Duurzaam Texel toetst
duurzaamheid politiek
Lager tarief TESO
Maartenhuis zoekt zwemvrijwilligers
Verhoogde controles bij havens eilanden
Brandweer niet blij met nieuwe pagers
TEXELSE j COURANT
Stichting
'Texel
Helpt'
VRIJDAG 10 FEBRUARI 2006
De politieke partijen noemen het
bijna allemaal in hun plannen,
maar echt opgetogen kunnen ze
er bij de Stichting Duurzaam Texel
niet van geraken. Duurzaamheid
heeft volgens de stichting in de
verkiezingsprogramma's nog niet
echt de plaats gekregen die het
verdient. 'De meeste partijen heb
ben zich meer passief dan actief
opgesteld', aldus coördinator
Nienke Bloksma.
De stichting houdt maandagavond
m de bioscoop aan de Gravenstraat
in Den Burg in aanloop naar de
i gemeenteraadsverkiezingen een bij
eenkomst met de politieke partijen.
Vertegenwoordigers van de zeven
deelnemende partijen kunnen tij-
j dens een forumdiscussie aangeven
welke keuzes zij de komende vier
jaar op het gebied van duurzaam-
heid willen maken. Volgens Duur
zaam Texel hebben 'verschillende
partijen de afgelopen vier jaar geen
I duidelijke keuzes gemaakt.'
GroenLinks is in de verkiezingspro
gramma's het meest uitgesproken
j op het gebied van duurzaamheid.
De partij wil de komende raadspe
riode het Energieplan 2030 uit het
slop halen, zodat Texel over 24 jaar
zijn eigen energie kan opwekken
door 'zon, wind, getijden en biover-
gisting van organisch afval.' Het
landelijk stroomnet zou in principe
alleen nog moeten worden aange
sproken om piekbelastingen op te
vangen. De partij laat zich inspire
ren door het Deense eiland Samso,
waar sinds 1998 onder aanvoering
van het Samso Energy and Enviro-
ment Office diverse duurzame ener
gieprojecten zijn opgestart. Volgens
GroenLinks kan Samso als voor
beeld dienen voor de realisatie van
windmolens. Het Energy and Envi-
roment Office wist met behulp van
investeringen en instemming van
de eilandbewoners tien windmolens
voor de kust te bouwen.
GroenLinks pleit ervoor dat zon
necollectoren standaard een onder
deel worden van de daken van
huurwoningen. Kopers van wonin
gen zouden subsidie moeten krijgen
als ze collectoren laten aanbrengen.
Op het gebied van collectoren vindt
GroenLinks de WD aan haar zijde.
De libéralen pleiten voor het stimu
leren van zonne-energie in onder
meer de sociale woningbouw. Met
behulp van startsubsidies wil Groen
Links de teelt van biobrandstoffen
(bijvoorbeeld koolzaad), biovergis-
ting en experimenten met nieuwe
zilte gewassen mogelijk maken. Het
Masterplan Water wordt in herinne
ring geroepen als mogelijkheid om
Texel voor te bereiden op de stren
gere eisen die de nieuwe Europese
Kaderrichtlijn Water over een paar
jaar aan het oppervlaktewater stelt.
De partij pleit ervoor dat raadsbe
sluiten voortaan worden onderwor
pen aan een duurzaamheidstoets.
Een biomassavergistingscentrale
kan onder voorwaarden eveneens
rekenen op de steun van CDA,
WD en D66. Volgens de liberaal
democraten moet zo'n centrale wel
inpasbaar zijn in het landschap en
moeten de wegen erop berekend
zijn. Het CDA vindt dat er zorgvul
dig naar de locatie moet worden
gekeken vanwege de aan- en afvoer
van oogst- en meststoffen. De WD
beschrijft biomassavergisting als
een geschikte manier om schone
energie op te wekken. Martijn en
Jan Pieter Smit hebben concrete
plannen om bij hun bedrijf aan de
Oostkaap bij Oosterend een biover-
gistingscentrale te bouwen. Het col
lege is bereid procedures te voe
ren om de bouw van zo'n centrale
mogelijk te maken. Diverse Texe
laars hebben daar bezwaar tegen
ingediend.
Windenergie
Windenergie wordt eveneens door
meerdere partijen benoemd. Texels
Belang vindt windmolens in lande
lijk gebied niet aanvaardbaar. Het
CDA staat niet negatief tegenover
windmolens, maar vindt wel dat
er zorgvuldig naar locaties moet
worden gekeken. D66 vindt dat er
alleen windmolens in Oudeschild
moeten zijn, zoals nu al het geval
is. 'Elders op Texel zal het land
schap teveel worden verstoord.'
Windmolens staan momenteel niet
hoog op de politieke agenda. In de
structuurvisie 2020 is opgenomen
dat er op het eiland geen groot
draagvlak voor de plaatsing van tur
bines is. Het nieuwe concept van de
PKB Waddenzee staat windturbines
nabij de Waddenzee toe, mits ze ter
plekke geen schadelijke effecten
opleveren. Volgens de planologi
sche kernbeslissing mag er langs
de Waddenkust echter geen 'aan
eengesloten front' van windmolens
ontstaan.
De partijen spreken zich verder
vooral in algemene zin uit voor de
bevordering van schone energie.
'Waar mogelijk en gewenst dienen
passende vormen van alternatieve
energie kansen te krijgen', aldus
Texels Belang. De kiesvereniging
zet zijn twijfels bij de haalbaar
heid van het Energieplan 2030. De
PvdA streeft naar schoon open
baar vervoer en het stimuleren van
duurzame energie bij huishoudens
en bedrijven om de doelstellingen
van het plan te realiseren. De WD
vindt dat met het gemeentelijke
milieubeleid 'milieuvervuilende acti
viteiten moeten worden voorkomen,
beperkt en teruggedrongen.'
Naast biomassa en de zon werpen
de liberalen in hun programma ook
getijdenenergie in de strijd om scho
ne energie op te wekken. Groen
Links en Texels Belang zien beiden
heil in het terugdringen van het aan
tal autobewegingen op het eiland.
Dat moet mogelijk worden gemaakt
door met openbaar vervoer, fiets
paden en parkeerplaatsen goede
alternatieven voor de auto te bie
den. BEZEM heeft in haar partijpro
gramma geen concrete duurzame
doelstellingen benoemd. Bezoekers
kunnen tijdens de bijeenkomst in de
bioscoop vragen stellen aan de ver
tegenwoordigers van de partijen. De
discussie wordt geleid door And
rew Albers. De avond begint met
een lezing van Kees van der Klein,
directeur van het Energieonderzoek
Centrum Nederland in Petten, over
de wijze waarop Texel het Energie
plan 2030 zou kunnen invullen. De
bijeenkomst begint om 20.00 uur.
'Texel-cursus'
voor Verdonk
Rita Verdonk krijgt vandaag uit
handen van PvdA-fractievoorzit-
ter Alfred Schaatsenberg het pak
ket Texel voor beginners aange
boden. De Texelse PvdA heeft
de minister ingeschreven voor de
gelijknamige cursus, die wordt
georganiseerd door Ecomare. De
minister voor Vreemdelingenza
ken is op het eiland op uitnodi
ging van de plaatselijke afdeling
van haar partij, de WD.
Het aanbieden van de cursus is een
knipoog naar de door de Nederland
se overheid voorgeschreven inbur-
geringscursussen. Wie in Nederland
wil worden toegelaten, moet eerst
in een examen bewijzen voldoende
kennis te hebben van de Neder
landse taal en cultuur. Het pakket
dat Verdonk krijgt, bestaat onder
meer uit de boekjes Omgaan met
Texelaars en Tessels voor beginners.
'Voordat zij het volgende bezoek aan
Texel aflegt, kan minister Verdonk
dan het inburgeringsexamen voor
Texel worden afgenomen', aldus de
PvdA. De cursus gaat dinsdag van
start met veertig deelnemers.
JWRT HOU OflLnOGS.fiRLMCfó'.
JÓuiUE. HEBfitrt MET eert MIEÜW
jGEr/eeniE huis ,£Ert HW-PP04T.
pp 2ELF& Ee« rtieowe bodt.noo'
HET KRH WEL EEN KEERTJE OP H6
(ftfiltlOEO
RBLMOiV
flfltn Cés
flnrooci 6^ (c) lo- ol -too6
Kanjerprobleem?
De een plonst er spontaan in,
de ander heeft wat meer bege
leiding nodig. Wekelijks zwem
men vrijwilligers met verstande
lijk gehandicapte mensen van het
Maartenhuis in zwembad Calluna.
De spoeling onder de vrijwilligers
begint echter dun te worden.
'We redden het, maar het wordt al
snel moeilijk als iemand een keer een
ochtend niet kan', vertelt coördinator
Janny van der Graaff. Het Maarten
huis is een zoektocht gestart naar
extra vrijwilligers om op de dinsdag
ochtenden te helpen bij de begelei
ding van de ongeveer 35 bewoners
en gebruikers van de dagbesteding
van de leefgemeenschap.
'Het werkt door in de groep als
we met voldoende vrijwilligers zijn',
vertelt Van der Graaff. 'We kunnen
de mensen die extra begeleiding
nodig hebben beter helpen en het
is ook motiverend voor de mensen
in het diepe gedeelte als er vrijwil
ligers met ze mee zwemmen.' Op
het moment zijn er elke dinsdagoch
tend vier vaste medewerkers van
het Maartenhuis, twee van Calluna
en gemiddeld vijf vrijwilligers die de
groep begeleiden. Het Maartenhuis
beschikt in totaal over zeven tot acht
vrijwilligers. 'Sommigen van hen zijn
echter op zoek naar werk en als
ze dat gevonden hebben, moeten
ze afhaken.' Het Maartenhuis is op
zoek naar ongeveer vier tot vijf nieu
we vrijwilligers.
Van der Graaff wijst erop dat het
voor de groep verstandelijk gehandi
capten belangrijk is om wekelijks een
uurtje te zwemmen. 'Voor sommigen
is het de enige beweging die ze door
de week hebben. De meesten gaan
niet naar een sportvereniging om te
bewegen.' Volgens Van der Graaff
levert het zwemmen ook voldoening
op. 'Sommigen hebben elke week
veel begeleiding nodig om het water
in te gaan. Dan is het mooi als je
ziet dat ze uiteindelijk toch een stuk
het water ingaan.' De groep zwemt
elke week van 11.00 tot 12.00 uur
in Calluna. 'We beginnen altijd met
een gezamenlijk kwartier beweging
en daarna zwemt iedereen een half
uur in dat gedeelte van het bad waar
hij of zij thuishoort.' Een deel van de
groep kijkt altijd reikhalzend uit naar
het laatste kwartier van het zwemuur.
'Dan mogen ze vrij zwemmen of
in het bubbelbad zitten.' Texelaars
die interesse hebben, kunnen zich
aanmelden bij het Maartenhuis, tel.
317682.
VERVOLG VAN PAGINA 1
Van der Slikke rekent voor dat TESO
door die hoge winsten de laat
ste acht jaar bijna €12,5 miljoen
aan vennootschapsbelasting heeft
betaald. Hij neemt de lijfspreuk van
TESO 'wij varen niet voor de winst'
niet serieus. 'Hiermee wordt waar
schijnlijk bedoeld dat er geen divi
dend aan de aandeelhouders wordt
uitgekeerd. Maar een winst van €37
miljoen in acht jaar betekent dat
er wél is gevaren voor de winst.
Alleen is die winst niet direct ten
goede gekomen aan de Texelaars.'
Over de mededeling van Wortel dat
TESO al aan het sparen is voor het
zusje van de Dokter Wagemaker,
die in 2015 in de vaart moet komen
en dat de tarieven trendmatig zullen
worden verhoogd: 'Weer een nieuw
schip met zo'n grotè capaciteit is er
enkel voor de toeristen. Laat deze
dan ook daarvoor betalen. Wij zet
ten grote vraagtekens bij de nood
zaak van dit nieuwe schip.'
Van der Slikke pleit ook voor verho
ging van het aantal gratis overtoch
ten voor aandeelhouders, temeer
daar de tariefsverlaging niet in is
doorberekend. Eerder liet Wortel
weten dat er niet aan dit aantal kan
worden getornd, omdat er met de
fiscus tot 2008 afspraken over zijn
gemaakt. Ook daar heeft Van der
Slikke navraag naar gedaan bij de
belastingdienst. "Wij maken geen
afspraken", werd mij verteld.' Ook
het verschil in gratis overtochten
tussen Texelse en niet-Texelse aan
deelhouders roept volgens Van der
Slikke terecht weerstand op.
Sponsoring
De mate waarin TESO aan spon
soring doet, met name voor gro
te projecten zoals de golfbaan
(€600.000,-), de garantieverlening
voor het hulpverleningsgebouw van
€215.643,- en de steun voor het
vliegveld, roept bij velen weerstand
op. Wortel zei hierover dat 'het pro
jecten zijn waarvan TESO meent dat
die in het belang van de veerdienst
of het eiland zijn' Van der Slikke:
'Dat is maar de vraag. Voor veel
Texelaars is het onaanvaardbaar dat
zij door het hoge boottarief indirect
meebetalen aan deze projecten. In
de laatste aandeelhoudersvergade
ring zei Wortel dat de garanstelling
in mei 2005 was afgelopen, maar
vier dagen later bleek dat de burge
meester in de raadsvergadering een
fax voorlas dat de garantstelling er
nog wel degelijk was.' Ook de verla
ging van het fietstanef vindt hij veel
te bescheiden. 'Alles dat rijdend de
boot op gaat, betaalt één tarief: auto
inclusief bestuurder en passagiers
en fietsen. Ook de motor is inclusief
de berijder en duopassagier. Maar
voor een fiets betaal je €2,50 en een
personenkaartje €3,-, samen €5,50.
Waarom niet één tarief. Door een
verlaagd fietstarief worden Texe
laar en toerist gestimuleerd om de
fiets te pakken.' Hij verwijst naar
de daling van het fietsvervoer in
2004/2005 met negen procent en in
de eerste acht maanden van 2005
met nog eens vijf procent.
Ook de €5,- die knipkaarthouders
voor een chipkaart moeten beta
len, is onderwerp van kntiek. 'Dat
je moet betalen voor de diensten
van de boot is normaal, maar dat je
ook voor het kaartje moet betalen,
is volgens mij uniek in ons land, in
negatief opzicht dan. En een onder
neming met zulke hoge winsten
onwaardig.'
Verontwaardigd zijn de dne over de
in de laatste aandeelhoudersverga
dering aangekondigde prijsverho
ging van de voorrangskaart. Protes
ten daartegen wimpelde Wortel in
het verleden af met de opmerking
dat verlaging van dit tarief ertoe leidt
dat er méér voorrangskaarten wor
den verkocht. 'Als iedereen voorrang
heeft, is er geen voorrang.' Van der
Slikke: 'Deze stelling is geheel ten
onrechte, omdat er maximaal twin
tig auto's per overtocht meegaan.
Texelaars moeten voorrang krijgen
zonder hiervoor nog eens apart te
hoeven betalen. Zij kunnen bij grote
drukte voor bezoek aan onder meer
ziekenhuis, specialist en crematie
niet zonder voorrangskaart. Niet-
Texelaars moeten niet voor zo'n
kaart in aanmerking komen.
Ze pleiten als alternatief voor kaar
ten van 50, 100 of 200 overtochten.
Het argument dat de voorrangs-
strook niet meer plaats biedt dan
aan 20 auto's, gaat volgens Van der
Slikke niet op. omdat er voldoende
ruimte is. Omdat hij verwacht dat er
minder met een tussenboot wordt
gevaren nu de Dokter Wagemaker
de uurdiensten onderhoudt, willen
zij dat TESO het aantal voorrangs
plaatsen per overtocht uitbreidt
naar 40.
De volledige brief van Van der Slikke
is te lezen op de website van de
Texelse Courant (www.texelsecou-
rant.nl).
l l^£- Hulp aan platteland in
voormalige Oostbloklanden
Tel 32 90 20 ABN Anvo 55 31 16 088
Koninklijke marechaussee, water-
politie en douane gaan de con
troles in de havens op de Wad
deneilanden intensiveren. Vanaf
maart gaan de instanties 'perma
nent mobiel toezicht' houden. Dat
heeft het kabinet besloten.
Aanleiding is een rapport dat de
Algemene Rekenkamer in september
uitbracht. Daaruit bleek dat onder
meer de havens op de Waddenei
landen als zwakke plek in de bestrij
ding van terrorisme moeten worden
beschouwd. Volgens de rekenkamer
is er door onvoldoende grenscon
troles niet duidelijk wie of wat er
allemaal binnenkomt of uitgaat. Het
zelfde geldt voor kleinere havens
elders langs de kust.
Een woordvoerder van het ministerie
van Vreemdelingenzaken en Integra
tie bevestigt dat de havens op de
eilanden ook met het nieuwe 'per
manent mobiel toezicht' te maken
krijgen. In een plan van aanpak wordt
momenteel verder uitgewerkt hoe
die controles er concreet uit moe
ten komen te zien. 'Maar je kunt je
voorstellen dat ze bij de eilanden
ook met een bootje langskomen.' Er
hebben geen grenscontroles in de
havens op de eilanden plaats, omdat
ze niet als zogeheten doorlaatpos
ten zijn aangewezen. Wel wordt er
in de zeegaten tussen de eilanden
gecontroleerd. Bij de jachthaven in
Oudeschild is het voorgekomen dat
mensen die rustig op hun bootje
vertoefden opeens door de mare
chaussee om hun identiteitspapieren
werden gevraagd, maar daar is op
verzoek van de jachthaven een einde
aan gekomen.
Het kabinet heeft ook besloten dat
havenmeesters vanaf 1 juli 2007 van
elk binnenvarend schip moeten regi
streren wie er aan boord zijn. Nu doen
havenmeesters dat alleen bij cruise
schepen en vrachtvaart Bedoeling
is dat registratie straks ook verplicht
wordt bij pleziervaart en kottervis-
serij. Volgens de woordvoerder van
het ministerie kunnen mensen een
boete krijgen als ze niet geregistreerd
zijn. 'Die bedraagt in eerste aanleg 75
euro en kan eventueel worden ver
hoogd.' Het registratiebesluit moet
eveneens nog verder worden uitge
werkt. Of het straks een verantwoor
delijkheid van de schipper wordt zijn
opvarenden aan te melden, is nog
niet duidelijk. Het kabinetsbesluit
wordt mogelijk nader in de Tweede
Kamer besproken. 'De verwachting
is dat het wordt geagendeerd', aldus
de woordvoerder.
Voorzitter Jook Nauta van de Stich
ting Waddenhaven Texel en de Stich
ting Jachthavens Waddeneilanden
kan desgevraagd nog niet goed
zeggen wat de registratieplicht in
de praktijk gaat betekenen. 'Als het
verplicht is, moet je wel, maar in
principe wordt je er niet vrolijk van.'
Rijkswaterstaat, die ook havenmees
ters in de haven heeft, kon nog met
op de plannen reageren. Nauta wijst
erop dat het overgrote deel van de
schepen dat de haven in vaart uit
Nederland afkomstig is. 'Het is mis
schien maar een paar procent dat uit
het buitenland komt. En de Duitse
plezierjachten komen van het IJssel-
meer, dus die zijn elders Nederland al
binnengekomen.'
Voor patrouilleschepen van diverse
instanties op de Waddenzee zijn ook
veranderingen op komst. Het Ser
vicepunt Handhaving Waddenzee wil
tien tot vijftien schepen van douane,
waterpolitie, marechaussee, Rijkswa
terstaat en Landbouw. Natuur en
Voedselkwaliteit uitrusten met digi
tale zeekaarten. Op die manier moet
het voor de handhavers makkelijker
worden wetsovertreders te betrap
pen. Met behulp van de digitale zee
kaarten kunnen de instanties ook
onderling gegevens uitwisselen.
Vrijwilligers begeleiden elke dinsdag bewoners van hel Maarlenhuis tijdens het wekelijks zwemuur in zwembad Calluna.
De brandweer kan niet voor hon
derd procent vertrouwen op de
nieuwe pagers waarmee brand
weermensen sinds een half jaar
worden gealarmeerd. De pagers
zijn in de plaats gekomen van
de oude brandweerpiepers na de
ingebruikname van het nieuwe
C2000-alarmeringssysteem.
De brandweer heeft het volgens
woordvoerder Martijn van Hengel al
meerdere keren meegemaakt dat de
nieuwe P2000-pagers alarmeringen
van de centrale meldkamer in Alk
maar met ontvangen. Ook komen
berichten verminkt of te laat binnen.
'Bij twee mensen kwam een alarme
ring een keer pas 24 uur later binnen.
Die kwamen een dag te laat met
spoed naar de kazerne.' Ook gaan
de pagers sneller stuk dan de oude
piepers. De problemen leiden tot imi
tatie, wrevel en een verminderende
motivatie bij de vrijwilligers.
Het is volgens Van Hengel nog niet
voorgekomen dat de brandweer com
plete hulpverleningen heeft gemist.
'Op de tien pagers is het er misschien
gemiddeld één waar zich problemen
voordoen, maar lastig is het wel. Als
het gaat om de bedrijfszekerheid kun
nen we er met voor 100 procent op
vertrouwen, maar is het percentage
95 procent.' De regionale brandweer
is inmiddels in overleg met het Haag
se bedrijf Koning&Hartman in Den
Haag, landelijk de leverancier van de
pagers, om oplossingen te vinden.
Volgens Van Hengel is het echter nog
niet te zeggen wanneer het zover is.
Problemen met de pagers doen zich
elders in het land eveneens voor.
Een deel van de problemen op Texel
is volgens Van Hengel terug te voeren
op de antennemast van KPN in Den
Burg. De frequentie van het eigen
pager-net van KPN ligt dicht in de
buurt van de frequentie waarop de
pagers van de brandweer werken.
Brandweer en meldkamer hebben
inmiddels extra zekerheden inge
bouwd in de alarmeringen om te
voorkomen dat een complete ploeg
een oproep kan missen. 'De meld
kamer laat elke melding twee keer
uitgaan', aldus Van Hengel. 'En als
iemand op de kazerne merkt dat
het toch te lang zou duren voordat
er voldoende mensen zijn, neemt hij
contact op met de meldkamer om
meteen een tweede ploeg te laten
alarmeren.'
Voor het geval er niemand zou opko
men, is eveneens een zekerheid inge
bouwd. 'Als ze bij de meldkamer
merken dat het te lang duurt voordat
iemand zich op de kazerne inmeldt,
kunnen ze via de mobiele telefoon
alle vrijwilligers tegelijk alarmeren.
Dan knjg je een bandje te horen dat
je met spoed naar de kazerne moet
gaan.'
De nieuwe pagers zijn ook minder
robuust dan de oude piepers. In een
half jaar tijd zijn er inmiddels zo'n der
tig gesneuveld. Bij de piepers lag het
gemiddelde volgens Van Hengel op
drie a vier per jaar. De pagers hebben
de grootste kans stuk te gaan tijdens
hulpverlening. 'Als je er de hele dag
mee op kantoor zit, heb je geen enkel
probleem. Maar als hij tijdens een
hulpverlening in je broekzak blijft zit
ten en je stoot ergens tegen aan of je
gaat even zitten, dan ligt hij al snel in
tweeën.'
1
Links de nieuwe pager van de brandweer.
Rechts de pieper die de brandweer tot
ongeveer een halfjaar geleden gebruikte.
