Rabobank: bloembollengoud wordt niet verzilverd
'Eind van de tunnel
is nog niet in zicht'
Tijgeren en zaklopen op stormbaan
Soldeerwerk zet tempex in brand
rn'JM klEZERS W»LL6.N(
Op 'bULLlÈ.f
Lfcc.nr ZOLRIHG I
/RPrtWtZid zuN-'l
TEXELSE j COURANT
Dak monumentale Hunsingo sluitstuk restauratie
hUopend en tijgerend worstelt het personeel v
r de stormbaan die leerlingen als eindexamenstunt hadden
Tijgeren onder een net door, glij
den over een zeepbaan en met
ril allen tegelijk skilopen. Een
groot deel van de leraren van
de OSG kreeg het dinsdagoch
tend voor hun kiezen tijdens de
examenstunt van de eindexamen
leerlingen.
De leerlingen hadden zich gekleed
als mariniers en op het A-veld langs
de Haffelderweg een complete
stormbaan opgebouwd. Leraren
die 's morgens op school arriveer-
'en, werden opgesloten in een kooi
waarna ze gehuld in beschermende
pakken als peloton naar het voet
balveld werden gedirigeerd. Onder
toeziend oog van een grote groep
leerlingen onderging het personeel
ef een warming-up. Daarna konden
ttzich in vier teams opmaken voor
de stormbaan. Twee teams gin-
I gen de strijd op met rugzakken die
I door de eindexamenleerlingen met
I zand verzwaard waren. Zij hadden
I de verkeerde antwoorden op eèn
I paar vragen gegeven en dat werd
|nu door de leerlingen niet door
I de vingers gezien. Onder meer de
I vraag hoeveel scholieren er op dit
I moment op school zitten (910) werd
I fout beantwoord.
I De stormbaan begon met een ban-
I denparcours waar de docenten
doorheen moesten lopen. Daarna
volgde een parcours met onder
meer een kruiwagenrace, zaklo
pen, het tijgeren en als afsluiting
de zeepbaan. Het team dat onder
leiding van rector Henk de Vries
stond, kwam als winnaar uit de
strijd. De stunt werd afgesloten met
touwtrekwedstrijden tussen de lera
ren onderling en tussen de leraren
en de leerlingen. Die laatste werd
door de leerlingen gewonnen. Voor
het publiek was de stunt goed te
volgen. De eindexamenkandidaten
hadden eraan gedacht om draad
loze microfoons en geluidsboxen
mee te nemen, waardoor alles ook
goed te verstaan was. De bescher
mende pakken waren iets minder
beschermend dan verwacht, waar
door menig docenten natte kledij
opliep.
Over het verblijf van de leraren in de
kooi was van tevoren nagedacht.
Het docentenkorps werd er getrak
teerd op een video die leerlingen op
1 april hadden gemaakt tijdens een
nachtelijke ronde langs de docen
ten. Docent Jaques Deppe werd
uit zijn bed gebeld voor muziek van
John Lennon, Albert Flierhuis voor
een glaasje advocaat en Popke van
Bruggen voor een ontbijt. De leer
lingen hadden eerder op een onbe
waakt ogenblik aan de docenten
dpverleners kwamen dinsdag-
'°Jag in actie nadat bij soldeer-
*erkzaamheden in een woning
P vakantiepark De Krim brand
"as ontstaan.
brand ontstond toen een tegel-
een waterleiding soldeerde,
en de vlam naar beneden 'eWe
'e.rnPex 'n de kruipruimte ging
uien en vlam vatte. De tegelzet-
Probeerde het vuur met water te
gevraagd waarvoor ze hen 's nachts
wakker zouden mogen maken. De
montage van de video (te zien op
http://stunt.echttexels.nl) was kort
voor de examenstunt klaar. Woens
dag 17 mei starten de centraal
schriftelijke eindexamens. De OSG
telt 180 eindexamenleerlingen.
VERVOLG VAN PAGINA 1
TVL bestuur
De vraag of het terugtrekken van
TVL uit het bestuur verband houdt
met het feit dat de WV-directeur al
geruime tijd thuis ziet, wilde Wuis
niet beantwoorden. Wel werd gis
teravond bekend dat de WV een
mediator heeft ingeschakeld in de
kwestie, die speelt binnen de orga
nisatie, die verband houdt met de
positie die de directeur inneemt en
er volgens Wuis toe moet leiden dat
binnen de WV de normale situatie
weer terugkeert. Over welke positie
de directeur inneemt, kwam gister
avond geen duidelijkheid.
Website
Tijdens de vergadering werd dui
delijk dat veel leden van TVL moei
te hebben met uitstraling van de
website van de WV, die er nogal
commercieel uitzeit en waarvan de
homepage niet het beeld oproept
van een eiland van ruimte, rust
en andere aantrekkelijkheden. Is de
WV een promotieorganisatie die
met boekingen geld genereert of
een boekinqscentrale die met reser
veringen geld genereert voor pro
motie?, stelde Kees Dros een prin
cipiële vraag. Wuis was duidelijk: de
WV is een promotieorganisatie die
ook geld genereert. Maar hij was de
eerste om aan te geven dat de vier
tot vijf ton die de WV jaarlijkse met
boekingen binnenhaalt, gebruikt
worden voor allerlei nuttige vormen
van promotie. Logiesverstrekker
Hans Bakker: 'Er zijn zoveel andere
kanalen om Texel te bereiken.' Pro
motie moet volgens hem het hoofd
doel zijn, niet de reserveringen. Hij
vond het een uitdaging om te kij
ken of het benodigde geld op een
andere manier bijeen kan worden
gebracht. Ook Irene Schuijl vond
dat teveel de nadruk op de reserve
ringen is komen te liggen. 'Maar we
moeten wel bedenken dat de leden
van TVL en andere ondernemers
niet staan te springen om meer
promotiegeld af te dragen. We heb
ben gezien hoe moeilijk het nu al
was om het benodigde geld bijeen
te krijgen. Maar promotie en reser
veringen moeten wel met elkaar in
verhouding staan.'
VERVOLG VAN PAGINA 1
Slagerij
Het college verwacht ook niet dat de
woningen nadelige gevolgen voor
Maas hebben. 'En zelfs wanneer
dit wel het geval zou zijn, zou het
college het algemeen belang van
de extra starterswoningen voorrang
geven boven het individuele belang
van Maas.' De slager, die vreest dat
de huizen mogelijk tot sluiting lei
den, merkte op dat het behoud van
winkels in Oosterend tot nu toe ook
altijd als een maatschappelijk belang
is gezien. Maas zette zijn vraagte
kens bij het plan om het kerkelijk
centrum voor drie huizen in te wisse
len. Volgens hem is de beschikbare
ruimte daarvoor te klein. 'Inbreiding
is leuk, maar zo kun je toch geen
huizen bouwen.' De woordvoerder
van het college stelde dat het bouw
plan aansluit bij de verschillen in de
gevelwanden van de Peperstraat en
het feit dat de nokrichtingen vaak
loodrecht op de straat staan. 'De
welstandstandscommissie heeft de
bouwtekeningen goedgekeurd en
het college ziet geen reden daarvan
af te wijken.' Menno Franken van de
Stichting Wonen Texel (SWT) stelde
eveneens dat de bouw kan. Hij liet
weten dat de SWT vorig jaar nog
onderzocht heeft of de toen te koop
aangeboden panden van Maas en
een buurman bij de plannen konden
worden betrokken. Daar werd uitein
delijk vanaf gezien. 'Dan zou het een
onrendabel plan worden en dat past
met bij een sociale woningbouwver
eniging.' De bouw van de drie huizen
is gekoppeld aan het plan om van
de achterliggende kerk het nieuwe
onderkomen van het dorpssteun
punt te maken. De voltooiing daar
van was aanvankelijk in juni gepland,
maar dat wordt waarschijnlijk ergens
in 2007. Franken liet weten dat er
nog geen exacte planning voor de
start van de huizenbouw is. Hij ant
woordde op vragen van commissie
lid Frans Visman dat bij werkzaam
heden rekening wordt gehouden met
het hoogseizoen. De SWT wil daar
ook nog met dorpscommissie over
in gesprek gaan. De stichting liet
eerder weten voor de werkzaamhe
den aan de kerk, de bouw van de
drie huizen en de bouw van nieuwe
huizen op de plek van Jeugdgebouw
het liefst te combineren en daarbij
gebruik te maken van één opslag.
doven en waarschuwde de brand
weer. Met het oog op de rookont
wikkeling werd vanuit de alarmcen
trale ook een ambulance naar De
Cocksdorp gedirigeerd. Bij controle
bleek dat de schrik groter was dan
de problemen met de luchtwegen.
Ook de brandweer verleende assi
stentie. Over de omvang van de
schade bestaat nog geen duidelijk
heid.
Akkers vol narcissen, hyacinten
en tulpen strijden rond deze tijd
om de aandacht van de voor
bijganger. Maar het perspectief
van het bloembollenvak is een
stuk minder rooskleurig dan de
bloeiende velden doen geloven.
Het rendement van deze eens flo
rerende sector, waar landelijk de
laatste tien jaar bijna de helft van
de ondernemers het bijltje erbij
neer heeft gegooid, laat al jaren
te wensen over en het eind van de
tunnel lijkt nog niet in zicht. Het
rapport Kiezen en delen van de
Rabobank over de bloembollen
sector biedt wel handvaten, maar
biedt niet het ei van Columbus.
'Bloembollenondernemers hebben
goud in handen, maar slagen er
onvoldoende in dit te verzilveren',
stelt de Rabobank, die als grootste
bollenbank van Nederland een flink
belang heeft in de sector die ooit
het paradepaardje van de vader
landse landbouw was, maar nu met
dezelfde problemen kampt als de
overige sectoren. De sterk gedaal
de rentabiliteit staat haaks op de
productiestijging van de afgelopen
decennia, maar probleem is dat de
markt onvoldoende is meegegroeid
met het aanbod en dat de prijzen zijn
gedaald. 'Bloembollentelers produ
ceren maar en hopen dat de bollen
een plekje vinden in de markt', vatte
Harry Nieuwenhuis, directeur bednj-
ven van Rabobank Noord-Holland
Noord woensdag samen in De Lin
deboom. Hij deed dat voor enkele
tientallen Texelse telers, een avond
die een jaar of tien, vijftien geleden
aanzienlijk meer belangstelling zou
hebben getrokken, ware het niet
dat ook de groep Texelse bollen-
ondernemers de laatste jaren flink
is uitgedund. Wat niet wil zeggen
dat het alle telers slecht gaat. 'De
verschillen per bedrijf zijn enorm.
De cijfers variëren van heel slecht
tot fantastisch. Ook in een slechte
tijd kan het dus wél', concludeerde
de bankier. Ook op Texel liegen de
verschillen per bedrijf er niet om,
afhankelijk van de keuzes die zijn
gemaakt.
Waarom het de ene teler goed gaat
en de ander slecht, is minder een
voudig te duiden. Vooral de bedrij
ven die zich hebben verdiept in de
vraag vanuit de rest van de bloem
bollenketen en - in het verlengde
daarvan - wat de klant wil, hebben
het er volgens Nieuwenhuis beter
vanaf gebracht. Bedrijven die teveel
hebben geïnvesteerd in nieuwe
soorten bloembollen, soms met de
meest aansprekende namen (Maxi
ma), maar die zich in de praktijk nog
niet hebben bewezen, kregen vaak
het deksel op de neus. 'De koper
heeft niets met al die nieuwigheden
met een mooie naam, maar wil
gewoon een rode of gele tulp.'
Met die consument is wel meer aan
de hand. 'Vroeger hadden men
sen het geduld om in de herfst
bollen te planten, om ze pas in
het voorjaar te zien bloeien. Maar
de jonge generatie wil binnen een
paar weken resultaat zien.' Dat valt
met bloembollen niet mee, reden
waarom de verkoop van droge bol
len in de herfst stagneert. Waar nog
wel geld wordt verdiend is in de
broeierijsector, waar ondanks de
ongebreidelde bouw van broeifa-
brieken, de prijzen stabiel bleven,
volgens Nieuwenhuis omdat, naast
de bloemenwinkels, de supermark
ten een belangrijk afzetkanaal voor
bloemen zijn geworden. Op Texel
zijn enkele broeiers actief en de
bemoedigende resultaten van het
afgelopen seizoen moedigen wel
licht anderen aan ook deze overstap
te maken.
Opties
'Ondernemen is méér dan alleen een
goed product telen. Vakmanschap is
de dingen goed doen, maar onder
nemen is de goede dingen doen',
aldus Nieuwenhuis. Het draait ook
in de bollen om het nemen van
goede beslissingen, maar die kun
nen per bedrijf verschillen. 'Soms
kan het zelfs beter zijn om te stop
pen', riep de bankier zijn gehoor op
de kop niet in het zand te steken. 'Ik
ken ondernemers die zijn gestopt
en achteraf zeiden dat ze dat al een
paar jaar eerdere hadden moeten
doen, dat zou ze een hoop geld
hebben bespaard.' Maar onderne
mers. zeker op Texel, geven niet
zomaar op, en de Rabobank - zo
Ook op Texel is de malaise in de bloembollen niet zonder gevolgen gebleven. De oppervlakte is in een jaar of vier tijd met circa een
kwart teruggelopen. Wel zijn er verschuivingen. Waar voorheen De Naai bij Den Hoom vol stond met bollen, kom je nu in Eierland
steeds meer bloembollen tegen. Tulpen en lelies zijn aan de verliezende hand, maar keizerskronen, ook wel stinklelies genoemd,
winnen terrein. lFoto vmrmmanl
benadrukte Nieuwenhuis - laat z'n
klanten niet bij de eerste de beste
tegenwind vallen. Maar wie door wil
gaan, moet wel richting kiezen. Wat
betreft de bankier zijn er drie opties:
telers die uitgaan van de beste
prijs/kwaliteitsverhouding door pro-
is het aangaan van een langdurige
en hechte relatie met de afnemers,
waarbij de teler ervoor zorgt dat
de afnemers precies krijgen wat
ze willen. Een bedrijf kan zich ook
op meerdere opties concentreren,
mits de gekozen koers wel voor een
ductie, distributie en service zo effi
ciënt mogelijk uit te voeren, zodat
de laagste prijs kan worden gega
randeerd. Andere strategie is het
kiezen voor exclusiviteit en noviteit,
met innovatie, productontwikkeling
en marktexploitatie als pijlers. Hier
voor is veel kennis van de markt en
de consument nodig. Derde optie
bepaalde periode wordt aangehou
den en geen zigzagtraject wordt
gevolgd.
Samenwerking
Nadrukkelijk wees de Rabo-man op
de mogelijkheden van samenwer
king tussen bedrijven. Dit kan zijn
binnen de keten, waarbij de produ
cent samenwerkt met de afnemer
om een betere aansluiting bij de
markt te vinden. Dat samenwerking
tussen telers onderling een goed
middel is om de productiekosten
te verlagen, bewijst de maatschap
Texel Sun. 'Dit is niet het nieuwe
evangelie bij de Rabobank, maar
het is wel goed om te kijken wat
het oplevert.' Nieuwenhuis besefte
dat, zeker in de bollensector, waar
individualisme vanouds hoogtij
viert, niet iedereen is te porren voor
samenwerking. 'Veranderingen wor
den pas ingezet als het echt nodig
is.' Wat betreft de markt gloort eni
ge hoop, doordat de uitgeplante
oppervlakte bollen wat is gekrom
pen. Desondanks hield de bankier
het op een gematigd perspectief.
'De schuld is in 2005 niet verder
opgelopen, maar de afschrijvingen
zijn niet goedgemaakt Per saldo is
dus verlies gedraaid.'
Big Brother Poster is watching you
VRIJDAG 28 APRIL 2006
CoUtG
•ZORC
rnï-oon 2P-o>< - aoot
Opmerkelijk gezicht bij het in- of uit
rijden van de polder Eierland, waar
liet dak van Hunsingo, de grootste
monumentale boerderij van Texel,
V een gapend gat vertoont. Het dak
is niet, zoals even verderop de stolp
bij de rotonde, ingestort, riet en
sparren zijn verwijderd in verband
met de op handen zijnde restauratie.
5=0 'Het riet hoefde nog niet vervangen,
maar de sparren eronder zijn ver-
rot Het dak zakt veertig centimeter
door', vertelt eigenaar Cees Bakker.
Slopen is een specialiteit van broer
Willem, die kraanmachinist Alfons
Smit opdracht gaf het rietdek en
het onderliggende houtwerk over
een oppervlakte van 400 vierkante
meter te verwijderen. Het tijdstip
van de sloop is niet toevallig. De
lammenj is achter de rug en de mei-
erblis zit er aan te komen. Rietdek
ker Peter den Braven, die onlangs
nog de schapenboet van aannemer
Nico van Heerwaarden bouwde, is
ingehuurd om de boerderij van een
nieuw dak te voorzien. Het is de
laatste fase van de restauratie van
deze volgens het Boerderijenboek
in 1912 in Groninger stijl gebouwde
oldambtboerderij, waarin tijdens de
oorlog kerkdiensten werden gehou
den. Het voor- en achterdeel onder
gingen eerder een restauratie.
(Foto Goran] Timmerman)