80 kin maximum
snelheid op héél Texel
Al in 1964 maximumsnelheid op Pontweg
T lp met berekend
'We begonnen ons
al zorgen te maken
Beeldhouwen en beweging nieuwe cursussen bij muziekschoo
TEXELSE COURANT
P±YCh\QÏstuk
Na 29 jaar opvolging tocht Dijkem
MM
Ir
Uniek besluit van minister:
Beeldbank Texel
VRIJDAG 26 AUGUSTUS 2005
In mei 1964 nam de minister van
Verkeer en Waterstaat het vergaan
de besluit om voor héél Texel een
maximumsnelheid in te stellen van
80 kilometer per uur. De minister
(mr. J. van Aartsen, ARP) kwam
daarmee tegemoet aan een ver
zoek van het Texelse gemeentebe
stuur. De Texelse Courant van 26
mei 1964 bracht het bericht onder
de kop Uniek besluit van minister
op de voorpagina. 'Binnen enkele
dagen wordt de officiële bevestiging
van het besluit verwacht. Zodra het
is ontvangen zullen op verschillende
punten de nodige borden worden
geplaatst. Op een nog nader vast
te stellen tijdstip daarna, zal het
verbod om op Texel harder dan
80 km per uur te rijden, van kracht
worden.'
In 1964 gold nog in geen enkel
gebied in Nederland een maximum
snelheid. Wei gold op bepaalde
stukken verkeersweg een snelheid
beperking. Het gemeentebestuur
had oorspronkelijke de bedoeling
een dergelijke regeling aan te vra
gen voor alleen de Pontweg maar,
schreef de Texelse Courant: 'Geble
ken is dat de kansen om een der
gelijk verzoek ingewilligd te krijgen,
zeer klein waren. Er zijn in Nederland
tientallen gevaarlijke trajekten, die
men ter wille van de consequentie
dan óók op een dergelijke wijze zou
moeten beveiligen. Daarom werd
om een 80 km maximum voor het
hele eiland verzocht. Met genoemd
succes.'
De roep om een maximumsnelheid
op de in 1963 aangelegde weg naar
de veerhaven van 't Horntje was
voor het eerst te horen geweest in
de raadsvergadering van 28 juni
1963. Tijdens de rondvraag wees
S. Keijser (WD) op het grote aantal
ongelukken op en nabij de (nieuwe)
Pontweg. 'Gaarne zou hij zien, dat
over de afstand -waar de uitvals
wegen van Den Burg uitmonden
een maximumsnelheid werd inge
steld. Voorzitter (burgemeester De
Koning, red.) antwoordde dat, wat
het college van B en W betrof, de
gehele Pontweg een maximumsnel
heid mocht hebben van bijvoor
beeld 80 km per uur. In dé praktijk
zou een dergelijke beperking zeker
UIT 118 JAAR TEXELSE COURANT
geen ernstig tijdverlies voor de weg
gebruikers ten gevolge hebben.'
De mogelijkheid om een dergelijke
maximumsnelheid in te stellen, werd
op dat moment onderzocht. Het
was namelijk nog maar de vraag of
de toenmalige verkeerswetgevmg
een dergelijke beperking zou toe
staan. Bovendien was het invoe
ren van een maximumsnelheid niet
onomstreden en Keijser werd al in
de vergadering van repliek gediend.
'De heer P. Smit (KVP, red.) bracht in
het midden, dat het niet steeds de
hoge snelheid is, die de ongelukken
op de Pontweg veroorzaakt. Het is
duidelijk dat verkeersfouten worden
gemaakt en dat onvoldoende voor
zichtigheid in acht wordt genomen.
Kennelijk moeten de Texelaars nog
aan een dergelijke snelverkeersweg
wennen.'
Het argument van Smit wordt in de
krant van 9 juli 1963 in een hoofdre
dactioneel commentaar ontkracht.
De krant brengt daarbij de minutieu
ze verslaggeving van de (inderdaad
vele en ernstige) ongelukken uit
de afgelopen maanden in herinne
ring en merkt daarbij op: 'Opvallend
vaak waren bij de ongevallen niet-
Texelaars betrokken, en waren zij
zelfs de schuldigen! We mogen niet
verwachten dat de vakantiegangers
aan de Pontweg zullen wennen,
waardoor de ongelukken zouden
verminderen. We kunnen mét het
toenemen van het verkeer op deze
nu reeds beruchte weg verwachten
op een in verhouding stijgend onge
vallengetal.' Volgens de redactie
staat het 'als een paal boven water'
dat een verkeersongeval het gevolg
is van een overtreding, maar hangt
de ernst van de gevolgen 'mede af
van de snelheid waarmee de botsing
of aanrijding zich heeft voorgedaan.'
De krant vervolgt met een beschrij
ving van het tragische ongeval 'dat
zich op zaterdag 22 juni om 4.15 uur
's middags voordeed op de hoek
Pontweg-Gasthuisstraat, waarbij
een personenauto een plotseling
overstekende wielrijder aanreed. Bij
de botsing werd de wielrijder liefst
over aan afstand van 10 meter door
de lucht geslingerd en tegen een
betonnen paaltje aangesmeten. Het
is natuurlijk moeilijk om na te gaan,
wanneer de automobilist iets trager
dan ca. 100 km had gereden, maar
vaststaat dat de wielrijder dan nooit
het paaltje had bereikt. Ongetwijfeld
zou hij dan ook ernstig gewond zijn
geweest, maar waarschijnlijk niet
levensgevaarlijk, want juist dat paal
tje veroorzaakte een ernstige sche
delbreuk. Let wel: we verwijten de
automobilist niets, want hij mócht
hard rijden. Als hij 150 km had
gereden, was hij evenmin schuldig.'
De getroffen wielrijder, W. van Sam-
beek, overleed enkele dagen later
aan zijn verwondingen.
Met het invoeren van een maxi
mumsnelheid hoopte het gemeen
tebestuur het 'schrikbarende aantal
ongelukken dat zich vooral in de
zomermaanden van 1963 voordeed
op de Pontweg' terug te dringen'
Ook de afdeling Texel van het Ver
bond voor Veilig Verkeer had al eer
der gewezen op de noodzaak om
voor de Pontweg (of een deel ervan)
een maximumsnelheid in te stellen.
'Omdat de wegen op Texel geen
grote lengte hebben, is het tijd
verlies dat automobilisten door de
snelheidsbeperking ondervinden,
zeer klein. Zij die de proef op de
som namen, constateerden dat bij
voorbeeld het traject 't Horntje-De
Koog, gereden met 80 km per uur,
minder dan twee minuten langer
duurde dan bij 120 km per uur.'
De door de minister ingevoerde
snelheidsbeperking gold niet voor
het hele jaar, maar slechts van 15
mei tot 15 september. Hiermee werd
tegemoet gekomen aan de weer
stand die er tegen het invoeren van
een maximumsnelheid was. 'Onge
twijfeld zijn er veel Texelaars die niet
blij zullen zijn met het ingrijpende
ministeriële besluit. Zij spreken over
beperking van vrijheid en roepen
verontwaardigd dat zij de slachtof
fers zijn geworden van de onoplet-
Wadloper Kees Dijkema van Oost
heeft na bijna dertig jaar opvolgers
gekregen voor de historische wad
looptocht die hij in 1976 met twee
vrienden van het Duitse vasteland
naar Borkum maakte. Een Neder
landse en een Duitse wadloopgids
zijn afgelopen weekend in tegen
overgestelde richting van Borkum
naar het Duitse vasteland gelopen.
Maar die twee die hem nu hebt
gelopen, beschikken over een
goede conditie.' Dijkema vindij
knap dat ze de tocht in één tijh
hoe
nop
i.e!
Het is voor het eerst sinds de histori
sche tocht van Dijkema, Nico Bakker
en George Smallenbroek dat wad
lopers erin zijn geslaagd de afstand
tussen het Duitse eiland en het vas-
teland te overbruggen. In wadloop- diep. Ook het waantij tussen dea T,
kringen staat de tocht gelijk aan de len is er wat verder naar achtr^
ben afgelegd. Hij moest cs
'overvloeden' op een zandplaz
totaal deden de drie er toen zesi
uur over. Volgens Dijkema hebi
zijn opvolgers, Menno de Leew
Frans Hensel, het voordeel gehad
de Oostereems, een water dat n
worden doorwaad, minder dief
geworden. 'Toen wij er liepen had
een diepte van 3.10 meter bened
NAR Nu is het 1.70 meter beneo
NAP en dat is 1.40 meter m*
beklimming van de Mount Everest.
Dijkema, Smallenbroek en Bakker
waren in mei 1976 de eersten die van
het vasteland naar Borkum wisten te
lopen. De tocht werd zo onmogelijk
geacht dat zelfs na de prestatie jaren
lang niet werd geloofd dat het de drie
was gelukt. Pogingen die de afgelo
pen jaren werden ondernomen,
strandden telkens voortijdig. Een
man moest zelfs drie kilometer voor
het einde alsnog in een volgbootje te
stappen omdat het te zwaar werd.
Dijkema vindt het fantastisch dat het
huzarenstukje uit 1976 eindelijk een
vervolg heeft gekregen. 'We begon
nen ons als oudere wadloopgidsen
toch al een beetje zorgen te maken,
omdat het maar niet werd herhaald.
reel
hoi
iet de
verschoven.' Volgens Dijkema s!
daartegenover dat de twee ookft
een zeer zwaar gedeelte met vee
moesten lopen.
Tot nu toe zijn Dijkema, Bakke
Smallenbroek nog steeds de ertj ff'
die naar Borkum zijn gelopen.!
Texelaar verwacht dat De Leeu» ff
Hensel dat ook nog wel een
gaan doen. 'En dan is De Le
enige die alle wadlooptochteninj
derland heeft voltooid. Ik heb;
tocht naar Griend nooit
dat zal ook wel niet meer get
Net als bij Dijkema en zijn komp
ging er bij Hensel en De Leeuw;
uitgebreidde voorbereiding aanj
tocht vooraf.
\\/at ik zeggen wou...
Tot voor enkele jaren was het drieluik 'Welkom op Texel, maar bedenk... wij zij niet
berekend op snelverkeerhet eerste dat bezoekers zagen als zijn vanaf de boot het
eiland opreden.
tendheid van weggebruikers, die
de Pontweg oprijden zonder uit te
kijken. Maar het is realiteit, dat die
onoplettende mensen er zijn en blij
ven, ondanks alle waarschuwingen
'Laten we blij zijn dat een 80 km
maximum op Texel mogelijk is, zon
der dat deze maatregel het open
bare leven ernstig belemmert. Eén
troost voor hen, die er een genoe
gen in scheppen met een snelheid
van 120 km. (of méér) over het asfalt
te snellen: van 15 september tot
15 mei mag 't! Driekwart jaar lang.
Maar van 15 mei tot 15 september
is voortaan ons devies: Tachtig is
hard zat!'
Met het invoeren van een maxi
mumsnelheid op de Pontweg liep
Texel tien jaar voor op de rest van
Nederland. Pas na de oliecrisis van
oktober 1973 werd gesproken over
snelheidsbeperking op snelwegen.
Volgens de regering was deze maat
regel nodig om het aantal verkeers
doden terug te dringen, maar hij
werd waarschijnlijk ingegeven door
de noodzaak energie te besparen.
De eerste tijd hielden verkeersdeel
nemers elkaar nauwlettend aan de
maximumsnelheid, tot op 6 februari
1974 een maximum van 100 kilo
meter per uur op snelwegen bij wet
werd geregeld.
Uit de Texelse Courant van 26 mei 1964
Raadhuis
Hebben wij een nieuw en groter raad
huis nodig? Ik behoor tot degenen
die daar grote twijfels over hebben.
Evenmin geloof ik in de noodzaak van
dat hulpverleningscentrum aan de
Pontweg bij Den Burg. Ter vergelij
king heb ik eens gekeken naar een
gemeente van ongeveer dezelfde
grootte als Texel, het naburige Zijpe.
Hierbij enige cijfers van Zijpe met tus
sen haakjes de cijfers van Texel. Aan
tal inwoners: 11.000 (13.800); aantal
tegelijk aanwezige toeristen: 20.000
(25000 plus 20.000 kampeerders ge
durende de top); aantal ambtenaren:
80 (170). Het raadhuis van Zijpe is in
omvang een derde van dat van Texel.
De ambtenaren van de buitendienst
zitten waar ze horen: in het gebouw
van de buitendienst, de gemeente-
werf. Dat kan ook op Texel. Zet een
etage op het nieuwe gebouw aan de
Keijserstraat en laat het daarbij. Dus
geen nieuw raadhuis.
Ook het hulpverleningscentrum kan
achterwege blijven. De brandweer zit
ideaal in de voormalige garage van
Rey en er is daar plaats genoeg om
er ook de ambulancedienst onder te
brengen. Het politiebureau kan een
prima onderkomen vinden direct
naast de deur: het gebouw van M
waterstaat dat straks overtollig®
de reorganisatie is uitgevoerd.
Dus niet langer praten over dinl
waar geen behoefte aan is. Maanj
over iets heel anders dat we wé™
nodig hebben: drie nieuwe, kracrt
en goed functionerende wettxxa
Hielke Brumr lot
DeK®
isa
in
Digitale fotosen/ic
Simon Smit Z
Simon Smit Fotografie in dsfe*
straat heeft de digitale fotcsr.oB -!'xe
uitgebreid met een fotokioskia
mee digitale bestanden direct fcjiq s!
worden afgedrukt. VolgensSmilsöl vr
Fotomatic gebruiksvriendelijk eng Bc
schikt voor allerlei digitale geheuge [(ja
dragers en kunnen er bovendien
reet foto's die met de mob
telefoon zijn genomen worden^ S()e
drukt. De machine heeft ook den m
gelijkheid om de foto's als ansd xd,f
kaart af te drukken. Smit heeftaa:
komst van de nieuwe services
actie gekoppeld.
De komende maanden biedt de Muziek- en Dansschool
de volgende korte cursussen en workshops aan. Nieuw
zijn de cursussen dans en beweging vour volwassenen,
kunst voor kinderen, beeldhouwen en vormen uit spek
steen.
Aanmelden voor alle cursus
sen kan bij de administratie van
de Muziek- en Dansschool, tel.
313493. Meer informatie is ook
te vinden op website www.mdt-
texel.nl.
Nieuw
Dans en beweging
Gebruik makend van alle facetten
van ons lichaam wordt een ont
dekkingstocht gemaakt langs het
bewegen. Alle cursisten presteren
op hun eigen niveau. Emoties als
blijheid, boosheid en verdriet komen
in beweging en dans naar voren.
Voor cursisten vanaf ongeveer veer
tig jaar. Danservaring is niet nodig,
plezier in dansen en bewegen is
voldoende.
10 lessen van 60 minuten, donder
dag 13.15 uur, vanaf 22 septem
ber; docent Klarina Combé; kosten
€80,-.
Kunst voor kinderen
Waarin kinderen van 8 tot 12 jaar iets
scheppen uit niets. Zelf een camera
maken en daarmee fotograferen,
posters ontwerpen en bedrukken
met zelf ontworpen letters, mooie
en leuke dingen maken van bijvoor
beeld lege flessen, stukjes hout.
Drie blokken van 2 lessen van 1,5
uur, zaterdag 10.00 uur, vanaf 17
september; docent Wieneke Boon;
kosten €50,- (hele cursus) €20,- (1
blokje van 2 lessen)
Vormen uit speksteen
Speksteen is een zachte steensoort
die zich eenvoudig laat bewerken
met rasp, vijl, mes en schuurpapier.
In deze workshop wordt gekozen
voor kleine vormen die gemakke
lijk in de hand liggen, voelstenen
of eenvoudige diervormen. In korte
tijd kunnen mooie voorwerpen ont
staan, glanzend gepolijst. Er wordt
in de open lucht gewerkt.
Zaterdag 10 september van 10.30
tot 12.30 uur; docent Jeanne van
der Linden: kosten €17,50 inclusief
materiaal
Beeldhouwen
In deze cursus worden de belang
rijkste technieken en gereedschap
pen voor het maken van sculpturen
(vrije vormen) in hout gedemon
streerd. Maar de cursist leert vooral
kijken, ontwerpen en vormgeven.
Alle cursisten werken op hun eigen
niveau. Elke les wordt verder gewerkt
aan een beeld of met iets nieuws
begonnen. Door een persoonlijke
begeleiding worden vaardigheden
en vormgevoel verder ontwikkeld
en de grenzen van de cursisten als
beeldhouwer verlegd.
10 lessen van 2 uur, dinsdagmiddag
in OSG De Hogeberg, vanaf 4 okto
ber; docent Peter Riteco; kosten
€115,-, incl. materiaal.
Muziek
Muziek voor peuters
(vanaf 1 jaar)
10 lessen van 35 minuten, dins
dag 9.15 uur, vanaf 20 septem
ber; docent Imme Wassink; kosten
€36,-.
Intro
Een voorspel op de instrumentale
en vocale lessen aan de muziek
school, waarbij nog niet met noten
schrift wordt gewerkt.
25 lessen van 45 minuten, vanaf 14
september; docent Imme Wassink;
kosten €84,-.
Stemvorming
Bedoeld voor mensen die graag zin
gen en op een ontspannen manier
meer willen leren over hun zang
stem.
Stemvorming 1: 10 lessen van 60
minuten, dinsdag 19.30 uur, van
af 13 september en 6 december;
docent Claudia Reij; kosten €80,-.
Stemvorming 2 (gevorderden): 10
lessen van 60 minuten, dinsdag
19.30 uur, vanaf voorjaar 2006.
Stemvorming voor vergevorderden:
25 lessen van 60 minuten, maandag
19.30 uur, vanaf 12 september.
Muziekschool Kamerkoor
Een gemengd koor dat hoofdzakelijk
zingt uit de a capella koorliteratuur.
Het repertoire bestaat uit klassieke
muziek, met zowel kerkelijke als
wereldlijke stukken. Jaarlijks vinden
er twee uitvoeringen plaats, rond
Driekoningen en in het voorjaar.
30 wekelijkse repetities, donderdag
20.00-22.00 uur, vanaf 8 septem
ber; docent Dyo Wassink; kosten
€20,-. per maand.
Christmas Carols zingen
Onder leiding van dirigent Ellen Ver-
burgt worden bekende en onbeken
de Christmas Carols ingestudeerd,
van 1- tot 4-stemmig. Er wordt
gerepeteerd vanaf 10.15 uur; om
16.00 uur is de openbare presen
tatie in de doopsgezinde kerk in de
Kogerstraat. Desgewenst kan wor
den deelgenomen aan een (Engelse)
lunch in hotel Den Burg.
Zaterdag 17 december vanaf 10.15
uur; kosten €15,-, lunch €9,50.
Spelorkest verstandelijk gehan
dicapten
10 lessen van 45 minuten, dins
dag 19.00 uur, vanaf 20 septem
ber; docent Imme Wassink; kosten
€62,50
Liedbegeleiding gitaar
Liedbegeleiding gitaar 1 (basiscur
sus) 10 lessen van 60 minuten,
maandag 19.30 uur, vanaf 12 sep
tember; docent Menno Smit; kosten
€80,-. Liedbegeleiding 3 (gevorder
den)
8 lessen van 60 minuten, maandag
19.30 uur, vanaf 12 december. Lied
begeleiding 2 (gevorderden), vanaf
voorjaar 2006.
Oriëntatiecursus piano
8 lessen van 40 minuten, dinsdag
Wereldmuziek
Een oriëntatie op traditionele volks
muziek uit verschillende windstre
ken. Er wordt gewerkt aan het
instuderen en arrangeren, jnet
inachtneming van de muzikale
mogelijkheden van de cursisten. In
overleg met de docente kunnen
ook beginners instappen. Inschrij
ven kan met gitaar, fluit/tinwhistle,
blokfluit, accordeon, viool, cello,
piano/ keyboard, klarinet. Eventuele
andere instrumenten in overleg.
8 lessen van 45 minuten, woens
dag 19.45 uur, vanaf 28 september;
docent Loes Bakker; kosten €65.-.
19.15 (basis), 20.00 uur (gevorder
den), vanaf 20 september; docent
Tineke Schoo; kosten €80,-.
Liedbegeleiding piano
Liedbegeleiding (basiscursus) en
liedbegeleiding (gevorderden): 8
lessen van 40 minuten, donderdag
19.15 uur en 20.00 uur, vanaf 22
september; docent Tineke Schoo;
kosten €80,-.
Tinwhistle voor gevorderden
8 lessen van 45 minuten, woens
dag 18.45 uur, vanaf 28 september;
docent Loes Bakker; kosten €65,-.
Portrettengalerij
Een serie van drie presentaties over
(toon)kunstenaars en hun werk.
Eerste lezing door Paulien Valk:
Picasso - leven en werk: woensdag
19 oktober, 20.00 uur; kosten €6,-
(tot 21 jaar €3,-).
Afrikaans trommelen
Zaterdag 8 oktober, van 13.30 tot
15.00 uur (beginners) en van 15.15
tot 16.45 uur (gevorderden); kosten
€15,-.
Iers op Texel
In het weekend van 18, 19 en 20
november wordt een Iers festival
gehouden met workshops, sessies,
open podium, concerten en presen
taties. Met workshops zang, tinw
histle, viool, gitaar, uilleann pipes,
bodhran, samenspel en dans.
Nadere informatie bij Loes Bak
ker, telefoon 0223-628580, e-mail
loesbakker@hetnet.nl.
Dans
Tango Argentino
Avonden voor tangoliefhebbers, een
maal per maand. Docenten Hartwig
Kremer en Christine Frateur zijn aan
wezig om aanwijzingen te geven.
Voor beginners en gevorderden. De
data worden nog nader bekendge
maakt. Deelname kost €2,-.
Theater
Jeugdtheater, voor kinderen van 9
tot en met 12 jaar
30 lessen van 1,5 uur, donderdag
16.00 uur, vanaf open les 15 sep
tember, vervolglessen 22 septem
ber; docent Anneke Berghuis; kos
ten €185,-.
Jongerentheater I, theater maken
- voor OSG-leerlingen
30 lessen van 1,5 uur, donder
dagavond vanaf open les op 15
september, vervolglessen 22 sep
tember; docent Anneke Berghuis;
kosten €185,-.
Jongerentheater II, theater aan de
hand van een bestaand toneelstuk -
voor OSG-leerlingen. Uitgaand van
een bestaande tekst wordt gewerkt
aan een theaterproductie in de De
Koninghal.
BIT
l»m
30 lessen van 1,5 uur, dond jfp-
dagavond vanaf open les op
september, v ervolglessen 22 s feiStj(
tember; docent Anneke Be# apper
kosten €200,
Beel
jen bi
Tekenen/schilderen voor kim ld.
ren uit groep 6, 7 en 8
8 lessen van 2 uur, zaterdag I!
uur, vanaf 17 september; <W «kui
Paulien Valk; kosten €85.-.
materiaal
iedf
Het verhaal de vie
Bestaande verhalen worden
beeld met verschillende techne
acrylverf, vetkrijt, potlood enz. i
re cursusavond staat een ver
centraal, gekozen door cursi?
Tekenervaring is handig, ma®
techniek is ondergeschikt aan
doel. 10 lessen van 2 uur, L
dag 19.30 uur. vanaf 22 sep:e^
docent Paulien Valk; kosten f-
incl. materiaal.
Tekenen/schilderen voor 9®
derden (thema mens)
10 lessen van 2 uur, dinsdag
uur, vanaf 20 september; docent
lien Valk; kosten €150,-, incl-
verf, tekenmaterialen, schetspj
excl. schildersdoek. schilde#
en eventueel kosten museumtó»
Workshop schilderen nat-in^
Donderdag 10 november var
tot 12.30 uur; docent Jeanne
der Linden; kosten €13,50
materiaal
Fotografie
Basiscursus: 3 lessen van
dinsdag 19.30-22.00 uur,
oktober; docenten Wieneke
en Peter van Schelt; kosten
Vervolgcursus: 4 lessen van
dinsdag 19.30 uur, vanaf 8
ber; docenten Wieneke
Peter van Schelt; kosten
