Jacqueline de Porto heeft eigen praktijk als logopediste
'Luisteren is in dit vak
een belangrijk aspect'
[exelaars
'Nieuwe plan buitengebied
moet minder gedetailleerd'
TEXELSE J COURANT
Werkgroep Minder Regels adviseert:
Raad uw raad...
DINSDAG 21 FEBRUARI 2006
Het beeld dat de gemiddelde Texelaar heeft van een logo
pedist voldoet aardig aan het stereotype: een spraakjuffrouw
die kleuters leert hoe zij goed moeten articuleren en van het
slissen kunnen afkomen. Maar de logopedie omvat een veel
groter terrein. Een deel van de patiënten wordt gevormd door
mensen met afasie, een taalstoornis als gevolg van hersenlet
sel, bijvoorbeeld na een beroerte. Dan komt er veel meer om
de hoek kijken dan het oefenen van woorden. 'Deze mensen
moeten op een andere manier, soms opnieuw, leren com
municeren, want praten lukt vaak niet meer.' Jacqueline de
Porto (41) werkt sinds 1988 als logopedist. Zij heeft een eigen
praktijk en werkt twee dagen per week in verpleeghuis Den
Koogh in Den Helder.
Al op de middelbare school wist De
Porto dat ze 'iets' in de zorg wilde
doen. Wat, dat werd pas duidelijk
toen haar moeder met een beroe
pengids thuiskwam. 'Al bladerend
kwam ik bij logopedie en dat leek
me best leuk.' Het aantal cursisten
dat destijds op de logopedieoplei-
ding in Amsterdam werd toegelaten,
was zeer gering en De Porto werd
uitgeloot. De opleiding tot verpleeg
kundige in het Helderse Gemini Zie
kenhuis was het alternatief. Na een
jaar kwam de Texelse studente voor
een dilemma te staan. 'Ik werd toen
alsnog toegelaten tot de logopedie-
studie, maar ik had het in Den Helder
heel erg naar mijn zin. Uiteindelijk
heb ik de knoop doorgehakt en ben
ik toch naar Amsterdam gegaan,
omdat ik wist dat ik deze kans niet
meer zou krijgen.' In haar achter
hoofd speelde toen al de gedachte
om op Texel een eigen praktijk te
starten, omdat op het eiland slechts
één logopedist werkzaam was.
De jonge studente raakte vooral
geboeid door de neurologische en
psychologische aspecten van de
studie. Minst interessant vond zij de
vakken die met het gehoor te maken
hebben. Noodzakelijk zijn die wel,
want de logopedisten in spe wor
den tevens opgeleid tot akoepedist,
gediplomeerd om gehooronderzoek
te doen en gehoorapparaten bij te
stellen. 'Ik heb me er echt doorheen
moeten worstelen. Vreselijk. Heel
veel wiskunde en dat vond ik op de
middelbare school al een drama.'
Na haar opleiding was er in eerste
instantie geen werk voor afgestu
deerde logopedisten. En dus ging
De Porto aan de slag als postbode.
Daarnaast begon ze thuis voorzich
tig haar eigen praktijk. 'Toen mocht
dat nog gewoon in de huiskamer. Ik
had een contract met een ziekte
kostenverzekering en via verwijzing
door huisartsen kreeg ik langzamer
hand wat klanten. Toen deed ik het
naast mijn werk bij de PTT en ik
vond het eigenlijk wel goed zo.'
Afasie
Een telefoontje van het Logope-
distenoverleg Kop van Noord-Hol
land, waar De Porto lid van was,
zorgde voor een grote verandering.
'Ik kreeg een baan aangeboden
in verpleeghuis Den Koogh in Den
Helder, waar veelal ouderen komen
om te revalideren. Dat was een
heel andere patiëntengroep dan ik
gewend was, maar heel interessant
omdat je veel met neurologie te
maken hebt en dat is echt mijn ding.
Hersenen zijn bereninteressant. Dat
werd me tijdens mijn studie al dui
delijk. In die tijd was er weinig aan
dacht voor dat aspect van ons vak.
Ik heb veel bijscholingscursussen
gedaan. Toen mocht dat, nu moet
het om in het kwaliteitsregister van
logópedisten te mogen staan.' In
Den Koogh werd het belang van
communicatie De Porto meer dan
ooit duidelijk. 'Je krijgt soms heel
zware gevallen, waarbij het moeilijk
is om wat te bereiken. Die men
sen hebben een hersenbeschadi
ging en dat is onherroepelijk. Ik zou
een wonderdokter zijn als ik die
patiënten aan het praten kreeg. Dat
lukt dus niet. Dus kijk je of andere
manieren van communicatie moge
lijk zijn, want het is eenzaam als je
niet kunt communiceren.' Geduld
is volgens De Porto een onmisbare
eigenschap voor een logopedist.
'Alleen het communiceren vergt al
eindeloos geduld. Ik ben soms een
kwartier bezig om te begrijpen wat
iemand bedoelt. Dat is niet erg,
want het is mijn werk maar de
maatschappij heeft die tijd niet, en
dat geeft problemen.' De patiënten
die naar haar worden doorverwe
zen, worden eerst aan een nader
onderzoek onderworpen. 'Ik neem
eerst een algemene anamnese af. In
het gesprek met de patiënt probeer
ik dingetjes uit en let op de manier
waarop mensen pogen te commu
niceren. Dat is belangrijk, tussen de
regels door horen wat er nog meer
aan de hand is. Dan wordt er een
test afgenomen om te bekijken of
de persoon in kwestie nog dingen
kan benoemen, zinnen kan maken,
lezen en schrijven en begrijpen wat
er gezegd wordt.' Naar aanleiding
van de uitkomst wordt, vaak in
overleg met de familie, een behan
delplan opgesteld. Tegenwoordig
worden afasiepatiënten al na enkele
weken naar een logopedist verwe
zen, zodat het beste resultaat kan
worden bereikt. 'Dat is natuurlijk ook
afhankelijk van de toestand van de
patiënt en of iemand zich nog wel
wil inzetten om te kunnen praten of
communiceren. Je kunt iemand niet
dwingen om mee te werken.'
Vertrouwenspersoon
De rol van de logopedist, vooral in
de verpleeghuizen, is volgens De
Porto de laatste jaren behoorlijk ver
anderd. 'De zorg is dynamisch. Je
moet tegenwoordig heel flexibel zijn
en mee gaan met de veranderingen.
Er heeft enigszins een verschuiving
plaatsgevonden. Wij moeten ons
steeds meer bezighouden met de
begeleiding van patiënt en familie.
Iemand die nooit meer kan praten of
niet meer goed kan praten, moet je
leren om dat te accepteren. Boven
dien is het vaak moeilijk om te
begrijpen wat de gevolgen zijn van
een beroerte. Verlamming zie je en
afasie zie je niet, maar het verandert
veel. De patiënt heeft problemen
om zijn aandacht erbij te houden en
de concentratie is weg. Vaak ont
staan ook persoonsveranderingen.
Voor de omgeving is dat lastig. Er
is veel onbegrip. Hij kan wel schel
den, maar niet mijn naam zeggen,
hoor ik wel eens. Dat is hard. Je
probeert ook de familie te helpen
bij de acceptatie.' Daarnaast wordt
de logopedist steeds vaker gezien
als vertrouwenspersoon. 'Mensen
leggen een hoop bij mij neer. Ze
hebben het gevoel dat er eindelijk
iemand naar ze luistert en vertellen
mij van alles over de verpleging of
de partner. Dan moet ik bepalen
of er met die informatie iets moet
gebeuren.' De gemiddelde behan-
delperiode is ongeveer een half jaar.
'Zolang er herstel is, is er reden om
door te gaan.' Doorgaans duurt een
behandeling een half uur per keer.
In de meeste gevallen is de logope
dist niet discipline die zich over de
patiënt ontfermd. 'Meestal is er een
behandelend team met soms wel
tien mensen, waaronder bijvoor
beeld een fysiotherapeut, diëtist en
neuroloog. Onderling is er nauw
contact zodat de behandelingen zo
goed mogelijk op elkaar kunnen
worden afgestemd.'
Kinderen
De patiënten die De Porto in haar
praktijk aan de Molenstraat ont
vangt, zijn van een heel ander kali
ber. Veel kinderen maar ook volwas
senen, die stemklachten hebben of
stemgerelateerde klachten. 'Zoals
het gevoel dat je altijd een kikker
in je keel hebt. Meestal komt dat
door verkeer stemgebruik en is dat
goed te verhelpen.' In groep 2 van
de basisschool worden alle kleuters
gescreend door een logopedist van
de onderwijsbegeleidingsdienst. Bij
problemen of twijfel worden kinde
ren doorgestuurd naar De Porto of
Mariët Roeper met wie zij samen de
Texelse praktijk runt. 'Dan testen we
de taal en verstaanbaarheid. Com
municeren is heel belangrijk. Ook
voor een kind. Als een kind zich niet
goed kan uiten, kunnen gedrags
problemen ontstaan, die gepaard
gaan met negatief gedrag. Boven
dien voelen kinderen zich onzeker
als ze niet goed kunnen praten en
kan dat ten koste gaan van de soci
ale contacten.' Niet met alle kinde
ren die (nog) niet praten, is wat aan
de hand. 'We testen ook het taal
begrip. Een kind dat weinig praat,
maar genoeg begrijpt, is prima in
orde. De één praat nu eenmaal snel
ler dan de ander. Als er wel sprake
is van een begripsachterstand, dan
wordt ouders geadviseerd om bij
voorbeeld vaker of anders voor te
lezen of het spreektempo aan te
passen. Bij twijfel over gehoorpro
blemen volgt doorverwijzing naar
het audiologisch centrum. Landelijk
heeft zo'n 5 tot 10 procent van
de schoolgaande kinderen last van
taal- of spraakproblemen. De Porto
schat dat dat percentage ook voor
Texel van toepassing is.
Dat er op haar vakgebied inmid
dels veel is veranderd, blijkt ook uit
de wachtlijst waarmee de Texelse
praktijk te kampen heeft. Momen
teel bedraagt die zo'n acht tot tien
weken. 'We hebben echt keuzes
moeten maken. Kinderen die slis
sen of open mondgedrag vertonen,
hebben op dit moment geen priori
teit.' Hoewel zij haar werk nog graag
doet, denkt de Texelse wel na over
een mogelijke carrièreswitch. 'Ik ben
nu nog op een leeftijd dat je nog wat
anders kunt gaan doen. Een andere
studie oppakken bijvoorbeeld. Ik zie
me dit werk niet tot m'n pensioen
doen. Af en toe krijg ik zo'n visioen:
dan zie ik een grijze dame voor me,
permanentje en brilletje op. Een
echte spraakmadam. Daar moet ik
niet aan denken.'
Tekst en foto
Louise van der Sluis
Jacqueline de Porto: 'Luisteren is een heel belangrijk aspect in mijn vak.
Paarse krokodil mascotte 'Minder Regels'
Voor veel Texelaars is het vaak niet
duidelijk wat de regels zijn en hoe
de procedure verloopt als zij bij-
dering van de commissie Minder
Regels overhandigd door de afde
lingsvoorzitter van het CDA, Carla
Schrama, aan de voorzitter van de
commissie, Marian Merkelbach. Dit
met de belofte dat het boekje bij
de volgende commissievergadering
gereed zal zijn en voorzien van con-
voorbeeld een vergunning aanvra
gen, ook niet als zij al mjdden in die
procedure zitten. Dit is de eerste
conclusie die CDA Texel trekt uit
een serie interviews met inwoners.
Ook blijkt onduidelijkheid te bestaan clusies en aanbevelingen,
over de verkoop van openbaar
groen, lichte bouwvergunningen,
detailhandel in het buitengebied,
vergunningen voor kleinschalige
evenementen, bepaling van de weg-
breedte, identificatieplicht, gemeen
telijke makelaardij en beperkingen
in bestemmingsplannen. De inter
views worden gebundeld in een
zwartboekje. De kladversie werd
afgelopen dinsdag op de verga-
Gelijk met de overhandiging van het
boekje werd een paarse krokodil
als mascotte aan de commissie
aangeboden. De paarse krokodil is
bekend van de STER en staat natio
naal symbool voor de bureaucratie.
Het CDA gebruikt de krokodil in de
verkiezingscampagne als illustratie
bij het speerpunt Minder regels.
If oio Harry de Graal)
Het nieuwe bestemmingsplan
Buitengebied moet minder gede
tailleerd, duidelijker, uniformer,
eenvoudiger en flexibeler. De
nieuwe aanpak moet er toe lei
den dat burgers niet met verras
singen worden geconfronteerd,
procedures soepeler verlopen, de
hoeveelheden bezwaarschriften
en artikel 19-procedures afnemen
en dat de voorschriften goed kun
nen worden gehandhaafd. Aldus
de uitkomst van een bijeenkomst
dinsdag van de werkgroep Min
der Regels.
'Durf te schrappen', was de bood
schap van Mimi Eelman, het nieuwe
afdelingshoofd Ruimte. Dinsdag
richtte Eelman zich niet tot haar
collega's op het raadhuis, maar tot
de leden van de werkgroep onder
voorzitterschap van Marian Merkel
bach. 'Voor elk nieuwe beleidsmaat
regel, twee regels eraf', adviseerde
Eelman, die zelf de eerste was om
aan te geven dat hier voor haar
afdeling 'een flinke uitdaging' ligt.
De meeste irritatie wordt volgens
haar veroorzaakt door regels die van
hogerhand zijn vastgesteld, slechts
vier procent komt voort uit voor
schriften op gemeentelijk niveau. En
daar ligt het grote probleem: een
gemeente die voor de voet weg
regels schrapt, loopt al snel vast op
hogere wetgeving, die bepaalt dat
procedures moeten worden gevolgd.
Voorbeeld is de sloopvergunning, die
velen graag zien verdwijnen maar
die is vastgelegd in de Woning
wet. Een soortgelijk verhaal gaat op
voor een schoon grondverklaring.
En enkele jaren geleden deed de
raad haar best om de kapvergun-
ning om zeep te helpen, maar ook
dat is nog met gelukt, al lijkt hier wel
schot in te zitten. Advies van Eelman
aan de werkgroep, waarin naaste
enkele 'ervaringsdeskundigen' voor
al politici van CDA, Texels Belang
en GroenLinks zitten, was om als
gemeente niet vooruit te willen lopen
op het landelijk beleid, maar samen
met de Nederlandse Vereniging van
Gemeenten druk uit te oefenen op
de overheid om regels van hoger
hand die als overbodig en hinderlijk
worden ervaren, te schrappen.
Boekei
Een gemeente die ai wat verder
is met het afschaffen van regels
is Boekei, die bijvoorbeeld lichte
bouwvergunningen niet meer toetst,
maar een convenant met de archi
tecten heeft afgesloten. De bur
gemeester van deze plaats komt
binnenkort naar Texel om over de
ervaringen te vertellen. Vraag is
hoever je als gemeente kunt gaan
bij het afschaffen van regelgeving
en het toezicht daarop. Een paar
jaar geleden tikte de inspectie van
VROM de gemeente op de vingers,
omdat deze vond dat Texel het niet
zo nauw nam met de regels. Een
gemeente die te ver doorschiet,
zoals Zuid-Beveiand, riskeert dat
hij onder toezicht van VROM komt
te staan. De inspectie van VROM is
uitgenodigd om toe te lichten wat
wel en wat echt niet kan.
Texel heeft volgens Eelman al een
aantal stappen in de goede richting
heeft gemaakt. De instelling van de
werkgroep Minder Regels is er één
van. Hoopgevend is ook dat er een
aanspreekpunt komt voor actualisa
tie van het bestemmingsplan Buiten
gebied, waarbij de recreatieparken
speciale aandacht krijgen. Er komt
een inventarisatie, waarbij eigena
ren, omwonenden en gebruikers
naar hun mening wordt gevraagd.
De problematiek rond erfgrenzen,
dakhellingen en hossies wordt
tegen het licht gehouden, proce
dures moeten simpeler. Overigens
lijkt het Texelse publiek nog niet
erg betrokken bij de de-regulering.
Op de website minderregels@texel.
nl kwamen tot dusver maar enkele
reacties binnen. Meer is te verwach
ten van het zogeheten Deskundigen
Overleg, waarbij architecten, aan
nemers en ambtenaren om de tafel
gaan om te praten om het 'woud
van regels' in de bestemmingsplan
nen te beperken, de doorlooptijd
van bouwvergunningen te verkorten
en de Bouwverordening controleren
op onbillijkheden.
Parapluregeling
De instelling van het Bouwberaad,
waarbij verschillende ambtelijke
disciplines zich gelijktijdig over een
bouwaanvraag buigen, heeft er voor
gezorgd dat aanvragen sneller kun
nen worden afgehandeld. Mimi Eel
man meldde dat op het raadhuis nu
telefoontjes binnenkomen van Texe
laars die aangenaam verrast zijn
door de snelheid. Overigens is het
nog niet gelukt iedereen tevreden te
stellen. Ook die mensen bellen. Een
soortgelijke groep gaat zich over de
principeverzoeken buigen.
Ook worden voorbereidingen getrof
fen voor een zogeheten paraplure
geling, die geldt voor alle bestem
mingsplannen en ervoor moet
zorgen dat de regelgeving daarin
vermindert. Regels moeten worden
verruimd, beperkingen die zijn opge
legd moeten worden afgeschaft.
Maria van der Spek (WD) noemt
het voorbeeld van een bijkeuken
die na sloop niet mag herbouwd of
een te slopen huis dat bij herbouw
op te korte afstand van de erfgrens
blijkt te staan, zodat het niet meer
past. 'Oude rechten moeten worden
gehandhaafd.'
Raad uw raad... en win een vakantie
Question Plaza wordt gehouden,
direct na het bekend worden van
de uitslag. De inzendingen moeten
uiterlijk maandag 6 maart in ons
bezit zijn.
U vult dus het aantal zetels in dat
de deelnemende partijen volgens
u zullen behalen. Ter vergelijking
hebben wij de zetelverdeling van
de vorige verkiezingen (in maart
2002) erbij afgedrukt. Let op dat
het totaal aantal zetels vijftien
moet zijn. In de laatste kolom vult
u in hoeveel procent van de tiendui
zend kiesgerechtigden gaat stem
men. Zorg ervoor dat u dit getal
met twee cijfers achter de komma
invult. Bij gelijkluidende voorspel
lingen is degene die het uiteinde
lijke opkomstpercentage het dichtst
benadert, winnaar.
Raad hoe de gemeenteraad na de
verkiezingen van 7 maart is samen
gesteld en win een vakantie in een
luxe stacaravan op vakantiepark
Het Kuierpad in Wezuperbrug. Mee
doen is simpel: raad hoeveel zetels
de verschillende partijen bij de aan
staande verkiezingen behalen en
geef deze aantallen door aan de
redactie van de Texelse Courant,
Warmoesstraat 45, 1791 CN Den
Burg. Dat kan met gebruikmaking
van bijgaand formulier, maar ook
gewoon op een bnefkaart of per
e-mail (redactie@texelsecourant.nl).
Winnaar is degene die het dichtst
bij de werkelijke uitslag zit. leder
een van achttien jaar en ouder kan
meedoen, de prijswinnaar wordt
bekend gemaakt tijdens de verkie
zingsavond die dinsdag 7 maart in
Winteranimal
Eilandschutters
Bijna honderd schutters van ver
enigingen uit het hele land deden
zaterdag in de Dennen mee aan de
'winteranimal' van handboogschiet
vereniging De Eilandschutters. Zij
schoten op verschillende doelen
die - met dank aan Staatsbosbe
heer - langs een vastgestelde route
stonden opgesteld. Meer dan eén
schutter had zich in authentieke
kledij gestoken, wat een kleurrijk
gezicht opleverde. Mede door het
fraaie weer werd het een gezellige
Wedstrijd met veel competitie. Tus
sen het startsein (om 10.50 uur) en
het laatste schot (om 15.00 uur) lag
meer dan zes uur. Na afloop toon
den de deelnemers zich tevreden
over de locatie en de route.
Uitslagen:
BB/J: I.Martljn Visser (Coenschutters), 395:
2.Rob Slagter (Coenschutters), 385, 3.Eric
van Wieren (Coenschutters), 382; 4 Lars Veld
huis, 351; 5,Judith Feskens (Zeemacht), 344.
BB/D:1.Emmy van Wieren (Coenschutters),
399; 2 Adnenne Folgerts (Coenschutters),
387; 3.Helma Huisman (Coenschutters), 353;
4 Jennie de Wit (Coenschutters), 326, 5.Syl-
via Loonstra (Zeemacht), 263. B8/H:1.Pie-
ter Koomen (Coenschutters), 474; 2.J.J. de
Bruin (Coenschutters). 463; 3.Michael Rlson
(Zeemacht), 415; 4 Ed Markus (Zeemacht),
400, ö.Andries Zonderland (Zeemacht), 397.
C/H: 1 ,WI|nand van Rozenstraten (Concordia
Amsterdam), 623, 2.Hans Witteveen (Con
cordia Amsterdam). 599; 3.Jelger Fokkin-
ga (Coenschutters), 475 C/J: Johan van
Wieren (Coenschutters) 374. LB/D: LLinda
Doornbos (NWTH), 454. 2.Tiny Laperre (Zee
macht). 371; 3Astrid Feskens (Zeemacht),
326; 4.Evaline van Weerlee, 320, 5 Tryntsje
van Duuren (Lemmer). 273; Carla Vermeend
(NWTH), 177. LB/H: 1.Michel Zwart NWTH
490; 2.lzzat Darwish NWTH 471; 3. Jan Prins,
469; 4.Kees Borsboom NWTH 453, 5.Simon
Verhoef Saense Handboog Skutters 443. LB/
J: I.Lex Feskens (Zeemacht), 400, 2.Nils
Veldhuis, 315; 3.Sterre Veldhuis, 253, 4 Linda
Verhoef (Saense Handboog Skutters), 170. R/
D 1.Nellie Kint (Saense Handboog Skutters).
541, 2 Henrike Andresen. 263. R/H. 1.Wil
lem Beuken (HSV), 618, 2.Kees Zi|m, 557,
3.Randy Mieremet (Brederode), 550; 4.Edo
Rutten. 541; 5.Jan van Rijn (Zeemacht), 541
R/J: I.Mark Wiering, 570, 2.Maikel Smit, 464,
3.Ester van Gils, 403; 4,Patrick Smit, 376;
5. Berry van der Geijn (Zeemacht), 353
Metsel een dorp
De supermarkten van Super de
Boer in Den Burg en De Koog doen
mee aan de actie Metsel een dorp.
Tot en met 30 april verkopen beide
supermarkten bouwdozen met ech
te steentjes en cement, waarvan de
opbrengst ten goede komt aan het
bouwen van een echt dorp in het
door burgeroorlog getroffen Guinee
Bissau. De bouwdozen zijn er in
twee maten, een kleine van €4,99
en een grote van €7,99. De actie
wordt mede mogelijk gemaakt door
samenwerking met Postkantoren
Nederland, DA, BelCompany en de
ANWB
Texels
Belang
CDA
WD
PvdA
Groen
Links
D66
Bezem
Opkomst
Uitslag
2002
4
3
3
2
2
1
0
71,10
Prognose
2006
Naam
Adres
Postcode/Plaats
Telefoon
Leeftijd:
