Meeste belastingen stijgen
niet meer dan trendmatig
"2 Z2Z2M
JT
Start realisatie nieuwe
kanjerprojecten in zicht
JCollege presenteert nieuwe begroting 2005
TEXELSE
COURANT'
Kerkhof ook na
1829 in gebruik'
Flash mob
Teso
Texelaar stapt vaak
naar gemeente om
wat te melden
[IK WIL IN HET KflDEK VfiM HET THEflFT BOEKEN PRET?1
iDPin u rrrdslepenveen stukje voorlezen uit de'
jGEHEÊNTEREGROTIMG 2.00?,MET HOOFIXTUK
RlOOLRECHlENi
DE26
7PL FLINK
BORDEN VERHOOGD
DOOR HET EEUWIGE
GF261K OVER DE19STV9N
BDD 69STEN IN DE fcOtfPSTRROT
EK DB BRDGf^r DIE Oü£^oL
RVêH
LOTEc;
fWïoON GO^© 17-09- looz/
Paarlen voor de zwijnen
Aanpak discussies
over Groeneplaats
terug naar af
Bouwen aan nieuw kantoor woningstichting
Jacht vast op
Waddenzee
Kledingverkoop
in Zuid-Eierland
De grootste
Texelaar
1
VRIJDAG 17 SEPTEMBER 2004
meeste lokale belastingen stïj-
i volgend jaar niet meer dan
mdmatig met 2,25 procent. De
iristenbelasting, forensenbelas-
ig en rioolheffing gaan wel bo-
ntrendmatig omhoog. Dat blijkt
de begroting voor 2005 die het
llege heeft opgesteld.
rioolheffing stijgt volgend jaar met
procent. De extra inkomsten wor-
gebruikt voor de aanleg van
uwe riolering in onder meer het
itengebied. De forensenbelasting
gt volgend jaar met 7 procent bo-
i de trendmatige verhoging. De
ging is een gevolg van een raads-
iluit van een jaar geleden om in
55 de toeristenbelasting met vijf
ut extra te verhogen van €0,70
ar€0,77 per persoon per nacht. De
;nge 2 cent is een trendmatige
(hoging. De forensenbelasting, die
irdt opgelegd aan mensen die met
Texel wonen, maar wel meer dan
gentig dagen per jaar een gemeu-
ierde woning voor zichzelf of hun
an op het eiland houden, is gekop-
d aan de toeristenbelasting,
ithouder Corry Heijne (financiën)
ladrukt dat de 5 cent extra vast-
lat, omdat de raad daarover vorig
heeft besloten in de begrotings-
id. De extra verhoging is onderdeel
het dekkingsplan voor de finan
cing van de kanjerprojecten dat het
lege vorig jaar opstelde. In juli be
nnen de coalitiepartijen te morre-
aan de extra verhoging, omdat er
letoenstische sector veel onvrede
is. WD en CDA zeiden ronduit
en de verhoging te zijn en Texels
lang sloot niet uit erop terug te
en.
gens het plan is €200.000,- uit de
nsten- en forensenbelasting be-
rnd voor de kanjerprojecten.
college verwacht dit jaar
.083.700,- op te halen aan toe
enbelasting. Volgens burgemees-
en wethouders is het terecht om
aan toeristen een bijdrage te vra-
omdat zij eveneens gebruik
ken van de nieuwe voorzieningen
omdat ze in het algemeen de ei-
J-economie ten goede komen.
Andere belastingen die de gemeente
heft zijn de baatbelasting, honden
belasting. leges, lijkbezorgingsrech-
ten. marktgelden, de OZB, parkeer
belasting, reinigingsrechten en de
parkeerbelasting.
Bezuinigen
Of er voor 2005 moet worden bezui
nigd, kan het college niet zeggen. De
gemeente wacht nog op de zogehe
ten septembercirculaire van het rijk,
waarin staat hoeveel Texel volgend
jaar uit het gemeentefonds kan ver
wachten Op basis van de mei-
circulaire hield het college eerder dit
jaar rekening met een korting van
€315 000,- op de uitkering die vorig
jaar €12.378.318,- bedroeg. Het col
lege sluit niet dat er mogelijk nog
eens twee ton wordt gekort, omdat
de landelijke overheid stevig aan het
bezuinigen is. Als de september
circulaire binnen is, stuurt het college
nog voor de begrotingsbehandeling
op 26 oktober een begrotmgsbrief
naar de raadsleden waarin de laatste
financiële stand van zaken wordt be
schreven. Als het nodig is, worden
daar eventueel bezuinigingsvoor
stellen in opgenomen. Het college
heeft dat nu nog niet gedaan, om
dat een bezuinigingsronde van
€750.000,- die twee jaar geleden
werd ingezet achteraf grotendeels
met nodig bleek te zijn, maar wel een
hoop onrust veroorzaakte Volgens
wethouder Heijne hebben de bezui
nigingen die toen wel werden door
gevoerd mede geleid tot de huidige
financiéle situatie van de gemeente
Het college heeft wel voorgesteld de
verwachtte opbrengst van de exploi
tatie van de Nikadel in De Koog
van €540.500,- toe te voegen aan
de algemene reserves, zodat die niet
onder de ondergrens van
€1.815.000,- zakt en er eventueel wat
klappen kunnen worden opgevan
gen. Met €540.500.- erbij, zit er straks
bijna twee miljoen euro in de alge
mene reserves. Heijne toont zich met
superoptimistisch over de financiën,
maar is ook met somber gestemd.
'Texel komt er financieel nog goed
vanaf in vergelijking met andere ge-
tegenstelling tot wat op de za-
rdag onthulde plaquette staat,
rd het kerkhof in De Koog ook
1829 nog gebruikt om er men-
i te begraven. Dat zegt Maarten
art uit Den Hoorn, die zich voor
bewering baseert op de dag-
Bken van dominee Huizinga.
arten 't Hart, die sinds hij zich een
ir jaar geleden op Texel vestigde
jtiek bezighoudt met onderzoek
rde lokale geschiedenis, kwam in
zinga's dagboeken vijf begrafenis
sen tegen die plaatsvonden in de
periode tussen 1860 en 1879. De
—.eerste was van Gerbrand Dumker, die
er op 1 mei 1860 'op' De Koog zijn
laatste rustplaats vond. De tweede
vermelding is van 18 oktober 1860:
'Begrafenis Jacob Arisz Eelman (Kie
vit) op de Mient aan De Koog'. De
derde, van 20 juni 1867, betreft de
teraardebestelling van ene Jan Leen
Opvallend is volgens 't Hart dat
Huizinga bij de begrafenis van Pieter
de Ridder op 30 juni 1875 de zerk van
de in 1681 overleden kastelein van
Eierland noemt. 'Dat hij dit doet, be
tekent dat er in 1875 al weinig be
langrijke zerken gestaan moeten
X
VERVOLG VAN PAGINA 1
hoed van te maken. Ondanks al
inspanningen mislukte de flash
b volledig. Weliswaar waren ze
geslaagd de lokale media naar
Stenenplaats te lokken, de deel-
ne was te verwaarlozen, terwijl
het verbaasde en nietsvermoe-
ide publiek in geen velden of we-
ite bekennen was. 'Texel is er nog
l rijp voor', schoven de orgamsa-
m de schuld van het mislukken
van de stunt van zich af, waarna ze
een beetje lacherig toegaven zich iet
wat te hebben verkeken op de drukte
- of liever gezegd het ontbreken er
van - op een doordeweekse avond na
het seizoen op de Stenenplaats. De
vraag van een vrouwelijke voorbij
ganger of de organisatoren mis
schien nog een flyer voor haar had
den, omdat ze het 'onwijs leuk' had
gevonden en ter plekke zelf het plan
had opgevat een flash mob te orga
niseren, maakte daarna nog iets
goed. 'Wat leuk. joh, moet je doen!
Het is aan de Texelaars zelf om dit
initiatief te verbeteren', spoorden ze
de vrouw aan.
VERVOLG VAN PAGINA 1
toch akkoord gaat met dit punt
8t convenant komt omdat b en w
stellen dat Teso weliswaar een
Socratisch aangestuurde gebrui-
torganisatie is, maar dat de
anisatievorm als bedrijf (NV) met
waarborgen biedt die de ge-
nte, met aan het hoofd een ge
en gemeenteraad, wél biedt, On-
fts dat er in de statuten van Teso
en zijn vastgelegd omtrent de
wending van de winst en de acti
on die de veerdienst kan ont
wen, blijft het volgens de ge-
ente een bedrijf dat afhankelijk is
economische wetmatigheden
even zovele valkuilen als risico's
ouden'. Tegen die achtergrond
ft het college het bij nader inzien
jjewenst en onnodig om structu
re verantwoordelijkheid te ont-
6n'. Blijft overeind dat het college
aJle vertrouwen heeft in Teso en
"iet nodig vindt zich met het in-
overleg van de veerdienst te
"oeien Dat hoeft ook niet als het
^e haar vertegenwoordiger in de
^missie Bootdiensten instructies
■ft zich afzijdig te houden als het
'ntern beleid van Teso gaat. Het
sbedoeling dat dit in een intentie-
baring wordt vastgelegd Mocht
'n de toekomst de situatie voor
in dat de gemeente zich wél met
het interne beleid van de rederij wil
bemoeien, bijvoorbeeld als een ander
bedrijf de concessie zou krijgen, dan
kan de gemeente alsnog haar invloed
op de veerdienst aanwenden. Overi
gens kunnen gemeente en ministerie
via de Commisie Bootdiensten wel
wensen inbrengen, maar kan alleen
de directie van Teso besluiten nemen
over de interne bedrijfsvoering. Wor
tel vindt de instelling van de commis
sie een goede zaak. 'We zaten toch
al vaak om de tafel met de gemeente
en het ministerie. Nu krijgt dat een
reguliere status.'
Klantenpanel
Het in te stellen klantenpanel, waarin
Texelaars, recreanten en bedrijven
zijn vertegenwoordigd, is geen spe
cifieke wens van Teso. maar vloeit
voort uit andere consessievormen in
het openbaar vervoer. 'In feite heeft
Teso al een vorm van inspraak, door
ons jaarlijks klantenonderzoek, waar
bij we ook vragen stellen over de
kwaliteit.' Bovendien zijn de meeste
aandeelhouders ook gebruikers, die
het doen en laten van de veerdienst
nauwlettend volgen en tijdens de
jaarlijkse aandeelhoudersvergadering
hun zegje kunnen doen. Toch vindt
Wortel het klantenpanel een welkome
aanvulling.
Het conceptconvenant, waaraan on
geveer viereneenhalf jaar is gewerkt,
wordt maandag 20 september voor
gelegd aan de raadscommissie
Grondgebied.
hebben.' De vijfde en laatste vermel
ding, van 7 juli 1879, betreft 'meid
Jantje', die 'ter begrafenis van groot
moeder' gaat.
In 1879 ging dominee Huizinga met
emeritaat en vertrok naar Groningen.
'Dus is het mogelijkdat er na dit tijd
stip nog enkele begrafenissen heb
ben plaatsgehad', aldus 't Hart.
Texelaars stellen zich actief op om
de leefbaarheid in hun omgeving te
vergroten. Die conclusie trekt de
gemeente in het burgerjaarverslag
over 2003 waarin de gemeente ver
slag doet van de gemeentelijke
dienstverlening.
Texelaars stapten volgens het burger-
jaarverslag vorig jaar 8212 keer naar
de gemeentelijke servicebalie om
melding te doen over onder meer
kapotte verlichting, overlast, ver
stopte rioleringen of grof vuil. Het
grootste deel van de meldingen had
betrekking op grofvuil (3269 keer) en
minicontainers (1900).
De gemeente zegt het positief te vin
den dat er vaak iets wordt gemeld.
'De mensen die bellen voelen zich
blijkbaar medeverantwoordelijk voor
de woonomgeving.' In vergelijking
met 2003 was er een daling waar
neembaar Het aantal meldingen over
openbare verlichting daalde stevig
van 830 in 2002 naar 753 en ook het
aantal meldingen over openbaar
groen, bermen en sloten daalde
zichtbaar Over het openbaar groen
ontving de gemeente 568 meldingen
tegen 779 in 2002 en bij bermen en
sloten daalden ze van 139 naar 95. In
totaal daalde het aantal van 8522
naar 8212. Opmerkelijk was ook dat
het aantal meldingen over volksfees
ten zakte van dertien naar vijf
De gemeente laat in het burger
jaarverslag weten het vanaf eind dit
jaar ook via de gemeentelijke website
(www.texel.nl) meldingen kunnen
worden gedaan. Ook moet het mo
gelijk worden formulieren te down
loaden, zodat die met meer bij een
balie afgehaald hoeven te worden.
Telefonische meldingen kunnen wor
den gedaan bij de gemeentelijke
servicebalie op tel. 362111 De ge
meente maakt een onderscheid tus
sen meldingen en klachten. Van het
laatste is sprake als mensen zich
onheus bejegend voelen, ontevreden
zijn over de gemeentelijke dienstver
lening of er als geen gehoor is gege
ven aan een melding. Klachten wor
den behandeld door de gemeen
telijke klachtencoördinator en dat
geen succes oplevert, wordt de ge
meentelijke ombudsfunctionaris in
geschakeld
meenten. Door beleid uit het verleden
is er toch nog ruimte om investerin
gen te doen.' Volgens de huidige
stand van zaken is er voor 2005
€325.400,- beschikbaar voor nieuwe
investeringen. Dat geld is beschik
baar door lagere afschrijflasten op
andere investeringen. Het merendeel
van dat geld staat nu klaar voor in
vesteringen in computerapparatuur
van de gemeente.
Voorlopig
In het meerjarenbeeld houdt het col
lege op basis van de meicirculaire
voorlopig rekening met een tekort
van €272.000,- voor 2005. Voor 2006
wordt eveneens een tekort voorzien
en in 2007 en 2008 staan er weer
overschotten op de begroting. Vraag
teken voor het college is nog wat de
afschaffing van de gebruikersdeel
van woningen op de Onroerend
Zaakbelasting financieel voor gevol
gen heeft. Het was de bedoeling dat
dat volgend jaar zou plaatsvinden,
maar minister Gerrit Zalm van Finan
ciën heeft de afschaffing nog een jaar
uitgesteld. Voor de gemeente Texel
betekent de afschaffing waarschijn
lijk een financieel voordeel. Gemeen
ten worden straks vanuit het rijk ge
compenseerd voor de OZB-inkom-
sten die ze gaan missen en daarbij is
Texel een voordeelgemeente van
wege de lage OZB-tarieven. 'Maar de
grote steden krijgen straks veel min
der, dus die zullen waarschijnlijk in
Den Haag nog stevig gaan lobbyen.'
Samen met de begroting heeft de
gemeente opnieuw een boekje sa
mengesteld met de Begroting In Een
Oogopslag dat vandaag huis aan huis
wordt verspreid. Daarin wordt in der
tien afzonderlijke programma's aan
dacht besteed aan de prioriteiten die
de gemeenteraad eerder dit jaar heeft
opgesteld en welke kosten en inkom
sten daarmee zijn gemoeid. De frac
ties van de politieke partiien laten van
zich horen en er is een nieuwe
begrotingspuzzel, waarvan de eerste
prijs een tandemsprong is.
Op papier bestaan ze al jaren, ze
zijn veelbesproken, maar tot stei
gers en bouwmaterialen in het veld
kwam het de afgelopen jaren in de
meeste gevallen nog niet bij de
kanjerprojecten. Daar lijkt op korte
termijn verandering in te komen.
In haar begroting voor 2005 gaat het
college er in een voorlopige planning
vanuit dat volgend jaar zowel de ge
zamenlijke hulpverlenmgspost aan de
Pontweg als het nieuwe maquette
gebouw in Oudeschild kunnen wor
den gerealiseerd. Voor de hulpver-
leningspost zetten eerder dit jaar de
gemeenteraad (verantwoordelijk voor
de brandweer) en de politie het licht
op groen. De raad stelde wel nadruk
kelijk dat het nieuwe gebouw de ge
meente jaarlijks niet meer dan
€214.000,- aan investeringslasten
mag kosten. Er wordt momenteel
gezocht naar een extern bureau dat
verder de kar moet trekken. Dat werk
is tot nu toe door de gemeente ge
daan, maar die wil dat overdragen
zodat ze zich meer als één van de
partners in het project kan opstellen.
De raad moet nog een besluit nemen
over de definitieve kredietverstrek
king voor het project.
Voor het maquettegebouw, waarvoor
onder leiding van de Grontmij recent
door diverse partijen is gediscussi
eerd, heeft de raad vorig jaar tijdens
de begrotingsvergadering een be
drag van €1,2 miljoen (jaarlast van
€79.754,-) gereserveerd. Met behulp
van dat geld en een brochure die de
Grontmij gaat opstellen, moeten an
dere investeerders worden warm ge
maakt mee te doen aan het project
om de maquette van de Rede van
Texel een passende huisvesting te
geven. Op 30 september wordt er
een informatieavond gehouden in het
dorp, waarbij met de bevolking van
Oudeschild wordt gesproken over de
ideeén die zijn voortgekomen uit de
bijeenkomsten van de Grontmij.
Het college verwacht dat de verbouw
van de OSG in 2006 wordt gereali
seerd, dat in 2009 het nieuwe raad
huis op het voormalige Texelveld
klaar is en dat in 2010 de herinrichting
van de Groeneplaats moet zijn vol
tooid. Voor zowel de OSG als het
raadhuis zijn externe bureaus aange
trokken om de projecten te begelei
den. Daarnaast verrichten beide or
ganisaties intern ook veel voorbe
reidend werk. Voor het nieuwe raad
huis is in de begroting een jaarlijkse
financieringslast van €642.387,- op
genomen voor de totale kosten van
€13.000 000,-. Voor de verbouw van
de OSG wordt momenteel rekening
gehouden met een jaarlijkse last van
€429.241,- voor de verbouw (nu ge
raamd op totaal €5.049.892,-) en
€76.500,- voor onderwijskundige
aanpassingen (totaal €900.000,-).
Het college verwacht de gemeente
raad in 2005 een definitieve krediet
aanvraag voor de verbouw te kunnen
voorleggen. De raad, die de verbouw
van de OSG de hoogste prioriteit
heeft gegeven, stelde eerder dat er in
totaal €7,2 miljoen aan de verbouw
mag worden besteed. Voor de ver
bouw van de Muziek- en Dansschool
is een jaarlast van €35.202,- uitge
trokken In totaal is er €450.000,-
De werkzaamheden die bureau
BRO uit Amsterdam had willen ver
richten om de discussies over de
herinrichting van de Groeneplaats
te begeleiden, zijn aan de zijlijn ge
parkeerd. Het college gaat zich
eerst opnieuw buigen over de wijze
waarop de discussies over de her
inrichting het beste kunnen wor
den gevoerd.
Volgens een woordvoerder van de
gemeente is er momenteel een time
out in het project. Het college beraadt
zich op aandringen van de raad op
nieuw op de aanpak van het project.
De raad heeft nadrukkelijk gesteld
dat er veel nadruk op communicatie
bij de herinrichting moet komen te lig
gen, zodat Texelaars niet opnieuw het
gevoel krijgen dat ze te weinig
inspraakmogelijkheden hebben ge
had zoals bij het nieuwe raadhuis.
Ambtelijk worden nieuwe plannen
voorbereid voor de aanpak van de
discussies. Wanneer de discussies
kunnen beginnen, is nog volstrekt
onduidelijk.
De gemeente gaf eerder dit jaar de
voorkeur aan BRO die met een offerte
nodig om d' Ouwe Ulo in goede staat
te brengen voor de MDT. Kanjer
projecten die inmiddels zijn gereali
seerd zijn de eerste fase van de her
inrichting van de haven van Oude
schild, de aanleg van het fietspad
langs de Westerweg en de nieuw
bouw van de buitendienst van
Gemeentewerken aan de Reijer
Keijserstraat.
van €50.0000,- als goedkoopste van
drie adviesbureaus uit de bus was
gekomen. BRO had de hennrichtmg
op een stedebouwkundige wijze wil
len benaderen met elf bijeenkomsten.
Het college had daarvoor met een
klankbordgroep van geïnteresseerde
burgers en een stuurgroep van frac
tievoorzitters willen werken, die
stapsgewijs ideeën zouden ontwik
kelen. Het was in de oorspronkelijke
plannen ook de bedoeling geweest
toeristen te betrekken bij onderzoe
ken naar de Groeneplaats. 'Zij doen
tachtig procent van de inkopen in het
centrum, dus dan wil je ook wel uit
zoeken hoeveel geld zij van plan zijn
uit te geven', aldus een woordvoer
der.
Redders van de Zalm hebben gister
morgen assistentie verleend bij het
vlot trekken van een jacht dat
woensdagavond ten zuiden van ge
bied de Bollen op de Waddenzee op
een zandbank was gelopen. Toen het
twaalf meter lange zeiljacht met acht
personen aan boord op eigen kracht
niet loskwam, werd de KNRM te hulp
gevraagd. Ter plaatste maakte de
Dorus Rijkers uit Den Helder een ver
binding met het jacht, waarna het
scheepje vrij snel vlot was. De be
manning, die van Den Oever op weg
was naar Oudeschild, besloot daarop
door te varen naar IJmuiden.
In buurthuis Bethel in Zuid-Eierland
wordt zaterdag 25 september van
9.00 tot 12.00 uur de jaarlijkse ver
koop van tweedehands kinderkleding
en speelgoed gehouden.
Normaal houden ze zich bezig met de
huisvesting van anderen, maar de
komende maanden is de Stichting
Wonen Texel (SWT) ook even voor
zichzelf bezig. Het voormalige ar
beidsbureau aan de Thijsselaan in
Den Burg wordt verbouwd tot het
nieuwe kantoor van de SWT. Volgens
opzichter Arie de Ligt is het bedoe
ling dat de nieuwe ruimte voor de
kerst bouwkundig wordt opgeleverd
en dat het personeel eind januari zijn
intrek kan nemen als het pand is in
gericht.
Het huidige kantoor aan de Wilhel-
minalaan begint te klein te worden
voor de SWT, waar elf mensen wer
ken. Bij het voormalige arbeidsbu
reau wordt een deel bijgebouwd en
er komt een nieuwe verdieping bo
venop. Het vernieuwde pand wordt
5,70 meter hoog. Een verdieping er
bij op het huidige pand stuitte eerder
op bezwaren van de gemeente In het
nieuwe kantoor komt onder meer een
nieuwe woonwinkel waar mensen al
lerlei informatie over wonen kunnen
krijgen. Ook de woonservice komt op
de begane grond. Hoofdaannemer
van het werk is NAK uit Den Helder.
IBS/Oele doet de elektra en het wa
ter, CVI de klimaatbeheersing en TCA
de computerinstallatie. Westerlaken
verzette het grondwerk en het met
selwerk is in handen van VoorRuyt.
De SWT hoopt eind januari te verhuizen naar haar nieuwe onderkomen aan de Thijsselaan
(Foto Joroon van Hattum)
De komencfe weken publiceert
de Texelse Courant wekelijks en
kele namen die zijn genoemd
voor de verkiezing van de groot
ste Texelaar. De inzendtermijn
voor nieuwe namen sluit op 12
oktober In deze (eerste) ronde
mag iedereen maximaal tien
mensen nomineren. De criteria
zijn ruim en meer gevoelsmatig:
alle personen uit heden en verle
den komen in aanmerking, geno
mineerden hoeven niet per se
van Texelse afkomst te zijn. Op
het eiland gewoond hebben, bij
het eiland betrokken geweest
zijn, is voldoende.
Nieuwe namen, maar ook com
mentaar op reeds genoemde
personen, kunnen worden inge
leverd bij de redactie van de
Texelse Courant, Warmoesstraat
45, Den Burg, tel. 362620. fax
323000, of e-mail redactie®
texelsecourant.nl.
Deze week werden onder meer
genoemd:
Adnaan (dokter) Wagemaker (een
van de oprichters van Teso); Gijs
Oskam (initiatiefnemer van di
verse culturele activiteiten); prof.
Cees de Jager (sterrenkundige,
kenner van de Texelse historie);
Reinier Bakels (kunstschilder);
Floris Dekker ('visionair' uit Het
Noorden); Jan H Moojen (bouw
de het eerste badhotel).