De honderd genomineerden
TEXHLSE y7 C0URANT
VRIJDAG 19 NOVEMBER 2004
Jan van der Vis
Keerde in 1906 terug naar Oosterend
na - door armoede gedreven - enige
tijd als binnenschipper te hebben
gevaren. Werd samen met zijn broer
Toon op 46-jarige leeftijd zelfstandig
visser op een blazer en in 1928 schip
per/eigenaar van de TX4. Was samen
met Aris Ellen en Biem Vlaming één
van de oprichters van de Coöpera
tieve Inkoopvereniging voor Visserij
benodigdheden (CIV).
Jacob Visman
Wist als voorzitter van - en voormalig
kampioen - van damclub Oosterend
met grote regelmaat nationale groot
heden uit de damsport naar het eiland
te halen om simultaan te geven. Be
loonde hun komst steevast met zelf-
gevangen en -gerookte paling. Was
voorvechter van het behoud van een
doopsgezinde kerk in Oosterend.
Jan Visser
Was van 1925 tot 1985 organist van
de hervormde kerk van Den Burg en
vanaf de opnchting in 1959 tot 1974
als leraar verbonden aan de muziek
school Kende voor die tijd al een
drukke praktijk als muziekonderwijzer.
Leidde vijf koren, een mandoline-or
kest, een accordeonorkest en ver
schillende kinderspeelklassen.
Sam Vlessing
Studeerde muziek aan het Koninklijk
Conservatorium in Antwepen. Ves
tigde zich in 1900 op 24-jange leef
tijd in IJmuiden, waar hij een
bloeiende muziekpraktijk opbouwde.
Koren en orkesten op het eiland
speelden regelmatig werken van zijn
hand, die vaak voor de gelegenheid
werden geschreven. Ook zijn zoon
Philip.groeide uit tot een gerenom
meerd componist, die schreef onder
de naam Jack Bottle.
J.A. van der Vlis
Onderwijzer, schrijver. Redacteur van
de Texelse Courant. Beschreef met
zijn Tragedie op Texel de gebeurtenis
sen tijdens de Russenoorlog uit de
eerste hand en droeg met Texel, land
en volk in de loop der eeuwen en 't
Lant van Texsel in belangrijke mate bij
aan de geschiedschrijving van het ei
land. Werd in 1964 ereburger van
Texel.
Adriaan (dokter) Wagemaker
Groot voorvechter van een eigen
veerdienst en mede-oprichter van
TESO. Stelde zich daarbij garant voor
alle kosten. Was van 1894 tot 1919
huisarts en gemeentearts. Bestuurs
lid van de ijsclub en de werkverschaf
fing, voorzitter van het Texels
Fanfarecorps en de Vereniging voor
volksweerbaarheid Voorzitter van
gymnastiekvereniging Sparta. Mede
oprichter van de gasfabriek en initia
tiefnemer van de tram- of kanaal
plannen. Voorzitter van de Vereniging
voor Vreemdelingenverkeer en voor
zitter van het Witte Kruis.
Martin Warnaar
Van 1976 tot 2003 directeur van
vakantiecentrum De Krim, dat onder
zijn leiding uitgroeide van een een
voudige camping tot Texels grootste
vakantiepark met bijna vijfhonderd
bungalows, achthonderd kampeer
plaatsen en uitgebreide centrale
voorzieningen.
Melle Weersma
Maakte als pianist en arrangeur van
Eugen Wolff toernees door Duitsland
en Frankrijk. Schreef filmmuziek en
gaf concerten. Kreeg wereldfaam
met zijn Penny Serenadedie door
vele tientallen zangers werd uitge
voerd. Werkte als arrangeur en mu
sicus in Engeland en Amerika en
vanaf 1954 als producent voor het
Nederlandse Phonogram.
Bert Weijdt
Opzichter, later technisch hoofd
ambtenaar voor bijzondere diensten
bij Rijkswaterstaat. Was nauw be
trokken bij de aanleg van de veer
havens van 't Horntje en Den Helder
en de werkhaven van Oudeschild en
van de dijkverzwaring. Van 1971 tot
1978 raadslid voor Texels Belang.
J.J. Westdorp
Van 1939 tot 1982 raadslid en wet
houder voor de SDAP (later: PvdA en
Pakt) Nam als verzetsman deel aan
de Engelandvaart in april 1945.
Souwtje de Wijn
Schilderes. Studeerde op latere leef
tijd aan de Rijksacademie in Amster
dam Was vooral in het begin van de
jaren dertig en rond 1950 erg
productief. Gaf het Texelse land
schap weer in ets, steendruk en olie
verf Stond bekend om haar filosofi
sche instelling en venijnige
uitspraken. Signeerde veelal met haar
moeders naam: Zwanenburg.
Machiel (pater) Witte
Van 1922 tot 1961 missionaris in
(Brits) Oost-Afrika. Had zijn eigen
opvattingen over de missie, was ei
genwijs en deed wat hem goed leek
Was daarbij zeer succesvol. Werd in
1937 benoemd tot Officer of the
British Empire (OBE) en is daarmee
één van de hoogst onderscheiden
Texelaars ooit.
Jan Wolkers
Landelijk bekende schrijver wiens
werk veelal handelt over schuldge
voel, dierenliefde. Calvinisme en
dood Veel van zijn werk is verfilmd.
Ook bekend als beeldhouwer. Zijn
glazen beelden - waarvan het
Thijssemonument in de vijver aan de
Elemert er één is - hebben vaak te lij
den onder vandalisme. Ook het beeld
Tot hiertoe op de dijk van de Prins
Hendrikpolder werd in 2002 volledig
vernield
j eTweede Wereldoorlog leider van
plaatselijk verzet
Cornells Pieter (meester) Laan
Vanaf 1946 hoofd van de lagere
landbouwschool. Van 1972 tot 1977
adjunct-directeur van de Stichting
Lager Beroepsonderwijs Texel.
Stelde het landbouwonderwijs op het
eiland veilig door een fusie met de
Lagere Technische School. Gaf
avondcursussen voor volwassenen,
leidde excursies voor landbouwers
en begeleidde de Vereniging van
Oud-Leerlingen.
Frits Langeveld
Bracht de horecavervlakking op Texel
(specifiek in De Koog) en voorkwam
daarmee dat een overkanter dit deed.
Bouwde ondanks tegenwerking een
zakenimperium op. Maakte naam -
en bezorgde het eiland landelijke
publiciteit - met de legendarische
beatschuur Sarasam.
ei
10
s Hendrik (meester) Klimp
dbouwonderwijzer op de school
i Zuid-Eierland. Vanaf 1928 de
>te directeur van de nieuw opge-
- Me lagere landbouwschool in Den
jrg Nam het initiatief tot de aanleg
i proefvelden voor stikstof-
nesting. Door zijn belangstelling
r de moeilijkheden in de land-
iw en zijn langdurig verblijf op het
ld, werd hij raadsman van vele
]e agrariërs.
Dirk Kooger
egenwoordiger van een oud
als geslacht van zeelieden en
s koppen, die rechtschapen en
aangebonden, respect inboe-
I' den bij vriend en vijand. Zijn in
9 gepubliceerde dagboeken ge-
11 een beeld van het leven van een
(apitein in de eerste helft van de
I entiende eeuw.
y
d
Gerard van der Kooy
- in de jaren 1920 opstapper op
roeireddingboot van De
ksdorp en betrokken bij meer-
i spectaculaire reddingen. Bracht
maal lopend over het ijs voedsel
feen beurtschip dat op het wad
vastgevroren en dat een gezin
kleine kinderen aan boord had.
i
J.L. Kikkert
Z i als officier deel aan de Tien-
3 gse Veldtocht (1831). Was nota-
t vethouder, griffier van het kanton-
v icht, vice-consul van België en
Jiniè en lid van Provinciale Staten
t Noord-Holland Trok zich het lot
z schipbreukelingen aan en
efde naar het beter in kaart bren-
ii en beveiligen van de Eier-
Ische Gronden. Was de drijvende
- iht achter de bouw van de vuur-
n.
Martinus Langeveld en
Sijbrand Keijser
Overtuigde partriotten. Namen in de
roerige Franse tijd vaak het voortouw
om nieuwe ideeén ingang te doen
vinden. Lieten daarbij nooit het eigen
belang boven het algemeen belang
prevaleren. Schout en strandvonder
Langeveld pleitte al in 1798 voor het
stationeren van boten ter redding van
drenkelingen langs de kust. Keijser
liet in 1796 de gewapende schutterij
het raadhuis omsingelen om aan te
dringen op snelle en duidelijke beslis
singen.
Paulus Langeveld
Stichtte samen met Willem Lange
veld, Marcellus Plooster en Nicolaas
de Cock de Sociëteit van Eigendom
van Eijerlanddie als doel had het
Eierland te bedijken. Werd in 1838
directeur van deze sociëteit en in
1842 di|kgraaf ad interim van de
Eierlandse polder. Was in 1846
inpolderaar van De Volharding. Be
pleitte het aanstellen van een
gemeenteraadslid uit Eierland en wist
daarmee te voorkomen dat Eierland
een aparte gemeente werd.
Simon Keyser
sals dijkgraaf van de 29 Gemeen-
appelijke Polders in 1876 mitia-
ïemer voor de bedijking van pol-
Het Noorden.
Klaas van der Kooy
i in de jaren 1930 de eerste
s onsmanager van het vliegveld
1 H. Nam deel aan de Engeland-
1 in april 1945.
v
li
si sndrik Jan (meester) Kraai
M 1928 tot 1941 hoofd van de
nbare school aan de Nieuwstraat
li is; Burgwal) in Den Burg. Stichtte
f Texelsch museum, dat tijdens de
senoorlog werd vermeld. Het na
y< oorlog opnieuw opgebouwde
01 «um in een Duitse barak aan het
itslanderdijkje (thans: Monmken-
I groeide uit tot het tegenwoor-
EcoMare
c
Jan Kuiper
121 We in 1986 Gerrit de Haan op als
F cteur van de Stichting Texels
Sum. Maakte van EcoMare een
j, 'matiecentrum met een landelijke
Iraling.
t>
it
Arie Cornelisz. Lap
Zeer bekwaam zeeloods, in vaste
dienst van prins Hendrik de Zeevaar
der. Wist deze te betrekken bij de
drooglegging van de naar hem ge
noemde Prins Hendrikpolder.
D.C. Loman
Burgemeester van 1864 tot 1889.
Benoemde de oorzaken van de ar
moede op het eiland: het onvol
doende bedrijfskapitaal van de boe
ren, het slecht ontwikkelde kre
dietwezen, het g?mis aan coöpera
ties, de grote grondversnippering, het
gemis aan goede wegen en kanalen,
de drukkende belastingen en de ge
brekkige kennis van zuivelbereiding
en fokkerij. Drong aan op de stichting
van gemeentelijke scholen, waar ook
de minder welgestelde kinderen les
konden krijgen.
Ingrid van Lubek
Nederlands kampioen en vice-Euro-
pees kampioen triatlon. Vertegen
woordigde Nederland op de Olympi
sche spelen in Sydney (2000).
Eindigde op een 33sfe plaats. Werd
door de gemeente Texel als 'boeg
beeld voor de Texelse sport' be
noemd tot sportambassadeur
Eliza Noordijk
Dierenarts. Van 1946 tot 1958 direc
teur van de Veterinair Hygiënische
Dienst. Succesvol bestrijder van
rundveetuberculose en abortus-
bang. Betrokken bij de oprichting van
een eigen destructor.
Daan Schilling
Van 1978 tot 1990 en van 1994 tot
2002 raadslid en wethouder voor
Texels Belang Bepaalde in die pe
riode voor een groot deel de sfeer in
het college van b en w. Hanteerde de
stelregel: 'Wat op Texel lokaal kan
worden geregeld, hoeft niet aan de
overkant te gebeuren.'
Elisabeth Hendrika
Luberti-van Bergen
Leidde kinderpension 't Mierennest in
De Koog. Speelde een belangrijke rol
in het verenigingsleven van De Koog
en stimuleerde de totstandkoming
van de plaatselijke kleuterschool.
Betrokken lid van de Culturele Raad
Cornelis Johannes de Lugt
Van 1954 tot 1975 president-com
missaris van TESO. Was in die hoe
danigheid betrokken bij het verplaat
sen van de veerhaven en de komst
van drie nieuwe schepen. Van 1936
tot 1973 commissaris van de TEM
tot deze werd omgezet in de provin
ciale NV Texelstroom. Van 1935 tot
1941 raadslid voor het Algemeen
Texelsch Belang.
Aagje Luijtsen
Vroeg door haar brieven aan haar
man Hermanus Kikkert ruim twee
eeuwen na dato aandacht voor de
vrouwen die achterbleven als de
mannen ter zee gingen Het boek Aan
mijn waarde lieve man geeft een goed
beeld van het eilandelijk leven in de
tweede helft van de achttiende eeuw
W. Mets Tzn.
Gezagvoerder van de Ada van Hol
land van Bosman. Maakte deel uit
van de commissie die zich positief
uitliet over de oprichting van een Zee
vaartschool in Den Burg (thans-
d'Ouwe ULO). Pleitbezorger van de
geheelonthouding Publiceerde een
veelgelezen almanak, gedichten en
verhalen en vele tientallen boekjes
'ten behoeve van het weduwen- en
weezenfonds Texelsch Belang'.
Thijs Molenaar
Vakbondsman. Speelde een belang
rijke rol in de naoorlogse wederop
bouw van de
de Texelse vakbeweging voor bouw
vakkers. Was 65 jaar lid van de
Texelse afdeling van de Algemene
Nederlandse Bouwarbeidersbond
(thans: Bouw- en Houtbond FNV).
Jan H. Moojen
Opende in 1896 het eerste bad
paviljoen in De Koog en gaf daarmee
de aanzet tot het moderne toerisme
Jook Nauta
Ondernemer. Van 1974 tot 1982 wet
houder voor de KVP (later: het CDA).
Daarna ook veelgevraagd bestuur
der.
Cornelis van Neck
Dijkgraaf en baljuw van 1617 tot 1631
Liet de Skilsloot graven en het
Skillepaadje aanleggen en gaf daar
mee de aanzet tot de stichting van
Oudeschild. (NB: de Van Neckstraat in
Oudeschild is niet direct naar deze
baljuw genoemd, maar ook naar zijn
vader Barend van Neck (baljuw van
1587 tot 1617) en diens broer, de ad
miraal Jacob van Neck).
Gijs Oskam
Van 1946 tot 1986 in dienst van de
gemeente Texel. Was als initiatiefne
mer van de Culturele Raad onder
meer betrokken bij de oprichting van
de muziekschool, verschillende mu
sea, de sporthal, diverse sportzalen
en dorpshuizen, de openbare biblio
theek en de Historische Vereniging.
Had talloze bemoeienissen met het
culturele en verenigingsleven en had
daarbij oog voor de economische en
maatschappelijke effecten daarvan.
Was betrokken bij de totstandkoming
van de eerste bestemmingsplannen,
het streekplan en het fietspadenplan.
J.C. Rab
Legde in 1921 de basis voor de hui
dige firma RAB, één^van de grootste
ondernemingen van het eiland. Was
een harde werker en een veel
gevraagd bestuurslid. Bekleedde tal
loze openbare functies van uiteenlo
pende aard.
mr. G.C.W. Reinbach
Was van 1779 tot 1786 waarnemend
schout voor Cornelis Brinkhorst,
wiens functies 'wegens voortdurende
indispositie' vrijwel voortdurend door
anderen werden waargenomen. Was
van 1804 tot 1816 maire en schout en
- na de Franse tijd - van 1816 tot 1839
de eerste burgemeester nieuwe stijl.
Vibeke Roeper
Historisch letterkundige Hertaalde
oude reisverhalen uit de tijd van de
Nederlandse ontdekkingsreizen en de
VOC in modern Nederlands, zoals het
verslag van de overwintering op Nova
Zembla en het boek over de eerste
Nederlandse reis om de wereld. Pu
bliceerde in het kader van het VOC-
jaar (2002) veel boeken met raakvlak
ken met Texel. Kreeg een zilveren grifel
voor Zwarte peper, scheurbuik.
Doortje van Sambeek-Schrama
Vanaf de oprichting in 1964 tot 1978
voorzitter van het bestuur van de
Stichting Texels Folklore en ook na
dien actief in het bestuur en de orga
nisatie van de wekelijkse folklore-
middagen. Bracht in de hongerwinter
op de fiets brood naar Amsterdam.
Jaap Schoorl
Stak in de laatste dagen van de
Tweede Wereldoorlog een aantal ma
len de Afsluitdijk over om in Assen te
werk gestelde Texelaars te bevoorra
den. Reed in diezelfde tijd naar
Schiedam om kolen te halen voor het
gemaal van De Cocksdorp en wist
daarmee een misoogst te voorkomen
Was daarnaast een groot promotor
van de paardensport op het eiland.
Willem (William) Schumaker
Pionier van de bloembollenteelt.
Mede-oprichter van de afdeling Texel
van het Holland Bloembollen Ge
nootschap (HBG). Bestuurslid van
deze afdeling, waarvan 25 jaar als
voorzitter, later erelid Lid van de
commissie ter bevordering van het
landbouwonderwijs op Texel. Voorzit
ter van de afdeling De Koog en om
streken van de Algemene Bond van
Vreemdelingenverkeer.
P.M. Stiggelbout
Zoon van A.E. Stiggelbout, die als
plattelandsgeneesheer was aange
steld in De Cocksdorp en later in
Oudeschild. Pieter Marinus studeerde
verder, vestigde zich in Den Burg en
werd in 1874 tot arts bevorderd. Daar
mee was hij de eerste volledig be
voegde geneesheer op het eiland.
Jac. P. Thijsse
Kwam in woord en geschrift op voor
de rijke planten- en dierenwereld op
het eiland en kwam in verzet tegen
aantasting van het landschap. Stond
met het Verkade-album Texel aan de
wieg van het huidige toensme. Zorgde
ervoor dat de specifieke waarden van
het eiland werden herkend, erkend en
toegankelijk gemaakt.
Jurrit Veldstra
Van 1925 tot 1966 werkzaam bij de
gemeente Texel. Eerst als gemeente
opzichter, later als adjunct-directeur
en directeur van de dienst Ge
meentewerken. Gaf leiding aan de
verandering van een beperkte ge
meentelijke onderhoudsdienst naar
een eigentijdse, goed uitgeruste
dienst Gemeentewerken. Technisch
adviseur van semi-gemeentelijke
diensten. Commandant van de
brandweer.
Dries Veltkamp
Van 1980 tot 2002 eigenaar van het
gelijknamige installatiebedrijf. Bood
Texelaars in moeilijkheden de moge
lijkheid in het bedrijf aan het werk te
gaan. Stuwende kracht achter
voetbalvereniging Texel'94.