'Op zaterdag doe ik
thuis al jaren de was'
Kantinebaas Kees Zoetelief verlaat De Bolder
r.j Natuurw'Mï
Vader, moeder en dochter
houden samen expositie
Nieuwe voorganger baptisten
TEXELSE g COURANT
Sproeiers op Traanroeier
Onderzoek naar kooldioxide'
VRIJDAG 30 SEPTEMBER 2005
Marjolijn Tuntelder-Reeder exposeert keramiek, haar moeder Ina Reeder-Runhardt
schilderijen.
Een bijzondere expositie is van van
daag tot en met woensdag te zien in
Tusse de Banke, waar Ina Reeder-
Runhardt, dochter Marjolijn Tuntel
der-Reeder en echtgenoot Johan
nes Reeder gezamenlijk hun werk
laten zien. Ina exposeert schilderij
en, Marjolijn keramiek en Johannes
kaarten van onder meer de schilde
rijen van zijn vrouw en van zijn eigen
collectie. Het is voor Reeder, voor
malig hoofd van Rijkswaterstaat op
Texel, de eerste tentoonstelling.
Ina Reeder is geen onbekende. Zij
exposeerde vorig jaar in ontmoe
tingscentrum Burgwal 37 van Ina
Koorn. Eerder had ze diverse expo
sities aan de overkant. Ze schildert
al 48 jaar en laat daarbij steeds weer
verschillende technieken zien. 'Dat
is afhankelijk van mijn gemoedstoe
stand', vertelt ze.
Marjolijn Tuntelder, die net als haar
moeder eerder dit jaar meedeed aan
de gemeentelijke thematentoonstel
ling Vreemde vogels, volgde lessen
bij Ellen de Vries. Het werken met
klei vond ze zo inspirerend, dat ze
al snel besloot een keramiek- en
raku-oven aan te schaffen, zodat
ze zich verder kon ontwikkelen. Het
werk dat ze nu laat zien, is geboet
seerd en voorzien van enkele deco
ratietechnieken. Het meeste is raku
gestookt. Ander werk van haar is te
zien in de nieuwe Galerie Melk in
Den Hoorn.
Stemmen kan
straks 'overal'
Niet alleen in het 'eigen' stemlo
kaal zullen de kiezers op 7 maart
hun stem kunnen uitbrengen voor
de gemeenteraadsverkiezingen,
maar in elk ander stemlokaal
op Texel. Het is een proef die
wordt genomen op initiatief van
het Ministerie van Binnenlandse
Zaken en waarvoor de gemeente
zich heeft aangemeld.
Verondersteld wordt dat het voor
de kiezers makkelijker is en dat het
aantal mensen dat van het stem
recht gebruik maakt daardoor zal
toenemen. Als dat inderdaad het
geval blijkt, zal het systeem lande
lijk worden ingevoerd, ook voor de
verkiezing van Provinciale Staten
en Tweede Kamer. In verband met
de wijziging komt er een andere
oproepingskaart en door middel
van een voorlichtingscampagne zal
het publiek op de hoogte worden
gebracht. Als vergoeding van de
kosten van een en ander krijgt de
gemeente van het ministerie €0,10
per kiesgerechtigde ingezetene.
Texel telt ongeveer 10.300 kiesge
rechtigden.
Arnold Wesseling wordt de nieuwe
getrouwd en heeft twee kinderen.
e Texelse baptistengemeente. Hij is
De Texelse baptistengemeente
heeft een nieuwe predikant. Het
is de 33-jarige Arnold Wesseling
uit Bovenkarspel, nu nog werk
zaam voor de christelijke orga
nisatie Stichting Antwoord. Zijn
intrededienst wordt zondag 16
oktober gehouden.
Texel wordt Wesselings eerste
standplaats als predikant. Wél liep
hij tijdens zijn studie theologie aan
de Evangelische Theologische
Hogeschool in Veenendaal stage in
kerken in Drachten en Enkhuizen In
Enkhuizen zat hij bovendien een tijd
in de leiding.
De afgelopen zeven jaar was Wes
seling directeur van de Stichting
Antwoord, een organisatie die op
verzoek ondersteuning biedt aan
kerken in Oost-Europa, het Mid
den-Oosten en Afrika. De stichting
helpt niet alleen met financiële mid
delen, bijbels en materialen voor
zondagscholen en kinderneven-
diensten, maar zet bijvoorbeeld ook
kinderkampen en evangelisatieac
ties op. Op het moment betreft het
zo'n dertig projecten. De Stichting
Antwoord telt naast directeur Wes
seling nog twee medewerkers die
een volledige baan aan hun werk
hebben.
Wesseling liep al een tijd met de
gedachte voorganger te worden en
had zich daarom aangemeld bij een
organisatie die kerkelijke gemeen
ten en predikanten bij elkaar brengt.
Nadat hij was benaderd door de
Texelse baptistengemeente, ging hij
een paar maal een dienst voor. Al
snel bleek de samenwerking aan
twee kanten te bevallen. Wesse
ling werd vooral getroffen door het
enthousiasme van de Texelse kerk
gangers en de gastvrijheid waarmee
ook toeristen worden ontvangen.
De nieuwe predikant is getrouwd
met Elske, met wie hij twee kinde
ren heeft: Jonathan en Sifra. Het
gezin blijft voorlopig in Bovenkar
spel wonen, waar het een eigen
huis heeft. Tezijnertijd wil Wesseling
echter graag naar Texel verhuizen.
De intrededienst wordt zondag 16
oktober gehouden in het gebouw
Eben Haëzer aan de Julianastraat
in Den Burg en begint om 15.30
uur. Na afloop is er gelegenheid om
onder het genot van een hapje en
een drankje kennis te maken met
Wesseling en zijn vrouw.
de opslagcap»
if bijna drie keer 3
Jdeld. Metingen dj
ia werden verrtf ,w,
e Noordzee jaatf c
i koolstof opneë1
Je diepere Noor#
Oceaan. Als tc
doorgetrokken n»
[waarvan de Notf"
ocent uitmaakt! -f a
srantwoordelijk Je
'an 20 procent"*
sewater opgeno"^ ï(ie
wijl hun oppervlak
op zaterdag altijd de was doe. Als
Truus van haar werk bij Albert Heijn
kwam, had ik de was gestreken
en al klaarliggen.' Zoetelief werkte
ook mee aan het verspreiden van
linnen in de vakantiehuisjes op De
Krim (sinds 1994 een taak van de
Bolder en het Diensten Activiteiten
centrum in Den Helder) en samen
met Thea Barhorst en Jan van der
Schans verrichtte hij schoonmaak-
werkzaamheden op de Bolder. Hij
Een grote stapel gebaksdozen
trof hij aan op één van zijn eerste
werkdagen in de kantine van de
Bolder. De directeur was jarig
en had voor werknemers gebak
besteld. Kersvers kantinebeheer
der Kees Zoetelief liet zich niet
afschrikken, riep een paar col
lega's te hulp en het lukte om alle
ruim 130 medewerkers van een
stuk taart te voorzien. Deze week
zwaaide de 60-jarige Zoetelief af
bij de Bolder na ruim dertien jaar
de kantine te hebben beheerd. Hij
is met de vut gegaan.
Hij mag zich één van de markante
medewerkers van de sociale werk
voorziening in Den Burg noemen.
Gemiddeld vier dagen per week
stond hij in de kantine en voorzag
hij de ongeveer 160 medewerkers
van hun soep, koffie of thee en
gevulde koeken. Het gebeurde alle
maal met inzet en gedrevenheid, "s
Morgens hoefde ik pas om half acht
te beginnen, maar ik was er altijd al
om zeven uur zodat de chauffeurs
en mensen als Jos Veeger en Frans
Bos die er altijd al vroeg waren een
bakkie koffie hadden.' De kantine
was voor Zoetelief ook dé plek om
nieuwtjes op te pikken. 'Die hoorde
je daar wel.'
De Texelaar, ook wel bekend onder
de bijnaam 'Goudplevier' trad op 14
januari 1991 in dienst bij de Bolder.
Zoetelief had ooit een loonbedrijf in
De Waal, maar zijn loopbaan nam
een andere wending nadat hij op 14
augustus 1979 een ernstig ongeluk
had. Tijdens het aardappelrooien
kwam hij door een misstap tus
sen de machines terecht en raakte
zwaargewond. Hij herstelde, maar
hield lichamelijke klachten aan het
ongeval over. Na omzwervingen via
diverse bedrijven kon Zoetelief bij
de sociale werkvoorziening aan de
slag. 'En ik ben heel blij dat ik dat
heb gedaan. Maar ik bekijk met zorg
hoe de minister nu met werknemers
voor sociale werkvoorzieningen wil
omgaan. Ik betwijfel of ik er ook
terecht had gekund als ik me nu
zou hebben aangemeld. Maar wat
zou ik dan voor alternatief op Texel
hebben gehad?'
Hij begon onder leiding van Hans
Purmer op de montage-afdeling van
de Bolder, die toen nog in het oude
pand aan het Wezenland zat (nu
de Witte Engel). 'Na acht maanden
moest ik mee naar zolder waar
Arend-Jan Saamink en ik vloerpla
ten met lijm moesten inspuiten. Dat
ging toen nog op een heel andere
manier dan dat het nu gebeurt. Na
een tijdje zag ik een briefje hangen
waarin ze iemand voor de kantine
zochten. Dat leek me wel wat.' In
maart 1992 nam Zoetelief het kan-
tinewerk over van Jelle van de Wal
en Gijs Verschoor. 'Er waren er in
het begin wel een paar die te test
ten hoever ze konden gaan, maar
van de meesten kreeg ik alle steun.
En ik was ook niet bang om ergens
op af te stappen of de microfoon te
gebruiken om iemand toe te spre
ken.'
Halverwege de jaren negentig was
Zoetelief betrokken bij het opzet
ten van de wasserij-afdeling toen
de Bolder die van Joost Coutinho
had overgenomen. 'Ik wist hele
maal niets van wassen af, dus in
het begin belde ik regelmatig mijn
vrouw (Truus Zoetelief) op om te
vragen hoe tiet moest.' Truus kwam
soms ook langs om aanwijzingen
te geven, waardoor ze op een dag
plotseling als medewerkster van de
Bolder op een foto in de Helderse
Courant prijkte. Zoetelief liet zich
ondanks het ontberen van kennis
niet uit het veld slaan. 'Het is nu zo
dat ik al sinds een paar jaar thuis
Kees Zoetelief stond woensdag voor het laatst in de kantine van de Bolder waar hij sinds 1992 de scepter zwaaide.
Bezwaren Krim
deels ongegrond
Dat er momenteel wordt nage
dacht over aanpassing van het
bestemmingsplan buitengebied,
is voor de commissie Bezwaar
schriften geen reden twee eige
naars die hun huis op De Krim
clandestien hebben verbouwd in
het gelijk te stellen. Een andere
huizenbezitter is wel in het gelijk
gesteld.
Door de uitbreiding is de afstand
van de woningen Roggeslootweg
nummers 83 en 261 tot de per
ceelgrenzen minder geworden dan
het voorgeschreven minimum van
vijf meter, waarmee de verbouwing
ook achteraf niet voor een vergun
ning in aanmerking komt. De com
missie oordeelt dat de eigenaars
door te verbouwen zonder vergun
ning het risico hebben genomen
dat de gemeente tot handhaving
zou overgaan. Een beroep op het
gelijkheidsbeginsel, gedaan door
hun raadsvrouw mr. Wentink-Quel-
le, omdat de gemeente in andere
gevallen wél een vergunning zou
hebben verleend die strijdig is met
het bestemmingsplan, gaat volgens
de commissie niet op. De com
missie heeft de bouwvergunningen
bestudeerd en concludeert dat het
geen vergelijkbare gevallen betreft.
De commissie toont zich wel cou
lant met het stellen van een termijn
waarop de verbouwing ongedaan
Operatie
Schoenendoos
Na het succes van vorig jaar hou
den 'de scholen en kerken op het
eiland ook dit jaar een Operatie
Schoenendoos. Kinderen wordt
gevraagd een schoenendoos te vul
len met schoolspullen, speelgoed
en/of toiletartikelen. Deze worden
uitgedeeld onder kinderen die in
moeilijke omstandigheden leven,
in vluchtelingenkampen, sloppen
wijken, weeshuizen en ziekenhui
zen. Hierbij wordt geen onderscheid
gemaakt in culturele, etnische of
religieuze achtergrond. Folders en
deelnameformulieren zijn te vinden
in alle kerken op het eiland en bij de
Jozefschool, de Fontein, de Akker
en de Timotheüsschool. Hier kun
nen de dozen ook worden ingele
verd.
De actie wordt 16 oktober afge
sloten tijdens een oecumenische
viering in de doopsgezinde kerk in
moet worden gemaakt, dit in ver
band met verhuur van de huisjes.
Een overkapping die is aangebracht
op het huis Roggesloot 39 mag blij
ven staan, omdat deze -weliswaar
zonder vergunning- is aangebracht
door een vorige eigenaar, nog vóór
het huidige bestemmingsplan bui
tengebied in 1993 ter inzage is
gelegd en dat de kap dus onder de
overgangsbepalingen valt.
Werknemers van IBS plaatsten
deze week een (verplichte) sproei-
installatie op de rieten kap van De
Traanroeier in Oudeschild. Volgens
de aangescherpte brandweervoor
schriften was dit noodzakelijk om
dit beeldbepalende monument
beter te beschermen tegen brand
of blikseminslag.
(Foto Ben Koning)
Den Burg. Voorganger is Carla Duin
kerken-Visser. Zij wordt bijgestaan
door kinderkoor De Dominootjes.
Het thema van de dienst is Van wie
ben jij d'r ien?
Meer informatie is te verkrijgen bij
Ellen Douma (tel. 329484 of e-mail-
adres ottoellen@wanadoo.nl) en Jan-
tine Brouwer (tel. 318946 of e-mail-
adres janenjan10brouwer@texel.
com). Meer informatie over de actie
is te vinden op website www.opera-
tieschoenendoos.nl.
Waddenvereniging
eist stopzetting
vliegoefeningen
De Waddenvereniging heeft bij de
rechtbank in Leeuwarden onmid
dellijke stopzetting geëist van de
grote internationale militaire vlieg-
oefening Frisian Flag, die sinds
maandag boven het Nederlandse
Waddengebied wordt gehouden
en nog tot en met 7 oktober door
gaat.
De oefening, waaraan 38 jacht
vliegtuigen uit 5 NAVO-landen, een
AWACS-vliegtuig en een KDC-10
tankvliegtuig deelnemen, vindt vol
gens de Waddenvereniging 'op het
hoogtepunt van de vogeltrek' plaats.
'Omdat de laagvliegende jacht
vliegtuigen veel verstoring onder
trekvogels veroorzaken, had op
grond van de Nederlandse natuur
beschermingswet en de Europese
Vogelrichtlijn nooit toestemming
voor deze oefening gegeven mogen
worden.'
In de laatste weken van septem
ber en de eerste weken van okto
ber gebruiken honderdduizenden
trekvogels het Waddengebied als
tussenstop op hun trekroute naar
de overwinteringsgebieden. Deze
zijn volgens de Waddenvereniging
niet gewend aan 'het overrazende
militaire vlieggeweld' en worden
makkelijk verstoord. Het betreft
beschermde soorten als lepelaar,
bergeend, wintertaling, krakeend,
slobeend, kleine zwaan, wulp, rosse
grutto, steenloper, kanoetstrandlo-
per en zwarte ruiter.
De Waddenvereniging wijst er op
dat de oefening slechts drie dagen
voor het begin door het ministerie
van Defensie in de Staatscourant
is aangekondigd en dat uit deze
publicatie blijkt dat 'op geen enkele
wijze' rekening wordt gehouden
met de beschermde status van het
Waddengebied. 'Zo worden vogel-
trekgebieden niet ontzien en mag
boven delen van het Waddengebied
tot op een "laagte" van 150 meter
gevlogen worden.'
De Waddenvereniging heeft de
rechtbank om een zogenoemde
voorlopige voorziening gevraagd.
De behandeling vindt vrijdagmid
dag plaats.
Yann Bozec onderzocht de hoeveelheid kooldioxide in het water van de Noordzee
/fx*
Kustzeeën als de Noordzee nemen
meer kooldioxide (C02) op dan
andere zeeën. Dat is de uitkomst
van het onderzoek waarop NIOZ-
medewerker Vann Bozec uit Bre-
tagne dinsdag hoopt te promoveren
aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Bijna de helft van de in de lucht
aanwezig kooldioxide wordt opge
nomen door zeeën en oceanen. Dit
gebeurt door de fysische pomp,
waarbij de kooldioxide uit de lucht
door zijn eigen gewicht in het zee
water naar beneden zakt, maar
vooral door opname door algen.
Doordat de Noordzee relatief veel
Herfstmaan
Eens in de vier weken is het nieuwe
maan en twee weken later is de
maan weer vol. Bij nieuwe maan
staat de maan in de richting van de
zon en is hij dus onzichtbaar. Op
maandag 3 oktober staat de maan
precies vóór de zon; zo precies dat
we te maken hebben met een zons
verduistering. Precies om 11.00 uur
zal vanuit Madrid nog maar net
een dun ringetje zonlicht om de
donkere maanschijf te zien zijn. Er
is dan sprake van een ringvormige
verduistering. Vanuit Nederland zien
we dan slechts een hapje uit de zon.
Wie dit wil zien, moet wel zorgen dat
hij zijn ogen niet beschadigt. Een
zeer donker glas of een goed gese
lecteerd CD-schijfje is een goed
hulpmiddel.
Twee weken eerder, op achttien
september, was de maan vol. Hij
kwam crp die dag om 20.03 uur op.
Enkele minuten daarvoor, om 19.47
uur, was de zon onder gegaan. Dit
was vroeger voor de boeren een
belangrijke volle maan. Wie op die
dag bezig was met het binnenhalen
van de oogst en nog niet klaar was,
kon 's avonds bij volle maan nog
een flinke tijd doorgaan. Er is in de
maand september nog een andere
bijzonderheid. Terwijl doorgaans de
maan elke volgende dag circa 50
minuten later opkomt dan de vongt
dag, is dat niet het geval na de nv
volle maan in september. Dan is de
baan van de maan langs de herré :vc
zodanig dat de volgende opkomst
slechts een kwartiertje later komt S|(
Op 22 september, vier dagen-iï
volle maan, kwam de maan ietsra y
21.00 uur op, slechts een uurtjen
de opkomst vier dagen eerder. «firn
meerdere avonden achtereen sa Cfp
het maanlicht wilde profiteren, kon j.
dat doen in de periode na de volt e. s
maan in september. De Engelsen
noemen deze maan dan ook 2
harvest moon, de oogstmaan. Né
Deze situatie herhaalt zich, iets min-
der geprononceerd, in oktober Op
17 oktober is de maan weer vd jj-
In de dagen daarna komt de maa
iedere dag slechts een klein k.s? b
tiertje later op dan de vorige da} !rei
De Engelsen spreken dan van tee,
ters moon, jagersmaan. De oogst j
binnen, het jachtseizoen begonnen i1p
De sterrenwacht bij EcoMare is a
komende tijd open op de donoa
dagavonden 6 en 27 oktober, ut
20.30 uur. Bel voorde zekerheidko
van te voren naar 06-45552708. |jee
Kees de JaoJ
Kees Ribbel
was een tijdje voorzitter van de
personeelsvereniging en na de ver
huizing naar de nieuwbouw aan de
Reijer Keijserstraat werd hij lid van
de ondernemingsraad, waarvan hij
vice-voorzitter werd. 'In het begin
vond ik het nog wel eens lastig om
alle stukken door te lezen, maar het
verhoogt wel je betrokkenheid bij
het bedrijf.'
Zijn gedrevenheid had ook zijn min
punten. Op zijn 57ste en 59ste wei
gerde hij gebruik te maken van
seniorenregelingen en maakte
onverminderd zijn uren. 'Vorig jaar
kreeg ik de terugslag. Ik werd ern
stig ziek, raakte overspannen en
ben er een tijd tussenuit geweest.
Eind november kon ik weer aan de
slag en toen heb ik gelijk gebruik
gemaakt van een regeling voor 60-
jarigen, waardoor ik 's middags niet
meer hoefde te werken. Ik heb nu
voor de vut gekozen, omdat dj
pensioenregelingen vanaf volgen
jaar onzeker zijn. Ik wilde het ee*
niet, maar ben het er nu toch mee
eens.' Benno Dros en Jacob va
den Berg, die al een tijdje de ver
vangers van Zoetelief waren, nemen
het kantinebeheer over. Stilzitten»
er voor Zoetelief de komende tj|
niet bij. 'Mijn vrouw en ik reizer
graag, dus we kunnen nu groten
reizen maken en ik begin binnen
kort met een krantenwijk bij mijn
de buurt. Ik ben het toch gewerd
om 's morgens vroeg mijn bed uitlé
komen.' Hij blijft ook als vrijwillige»
actief in de kantine tijdens kaart
avonden van de personeelsverené
ging. En hij wil voor het eerst in zijn
leven een zwemdiploma halen.
kan nog steeds niet zwemmen en|
wil straks toch met de kleinkindera
kunnen zwemmen.'
