Bijna tachtig jaar en elke dag op de ploeg
Nog steeds betrokken
De Dennen in 1967 ontsloten voor recreatie r
I LXLLSh COURANT
Archief stuk
VRIJDAG 24 MAART 2006
Elke morgen om acht uur bestijgt Jan Roeper van Akenbuurt
de trekker, rijdt naar het land en begint te ploegen. Vele bun
ders verder, om zes uur 's middags, zit de dag er op. Op zich
niets bijzonders, ware het niet dat deze Texelaar naar de tach
tig loopt. 'Maar dat doe jij ook', grijnst de 79-jarige chauffeur
naar de 35 jaar jongere verslaggever. De landbouwveteraan is
gezegend met een bijzonder gevoel voor humor. Net als zoon
Dirk: 'Ga je straks ook nog met de vijf schaar ploegen?'
In een tijd waar menigeen op z'n
55ste begint te denken aan stop
pen met werken, weet Jan Roeper
van geen ophouden. Dirk: 'Zeg nou
gewoon dat je het mooi werk vindt.'
Jan: 'Laat ik het zo zeggen: ik heb er
geen hekel aan. Als je zoals ik ouder
wordt, dan kun je dit werk lang
doen, want ik kan het zittend af. Ik
heb altijd in dit vak gezeten en nu
ben ik er nog elke dag bij betrokken.
Ik heb geen behoefte om te kaarten
ofte biljarten. Ik voel me nog steeds
betrokken bij het boerenbedrijf.'
Ploegen doet Jan Roeper al vanaf
zijn dertiende. 'Op Akenbuurt, de
boerderij waar ik ben geboren, had
mijn vader (Dirk Roeper, red.) scha
pen, koeien., varkens, wat hoen
ders en een bunder of zeven, acht
bouwland. Dat moest elk voorjaar
geploegd. Op een dag, ik was der
tien, stuurde mijn vader me naar
het land. De knecht had een begin
gemaakt met ploegen en ik moest
me maar zien te redden. Ik begon
met een tweespan, later met een
driespan. Daarachter een één-
schaarploeg.'
Toen in de naoorlogse jaren de
trekker opgang begon te maken,
duurde het niet lang dat Roeper zijn
vader zover had om mee te gaan in
de vaart der volkeren. 'Met paarden
moest je een heel beste dag maken
om een halve bunder te ploegen.
Met een trekker kon je in dezelfde
tijd een hectare.' De eerste trekker
op Akenbuurt was een McCormick
DED, drie cilinder. Twintig PK. "We
kregen toen commentaar van een
boer die zei: Hoe kun je nou zo'n
zwaar kreng kopen? Wij hebben er
eentje van 17 PK en daar doen we
ook alles mee. Die trekker waar ik nu
mee ploeg is 125 PK. Toen we die
aanschaften vroeg niemand waar
om zo'n zware trekker. De tijden zijn
wel veranderd. Als ik het vergelijk
met vroeger, dan heb ik mets met
de huidige administratie en regelge
ving, maar de werkomstandigheden
zijn er een stuk op verbeterd.'
Afblijven!
De herinneringen gaat terug naar
de eerste trekker. 'Daar hing een
éénschaarploeg achter. Die moest
op een keer gesteld worden. Net
op dat moment kwam er een boer
langs, die zei dat zijn knecht dat
geweldig kon. Hij begon er aan te
schroeven, maar dat duurde tame
lijk lang. Op laatst zei die boer: We
hebben geen tied meer, we gaan
te melken. Met als resultaat dat
er niets meer goed stond aan die
ploeg. Hij liep helemaal niet meer.
Toen mijn vader terugkwam zei hij:
Als je dat nou ooit weer hebt, dan
zeg je tegen ze dat ze met hun
vingers van die ploeg afblijven! Een
boodschap die Roeper goed in zijn
oren knoopte, want sindsdien stelt
hij de ploeg zelf. Met een knipoog:
'Ik heb stiekem nog wel eens aan
een ander gevraagd hoe het moest,
want een mens kan niet alles weten.
Of ik het goed geleerd heb, weet
ik nog steeds niet, maar mocht
dat niet zo zijn, dan zal het nu
ook wel niet meer komen.' Zonder
overdrijven kan worden gesteld dat
Roeper het vak in de 67 jaar dat hij
ploegt goed onder de knie heeft
gekregen. De ëénschaar van toen
is inmiddels een vierschaar gewor
den met een werkbreedte van 1
meter. Het gevaarte snijdt door de
aarde als een mes door de boter.
De kruimige aarde glijdt langs de
glimmende ijzers, de veur is zó recht
dat de spreekwoordelijke liniaal er
naast kan worden gehouden. Van
uit de comfortabele cabine van de
vierwielaangedreven trekker heeft
Roeper een riant uitzicht op het
werk. Achter hem doet een grote
zwerm meeuwen zich tegoed aan
het bodemieven dat met de verse
grond aan de oppervlakte komt.
Een andere kijk op het beeld van de
boer als voedselverschaffer.
Vijfschaar?
'Ga je binnenkort ook nog met een
vijfschaar ploegen?, informeert Dirk
Roeper quasi serieus.
Jan: 'Kijk jij maar uit met die mooie
praatjes van je.' Kijkend naar de
verslaggever, die hij opdraagt zijn
pen neer te leggen: 'Hij heeft me
beloofd dat ik als ik tot mijn tach
tigste ploeg, een nieuwe trekker
mag uitzoeken, of hij nou rood is
of groen. Stel je voor dat ik het
En de boer, hij ploegde voort. Jan Roeper van Akenbuurt, die hier naar de horizon tuurt, geeft een bijzondere betekenis aan deze uitdrukking. Hier bestuurt hij de trekker vc
vierschaarpioeg, terwijl achter hem een koppel meeuwen zich tegoed doet aan het bovengeploegde bodemleven.
deed. Je zou schrikken van het
prijskaartje.' Gezien het werk dat
Roeper senior verzet, zou de bank
er volgens junior begrip voor moe
ten hebben. Dirk: 'Vader ploegt elk
jaar wel zo'n 75 hectare.' Jan: 'Je
bent wel opschepperig vandaag.'
Dirk: 'Tel maar na. Tussen de vijf
tien en twintig bunder aardappels,
dertig bunder graan, tien bunder
bieten en dan nog wat maïs. Er zijn
zelfs bunders die vader twee keer
per jaar ploegt.' Gevraagd waarom
hij niet zoals veel leeftijdgenoten al
lang met pensioen is gegaan, kijkt
hij de verslaggever ongelovig aan.
'Dit is hobby, al moet ik af en toe wel
van voorbijgangers aanhoren: 'f is
nog nodig zeker? Kijk, ik moet niets,
maar er wordt wel op mij gerekend.'
Dat is op Akenbuurt overigens
wederzijds, want Dirk wijst er fijntjes
op dat hij er onlangs nog door zijn
vader aan is herinnerd de trekker
en de ploeg tijdig in gereedheid te
brengen, want met het voorjaar in
zicht moet er wel worden geploegd.
Overigens blijft het met bij ploegen
alleen. Jan Roeper bestuurt ook de
zaai- en plantmachme en reed van
de herfst ook nog op de aardap
pelrooier. Zes dagen 'werken' in
de week is geen uitzondering. Jan:
'Niet altijd tot zes uur, want als ik
om vijf uur klaar ben met een stuk,
dan begin ik natuurlijk niet aan een
nieuw perceel. En je hebt af en toa
van die verplichte vrije dagen. Dz
moet ik op de jarigheid.' Dirk: 'Kleii
kinderen en dergelijke. Die stel
hij voor geen goud over. Het leul egn
is dat vader hier op zaterdag van me(
samen met zijn kleinzoon bezig i. Qok
Of we doen wat met z'n drieën. Drsj gr n
generaties, die sfeer eromheen,
is heel apart.' zg
Tekst en foto Gerard Timmerro
VERVOLG VAN PAGINA 1
Sluftervallei
Bij twintig luxe vierpersoonshuizen
werd een windscherm geplaatst. De
recreatiewoningen zijn voorzien van
nieuwe boxspringbedden, waardoor
nu alle 251 bungalows gelijksoortige
bedden hebben.
Hoewel de meeste recreatiewonin
gen op het park van halverwege de
jaren negentig dateren, is het volgens
Westdorp zaak ze op orde te hou
den. 'Normaal worden bungalows
bij Landal om de zes tot zeven jaar
aan de buitenzijde geschilderd, maar
omdat je hier aan zee zit, gebeurt dat
om de vijf jaar. Landal Sluftervallei
investeerde enkele honderdduizend
moeten voldoen. 'We hebben hier
een eigen concept bedacht met een
eigen sfeer.' Het restaurant is aan
gekleed met hout dat eruit ziet als
juthout, er staat kunstriet en een
deel van de bar is opgetrokken uit
een voormalige zeecontainer. 'Die
hebben we een keer gekocht en
daarna door Tatenhove in delen hier
naartoe laten brengen en weer opge
bouwd.' De Sluftervallei wil met het
vernieuwde restaurant onder meer
de Texelaars meer aanspreken. De
Kajuit is elke dag geopend. De werk
zaamheden aan het park werden
uitgevoerd door onder andere instal
latiebedrijf IBS, afdichtingsbedrijf
Assink, stratenmaker Martijn Smit,
tegelzetter Piet Kooger en aannemer
Nico de Graaf. Westdorp: 'Goede-
finr»
Om te onthouden
Parkmanager Wim Westdorp in gesprek met Hannah Knippenberg in het vernieuwde
restaurant van het Landal vakantiepark bij De Cocksdorp.
euro's in de verbouwingen. West
dorp: 'We hebben ervoor gekozen
alles meteen in het begin van het jaar
te doen, omdat we dan nog niet veel
gasten op het park hebben. We heb
ben ook veel werkzaamheden in de
midweken uitgevoerd, zodat we de
bungalows in het weekend konden
verhuren.' Het park heeft plannen
om in 2007 een deel van de vierper-
soonsbungalows in tweepersoons-
verblijven te veranderen. 'We denken
eraan van de tweede slaapkamer
een sauna te maken. We hebben wel
een sauna bij het zwembad, maar
er is ook behoefte aan sauna's in de
bungalows.'
Interieur
Het zwembad en het restaurant wer
den eveneens onderhanden geno
men. In het zwembad werd een
duin- en zeelandschap geschilderd
op de voorheen witte muren. Het
restaurant kreeg een maritieme uit
straling en werd omgedoopt in café
brasserie De Kajuit. 'We hebben het
aantal scheepsmodellen uitgebreid
en diverse spullen van schipbreuk
en juttersmuseum Flora in bruik
leen gekregen.' De Sluftervallei kreeg
toestemming van Landal af te wij
ken van de gebruikelijke concepten
waar restaurants op andere parken
ren worden bij Landal vaak centraal
ingekocht, maar daarnaast proberen
we hier toch zoveel mogelijk lokale
bedrijven in te zetten.' Het boe
kingsseizoen van het vakantiepark
is volgens Westdorp goed van start
gegaan. Het aantal boekingen in de
maand januari lag tien procent hoger
dan in dezelfde maand in 2005.
Volgens Westdorp is het merkbaar
dat Nederlanders vaker rechtstreeks
bij een park een verblijf boeken dan
via een reisbureau. 'We merken ook
dat veel mensen dit voorjaar door de
vogelgriep liever voor een vakantie
in eigen land kiezen dan voor Turkije.
Het is misschien nog vroeg, maar wij
zijn optimistisch voor 2006.'
Voorlichting over
schildklier
In het Gemini ziekenhuis in Den
Helder wordt donderdag 13 april
vanaf 19.30 uur een voorlichtings
bijeenkomst gehouden over (aan
doeningen van) de schildklier. Spre
ker is internist (endocrinoloog) dr.
R.J. Timmerman. Aanmelden kan
bij het servicebureau van het zie
kenhuis, tel. 0223-696346, e-mail
psb@geminiziekenhuis.nl.
Plannen van Staatsbosbeheer om
het gemotoriseerd verkeer in de
Dennen terug te dringen, worden
al jaren met argusogen gevolgd.
Laat die lui van de Staat van ons
bos afblijven, klinkt steevast de
kritiek van tegenstanders onder
de Texelse bevolking. Hoe anders
was dat veertig jaar geleden, toen
onder leiding van bosbouwkun
dig hoofdambtenaar M. Mantje
maatregelen werden genomen de
Dennen te ontsluiten voor recre
atie. Onder de kop 'Auto's kunnen
rustgebieden dicht naderen' ging
de Texelse Courant van vrijdag 27
januari 1967 op de plannen in.
Het bosgebied rustig houden en
toch mogelijkheden bieden voor
gemotoriseerd verkeer. Staatsbos
beheer zag zich in de jaren zestig
voor een moeilijke taak gesteld,
maar maakte daar serieus werk
van. 'Enkele jaren geleden kondigde
Staatsbosbeheer aan dat zij haar
bezittingen meer in dienst zou gaan
stellen van de recreatie. Het is niet
bij woorden gebleven, want in de
afgelopen jaren is er in de bos
sen heel wat veranderd', noteerde
de verslaggever, die samen met
medewerkers van Staatsbosbeheer
M. Mantje en D. van der Vliet een
wandeling maakte 'door het ook in
deze tijd van het jaar prachtige bos'
en ontdekte dat het ontsluitingsplan
al voor een belangrijk deel was
voltooid.
In het bos werden enkele voor
gemotoriseerd verkeer bestemde
wegen aangelegd, de kleine paadjes
en weggetjes werden het domein
van de voetganger. 'Het plan is zo
ontworpen dat de automobilist het
terrein waar hij zich wil verpozen zo
dicht mogelijk kan benaderen en zijn
wagen kwijt kan op een der geplan-
de parkeerplaatsen en parkeerstro-
ken. Daarna hoeft hij slechts een
zeer korte afstand te lopen om een
der vele aantrekkelijke plekjes als
"Turfveld", "Paradijs", "Belzenbos",
"Het Geheim" en het "Landje van
Jan Boon" te bereiken.
Was een paar jaar eerder al de
Okusweg verhard, een project dat
werd gefinancierd door Staatsbos
beheer en de gemeente, in 1966
kwam de Nattevlaksweg gereed en
in de toekomst zou 'deze toeristi
sche verkeersader' moeten aanslui
ten op de eveneens te verharden
Randweg, die uitkwam op - wat
toen nog heette - de Ruijsweg naar
De Koog. 'De Dennenbossen zul
len aldus omringd zijn door twee
wegen, waarop alle verkeer mogelijk
is en waarop zo mogelijk zelfs een
richtingsverkeer kan worden inge
steld.' De verbinding tussen deze
oostelijk en westelijk van de Den
nen lopende wegen moest worden
gevormd door het Westerslag en de
Ploegelanderweg, 'welke laatste nu
nog in zeer slechte toestand ver
keert, maar over enkele jaren van
een mooi dek zal zijn voorzien.'
Om temidden van deze routes toch
stiltegebieden te kunnen handhaven
'waar men zich zonder levensgevaar
kan vermaken', werd gemotoriseerd
verkeer op de zandpaden geweerd.
Dat gebeurde met afsluitbomen.
Om in geval van nood brandweer-
en ziekenauto's niet te belemmeren,
werden deze niet voorzien van een
slot. Mantje zei te hopen dat het
publiek daar geen misbruik van zou
maken. 'Vorig jaar waren de afsluit
bomen er nog niet en toen waren
het vooral bromfietsers die het de
talrijke wandelaars in het bos lastig
maakten.'
Het voor het toerisme 'geschikte
en meest aantrekkelijke' gebied in
de Dennen was volgens Staats
bosbeheer het Nattevlak, het bos-
gedeelte ten oosten van het Wes
terslag. Vlakbij de Jan Klaasennol
stond een 'consumptietent', anno
2006 beter bekend als de snackbar
bij het Turfveld. 'Daar wordt op het
ogenblik de laatste hand gelegd
aan een vrij groot parkeerterrein van
asfaltbeton. Verder worden in deze
omgeving vier parkeerstroken aan
gelegd waarop ongeveer 65 auto's
kunnen worden neergezet.'
Ook andere maatregelen moes
ten het bos aantrekkelijker maken
voor recreanten. Zo werden vele
tientallen banken, tafels en vuil
nisbakken geplaatst en werd de
bebording uitgebreid en aangepast.
'Staatsbosbeheer weet dat grote
borden met reeksen verbodsbepa
lingen geen prettige indruk maken.
Daarom wordt slechts aangegeven,
dat bromfietsers alleen van ver
harde wegen en ruiterpaden gebruik
mogen maken. Zelfs het klassie
ke "Verboden te roken" ziet men
nergens meer, wat niet betekent
dat in de Dennen nu het roken
is toegestaan. Mantje: "De men
sen beseffen heus zelf wel dat ze
in dat kostelijke bos niet mogen
roken. We willen een beroep doen
op hun zelfdiscipline."' De verslag
gever tekende daarbij aan dat 'bij
zonder streng' op de naleving van
de regels zou worden toegezien en
dat het verstoren van de rust of het
in gevaar brengen van het bos niet
zou worden getolereerd, 'hetgeen in
het belang is van de gasten, die zich
hier ontspannen.'
De voorzieningen misten hun uit
werking niet volgens de verslag
gever, die had geconstateerd dat
het publiek het bos was begonnen
te ontdekken. 'Vooral bij ongunstig
strandweer bleek dat het temid
den van de geurende beschutting
gevende dennen heerlijk was, vooral
voor gezinnen en groepen kinderen,
die zich hier veilig kunnen uitle
ven. Temidden van de betrekkelijk
jonge bomen van het Turfveld en
omgeving is het nergens verboden
gebied. Men kan gaan en staan
waar men wil. Kinderen mogen met
hout en takken slepen, hutten bou
wen, met zand spelen, enz. Wat
niet kan of niet mag is zó vanzelf
sprekend dat men daarop niet eens
wil wijzen. Niemand zal het in zijn
hoofd halen om b.v. een vuurtje te
gaan stoken.'
Prikkeldraad was 'een zeldzaam
artikel' en werd alleen gebruikt om
de hoge zandrichel op de grens
van bos en duin tegen vernieling
te beschermen. 'Het betekent dus
geen afsluiting van het er achter
liggende gebied, want ook dat kan
vrij worden betreden, zij het via een
omweg.'
Ondanks de publieksvriendelijke
plannen was er ook kritiek. 'De heer
Mantje betreurt het dat maatregelen
als deze veelal worden misverstaan.
De laatste tijd veronderstelt menig
een dat het de bedoeling van de
staat was alle autoverkeer onmoge
lijk te maken, door zoveel mogelijk
wegen af te sluiten. Het tegen
deel is het geval, zoals blijkt uit de
omschreven voorzieningen.'
Spreekuur Buureton
Op werkdagen van 9.00-10.00 uur»
14.00-16.00 uur. Praten over allej
vragen en problemen m.b.t. oudr
worden.
Tandartsen/gebitshulp
Tandheelkundig Centrum, Witte KruS
laan 19, Den Burg. Behandeling uitsb
tend volgens telefonische afspraak.:
voorkeur tussen 9.00 en 10.00 ui
Tandartsen: R. Vazana, tel. 31308
C. van Karsen en K. Hendriks, t
314669, W. Meuleman, tel. 31472
J. de Winter, tel. 312270, F. ZethS
Wilhelminalaan 66, tel. 322008. Tail
protheticus: J. van Kralingen. Son-
meltjesweg 3, De Waal, tel. 31206
Afspraak na telefonisch overleg.
Telefooncirkel
Voor mensen met weinig contact
ouderen, chronische zieken of gehi
dicapten die alleen wonen en ge
dagelijks contact hebben. Telefa
biedt stukje veiligheid en sociaal ca
tact. Aan het begin en eind van a aand
cirkel staat een vrijwilliger. Telefc
Humanitas 0226-383394
Terminale zorg
Vrijwillige palliatieve terminale zot
Voor mensen met HIV of AIDS Vjj en g
aanmelding, informatie of voorlic^
Humanitas Den Helder, Binnenl
76-77, tel. 0223-617422. Verpli
huis Texel (tel. 363200) beschikt
ruimte voor palliatieve terminale zod
TESO bootdienst famjj
Informatie over wachttijden tijdsj <jom(
vakantiedrukte: tel. 369690. Ge.' oucje
geko
juni c
nieu\
de 0
enigi
den voorwerpen: tel. 369660.
matie over vertrektijden en tarievs
tel. 369691 of 369692, info@teso
of www.teso.nl Hoofdkantoor
369600 (telefonisch 24 uur per i
bereikbaar). Openbaar vervoer rei-
formatie: 0900-9292 (50 ct./min)
VERVOLG VAN PAGINA 1
Tuinwallen
Dat kan Texel natuurlijk niet zelf
opbrengen, maar die tuinwallen zijn
uit oogpunt van cultureel erfgoed
en nu ook voor het toerisme van
algemeen belang. Met al die mooie
plekjes, zoals Texel, verdient Neder
land jaarlijks acht miljard aan toe
name. En we investeren per jaar
nog geen 350 miljoen in landschap.
Het verdient zich dubbel en dwars
terug. Het bedrag dat we vragen,
is bestemd voor behoud van de
bestaande tuinwallen, niet eens voor
nieuwe. Momenteel is er jaarlijks
€120.000,- beschikbaar, dit bedrag
moet worden verdrievoudigd.' Deze
berekening is in overleg met De
Lieuw tot stand gekomen. Drijver:
'We hebben daarbij niet alleen de
Hogeberg in het vizier, het hele oude
land moet er van kunnen profiteren.'
Dirkmaat: 'Je moet bedenken dat
boeren die nu tuinwallen hebben,
dit uit vrije wil doen. Ze verdienen er
niets aan, nee het kost hen eerder
geld. Onze actie is nadrukkelijk ook
bedoeld om alle papieren hinder
nissen weg te nemen. Zo maakt
Europese regelgeving het nu bij
voorbeeld onmogelijk bijdragen van
verschillende overheden te stape
len, omdat het als inkomenssteun
aan de boeren wordt gezien. Dat is
te gek voor woorden. Deze misstand
kaarten we in EU-verband aan. Want
het is geen steun aan het boerenbe
drijf, maar voor het in stand houden
van landschapselementen. Verder
vinden wij dat een vergoeding voor
het beheer van tuinwallen niet alleen
kostendekkend moet zijn, de boe
ren moeten er ook wat aan kun
nen verdienen. Want die tuinwallen Jaap Dirkmaat
zijn geen verplichting. Het moet
aantrekkelijk worden gemaakt. En
bovendien vinden we dat ze scha
deloos moeten worden gesteld voor
de bureaucratie waar ze jarenlang
de Stichting Nederlands Cultuurlandschap geeft voor de microfoon
Vroege Vogels tekst en uitleg over het bouwen van tuinwallen. Op de achtergrond
restaureert een graafmachine van aannemer Tatenhove een tuinwal. *fok -.-wwi,
tegenaan zijn gelopen. Daar mogen over het subsidiebedrag te geven
ze best wat voor terugzien. Het is om het argwaan van boeren tegen
toegestaan om een twintig procent de overheid af te kopen.'
kers
Voor
keert
Bij he
2004
de tc
Stark,
Texeltoerist Magazine, comp* vaa|<
informatiemagazine over Texel «j baner
toeristen en iedereen die in Texel bgWe(
geïnteresseerd. Uitgave Lange1, e. garan:
de Rooy, Postbus 11,1790 AA moete
Burg, tel. 362600, fax. 0222-3141] gewjc
Redactie: Warmoesstraat 45. Posij 0v
11, 1790 AA Den Burg, tel. 36261 trekke
fax. 323000. in vie
specif
Trombosedienst oldsto
Patiënten voor bloedafname ku"1 De v,
terecht bij de Stichting Artsenij met d
ratorium en Trombosedienst '1 ven v
de kop van Noord-Holland en M schou
Schietsportcentrum Texel, Emrra* die we
56 in Den Burg (tel. 0223-650222)1 den h.
in de
Uitvaartverzorging hebbe
Aarde en Hemel. Liesbeth moger
Uitvaartverzorging, Hollewal 40. strijdei
GH Den Burg, tel. (0222) 310952.J den. E
(0222)310978. Uitvaartcentrum"^ met d
Yolanda en Mark Pijper. Bernha'^ de tre
147a, 1791 XD Den Burg. tel M zogeh.
314963, fax (0222) 310000, H Die we
uitvtex@hetnet.nl
