgeschaafd en het college formeel op de hoogte gebracht van de prio riteiten. En om dat laatste ging het. Volgens de nieuwe duale spelregels moet de gemeenteraad de koers van de gemeente bepalen en het college ervoor zorgen dat de plannen worden, uitgevoerd, mits haalbaar en betaal baar. Op zich weinig nieuws onder de zon, omdat de raad in het oude monis tische stelsel ook al het hoogste or gaan in de gemeente was, maar in de praktijk werden de lakens toch uitge deeld door burgemeester en wethou ders Zij zetten de begroting in elkaar waaruit naar voren kwam wat er ko mend jaar zou moeten gebeuren en het was daarna aan de politieke par tijen om met behulp van moties en amendementen de koers van de ge meente hier en daar nog wat bij te stellen. De komst van het Program maplan moet daar wat Texel betreft vanaf nu een einde aan maken Eerst de prioriteiten van de raad op de ta fel en daarna een college dat aan de slag gaat om een financiële vertaling aan de plannen te geven. Met de doorgevoerde omslag in wer ken ligt de Texelse gemeenteraad goed op koers bij de complexe omschakeling naar het dualisme. Maar de behandeling in de raad leerde dat de nieuwe manier van werken niet vrij is van valkuilen. Het opstellen van een Programmaplan is geen vrijblijvendheid waarvoor raads leden naar believen verlanglijstjes kunnen indienen Ze moeten nog meer dan voorheen goed nadenken over de consequenties die het stel len van prioriteiten, of juist met stel len ervan, op lange termijn kunnen hebben. Er moet rekening worden gehouden met langlopende vraag stukken, waarvoor of al bestaand beleid is, nieuw beleid in de maak is of bijvoorbeeld oude rechten in het geding zijn. Die wetenschap maakte het dinsdagavond duidelijk dat raadsleden extra bedacht moeten zijn op wat ze uiteindelijk vaststellen in een Programmaplan en wat ze op het laatste moment nog veranderen Zo was Arthur Oosterbaan (Groen- Links) op het eind van de avond nog zo ad rem om aan de rem te trekken toen het CDA en de WD welhaast tussen neus en lippen door voorstel den een deel van het Masterplan Water over aansluiting van dakgoten op hemelwaterstelsels uit het Pro grammaplan te halen. Oosterbaan verzette zich er hevig tegen dat er zou worden getornd aan het plan, dat door partijgenoot Peter Bakker jaren lang met veel ijver en heel veel over leg met andere organisaties is voor bereid. Een weerlegging van Gerard Weijers (CDA) dat het volgens VROM wel kon, was niet aan hem besteed. Roelie Bakker (Texels Belang) maakte haar raadscollegae er bijtijds op at tent dat een zinsnede in het pro gramma-onderdeel Sport en Recrea tie volgend jaar de bouw van nieuwe sportaccommodaties onmogelijk zou maken, waarna de zin werd ge schrapt. Niettemin verliep de behan deling en vaststelling van het Pro grammaplan over het algemeen vlotjes. Dat was te danken aan het feit dat er geen prioriteiten op het lijstje waren opgenomen die tot schok kende koerswijzigingen zouden kun nen leiden. Ook was van tevoren al gezegd dat de raad dit jaar nog min of meer zou oefenen met het opstel len van een Programmaplan. Maar de bedoeling is dat de raad de komende jaren met behulp van het Program maplan steeds meer de hoofdlijnen gaat aangeven voor het college en zo haar stempel drukt op de politieke agenda. De volgende zet is nu aan het college om op basis van de prioriteiten de begroting voor volgend jaar op te stellen Hoewel de raad aan de hand daarvan in oktober de echte beslis sing neemt, werd het dinsdagavond al wel duidelijk dat de rol van het nieuwe Programmaplan niet moet worden onderschat. Wat in het Pro grammaplan komt, vindt eenvoudig zijn weg naar het uitvoeringslijstje van het college Dat maakte ook meteen duidelijk dat, hoe goed de duale in tenties ook mogen zijn, het opstellen van prioriteiten niet los kan worden gezien van het financiële huishoud boekje van de gemeente. Voor Jan Koolhof (CDA) was dat dinsdagavond al meteen prioriteit nummer één Piet Standaart (Texels Belang) bevestigde het belang van de financiën later nog eens door zijn collega-raadsleden op te roepen vooral geen nieuwe punten in het Programmaplan op te nemen die de gemeente extra geld zouden gaan kosten. Raadsleden die later begin nen te mopperen als ze zien welke kosten de begroting met zich mee brengt, kunnen ongetwijfeld de re pliek van het college verwachten dat ze het zelf zo hebben gewild met hun pnoriteiten. Bovendien groeit het geld de gemeente momenteel toch al niet op de rug. Handhaving van het werkge- legenheidsaanbod in de toeris tische sector, agrarische on dernemingen moeten het beeld van Texel blijven bepalen, te rugdringen van het aantal lang durig werklozen of het streven dat ouderen zo lang mogelijk op het eiland kunnen blijven wonen. Het is een greep uit zestien pun ten die wat het Programmaplan betreft de politieke agenda van 2005 moeten bepalen. Het plan is opgedeeld in derien afzonder lijke programma s De andere prioriteiten zijn het bereikbaar houden van bestaande sport accommodaties, een goed huis vesting voor de OSG. inwoners, bedrijven en organisaties tevre den laten zijn over de gemeente lijke dienstverlening, een goede communicatie met de bevolking, goede huisvesting voor starters, goede zorgvoorzieningen, schoon oppervlaktewater, handhaving van de kwaliteit van het strand en het zeewater*, waarborgen van het landschap, actualisatie van verouderde bestemmingsplan nen, Texel als veilig fietseiland en waarborging van een goede bi bliotheekvoorziening. Voor de prioriteiten wonen, communicatie en tevredenheid over de dienst verlening gaat de gemeente een meetsysteem opzetten met con crete doelstellingen, zodat de raad later over een bepaalde pe riode kan meten of het college de gestelde doelen heeft gehaald. Dat hoort ook bij de versterkte controlefunctie die de raad heeft gekregen in het dualisme.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 2004 | | pagina 7