Rinus Kuiper haalt
draaiorgel naar Texel
Cf roen \CwarL-Jexels 'in het harL,
Jan Kuiper vertrekt
bij Texels Museum
Hoogste punt nieuw kerkelijk centrum Oosterend
Geldorp tempert angst
voor waddenbestuur
Aandeelhouders betalen mee
Heropening Medische Post
hoog op agenda Geldorp
DE WIT
La Tiënda
Visserman gewond
i Communicatie
Suikerbieten
Gemeente redt
Kompasschool
Wangedrag dronken
jeugd bron van zorg
WD: 'Nu Eilander Raad, straks één gemeente'
TEXELS E^COU RANT
De Texelse
oliebollen- en
ijssoorten specialist
Kadoshop
nordeelland
OPGERICHT 15 SEPTEMBER 1887 - NR. 11938
TEXELSE
VRIJDAG 17 DECEMBER 2004
COURANT
Verschijnt dinsdag en vrijdag
De gemeente, horeca, De Koog
Badplaats en de Regionale Ambu
lancedienst gaan zich inspannen
om komende zomer de Medische
Post of in ieder geval een EHBO-
post weer open te krijgen. Het ont
breken van zo'n voorziening voor
vakantiegangers wordt als een
groot gemis ervaren, dat nadelig
kan uitpakken voor het imago van
Texel.
'De Texelse huisartsen zitten niet te
wachten op toeristen. Sterker nog,
als toerist word je gewoon niet gehol
pen', uitte Gerard Wegers (CDA) gis
teravond tijdens de commissie Mid
delen zijn verontwaardiging. Gezien
de menskracht waarmee een aantal
artsen hun praktijken deze zomer
heeft versterkt, mag aan de volledige
juistheid van Wegers' bewering wor
den getwijfeld, maar feit is wel dat de
extra toeloop een zware wissel trekt
op de medici. Burgemeester Joke
Geldorp gaf direct aan dat het de
'De Tiet' van Jan Zwan (links) en Willem Stiggelbout was het laatste 'Texelse' draaiorgel.
Het zijn verwarrende, donkere tij
den. Daarin mag best wat vrolijk
heid op straat komen.' Dat zegt
Rinus Kuiper, die vergevorderde
plannen heeft om een draaiorgel
aan te schaffen. Hij is nog op zoek
naar aandeelhouders en vrijwilli
gers die hem willen helpen het or
gel draaiende te houden.
Wie hem oppervlakkig kent, zou zo'n
initiatief niet achter hem hebben ge
zocht. De altijd wat donker kijkende
veehouder van de Oosterenderweg,
die als lekenprediker geregeld op de
kansel staat, zegt echter al jaren ge
leden door het fenomeen 'draaiorgel'
Ie zijn gegrepen. Op straat blijft hij
graag staan, zeker bij de imposante
instrumenten die in de grote steden
Ie bewonderen zijn. 'In Amsterdam
heb je de Harmonica. Prachtig, daar
kan ik echt van genieten En thuis zit
hij geregeld met een koptelefoon op
naar draaiorgelmuziek te luisteren
'Het is een rare kerelzegt zijn vrouw
liefdevol over hem.
Sinds Jan Zwan zijn orgel De Tiet
overdeed aan een nieuwe eigenaar in
Amerika, is er op het eiland geen or
gel meer, afgezien van dat van Peter
Kaan, waarvan de muziek op band
staat en dat dus geen 'echt' orgel is.
Kuiper: 'Ik vind dat jammer. Texel
moet op hoogtijdagen z'n eigen orgel
kunnen presenteren. Dat hoort bij de
cultuur, zoals molens, klompen en
tulpen bij Nederland horen. Mensen
tloen wel eens minachtend over
draaiorgels, maar het is een wonder
"at voor muziek eruit komt.'
Na zich te hebben georiënteerd, heeft
Kuiper besloten een nieuw orgel aan
De TX 36 'Jan van Toon' van de fa
milie Van der Vis is gisteravond de
haven van Den Helder binnengelopen
met aan boord een gewonde visser.
De aard van de verwondingen en de
toedracht van het ongeval kon gister
avond met worden achterhaald. Am
bulance en hulpverleners stonden
klaar op de haven om de gewonde
°ver te brengen naar het ziekenhuis.
(Fcto Jan van Wi)k sr
te schaffen. 'Echt oude draaiorgels
zijn niet te betalen. De Harmonica is
twee miljoen waard. Bovendien weet
je ook met altijd hoe goed het nog is.
Voor |e het weet, koop je een kat in
de zak en moet je enorme bedragen
betalen om zo'n ding te restaureren.
Ik heb nu bij een orgelbouwer in
Alkmaar een optie genomen op twee
nieuwe instrumenten. Een middel
grote van €12.000,- en een grote van
€25.000,- Die grote is echt een
pronkjuweel De maker verleent op
allebei een jaar garantie Precies weet
ik het met, maar ik verwacht de eer
ste zes jaar weinig of geen onder
houdskosten te hebben.'
Welke van de twee het wordt, hangt
af van de steun die Kuiper voor zijn
plan krijgt. 'Ik ben bereid een sub
stantieel bedrag voor mijn rekening te
nemen, maar ik kan ik het niet alleen
betalen. Ik wil daarom aandelen van
€250,- gaan uitgeven. Er is me door
verschillende mensen in totaal al zo'n
€5000,- tot €6000,- toegezegd. Bin
nen twee weken of drie weken neem
ik de beslissing.' Of de aandeelhou
ders samen het beste een stichting,
vereniging of ander rechtsorgaan
vormen, laat Kuiper nog uitzoeken
door een accountant. Ze moeten in
ieder geval geen hoog dividend ver
wachten. 'Ik wil het buiten de com
merciële sfeer houden. We draaien
op hoogtijdagen, kinderfeestjes, voor
scholen. Daar horen geen grote be
dragen bij. De opbrengst wordt be
steed aan onderhoud, nieuwe mu
ziekboeken en een gezellige avond
voor de aandeelhouders, waarop je
opening van zaken geeft.'
Behalve naar aandeelhouders is Kui
per op zoek naar orgeldraaiers, die
het orgel samen met hem willen be
heren. 'Ik ga zelf ook draaien. Jaze
ker, daar ben ik niks te goed voor.
Maar er moeten wel wat mensen bij.
We draaien met de hand. Later schaf
fen we daar eventueel een motortje
voor aan.' Hij benadrukt overigens
Peter Kaan niet in de wielen te willen
rijden. Wie Kuiper op de één of an
dere manier wil helpen, kan contact
opnemen via tel. 318397.
Uitgave van v/h Langeveld de Rooy bv, Postbus 11,1790 AA Den Burg
Losse nummers 0,95
huisartsen niet kwalijk kan worden
genomen. 'Ze zijn er voor de Texelse
bewoners. Je kunt met verwachten
dat ze werk gaan verrichten waar
geen vergoeding tegenover staat.'
Geldorp legde uit dat de gemeente er
in de aanloop naar dit seizoen veel
aan heeft gedaan om de Medische
Post open te krijgen. Aanvankelijk
was het de bedoeling om er jaarlijks
een vast bedrag voor in de begroting
op te nemen. 'Maar doordat Umvé
weigerde er zo'n zelfde som bij te leg
gen, is dat uiteindelijk niet gebeurd.'
Toen het ook niet lukte om met ver
pleegkundigen van de ambulance
dienst een soort EHBO-post te ope
nen, bleef de post deze zomer dicht.
'Een zorgelijke situatie uit oogpunt
van zorg en gastvrijheid en dus ook
voor het imago van Texel', vond de
burgemeester, die het belang van me
dische zorg voor gasten onder
streepte. Geldorp beloofde deze win
ter hard te werken aan een oplossing
'Maar ik geef geen garantie.'
'Hoe hou je het vol?' Het is een veel
gehoorde reactie van Texelaars die
voor het eerst een raads- of com
missievergadering bezoeken. Het
moet anders, valt te concluderen uit
de discussie over het communicatie
plan dat de gemeente dinsdag pre
senteerde. Pagina 5
De bouw van het nieuwe kerkelijk centrum in Oosterend heeft zijn hoogste punt bereikt.
(foto Jeroen van Haltum)
De bouw van het nieuwe kerkelijk
centrum aan de Oesterstraat in
Oosterend heeft zijn hoogste punt
bereikt. Het nieuwe centrum, dat
het kerkelijk centrum aan de
Peperstraat en het Jeugdgebouw
aan de Oranjestraat vervangt,
wordt volgens planning met Pasen
(eind maart) in gebruik genomen.
Het centrum krijgt een uiterlijk dat lijkt
op het huis dat tot halverwege de ja
ren vijftig op de locatie aan de Oester
straat stond. De muren worden op
getrokken uit gebikte bakstenen en
groene houten topgevels. Op het dak
komen en rode Oud-Hollandse dak
pannen die ook elders in de straat zijn
te zien. 'Als je er straks langs loopt,
moet je je eigenlijk afvragen of het
gebouw er niet altijd al heeft gestaan',
zegt Elko Vermeulen van Vermeulen
Bouw.
Het pand is bestemd voor kerkelijke
activiteiten van de SOW-Wadden-
gemeente Texel (onderdeel van PKN
Nederland). Die vinden nu nog plaats
in het kerkelijk centrum aan de Peper
straat bij de voormalige gerefor
meerde kerk. Beide gebouwen zijn
samen met het Jeugdgebouw aan de
Stichting Wonen Texel verkocht en
het kerkelijk centrum is in beeld voor
een paar nieuwe starterswoningen. In
het nieuwe centrum krijgen d leden
van de kerk ongeveer evenveel
ruimte terug. In de ontmoetings
ruimte op de begane grond kunnen
veertig tot vijftig mensen na de dienst
terecht en in de nieuwe jeugdkelder
aan de achterkant is plek voor zo'n
dertig tot veertig jongeren. Beide
delen hebben een eigen ingang, zo
dat jeugd en volwassenen het ge
bouw apart kunnen gebruiken. De
ontmoetingsruimte grenst aan een
ruime keuken en een stencilruimte.
Op zolder komen twee vergader
lokalen, een archiefruimte en een
berging.
Vermeulen verwacht dat het centrum
vrijwel dagelijks wordt gebruikt voor
kerkelijke activiteiten. 'Er wordt
doordeweeks waarschijnlijk elke
avond vergaderd en er zijn ook drie
tot vier avonden per week activiteiten
in de jeugdkelder.' Afgelopen week
werd de houten voorschotten aange
bracht, waardoor de contouren van
het gebouw duidelijk zichtbaar zijn
geworden. Vermeulen: 'Maandag
gaan we beginnen met het aanbren
gen van de dakplaten, zodat we voor
de kerst onder de kap zijn.' Het pand
heeft een nokhoogte van 7,68 meter
en een goothoogte van 2,6 meter.
Telers en verwerkers van suikerbieten
kijken terug op een uiterst succes
volle campagne. De netto-opbrengst
van gemiddeld 63,2 ton per hectare
is ongekend hoog, het suikerper
centage van gemiddeld 17 procent
stemt tot tevredenheid en met slechts
12 procent kop en tarra (grond, etc.)
scoorde Texel ook goed. Maar er zijn
ook zorgen over de Europese plan
nen om de quota met 16 procent te
beperken en de suikerprijs met 37
procent te verlagen.
Pagina 6
Om het voortbestaan van de Kom
passchool met drie groepen moge
lijk te maken, trekt de gemeente
extra geld uit. Er zal een fonds wor
den ingesteld en eenmalig wordt
€25.000,- gereserveerd.
Ondanks het streven om leerlingen
met problemen zoveel mogelijk in het
regulier onderwijs op te vangen (in
het kader van het samenwerkings
project Weer Samen Naar School),
stelt de gemeenteraad toch nadruk
kelijk prijs op voortbestaan van de
Kompasschool als school voor spe
ciaal onderwijs. Het aantal leerlingen
biedt echter onvoldoende basisbe
kostiging voor het in stand houden
van de drie groepen die voor goed
onderwijs noodzakelijk worden ge
acht. De benodigde aanvullende mid
delen komen grotendeels uit het sa
menwerkingsverband maar - afhan
kelijk van de leerlingenpopulatie -
ontstaat toch nog een tekort dat kan
oplopen tot €25.000,-. Door de
reservenng kan dat worden opgevan
gen Het is de bedoeling later een
meer structurele regeling te treffen
voor de instandhouding van de
school.
Jan Kuiper vertrekt na 18 jaar als
directeur van de Stichting Texels
Museum. De 54-jarige Kuiper is per
1 april 2005 benoemd als de nieu
we directeur van Landschap
Noord-Holland in Castricum. Het
bestuur van het Texels Museum wil
op korte termijn een opvolger aan
stellen.
Het vertrek van Kuiper is een aderla
ting voor EcoMare, het Maritiem en
Juttersmuseum en de Oudheid
kamer. Onder zijn leiding groeide
EcoMare uit van lokale natuur
museum met tien medewerkers tot
het huidige centrum voor wadden en
Noordzee dat jaarlijks zo'n driehon
derdhonderdduizend bezoekers trekt
en landelijke bekendheid geniet. Het
MJM groeide uit tot een museum dat
jaarlijks tussen de zestig- en de
zeventigduizend bezoekers over de
vloer krijgt en de Oudheidkamer be
hield een stabiele groep bezoekers
van gemiddeld zes- tot zevenduizend
per jaar. Kuiper toonde zich vooral
kundig in het aanboren van geldstro
men.
Volgens Kuiper is het een goed mo
ment om nog een nieuwe stap in zijn
loopbaan te maken. De nieuwe baan
biedt nieuwe uitdagingen. 'Bij de
musea zijn veel zaken gerealiseerd of
op de rails gezet. Wat er nu komt,
zouden voor mij herhalingen worden.
Bovendien staat de stichting er finan
cieel goed voor en de vooruitzichten
zi|n goed. dus ik kan het nu met een
gerust hart achterlaten.' Als directeur
van Landschap Noord-Holland wordt
hij verantwoordelijk voor de aankoop
en het beheer van natuur- en cultuur
gronden. De organisatie, die een paar
jaar geleden ontstond uit een fusie
tussen Noord-Hollands Landschap
en de Stichting Vrijwillig Landschaps
beheer, bezit ongeveer zeventig ter
reinen in de provincie. Ze beheert ook
landschappen van particulieren en de
overheid. Op Texel bezit de organisa
tie geen gebieden.
Voorlichting en educatie worden, net
Jan Kuiper
als bij EcoMare, andere delen van zijn
nieuwe baan. 'We moeten mensen
bewust maken van de waarde van
het Noordhollands landschap.' Kui
per vertrekt met gemengde gevoe
lens. 'Mijn verstand zegt dat ik er
goed aan doe om dit nu te doen en
niet nog eens vijf jaar te wachten,
maar gevoelsmatig is het toch an
ders. Ik heb het dinsdag aan de me
dewerkers verteld en op basis van de
reacties die ik van hen krijg, vraag Ik
me wel af of ik het juiste besluit heb
genomen.'
Kuiper blijft in ieder tot eind februari
in dienst bij EcoMare, het MJM en de
Oudheidkamer. Hij overweegt daarna
naar de overkant te verhuizen. 'An
ders ben ik straks elke dag drie uur
aan het reizen en dat vind ik zonde
van de tijd. Maar het zal me zeer
zwaar vallen om van het eiland af te
gaan.' Voordat hij naar Texel kwam.
werkte Kuiper als eco-toxicoloog bij
het Laboratorium voor Toegepast
Marien Onderzoek van TNO.
Een 'flink aantal' bedreigingen en
vernielingen die recentelijk 's
avonds en 's nachts hebben
plaatsgevonden en waarbij onder
invloed verkerende jonge Texe
laars waren betrokken, zijn een
toenemende bron van zorg. Dat zei
burgemeester Geldorp gistera
vond in de raadscommissie Midde
len, nadat ze hierover overleg had
gehad met de politie.
Vorige week kwam al aan het licht dat
zeven jongeren die een reeks inbra
ken op hun geweten hebben, onder
invloed verkeerde van alcohol en
drugs. Daarnaast hield de politie in de
periode van eind oktober tot begin
december negen minderjarigen aan
die zich schuldig hadden gemaakt
aan onder meer agressief gedrag. De
politie vatte ook jongeren in de kraag
waarvan wordt vermoed dat ze met
enige regelmaat eigendommen van
de gemeente hadden vernield. In de
genoemde periode hield de politie
twintig jongeren aan die verdacht
werden van agressief of ander onge
wenst gedrag. Een fraaie score voor
de politie, maar vooral een 'nijpend
probleem', vond de burgemeester
'Daar moeten we met elkaar wat aan
doen. richtte ze zich over de hoofden
van de raadsleden tot de Texelse
bevolking. 'Uitgaan moet leuk blij
ven.' Ze deed met name een beroep
op ouders om hun verantwoordelijk
heid te nemen. Naar aanleiding van
de diefstal van scooters en de aan
houding van de vier Helderse daders,
adviseerde ze Texelaars hun
tweewielers goed op slot te zetten.
'Want dat is de meest efficiënte me
thode om diefstal te voorkomen.'
(Advertentie)
Welke vijf raadsleden krijgen een
plekje in de Eilander Raad, die het
hoogste orgaan wordt van de be
stuurlijke samenwerking tussen de
waddeneilanden? Dat is de vraag
nu het er naar uitziet dat Texel
meegaat in dit 'bestuurlijke groei
model' van de vijf waddenge
meenten. Enkele fracties vrezen
dat Texel bevoegdheden kwijtraakt
aan wat WD'er Arjen Boerhorst als
een 'extra bestuurslaag' ziet.
Niet alleen de angst voor verlies aan
zeggenschap speelde politici parten,
ze hikken ook aan tegen de kosten
die deze verregaande samenwerking
met zich meebrengt. Want met 5 van
de 19 eilandraadsleden en bij finan
ciële vraagstukken zelfs het stem
recht van 7, heeft Texel weliswaar een
flinke vinger in de pap, de gemeente
draait ook op voor eenderde van de
kosten, wat neerkomt op €124.000.-,
dat in 2006 aangroeit tot zelfs
€177.575,- Heel wat meer dan de
€50.000,- die Texel vorig jaar kwijt
was aan het huidige Overleg Orgaan
Waddeneilanden (OOW). Maar daar
krijgt Texel wel wat voor terug, aldus
pleitbezorger burgemeester Joke
Geldorp. 'Nu worden de eilanden al
leen door hun burgemeester verte
genwoordigd, de nieuwe samenwer
king krijgt een duaal stelsel, wat
betekent dat ook de raad is vertegen
woordigd. De vrees voor verlies aan
bevoegdheden, onder andere ver
woord door Boerhorst. Gerard Weij-
ers (CDA) en - in mindere mate -
Frans Visman (D66), deelde Geldorp
met. 'Elke gemeente bepaalt zelf
welke verantwoordelijkheid ze wil af
staan aan de Eilander Raad. We ma
ken zelf de keus of we wel of met aan
een project meedoen. Maar als we
meedoen, dan zitten we er wel aan
vast.' Vormen van samenwerking zijn
volgens haar mogelijk op administra
tief gebied, op gebied van automati
sering, bestemmingsplannen. 'Maar
ook bij stemmachines. Want als je als
eiland alleen 12 stemmachines aan
schaft, of er samen het veelvoudige
45. dat scheelt aanzienlijk in pnjs.' Vol
lof was ze ook over een financieel
pakket dat Texel in samenwerking
met Terschelling heeft aangeschaft,
waardoor de kosten een stuk lager
zijn. 'Vlieland denkt er ook over. maar
die moet zich nu inkopen.' De samen
werking is volgens de burgemeester
vooral nodig met het oog op de
steeds gecompliceerdere nationale
en internationale regelgeving. Boer
horst liet zich niet ompraten: 'Nu een
Eilander Raad, straks één Eilander
Gemeente Dat ging Peter Bakker
(GroenLinks) te ver. 'Wie één Friese
Waddengemeente wil, zal Dokkum
niet levend verlaten.'
De Eilander Raad wordt op 14 maar
2005 geïnstalleerd Het is aan de
raadsleden te bepalen wie uit hun
midden de vijf Texelse zetels zullen
gaan bezetten.
frrra feevrL Jrirl i afaf bjrL.
Onze bezorgers verspreiden
vandaag met de Texelse Courant
folders van:
SLIJTERIJ - WIJNHANDEL
Folder niet gehad?!
Alsnog verkrijgbaar op
Spinbaan 6.
