Cadée schrijft over
zeldzaam fenomeen
•1
Passie voor tropische drijfzaden
'Ik verkies muziek boven een vrouw'
65,35
buitenland zjn
Geven aan
een goed
doel?
Let op dit
keurmerk
TEXELSEÜCOURAN
'Ik heb veel dingen uitgevreten, ik ben
een barrel geweest, eerr opstandig
mannetje met een uitgesproken me
ning en een grote mond. Ik dacht
vaak niet na over wat ik zei. Door het
rappen ben ik 180 graden gedraaid,
heb ik geleerd op bepaalde momen
ten m'n mond te houden, ben ik po
sitief gaan denken. Ook ben ik de taal
steeds interessanter gaan vinden. Ik
gebruik mijn teksten om me te uiten
en na te denken over dingen. En dat
werkt heel positief, ook bij familie en
vrienden. Die zijn trouwens - naast
zangers als Bob Marley en Paul
Simon - ook een inspiratiebron voor
mij: mensen van wie ik houd. Ook uit
moeilijke en pijnlijke situaties kan ik
inspiratie halen. Situaties die je met
je teksten en de muziek het hoofd
kunt bieden. Als je me voor de keus
zou stellen: muziek of een vrouw, zou
muziek het winnen. Als ik geen mu
ziek maak, verander ik. Dan word ik
weer net als vroeger.'
Tekst en foto:
Lida Wels
Animo status
erfgoed groeit
De animo voor de Werelderfgoed-
status is begonnen aan een opmars
binnen toeristische organisaties die in
het Waddengebied actief zijn. De
belangenvereniging van de bruine
vloot (de BBZ), de vereniging Wad-
vaarders, de ANWB en enkele andere
instellingen hebben hun verzet tegen
de status opgegeven. Zij zijn naar
eigen zeggen overstag gegaan, na
dat minister Veerman van Landbouw.
Natuur en Voedselkwaliteit had toe
gezegd dat de status niet tot nieuwe
regelgeving en juridische consequen
ties leidt. 'De nominatie is met meer
alleen op de natuurwaarden geba
seerd, maar ook op de menselijke
aanwezigheid en de natuurbeleving.
Vooral de combinatie van natuur en
natuurbeleving maakt dat het Wad
dengebied de titel Werelderfgoed
verdient.' Met goede voorlichting,
informatievoorziening en waar nodig
strenge handhaving kan volgens de
organisaties worden bewerkstelligd
dat recreanten en toeristen verant
woord met het Waddengebied om
gaan. Onder de eilandgemeenten
begint de animo eveneens te groeien.
Vlieland en Schiermonnikoog hebben
hun voorkeur uitgesproken. Op Ter
schelling en Ameland zijn de colleges
enthousiast, maar de raadsleden nog
terughoudend. De Texelse politiek is
maandag 11 april aan de beurt om
haar mening te geven.
Paal 33 wordt
sportpaviljoen
Joggen, fietsen, kanoën of nordic
walking (lopen met wandelstok
ken). Het wordt dit seizoen alle
maal mogelijk bij strandpaviljoen
paal 33. Hendrik Doornekamp (47)
en Marco Kuperus (23) hebben het
paviljoen aan het strand bij De
Cocksdorp overgenomen van
Ivonne Boom en omgedoopt tot
Sportpaviljoen Paal 33.
Gezondheid wordt een belangrijk
thema bij de nieuwe eigenaren die de
afgelopen week druk bezig zijn ge
weest om het paviljoen klaar te ma
ken. Lekker eten en drinken blijft vol
gens Doornekamp gewoon mogelijk,
maar het wordt voor de bezoekers
aangevuld met de mogelijkheid om
actief aan sport te doen. 'Je kunt hier
straks bijvoorbeeld nog gewoon een
patatje met pindasaus krijgen, maar
we willen geen vreettent zijn. Als je
hier bent, kun je aan je gezondheid
werken, iets actiefs doen en bijvoor
beeld ook gezondheidsshakes krij
gen', aldus Doornekamp. 'We noe
men het ook wel onder het genot van
zweet."
Doornekamp en Kuperus hebben
beiden banden met het eiland.
Doornekamp is een zoon van Anne
Doornekamp-Thomassen uit Den
Burg. Zijn vader was Klaas Doorne-
fjüdrijvig/ie/a
kamp, eén van de Engelandvaard
die in 1945 met de Joan Hodst
hulp in Engeland gingen hal
Kuperus, die een sportleiding aanl
CIOS volgde, geeft tennislessen
Heri Hodie in De Cocksdorp. Hijg
mensen bij de sportieve activity
begeleiden. Voor beiden
draaien van een strandtent
nieuwe bezigheid. Doornekamp
van huis uit psycholoog en ws
ruim twintig jaar in de psychiatrie
Met het bieden van gezondheid rt
ten de twee zich onder meer
Duitse toeristen, voor wie gezo nini
heid vaak een aantrekkelijk begnp jj
'Nordic walking is bij hen ook a
populair.' De twee willen zich inl
nieuwe sportpaviljoen ook toelegi
op groepsuitjes, outdoor-activitei
en teambuilding. 'We kunnen l
groepen op het strand bijvoorbe 5hijc
gezamenlijk vlotten laten bouwer, den
met een geblindeerd busje erg; >jjsc
droppen en dan later napraten o jrve
hoe het geweest is.' Doorneka ben
denkt erover hartritmemeters inl ijop
paviljoen te plaatsen, waarmee i jont
zoekers zichzelf kunnen controi?
De twee hopen eventueel te kun eter
samenwerken met de andere one ponl
nemers op het strand. Het nieu we
sportpaviljoen is vanaf vandaag, jer,
opend. ^ai
m
erjs
Stic
Hendrik Doornekamp (links)
in een sportpaviljoen.
In zijn hele leven vond hij niet meer
dan één echt tropisch drijfzaad,
een zaad waarvan met enige ze
kerheid kan worden gesteld dat
het via zeestromingen vanuit tro
pisch Amerika op het Nederlandse
strand is beland. Toch is het één
van de grote passies van bioloog
Gerhard Cadée, die lezingen door
het hele land verzorgt en er zelfs
een boekje over schreef.
'Echte tropische drijfzaden spoelen
zo weinig aan op ons strand dat het
alleen maar een teleurstelling ople
vert als je speciaal met dat doel naar
het strand zou gaan', schrijft Gerhard
Cadée in het boekje Tropische drijf
zaden van de Nederlandse kustdat
m samenwerking met Chhstophe J.E.
Brochard tot stand kwam. Cadée kan
het weten, want alleen de Terminalia
catappa, de Latijnse benaming voor
een tropische amandel, die hij in sep
tember 1988 op het strand bij Den
Helder vond, voldoet aan de defini
tie van een echt tropisch drijfzaad.
Het is niet veel voor iemand die altijd
met de blik naar beneden over het
strand loopt en bovendien lid is van
de Texelse Strandwacht, een clubje
van tien mensen die eens in de veer
tien dagen in tweetallen het strand
tussen paal 9 en paal 12 aflopen en
intensief bestuderen op alles wat er
aan schelpen, algen, wieren en kwal
len is aangespoeld. Dat betekent
echter niet dat Cadée nooit eerder
een tropische vondst heeft gedaan.
De eerste keer was zo'n vijfenveertig
jaar geleden. Hij heeft het kleinood
altijd bewaard. 'Ik ben opgegroeid in
het oosten van het land, maar nadat
we naar Alphen aan den Rijn waren
verhuisd, ging ik vrij geregeld naar het
strand. Het zal rond 1960 zijn ge
weest dat ik tussen Katwijk en
Noordwijk een ivoornoot vond. Maar
die kan niet eens drijven. De binnen
kant lijkt wel wat op kokos, maar is
keihard en behoorlijk zwaar en wordt
als plantaardig ivoor gebruikt om
knopen en kettingen van te maken.
Dat gebeurde bijvoorbeeld in een
knopenfabriek in Veendam. Mis
schien dat-ie van een scheepswrak
afkomstig is en rollend over de bo
dem de kust heeft bereikt. Dat kan,
want schelpen zijn ook zwaarder dan
zeewater, maar komen ook op het
strand.'
Passie
Cadée's passie ontstond pas jaren
later, om precies te zijn vlak na 23
februari 1982, de dag dat hij tijdens
een fietstocht langs de IJssel nogal
wat aangespoeld materiaal aantrof.
Als geoloog, afgestudeerd op het lot
van schelpen nadat het diertje dat
erin leeft is gestorven, had hij nooit de
behoefte gevoeld hobbymatig een
schelpenverzameling aan te leggen,
maar het materiaal dat aan de oever
van de IJssel lag, was te uitnodigend
om links te laten liggen. 'Maar terwijl
ik op zoek was naar schelpen, ont
dekte ik dat het aanspoelsel boor-
denvol zaden zat, waarvan ik eigen
lijk mets wist. Ik heb toen gezegd:
eens kijken of ik ze kan determine
ren.'
Inmiddels weet Cadée er veel van en
geeft hij zelfs door het hele land le
zingen. Hij vertelt zijn toehoorders
altijd dat verspreiding van zaden be
langrijk is voor planten, omdat ze
anders niet 'verder' komen en zelfs
het gevaar bestaat dat de grond
waarop ze groeien uitgeput raakt.
Verspreiden kan op verschillende
manieren: met de wind, via een vo
gel die het zaad eerst opeet en ver
derop weer uitpoept, via de vachten
van beesten waarin ze vastklitten,
maar ook door weg te drijven. Een
zaad is pas een drijfzaad, staat in het
boekje van Cadée en Brochard, wan
neer het lichter is dan water en een
voor water ondoordringbare buiten
wand heeft. 'Kurkweefsel, een
vezelige luchtige laag of luchtholtes
in de vrucht of het zaad zorgen voor
een verhoogd drijfvermogen.'
Een bekende zoetwaterplant die zich
op die manier verspreidt, is de gele
lis, op Texel onder meer te vinden
langs slootkanten en de Hors
meertjes. Een plant die vrij algemeen
voorkomt en het best gedijt in zoute
milieus is zeeraket, die bijvoorbeeld
op de Hors en langs de Mokbaai
wordt gevonden. Maar het komt ook
wel voor dat zaden enigszins 'ver-
In het leven van Robin Rump komt
muziek op de eerste plaats. 'Ik sta
ermee op en ga ermee naar bed',
aldus de 22-jarigé Texelse rapper.
'Als ik muziek maak, kan ik hele
maal mezelf zijn. Ik kan mezelf
door de muziek en de tekst uiten,
het maakt een stuk gevoel in me
los en ik kan dat door middel van
de tekst verwerken.'
Het rappen, dat 'praten' betekent in
het Amerikaanse slang (taal van de
straat), ontstond in de jaren zeventig
in de sloppenwijken van Amerika:
zwarte jongeren wilden iets vertellen
- vaak over hun uitzichtloze situatie -
en deden dat ritmisch op muziek.
Zo'n tien jaar geleden, toen hip-hop
en het daarmee verbonden rappen
naar Nederland kwam, verdiepte
Robin Rump zich intensief in deze
'subcultuur'. Toen hij op 16-jarige
leeftijd als leerling van het Grafisch
Lyceum in Zaandam op kamers zat.
lagen de mogelijkheden om zich
meer en meer met hip-hop bezig te
houden voor het oprapen. Hij las er
alles over wat los en vast zat en liep
heel Nederland af om 'bootlegs' (ille
gale opnames) te kopen. Door de tek
sten kreeg hij een ander beeld van de
Verenigde Staten dan het gangbare.
'Voor mij was het: wow, die lui zeg
gen me iets', aldus Rump. Hierdoor
geïnspireerd ging hij zelf teksten
schrijven, aanvankelijk zonder mu
ziek, maar later, toen hij de mogelijk
heden van de computer ontdekte,
kwamen er beats (ritmes) onder. 'Ik
zet eerst een beat op en dan komt er
een bepaald gevoel naar boven.
Geïnspireerd door de beat schrijf ik
de basistekst, die ik gaandeweg nog
aanpas en bewerk. Ik probeer steeds
te zoeken naar nieuwe mogelijkhe
den, en de rijmritmes zo te verande
ren dat er iets nieuws ontstaat, een
eigen stijl. Als de rap klaar is, wordt
hij opgenomen. Vaak verander ik la
ter weer dingen of schrijf ik een
nieuwe tekst. Ik ben eigenlijk nooit te
vreden. Het is nooit goed genoeg, het
kan altijd beter. Door kritisch te zijn,
kun je blijven groeien. Mijn teksten
gaan over van alles: politiek, maat
schappij, iets luchtigs over Idols, een
dagje uit.'
Van de meeste Nederlandse rappers
heeft Robin Rump geen al te hoge pet
op: 'Het is veel commerciële gangsta-
rap geworden, met teksten die in mijn
oren huichelachtig aandoen. Het zijn
rappers die over pistolen, geweld
enzo schrijven, maar ondertussen
gewoon hun boodschapjes bij Albert
I leijn doen. Wat weten zij van het
echte harde leven zoals dat in de oor
spronkelijke Amerikaanse ghettorap
werd aangekaart? Als reactie op deze
'onzin' zie je trouwens wel weer een
Texelaars ende muzë\
tegenbeweging ontstaan van rappers
die meer vanuit het protest en het
gevoel hun teksten maken. Zelf zou
ik best mijn brood in de muziek wil
len verdienen, maar ik zou wel m'n
eigen ding willen doen en niet door
een contract met een platen
maatschappij in een keurslijf ge
dwongen willen worden.' Dat de
jonge rapper, die als barkeeper werkt
in De Taveerne in De Koog, zich al op
het professionele pad heeft begeven,
blijkt uit het feit dat hij samen met
Bart Riegman een achttal workshops
voor OSG-leerlingen verzorgde in het
kader van het vak CKV (Culturele en
Kunstzinnige Vorming). 'Dat was hard
werken, je moet zoiets goed voorbe
reiden, veel van te voren oefenen,
draaiboeken maken. Maar het was
heel leuk om te doen en de leerlingen
waren enthousiast.' Door dit project
zijn de optredens van hun band Eigen
Teelt mm of meer stil komen te liggen.
Fans en nieuwsgierigen kunnen ech
ter hun hart ophalen tijdens Texel Live
komend weekend in De Toekomst in
De Koog, waar het duo op zaterdag
avond met hun rapprogramma op
treedt.
Hoe zou het leven van Robin Rump
eruit zien zonder muziek?
Klaverjasnacht
De Cocksdorp
In het Eierlandsche Huis aan de
Klimpstraat in De Cocksdorp wordt
in de nacht van zaterdag 2 op zondag
3 april de jaarlijkse klaverjasnacht
gehouden. Deze gaat om 19.30 uur
van start en eindigt om 7.30 uur. De
spelers worden wakker gehouden
met koffie en soep. Deelname kost
€6,-per persoon. Koppels kunnen
zich tot en met 31 maart opgeven
via tel. 316507 of via e-mailadres
eierlandschehuis@texel.com.
Winst voor
dames Tevoko
Het derde damesteam van volleybal
vereniging Tevoko behaalde zaterdag
vijf wedstrijdpunten tegen het als
vijfde op de ranglijst staande VC
Niedorp dames 2. Een belangrijke
winst voor Tevoko, dat nog met
Smash op een gedeelde eerste
plaats kan komen. Omdat het team
met een tekort aan spelers kampt,
vielen Leontien Verseput en Gertha
Wessels in als spelverdelers.
In de eerste set verliep de wedstrijd
wat stroef voor Tevoko. De pass
kwam niet goed naar het net, waar
door het voor de spelverdelers moei
lijk was de middenaanval te bereiken.
Inge van den Bent en Kitty Bakker
kregen veel aanvallen aan de buiten
kant, die ze meestal goed wisten te
Voorlichting MKB
over computers
De Stichting SoftwareConsulent.nl
van Alex de Haan en de Computer
zwager van Wolbert Poelmann
houden vrijdag 8 april een voor
lichtingsavond voor het midden-
en kleinbedrijf.
Thema van de avond is het gebruik
van open source en freeware soft
ware. Dat zijn programma's die zon
der licentie van internet kunnen wor
den gedownload. De Haan en Poel
mann geven tekst en uitleg over de
mogelijkheden van die programma's
in de bedrijfsvoering. De voorlich
tingsavond begint om 19.00 in hotel
Den Burg aan de Emmalaan. Deelne
mers moeten zich in verband met het
beperkte aantal plaatsen aanmelden
op www.softwareconsulent.nl of tel.
321872. Op zaterdag 9 april houden
de SoftwareConsulent en de Com
puterzwager tussen 9.00 en 17.00
uur een inloopdag in hotel Den Burg.
verwerken. VC Niedorp speelde rom
melig en had geluk met ballen die net
over het net vielen. Later kwam de
pass beter aan. Onnolien van Helden
speelde diverse keren Yvonne Vla
ming de bal toe die vervolgens goed
scoorde. Ook Désiré van Faassen
wist de tegenpartij meermalen op het
verkeerde been te zetten.
Maandag speelde Tevoko 3 in Den
Helder tegen WSOV 4. Tevoko liet
degelijk spel zien. Met Désiré van
Faassen en Onnolien van Helden als
spelverdelers, Ans Timmer en
Yvonne Vlaming als midden
aanvallers en Inge van den Bent en
Marijke Blok aanvallend aan de bui
tenkant. Met weer twee invallers werd
ook hier de volledige winst mee naar
huis genomen. Tevoko moet nog drie
wedstrijden spelen, waarna de eind
stand kan worden opgemaakt.
bestaat zo te zien zeker uit drie ge
bouwen met bijgebouwtjes. Wie
meent iets te herkennen, kan contact
opnemen met Stoepker, tel. 312940.
Het landschap op de vorige foto is
herkend als de tuinwalweggetjes
achter Trentgeest (bij Oosterend). Het
weggetje naar rechts werd Kaaps-
weg genoemd, het linkerweggetje
liep dood bij de boet.
dwalen' en zich toch een tijdje weten
te redden. Cadée: 'Ik heb wel eens
zonnebloemen op de Hors zien
bloeien.'
Texel
Wie een tropisch zaad op het Texelse
strand vindt, heeft goede reden te
betwijfelen of dit inderdaad helemaal
uit het land van herkomst is komen
drijven. Echte tropische drijfzaden
kunnen in principe alleen afkomstig
zijn uit tropisch Amerika. 'De tropen
in Afrika liggen dichterbij, maar de
zeestroom daar loopt naar het zui
den, helemaal tot aan Zuid-Afrika toe.
om vandaar de Atlantische Oceaan
over te steken richting Zuid-Amerika.
Pas daarna zou zo'n zaad in Euro
pese wateren kunnen belanden. Dat
is niet waarschijnlijk.'
Veel zaden en vruchten worden bo
vendien per schip aangevoerd. De
tijd dat Nederlanders alleen appels en
peren als fruit aten, is allang voorbij.
Van de lading kan op zee of bij over
laden in de haven een deel overboord
vallen. Zelf trof Cadée in 2000 een
grote hoeveelheid wonderbonen aan
in de Mokbaai. De vondst deed hem
direct wantrouwen. 'Echte tropische
drijfzaden komen in de regel als en
keling aangespoeld. Dit waren er te
veel. Van sommige soorten is het niet
logisch dat ze per schip zijn aange
voerd. omdat ze commercieel niet
aantrekkelijk zijn. Maar van wonder
bonen maken ze wonderolie en om
dat de olie zeer hittebestendig is bij
voorbeeld ook olie voor motoren in
vliegtuigen. Ik heb zelfs gelezen over
terroristen die de bonen gebruikten
om voedsel mee te vergiftigen. Een
enkele boon zal je niet veel doen,
maar eet je er een paar op, dan kun
je erg ziek worden en ik denk zelfs dat
kinderen er aan kunnen overlijden.'
Paardenoogboon
Dat echte tropische drijfzaden
schaars zijn, blijkt wel uit een over
zicht dat in het boekje staat. Sinds de
eerste geregistreerde vondst in de
zomer van 1955, een Mucuna (paar
denoogboon) op het strand van
Schiermonnikoog, volgden er nog
slechts vierendertig. Texel doet het
Gerhard Cadée verzorgt door het hele land lezingen o
met een 'score' van elf nog niet eens
zo slecht. Dat heeft mogelijk te ma
ken met de ligging. Het meeste Atlan
tische Oceaan-water komt via Schot
land de Noordzee binnen en keert ter
hoogte van Texel om. Een kleiner deel
stroomt door Het Kanaal en loopt
dicht langs de Nederlandse kust nch-
ting Denemarken. 'Het is best moge
lijk dat op de Waddeneilanden meer
tropische drijfzaden aanspoelen om
dat ze zowel vanuit het zuiden als
vanuit het noorden bevoorraad wor
den', aldus Brochard en Cadée.
Een relatief gunstige plek op Texel is
de Slufter. Dat heeft er volgens de
schrijvers niet alleen mee te maken
dat daar de oude vloedlijnen niet
onderstuiven, maar vooral ook omdat
boswachter Edwin van Egmond er
met een goed oog voor drijfzaden
geregeld rondloopt. Ondanks een
internationaal opererende vereniging
van mensen met dezelfde hobby en
internet en andere hulpmiddelen blijkt
het overigens met altijd even gemak
kelijk de zaden te herkennen. 'Ik heb
thuis nog een paar onbekende lig
gen', vertelt Cadée, die van vrienden
en bekenden vondsten uit de hele
wereld krijgt aangeboden. Hij bena
drukt overigens graag te helpen met
het 'op naam brengen' van bijzon
dere vondsten op het Texelse strand.
'Ik denk dat mede dankzij de Texelse
Courant, waar ik een aantal malen
met een stukje over weer een nieuw
tropisch drijfzaad in stond, Texel het
meest tropische eiland van Neder
land is.'
Heb boekje Tropische drijfzaden van
de Nederlandse kust is nummer der
tig uit een serie die wordt uitgegeven
door de Strandwerkgemeenschap,
een samenwerkingsverband van
KNNV, NJN en JNM. Brochard, de
Franse co-auteur van het boekje, was
als student tot voor kort werkzaam op
het NIOZ. 'Hij is de motor achter het
boekje', vertelt Cadée. 'Hij heeft de
opzet bedacht en veel gegevens ver
zameld. Zonder zijn jeugdig enthou
siasme was het er nooit gekomen.
Mijn belangrijkste bijdrage is dat ik
het geschreven heb, omdat ik er na
mijn pensioen meer tijd voor heb en
zijn Nederlands nog niet helemaal
goed genoeg is om èen boekje te
schrijven.' Het werkje is verkrijgbaar
bij Het Open Boek en kost €8,50.
Waar is dit?
Verzamelaar Maarten Stoepker wil
graag weten welk gebouw op bij
gaande foto is afgebeeld. Tegen de
gevel een fiets en een vrouw, op de
achtergrond links een stolp met een
lang voorhuis en recht achter de bo
men. een hoge stolp met schoor
steen. Het gebouw verkeert in twijfel
achtige staat van onderhoud en
Bezoekers kunnen vragen
over computers, presentaties vot
en informatie krijgen over spyw;
virussen en de beveiliging van
puters. De toegang is gratis.
Rappers Robin Rump en Bart Riegman treden dit weekend
op tijdens Texel Live.
Abonnementsprijzen 2005:
Per hall jaar 34,65 33,05
Per jaar 67,50
Bij verzending naar het
portokosten verschuldigd.
Beëindiging abonnement:
Uitsluitend schriftelijk en 4 weken voer
afloop van de abonnementsperiode.
Verschijnt op dinsdag en vrijdag
Warmoesstraat 45 1791 CN Den Bi/f
Postbus 11 1790 AA Den Burg
Telefoon 0222 - 36 26 20
Telefax 0222 - 32 30 00
E-mail redactie@texelsecourarrt.ri
Gerard Timmerman (hoofdredacteur)
Joop Rommets
Jeroen van Hattum
Harry de Graaf
Louise van der Sluis
Buiten werktijd:
Gerard Timmerman
Telefoon 31 46 87 of 06 - 22 14 02 K
Advertenties en abonnementen:
Spinbaan 6-1791 MC Den Burg
Telefoon 0222 - 36 26 00
Telefax 0222-31 41 11
E-mail info@lenr.nl
