ïiUxM^.
U f XI 03 I
1G hier kri
Het mer;
Bouw dubo-woning Den
Burg West van de baan
TEXELSE^COURANT
BEZORGERS
[Herdenking geëxecuteerde Texelaars Mok
.TEXELSE
5
COURANT
Assen in herinnering in dagboekfragmenten
'Jansen vertelt kinderen
de Jozefschool over het boek dat hij voor hen schreef over de deportatie naar Assen
Beoogde plek herbergt teveel risico
De bouw van de dubo-woning in
Den Burg West gaat niet door.
Bouw van de voorbeeldwoning
voor duurzaam bouwen op die plek
is volgens de Stichting Duurzaam
Texel en de Stichting Wonen Texel
financieel een te groot risico. Zij
hebben de gemeente verzocht de
woning alsnog in Den Burg Oost te
mogen bouwen. De kans daarop
lijkt echter klein.
De bestemming van de kavel die de
gemeente in Den Burg-West heeft
toegewezen, levert volgens Duur
zaam Texel en de SWT teveel beper
kingen op. Er is toestemming om een
woning met een maatschappelijke
voorziening te bouwen, maar de ver
houding tussen woon- en kantoor
ruimte is volgens coördinator Nienke
Bloksma van Duurzaam Texel uit het
lood. 'Het komt erop neer dat we een
kantoor met een bovenwoning zou
den mogen bouwen en dat is niet
toereikend om duurzame en levens-
loopbestendige toepassingen te la
ten zien.' De hoge grondprijs van het
kavel en het feit dat een relatief groot
deel niet mag worden bebouwd, spe
len eveneens een rol voor de organi
satie om toch van de locatie af te
zien. Bloksma: 'We zijn bang dat we
anders over drie jaar met een onver
koopbaar gebouw zitten.'
Directeur Jan van de Andel van de
SWT, dat eigenaar van de woning zou
worden, bevestigt dat verkoop in de
toekomst een moeilijk verhaal zou
worden. 'Wij willen graag eigenaar
van een voorbeeldwoning worden en
zijn ook bereid het risico te nemen,
maar markttechnisch wordt dit te ris
kant.' De plannen zijn niet van de
baan. De SWT en Duurzaam Texel
hebben bij de gemeente gevraagd of
er alsnog mogelijkheden in De Vol
molen zijn. Volgens Van Andel kan
worden gedacht aan een voorbeeld
woning waarin de nadruk meer op
wonen ligt. Voor de voorbeeldwoning
in Den Burg West was een maat
schappelijke voorziening aange
vraagd. zodat Duurzaam Texel daar
zijn kantoor zou kunnen vestigen.
Volgens Van Andel zou een voor
beeldwoning in Den Burg Oost meer
op 'praktijk aan huis' en mensen met
een beperking kunnen worden toege
sneden. Volgens een woordvoerster
van de gemeente is het echter met de
bedoeling om een woonhuis tijdelijk
aan de woningmarkt te onttrekken,
vanwege de behoefte aan woningen.
Het college liet eerder al weten geen
voorstander van een voorbeeld
woning in De Volmolen te zijn. Vol
gens Bloksma wordt momenteel ook
gedacht aan de realisatie van een
demontabele voorbeeldwoning die
telkens op een andere locatie kan
geplaatst. 'Maar het is de vraag of we
daarin voldoende kunnen laten zien.'
Duurzaam Texel wil de voorbeeld
woning laten bouwen om Texelaars
met het oog op de aanstaande
nieuwbouwprojecten in de praktijk te
laten zien wat er zoal mogelijk is op
het gebied van energiebesparende
en onderhoudsarme maatregelen.
Het huis zou door Texelse bedrijven
gezamenlijk moeten worden ge
bouwd en ingericht. Het Europees
subsidieprogramma Leader Plus
heeft daar een fikse subsidie voor in
het vooruitzicht gesteld. Tijdens een
officiële presentatie van de plannen
een jaar geleden, werd nog gesteld
dat de voorbeeldwoning tussen april
2005 en april 2006 zou moeten wor
den gebouwd. Tot 2009 had het ge
bouw dan als voorbeeld moeten die-
Discussie over
Groeneplaats na
de zomer van start
De brede maatschappelijke discussie
over de toekomstige invulling van de
Groeneplaats gaat na de zomer van
start. Dit gebeurt, op voorspraak van
de gemeenteraad, via een proces van
'interactieve beleidsvorming', waarbij
verschillende groepen belangheb
benden (maatschappelijk, politiek en
ambtelijk) bij het proces worden be
trokken. Bij monde van raadsgnffier
Marit de Porto benadrukt de raad dat
een 'gedegen trajact' wordt gestart,
waarbij het de bedoeling is dat tijdens
verschillende avonden iedereen zijn
zegje kan doen. Overigens kan ieder-
een met ideeën, gedachten (klein of
groot) deze ook rechtstreeks doorge
ven aan de raadsgriffier. Dat kan op
papier, via e-mail (griffier@texel.nl) of
mondeling, na een afspraak met de
raadsgriffier.
Bezwaar hostel
In het geschil tussen Hans Eshuys,
Cock Eschweiler en Jan Moens en de
gemeente over de bouwvergunning
voor het nieuwe hostel aan de
Haffelderweg in Den Burg is ook de
vorig jaar opgerichte buurtvereniging
Den Burg-Zuid betrokken. De zaak
komt, zoals vermeld in het verhaal
over de nieuwe hulpverleningspost,
eind april voor bij de Raad van State.
Een deel van de ongeveer honderd
leden heeft zich uit onvrede over de
vergunning bij de buurtvereniging
aangesloten.
Cjroen 'ZwarL-Jexeli in het hart,
Naam
Peter van Heerwaarden
John van Heerwaarden
Henk van Heerwaarden
Madeion Hin
Simon Kramer
Jakolien van der Meer
Petra van Es
John van Heerwaarden
Ada Huisman
A. van Tongelen
R. Barhorst
Fam. Betsema
Joost Bakker
T. Siersma
Sacha van der Velden
1 Marian Krotje
Danny Plaatsman
Jelle Lap
Jan Wouda
Werelderfgoed en
nieuwe raadhuis
in raadscommissie
De komende week worden niet
vier, maar twee vergaderingen
van raadscommissies gehouden.
Maandag staat de nominatie van
de Waddenzee als werelderfgoed
op de agenda, donderdag wordt
gesproken over het programma
van eisen voor het nieuwe raad
huis. Beide vergaderingen zijn
openbaar.
Maandag vanaf 20.00 uur vergadert
de raadscommissie Grondgebied en
donderdag wordt een gecombi
neerde vergadering van de commis
sies Welzijn en Middelen gehouden.
Deze begint om 19.00 uur. Aan het
begin van beide vergaderingen krijgt
het publiek gelegenheid voor in
spraak.
Maandag wordt onder andere het
beeldkwaliteitplan voor Den Burg
west en Den Burg-Volmolen gepre
senteerd en verder wordt gesproken
over de toekomst van de Stichting
Stimulering Texels Product en de
nominatie van de Waddenzee als
werelderfgoed.
De agenda van donderdag vermeldt
onder andere de investeringssubsidie
voor stedelijke vernieuwing, het uit
trekken van geld voor onderwijskun
dige vernieuwingen, aanwijzing van
de boet in De Nederlanden als alter
natieve trouwlocatie, het programma
van eisen voor het nieuwe raadhuis.
de gezamenlijke huisvesting van
hulpverleningsdiensten aan de Pont- Joneke Meijer
weg en de voorstellen van Groen-
Links om een eind te maken aan
hondenpoep op straat.
Dwangsom voor
pierenwinners
Nu de gemeente en pierenwinner
Flip Duinker door de Raad van
State in het gelijk zijn gesteld wat
betreft hun bezwaren tegen drie
mechanische pierenwinners van
Wieringen, hebben b en w besloten
om met dwangsombeschikkingen
een eind te maken aan de activitei
ten van de Wieringers.
Mechanische winning van zeepieren
in de Waddenzee is strijdig met het
bestemmingsplan en de Habitat- en
Vogelrichtlijn. Duinkers zeeaashandel
Aremcola mag er echter mee door-
gaan omdat dit bedrijf ai bestond
voordat de huidige voorschnften van j
kracht werden zodat het overgangs-
recht geldt. Toen de minister van LNV
de Wieringer bedrijven toch vergun-
ning gaf voor mechanisch winnen, j
kwamen de gemeente en Duinker
daartegen met succes in het geweer.
D,e Wieringer pierenwinners hebben
inmiddels echter al een verlengde
vergunning en zijn dus eigenlijk met
illegaal bezig. De gemeente zal daar-
om met alleen dwangsombeschik-
kingen uitvaardigen, maar tevens de j
minister vragen de verleende vergun-
ningen zo snel mogelijk in te trekken, l.
Remco Boon
D.M. Boon-Dijker
Stefan Bremer
S. Koopman-Grit
i Sjoerd-Hessel Stapersma
Ivo Leyen
Kees Winter
Eveline Veeger
Danny Goënga
Dave Witte
Guus Bakker
i Jorina Hooyschuur
Route
Den Burg A.
Den Burg Al.
Den Burg B.
Den Burg C.
Den Burg D.
Den Burg E.
Den Burg F.
De Zes, Bg. Houtstr., Houtwg., Witte
Kruisln., Kogerwg./Kogerstr. 1-57/2-74
Jan Reystr.
De Mars (oudste deel en fase 3), Spinbaan
De Mars v.a. Buytengors, Sluyscoog,
Verlaet, Korfbaeck, Duykerdam, Middelton
Oudeschild - dorp
Oudeschild - Noord
Den Hoorn
De Koog, Bosrandweg t/m 227, Pijpersdijk,
Pontweg 234 en 236, Ruigendijk,
Mienterglop vanaf 41,
De Cocksdorp
Oosterend
De Waal
Westerw., Akenbuurt, J. Ayeweg,
Hemmerkooi
Keesomlaan vanaf 45, Pontweg 72 - 95,
Leemkuil, Zuid-Haffel. Waterw., Driehuizen
Zuid-Eierland en Nieuwlanderweg
Midden-Eierland, Hoofdw., Slufterw.,
Oorspr.w., Stengw., Limietw.
Eierland, Postw. 132 - 213, Oorsprongw.,
Hollandsew.
Vu u rtc ren weg/Kri mweg/Rog gcslootwcg
Het Noorden
Oost
Spangerw.. Marsw., Kadijksw., Hatterweg,
Ongeren, Meiertebos, (Waalen)burgerdijk,
Veenselangweg, Oostkaap, Zevenhuizen
Hogeberg, Reijer Keijserstr., Hallerweg
51/55, Schilderw. 160-222, Wezenland,
Zuidhaffel 49
't Horntje, Pontweg 1-68.
Rozendijk, Smitsweg
Gasthuisstraat vanaf 82.., Gerritstanderdijkje,
Grensweg, Pontweg 98-110
Californieweg, Pontweg 123-224,
Bosrandw. v.a. 516, Pelikaanweg
Kogerweg
De Kaai, Genteweg 1-6 even
Hoornderw., Hemmerw., Emmaln. 33,
De Grie
Slufterweg/Zanddijk
Oen Burg A: Stichting Zorgcentrum Texel. Beatnxlaan 1-39 oneven/2-58 even, Binnenburg. BurgwaL P.
v Cuyckstraat. Elemert, Gasthuisstraat 1-38, Gravenstraat Groeneplaats. Hogerstraat. Ada van Holland
straat. Hollewal. Kantoorstraat. Keesomlaan 9-39, Molenstraat. Molendwarsstraat, Parkstraat. Schilderend
6 en 10. Stenenplaats. Vismarkt, Vogelenzang. Warmoesstraat. Weststraat, Weverstraat, Pater Witteplein.
Zwaanstraat
Oen Burg Al: Beatnxlaan 41 t/m 143 oneven. Noordwester, SchoorwaL Vaargeul. Golfslag. Vloedlijn.
Zeebnes. Duinreep.
Den Burg B: Achterom, Bernhardlaan 50-...even en 63-121 oneven. Bmsbergenstraat. Brouwerstraat
Orijverstraat, Marelstraat Starkenburgh, Thijsselaan. Waalderstraat 45-86, Wilhelmmalaan 37- oneven
50-120 even. Wilsterstraat.
Den Burg C: Beatnxlaan 145-...oneven en 60-, even; W. van Beierenstraat Boogerd. Jan Dirkszoord.
Gasthuisstraat 33-43 oneven en 44-76 even. Jonkerstraat, Kogerstraat 59-.. oneven en 76- even,
Lijnbaan.
Den Burg D: Wilhelminalaan 1-35 oneven 2-48 even, Julianastraat, Burdetstraat. Mr. Kraaistr., Bernhardlaan
1-61 oneven en 2-48 even. Tjakkerstr.lieuwstr., Hof van Geus
Den Burg E: Bernhardlaan 123 oneven, Maricoweg, Schoonoordsingel, Waalderstraat 2-48 even en
1-43 oneven. Wagenmakerstraat.
Oen Burg F: Emmataan 1-44, Haffelderweg, Keesomlaan 1-7; Schilderend 1-143 oneven en 20-146 even,
Slingerweg 21-27.
Oudeschild-Noord: Commandeurssingel. De Wittstraat. Heemskerckstraat. Schilderweg 249-296, Indu
strieterrein, Haven, Barendszstraat. Laagwaalderweg en Mieland.
Geen krant gekregen? Bel uw bezorger
gNfooN gobs Q as-ok -2.u"?
VRIJDAG 8 APRIL 2005
NOU W6 510PEN DIE scKuttihs I
ER Rp. SIQRN D'R EEN PREkL
WIELEN ONDER EN PLOPTSEnJ
(HETOP LOOPStlQNSOOiN
jestaanden van de tien Texe-
laars die zestig jaar geleden op de
Mok werden geëxecuteerd, heb-
ien woensdag gezamenlijk de tra
gedie herdacht. Dat gebeurde tij
dens een ceremonie bij het
lussisch-orthodoxe kruis dat vo-
9 jgjaar bij de ingang van de Joost
I jourleinkazerne werd geplaatst.
tarimers, vertegenwoordigers van
et 4/5 meicomité en nabestaanden
an de tien Texelaars legden kransen
het kruis, er werd twee minuten
lilte in acht genomen en The Last
__osl werd geblazen. Het was de eer-
ie keer dat er een nabestaandendag
de Mok werd gehouden. Com-
idant Aad van Gils had daarvoor
initiatief genomen, nadat vorig
mei het herdenkingskruis op de
ieiv/e plek bij de ingang officieel
Co as onthuld. Daarvoor had het sinds
et einde van de Tweede Wereldoor-
gop het kazerneterrein gestaan,
entallen mensen woonden de cere-
lonie bij. Van Gils concludeerde
jcco laaruit in zijn toespraak dat de tra-
jedie na zestig jaar nog steeds bij-
ïn.di onder levend is. Hij riep in herinne-
ing dat de tien destijds op het
iterav Keerde tijdstip op de verkeerde
waren geweest. De Duitsers
lakten op 6 april 1945 veertien wil-
;urige Texelaars op als straf voor
seise steun aan het 822e Geor
ge Infanterie Bataljon dat in de
nacht van van 5 op 6 april in opstand
was gekomen. Vier wisten onderweg
naar de Mok te ontsnappen, de an
dere tien werden in koele bloede
doodgeschoten en opzettelijk aan de
laagwaterlijn begraven. Dankzij een
oplettend bemanningslid van Teso
werden hun lichamen op 22 mei te
ruggevonden. Op de Mok werden
ook zeventig Georgiërs geëxecu
teerd.
Willem Bakker, die namens het 4/5
meicomité sprak, zei blij te zijn met
het initiatief van de Mok om voortaan
elk jaar op 6 april de slachtoffers te
herdenken. 'We staan stil bij het ver
driet van toen, maar we staan ook stil
bij de gedachte dat zoiets nooit meer
mag gebeuren.' Bakker pleitte ervoor
de gebeurtenissen uit de oorlog te
blijven herdenken, ook met genera
ties die de Tweede Wereldoorlog met
hebben meegemaakt. 'We moeten
blijven herdenken en beseffen dat het
voeren van oorlog een verkeerde
manier is om conflicten op te lossen.'
Om jongeren concreet bij de tragedie
op de Mok te betrekken, pleite hij
ervoor dat de Drijverschool uit Den
Hoorn het Russisch-orthodox kruis
als monument adopteert. 'Zo wordt
het verhaal doorgegeven van gene
ratie op generatie, opdat we nooit
mogen vergeten.'
Van Gils greep de ceremonie aan om
zijn manschappen te wijzen op de
verstrekkende gevolgen die zij te
weeg kunnen brengen, als ze zich in
een oorlogssituatie bevinden. 'U kunt
onverwacht met beslissingen over
leven en dood worden geconfron
teerd. Bedenk altijd dat een beslis
sing in zeer korte tijd kan zijn geno
men, maar dat de gevolgen ervan
jarenlange ellende en verdriet bij de
achterblijvers kunnen veroorzaken.'
Vlootaalmoezenier G. Jorissen
noemde de tragedie één van de zeer
vele persoonlijke gebeurtenissen die
mensen tijdens de oorlog hebben
meegemaakt. 'Verhalen zeggen meer
dan de feiten. En die verhalen moe
ten we blijven vertellen.' De bijna ze
ven weken durende Russenoorlog
kostte in totaal ruim tweeduizend
mensen het leven. De aanwezigen
stelden het zeer op prijs dat er voor
het eerst een nabestaandendag werd
gehouden. 'Dit is geweldig', aldus
Gerrit Gerrits. 'Vorig jaar zijn we al
met de hele familie geweest en nu zijn
we er ook weer.' Martha Bekker-Smit
en Theodora Smit, nichten van res
pectievelijk de omgekomen C. Witte
en J. Oremus, vonden het goed om
stil te staan bij zestig jaar geleden. De
ceremonie werd ook bijgewoond
door Cor Dros, de laatste overgeble
ven Texelse Engelandvaarder, en
oud-verzetsman Huug Snoek sr. 'We
mogen nooit vergeten wat de Duit
sers hebben gedaan', aldus Snoek.
GLOEIENDE GLl
MET DIE MODEL
HET NIET, DRRl
~~l EN NOU
Een duurzaam demontabele woning?
éstig jaar geleden maakten di-
ise Texelaars tijdens hun ge-
rongen verblijf in Assen aanteke-
I - igen van het dagelijks leven. De
C Mende weken maken die aante-
ningen voor leerlingen van de
Q' Kefschool, De Fontein en de
ijsseschool in Den Burg inzich-
veri-; lijk wat de bijna 800 gedepor-
dat? Texelaars destijds mee-
,rc-i aton-
sve
«aai gboekfragmenten van zeven in-
igers edels overleden Texelaars zijn er
e pi? genomen in het nieuwe boekje
,p us sen 1944, Texelaars te werk ge-
igeöi 'd '1 Drenthe dat Gelein Jansen
3ctv? eciaal voor de herdenkingsactie
iwa'i Meer een Monument' heeft ge-
jen; teven. De persoonlijke belevenis-
ndei nvormen de rode draad door het
Dank Rom van Schaik en Jan
33l o: ustra van het 4/5 meicomité be-
ioeki teen gisteren De Fontein, de
jsvs eseschool en de Jozefschool om
e de !i)°ek uit te delen. Bij de laatste
ut tol was Jansen aanwezig om te
i ons teilen over zijn boek. Dat wordt de
jeé' r^de weken behandeld in de
age Koen 7 van de Jozefschool en De
Na en groep 8 van de Thijsse-
leni tol. Op donderdag 28 april heb-
lola n de groepen een gezamenlijke
'actë inkomst op het "raadhuis, waar
Arie Bakkeren Teun Dekker vertellen
wat zij destijds in Assen meemaak
ten.
Uit de dagboekfragmenten komt on
der meer naar voren dat het in Dren
the bijna elke dag regende en dat de
Texelaars daardoor telkens met natte
kleding kampten. Ziektes als difterie
heersten en het eten was vaak slecht
en karig. 'We kregen vijf broden per
week, een half pond boter, een stuk
kaas en een worst.' Anderen beschnj-
ven een maaltijd van gestampte aard
appelen, rode kool en vlees en het
eten van herfstrapen. Bij gebrek aan
borden werd het eten soms opge
schept op de spa waarmee de
Texelaars eerder die dag in de grond
hadden staan spitten. De Texelaars
moesten onder meer tankvallen aan
leggen. 'Op de hei zijn 1500 man aan
het werk, we moeten 200 meter op
één dag doen en de tankval moet 3
meter diep worden uitgegraven.' Een
ander meldt met een groep van ze
ven mun de hele dag 'geprobeerd te
hebben niets te doen'. Ondanks de
omstandigheden is er toch ook tijd
voor gezelligheid. Er wordt aan caba
ret en muziek gedaan en op 12 de
cember 1944 wordt met 'zang en
harmonica bij kaarslicht' Ouwe Sun-
derklaas gevierd.
De dagboekfragmenten zijn afkom
stig van een dubbeltentoonstelling
die Jansen en Dick Lemstra in 1990
tegelijkertijd op de gemeentehuizen
van Texel en Assen hielden. Lemstra
begon in 1980 met het verzamelen
van de dagboekfragmenten. Jansen:
'Die hebben we overgetypt en met
toestemming van ze gepubliceerd.'
Bij de fragmenten in het nieuwe boek
zijn om privacyredenen alleen de
voornamen van de zeven Texelaars
opgenomen Het boek bevat ook
meerdere liederen die in die tijd wer
den gezongen. De andere basisscho
len. de vrije school en de OSG heb
ben Assen 1944 eveneens gekregen.
Joustra en Van Schaik deelden ook
het boek De Polder brandde uit rond,
waarin de in Engeland wonende
Hans Verhoeven zijn jeugdherinne
ringen aan de Russenoorlog be
schrijft. Verhoeven zat in 1945 als 12-
jang jongetje ondergedoken bij de
naast vliegveld De Vlijt wonende
meester Jan de Vries. De eerder voor
'Adopteer een Monument' gepubli
ceerde boeken Een hennnering aan
Beerdman, Amsterdammertjes in
oorlogstijd en Texelse Engelandvaar
ders van Jansen werden eveneens
verspreid. Het werk over Assen is bin-
nerikort ook verkrijgbaar bij het
Luchtvaartmuseum en de boekhan
dels.
dsn mensen bezochten woensdagochtend de nabestaandendag bij het Russisch-orthodoxe kruis bij
j gedachtenis aan de tien Texelaars die op 6 april 1945 werden geëxecuteerd.
ok
de Joost Dourleinkazeme,
(Foto Jeroen van Helium)
