Spannende demonstraties
tijdens open dag NIOZ
Nette pakken en overalls
bij Duin door één ingang
Virtuele Texeltruck
Texeltruck
www.texelwereWw7jJ.nl
Traditioneel en modern in één bouwbedrijf
lhAbL;>fc O COURANT
mmasM
Jjd
rrypf
Klaverjassen
Vlooienmarkt
Maandverband
mist stempelcode
VRIJDAG 15 OKTOBER 2004
flpxilli'i*11
ortv.-ikKelin9
usatrmtft
355 3
SiffiSÈdB
tasaó
onder andere verkregen door ze^
zendertjes te voorzien
Via een informatiestand over web
schappeli|k onderzoek op een kw-
der komen de bezoekers weer opi
NlOZ-afdelmg. Hier kan men kern
nemen van de (negatieve) verandei
gen die zich voordoen op de kora
riffen van Curapao en Bonaire
gevolg van menselijke en natuurlji
invloeden. Ook krijgt men een mé
van de enorme verscheidenheid
sponzen, mosdiertjes en andere
ganismen in grotten onder het korj
Daarnaast valt het nodige te ziena
het leven in de diepzee, maar 9
over de bodemfauna van de ondie;
Noordzee.
In het aquariumgebouw wordt oir,
meer iets getoond over onderzo
naar de verspreiding van str®
krabben en de gevechten om vo- '0||
sel die daarbij een rol spelen. En
de afdeling biologische oceanogp
wordt aandacht gegeven aan bas
isii
fni
inr
!oi
Ie
lun
lOli
iro
ipi
ng
nén, plankton en andere kleine oit |e"
nismen in zee, waarbij onder and>
wordt uitgelegd hoe soorten worp
herkend via DNA-analyse. Een
derwaterplanetarium' verbeeldt
druppel oceaanwater met orgar
men, 500.000 keer vergroot
De wad- en zeevogelgroep van
NIOZ laat de bezoekers kennis
ken met enkele onderzoeksp
jecten, zoals de effecten van rook
gels op wadvogels. In andere star
wordt uitgelegd hoe de leeftijd
vissen en de larven daarvan kan
den vastgesteld en wat de effeo
zijn van broomhoudende vlam»
tragers en vervuilende stoffen op:
leven in zee. Verder leert men
over het meten van het gehalte
fosfaten en nitraten in zee en over
ontdekking van koudwaterkoraler
grote diepte ten westen van lerla
In de openlucht rond het gebou»
veel technisch vernuft te bewon
ren, zoals de bemonsteringsappa
tuur waarvan het NIOZ wereldr
gebruik maakt tijdens de ondfgj,
zoeksvaartochten. Daarbij is ook
Move, een platform dat op duizentlr0f,
meters diepte over de zeebodem!
om instrumenten te plaatsen,
apparatuur is en wordt door het
in eigen huis ontwikkeld en vem
digd. Dat gebeurt in de onderhou
en constructiewerkplaats, de ins
mentmakerij en de hout- en km
stofwerkplaats, die gedurende
open dag volop in bedrijf zijn.
m
<eh
iprr
lu
zat
Hee
'er
NU pSt
zee
aai
management van het NIOZ. Het gaat
over het berekenen van de kosten
van een wetenschappelijke vaar
tocht, de data die zo'n tocht oplevert,
de meetinstrumenten die daarbij
worden gebruikt, de opslag en het
gebruik van data.
Onzichtbare golven
Een interessante proef heeft betrek
king op de weerstand die boten en
zwemmers in het water kunnen on
dervinden van golven die zich bene-
Hoe spannend en onthullend wetenschappelijk onderzoek
is, zal het grote publiek kunnen ervaren op de open dag die
zaterdag 23 oktober wordt gehouden bij NIOZ en Alterra
Texel. Beide instituten zorgen dan voor een boeiende pre
sentatie van een groot deel van hun activiteiten. Dat gebeurt
in het kader van de landelijke Weten Week, die bedoeld is
om belangstelling te wekken voor wetenschap en techniek.
Van 10.00 tot 17.00 uur is iedereen
welkom in het gebouwencomplex
in polder 't Horntje, waar voor deze
gelegenheid een speciale pijlen
route is uitgezet die voert langs
lezingen en demonstraties waar
van de voorbereiding al weken ge
leden is begonnen. Net als in 1998,
toen het NIOZ voor het laatst open
huis hield, wordt ook nu grote be
langstelling verwacht.
Schulpengat
Het Koninklijk NIOZ houdt zich bezig
met fundamenteel zeeonderzoek, dat
wil zeggen dat het ontdekken van
wetenschappelijke feiten doel op
zichzelf is en met de toepassing er
van. Dit in tegenstelling tot Alterra
Texel, dat onderzoeksresultaten 'le
vert' aan overheid of bedrijven die de
gegevens nodig hebben voor beleid
of strategie.
Om 11.00 uur houdt Herman Rid-
derinkhof, hoofd van de afdeling fy
sische oceanografie, een lezing van
ongeveer twintig minuten in de Indi
gozaal over het NIOZ in het algemeen
en de samenwerking met universitei
ten, waarbij wordt ingegaan op het
onderzoek dat is gedaan in de Indi
sche Oceaan tussen Mozambique en
Madagaskar en op de resultaten van
de metingen die sinds 1998 worden
gedaan vanaf de veerboot Schulpen
gat met betrekking tot stroomsnel-
heden, watertemperatuur en zoutge
halte. Een van de uitkomsten van dit
onderzoek is dat het transport van
slib door het Marsdiep veel groter is
dan werd verondersteld en dat het
vele zand dat met de waterstroom de
Waddenzee in komt de vorm heeft
van onderzeese duinen die zich over
de zeebodem verplaatsen. Dank zij
medewerking van Teso kunnen de
metingen tot in lengte van jaren wor
den voortgezet. Ook in de nieuwe
Dokter Wagemaker zal de benodigde
apparatuur worden aangebracht De
lezing wordt om 16.00 uur herhaald.
In dezelfde zaal houdt Klaas Timmér-
man vanaf 12.35 uur een lezing over
het wetenschappelijk werk en het le
ven aan boord van het Duitse
onderzoeksschip Polar Stern in de
woelige zuidelijke poolzeeèn
Niets nieuws...
Om 14.30 uur komt Jaap Sinninghe
Damsté aan het woord over onder
zoek dat heeft uitgewezen dat de
veelbesproken opwarming van de
aarde als gevolg van toenemend
C02-gehalte geen nieuw verschijnsel
is. Zo'n honderd miljoen jaar geleden
was het zo warm dat de continenten
onder liepen en het zeewater in de
tropen 35 graden was. Sinninghe
Damsté is een van de winnaars van
de Spinozapremie van anderhalf mil
joen euro van de Nederlandse Orga
nisatie voor Wetenschappelijk Onder
zoek (NWO).
De volgende lezing begint om 15.00
uur en wordt verzorgd door Mardik
Leopold van Alterra Texel, die uitge
breid onderzoek heeft gedaan naar
zeevogels.
Wie de pijlenroute in het gebouwen
complex volgt, komt terecht bij aller
lei stands, demonstraties en exposi
ties. Zo is er in de Malachietzaal een
tentoonstelling over de geschiedenis
van het Nederlandse zeeonderzoek,
waarbij continu de film Het Koninklijk
NIOZ en haar onderzoek wordt ge
draaid. In de stand van EcoMare kan
men terecht met vragen over natuur
en cultuur van Texel, Waddengebied
en Noordzee. Via de vier grote sier-
aquaria met vissen en ongewervelde
dieren uit Noord- en Waddenzee
komt men terecht bij de presentatie
van de Fysische Oceanografie. Hier
vernemen de bezoekers wetens
waardigheden over de metingen
vanaf de veerboot en zullen de
computerfreaks onder hen het no
dige kunnen opsteken over het data
den de waterspiegel voordoen op het
grensvlak van waterlagen met ver
schillende temperatuur. Het ver
schijnsel is onder andere aangetoond
in zwembad Molenkoog
Op de afdeling Mariene Biochemie en
Toxicologie wordt uitgelegd hoe de
temperatuur van het zeeoppervlak in
het verre verleden wordt bepaald bij
de studie naar klimaatsveranderin
gen.
De geschiedenis van de zeebodem is
af te leiden uit afzettingen (sediment).
Een film toont hoe sedimentkernen
worden gehaald uit een fjord in Noor
wegen. Zo'n kern met tal van fijne
laagjes kan ter plekke worden bestu
deerd Verder kunnen resten van
dode algen in het sediment worden
vergeleken met verschillende levende
algensoorten en kan men kennis
maken met diverse technieken die
worden toegepast bij het extraheren
van kernen en het afscheiden van
chemische verbindingen die voor het
onderzoek van belang zijn.
Kinderen
De onderzoekers hebben hun best
gedaan om de open dag ook voor
kinderen leuk te maken. Die kunnen
bijvoorbeeld een chromatografie-
proef doen, waarbij de zwarte stof
van een viltstift in allerlei kleuren
wordt ontleed. Ook is er in de kantine
(met gratis koffie en thee) een kleur-
hoek en kan het nieuwe Cranium-
spel, dat beschikbaar is gesteld door
de Stichting Weten, worden ge
speeld. Op beeldschermen wordt de
website Zeeinzicht vertoond met in
formatie over allerlei zeebewoners.
In het Alterra-gedeelte van het ge
bouw wordt een globaal overzicht
gegeven van toegepaste onderzoeks
projecten die momenteel in de be
langstelling staan. Aandacht wordt
besteed aan het oprukken van de
Japanse oester in de Waddenzee en
de effecten daarvan op andere die
ren Er zijn levende oesters aanwezig,
zodat de bezoekers ze kunnen proe
ven. Een ander verschijnsel dat
Alterra Texel onderzoekt is het door
stormvogels opeten van plastics.
Verder is er aandacht voor het leven
in de wadbodem en de betekenis
daarvan voor vogels, waarbij karak
teristieke dieren door de microscoop
bekeken kunnen worden. Alterra laat
ook de resultaten zien van onderzoek
aan zeehonden. Gegevens over de
omzwervingen van deze dieren zijn
Beeld van een vorige open dag van het NIOZ. Ook deze keer wordt gerekend op grote belangstelling.
soneel in containers en moet Buijs-
man zijn bureau eerst ontruimen om
een klant te woord te staan.
De uitstraling van het gebouw is in
feite een weerspiegeling van de op
vattingen van Buijsman over de
aannemerij. Waar menig bouwbedrijf
qua vormgeving tamelijk eenvoudig
is uitgevoerd, stelt Duin Bouwbedrijf
hoge eisen aan de uitstraling, waarin
bepaalde thema's terugkeren. Eén
uitgangspunt is dat de ruwbouw ook
de afbouw is, wat betekent dat door
de goede structuur van het gebouw
niets hoeft te worden verdoezeld.
Hoeksema: 'Dit gebouw heeft geen
rommel-, maaralleen maar kwaliteits-
punten.'
-. fy_'.
iw £xtr« Hrb
Mirten -Er.
FROMuTit'TRUCK
Iedere Texelaar heeft hem weieens gezien. De Texeltruck, die
sche Scania vrachtwagen met fraai geïllustreerde oplegger die ons*
land overal in den lande promoot. Sinds kort is de truck ook op het inS
net te volgen. De hobbyisten die de promotiewagen besturen i
bemensen hebben een website laten maken waarop alle bijzonder
den over de truck zijn vastgelegd. De website is snel en overzicht»
ingedeeld. Het gebruik van veel felle kleuren zorgt voor een frissen
straling. De lay out blinkt niet uit in creativiteit, maar is degelijk en W
tioneel. Technisch geïnteresseerden kunnen direct klikken op het kop
Texeltruck, waarna alle technische gegevens, tot in de kleinste deW
in beeld komen Aardig is verder het kopje media, waarin een overig
wordt gegeven van alle publicaties die er over de truck zijn verschel
Leuk is de vermelding van onze eigen Texelse Courant, die in 1986 w
het eerst de benaming Texeltruck gebruikte. Sindsdien is dat ook de<
ficiële naam. Verder wordt informatie verstrekt over het ontstaan van1
promotiewagen en worden de vrijwilligers die Texel promoten vodS
steld. Kortom, een informatieve site met leuke wetenswaardigheden,
adres: www.texeltruck.nl.
Klaverjasclub Den Burg organiseert
ook dit winterseizoen een Texels
kampioenschap, waaraan iedere lief
hebber kan meedoen. De strijd wordt
verspreid over vijf vrijdagavonden uit
gevochten in het gebouw van Kotex
aan de Abbewaal in Den Burg. Speel-
data zijn 29 oktober, 19 november, 17
december, 28 januari en 25 februari.
Er wordt steeds om 20.00 uur begon
nen. Iedere avond zijn er prijzen te
winnen en wordt een verloting ge
houden. Voor de klaverjassers die
over vijf ronden gezien het best heb
ben gepresteerd, zijn prijzen en vlees
schotels beschikbaar. Opgave is tot
vrijdag 22 oktober mogelijk bij Theo
Witte, tel. 313704.
Maandverbandproducent SCA
Hygiene Products staat voor een
raadsel. Het maandverband en
incontinentiemateriaal dat vrijdag
aanspoelde langs het strand komt
inderdaad uit de fabriek van het
bedrijf in Hoogezand, maar SCA
heeft geen idee welk schip de la
ding aan boord heeft gehad.
Op de pakken die gemeente maan
dag heeft opgestuurd naar Hooge
zand stonden geen stempelcodes
meer, waardoor volgens een woord
voerster niet meer te achterhalen is
welke transportondernemer de verlo
ren lading bij zich had. 'Die codes
stonden er met inkt op en zijn er ver
moedelijk afgespoeld.' Nader onder
zoek op andere pakken maa;
band lijkt er niet meer bij tiW"
omdat de rest van de aangesp)«e's
materialen inmiddels is vemietiB™
ipf-i
Volgens de woordvoerster woa
doorgezocht naar de transput
maar is er weinig hoop dat helsj
waarop de pakken zich hebben
vonden nog wordt gevonden
pakken zaten volgens het bedt
kartonnen binnenverpakkingen.r
die zijn eveneens spoorloos,
houden hier een onbevredigend
voel aan over, want we willen g:
weten wat er mis is gegaan. Heb
eerste keer dat ons dit is overkot
Het strand lag een week geleden! Iï(
kilometers lengte bezaaid metp
ken incontinentiemateriaal van
merk Tena Lady en maandveib
van het merk Bodyform dat voo1
Engelse markt was bestemd.
iel(
eb
unr
ïrb
em
as;
ake
nd:
ubl
(Ontwerp architectenbureau Visser Uitvoering Own Bouwbedrijf)
Foto van de bouwwerkzaamheden van de nieuwbouw van Bouwbedrijf Duin, gezien vanaf de Maricoweg.
In de Dorpsstraat in De Koog wordt
dinsdag 19 oktober een vlooienmarkt
gehouden. Kinderen kunnen er vanaf
13.00 uur een plekje zoeken om spul
letjes te verkopen. Alle deelnemers
krijgen een consumptiebon, waar
mee een gratis patatje of drankje kun
nen krijgen bij Automatiek PP. De or
ganisatie is in handen van onder
nemersvereniging De Koog Bad-
IFoto I/aart HoekMmo, pl33tS.
Impressie ven de nieuwbouw zoals die er straks vanaf de Spinbaan uit gaat zien.
'Als ik ergens van gruwel dan zijn
dat luxe kantoren met een mooie
entree, waar de mannen in de over
all achterom moeten, terwijl zij de
mensen zijn die het maken. Hier
gaan nette pakken en overalls
straks door één deur.' Met onder
meer die boodschap zette Paul
Buijsman van Duin Bouwbedrijf
Architectenbureau Texel van Jan
Visser aan het werk om de nieuw
bouw te tekenen voor het eigen
bedrijf.
Het antwoord werd gevonden met
een entree die ligt tussen kantoor en
werkplaats. Wie straks het bouwbe
drijf binnen loopt, ziet door de glazen
pui van de werkplaats aan de ene
kant de timmer- en andere werklie
den en aan de andere kant de mede
werkers op kantoor. Duidelijk een
gebouw dat ergens voor staat en
waarover is nagedacht. Architect Tja-
art Hoeksema, die het ontwerp heeft
uitgewerkt: 'De kwaliteit die je kunt
realiseren is afhankelijk van de ambi
tie van de opdrachtgever en de tech
nische vaardigheden van de aanne
mer of diens bereidheid nieuwe
technieken toe te passen', vertelt
Hoeksema. Bij Duin bouwbedrijf wa
ren de opdrachtgever en de aanne
mer in de persoon van Paul Buijsman
in dezelfde persoon verenigd en was
aan ambitie geen gebrek. Een heel
nieuwe situatie voor Buijsman, die
normaal gesproken als uitvoerder nu
ook en/aart wat het is om klant te zijn.
'Ik moet mezelf steeds afvragen of ik
nog wensen heb die we kunnen mee
nemen in de bouw.' Duidelijk is dat
aan veel wensen is gedacht, wat niet
overbodig is voor het bouwbedrijf
Momenteel huist het kantoorper-
Ander thema is dat het bedrijf aan de
buitenkant traditie én innovatie uit
straalt. De traditie van het ambach
telijke metselwerk, met de bijbeho
rende detaillering, die gestalte krijgt
in de zwaar en strak uitgevoerde
'rug' van het gebouw, aan de kant
van houthandel Van der Vis. Het mo
derne aspect van het bedrijf krijgt
vorm in de dynamische gevel van het
kantoor, die door de gekromde vorm
en de grote dakoverstekken een
paviljoenachtige uitstraling heeft en
symbool staat voor de nieuwe tech
nieken en bouwvormen en de voor
uitstrevende positie van het bouwbe
drijf.
Hoeksema: 'Vroeger bouwde |e de
muren van metselwerk en daarop de
vloeren, wat het skelet vormde. Te
genwoordig bouw je eerst het skelet
met daarop balken, waarna er invul
ling aan wordt gegeven. Dat zie je
terug in de gevel, die wordt uitge
voerd in gelijmd metselwerk.' De
tweedeling keert ook terug in het kan
toor. Aan de rugzijde de zogeheten
servicekant, waarin het archief, op
slag. magazijn hang- en sluitwerk,
spreekkamer en de toiletgroepen zijn
gevestigd. Aan de voorzijde liggen de
kantoren van de medewerkers. Op
merkelijk detail bevindt zich in de nok
van het kantoor, waar de balken sa
menkomen. Hier is een combinatie
gemaakt van montagepunt en afzuig
installatie, die als een soort stofzui
ger de gebruikte lucht uit het kantoor
afzuigt. In de vloeren is een installa
tie aangebracht die de klimaat
beheersing regelt. Via een warmte
pomp kan het gebouw desgewenst
worden verwarmd of gekoeld.
Bouwdoos
Al drie jaar geleden vonden de eerste
gesprekken plaats tussen Buijsman
en de architect, waarna de uitvoering
langzaam vorm kreeg. Eerst in de
hoofden van Hoeksema en Buijsman,
later op de computer. In totaal is het
ontwerp van de nieuwbouw opge
bouwd uit honderd verschillende te
keningen, waarbij alles tot in detail is
vastgelegd. Want was het voorheen
nog zo dat de architect het ontwerp
maakte, waarna de aannemer het in
vulde, het bedrijf dat straks de entree
aan de Spinbaan heeft is simpel ge
zegd een grote bouwdoos met pas
klare onderdelen die in elkaar wordt
gezet. Veel denkwerk dus in het voor
stadium, waarbij elke tekening goed
is gecontroleerd om tijdens de bouw
niet voor verrassingen te komen
staan.
Bijzonder van vorm wordt ook de
werkplaats, die eigenlijk uit drie de
len bestaat. In het hogere midden
gedeelte is plaats voor het magazijn
en kunnen busjes en vrachtwagens
door de grote, hoge deuren in- en
uitrijden. De maten zijn afgestemd op
de maximale lengte van een pak
hout, waarbij het materiaal hoog kan
worden opgetast. De lagere delen zijn
bestemd voor opslag van materieel
en als werkplaats.