'We verstoppen hier
geen archiefstukken'
Hans Eelman vindt
oud meetinstrumen
Texel genomineerd
schoonste strand
TEXELSE /f COURANT
Gemeente bezoekt archief Alkmaar
Schoonheidssalon uitgebreid
bedrijvigheid
Pastor Ed Moltzer nu
ook deken van Alkmaar
Reddingsbrigade ziet
af van grote strandpos
Ambachtelijk werken met glas-in-lood
archiefstukken
In het depot in Alkmaar bevinden zich onder
VRIJDAG 01 SEPTEMBER 2006
'Mensen hebben soms het gevoel
dat ze iets kwijt zijn als het hier
staat, maar dat is niet zo. Wij wil
len archiefstukken hier niet ver
stoppen. Ze zijn voor iedereen
opvraagbaar.' Dat zei directeur
Maarten Schenk van het Regio
naal Archief in Alkmaar dinsdag
bij een bezoek van een gemeen
telijke delegatie aan het archief.
was helder. Ze hoefden wat hem
betreft niet voor Alkmaar te kiezen,
maar vroeg ze in ieder geval wel
goed voor het Texels archief te
zorgen.
Provinciaal archiefinspecteur Mari
anne Loef was er ook om nog eens
uiteen te zetten dat de provincie de
gemeente al jaren achter de broek
aan zit om de huisvesting van het
De studiezaal van het Regionaal Archief. Jaarlijks komen er zo'n zesduizend mensen o.
stukken te raadplegen.
De helft van het college was samen
met raadsleden Frans Visman en
Willem Vlas naar Alkmaar getogen
om het mogelijke nieuwe onder
komen van het Texels archief te
bekijken. Andere raadsleden waren
eveneens uitgenodigd, maar lieten
verstek gaan. Hetzelfde gold voor
de Historische Vereniging. Schenk
liet de delegatie een tocht door het
depot maken en gaf tekst en uitleg.
Zijn boodschap aan de raadsleden
oud archief eens goed te regelen.
Dat is nodig sinds de aanpassing
van de Archiefwet in 1995. "We
hadden de gemeente aanvankelijk
verzocht zich vóór juni 2000 bij een
regionaal archief aan te sluiten',
aldus Loef. 'Vanaf 2002 zijn we
ultimata gaan stellen en daar zijn
er inmiddels twee van verlopen. We
geven nu geen verder uitstel meer.
Vanaf oktober moet het archief echt
in orde zijn.'
Bij het Regionaal Archief zijn vijftien
gemeenten in de Kop van Noord-
Holland aangesloten. Alleen Den
Helder en Texel ontbreken. Volgens
de provincie staat Den Helder op
punt haar archief naar Alkmaar te
verhuizen. Het regionaal archief
is sinds 2003 een zelfstandige
dienst. De gemeenten zijn er via
een gemeenschappelijke regeling
aan verbonden. Ze betalen geza
menlijk voor het beheer. 'Dat is
goedkoper dan wanneer je het in je
eentje doet.' Er werken twintig men
sen. Naast gemeentelijke archieven
beheert de organisatie archieven
van waterschappen, verenigingen
en kerken.
Texel is al vertegenwoordigd in
Alkmaar. De archieven van Texelse
waterschappen liggen er, evenals
de collectie van Van der Vlis en
de familiearchieven van de Texelse
families De Lange en Van Foreest.
Volgens Schenk worden, als het
archief van de gemeente erbij komt,
de burgelijke stand en het bevol
kingsregister gedigitaliseerd zodat
die meteen goed toegankelijk zijn.
De Historische Vereniging kijkt daar
anders tegenaan. In een brief aan
de raad schrijft de vereniging dat
de toegankelijkheid juist minder als
ouderen via de computer moeten
gaan zoeken. Deze brief is te lezen
op de website van deze krant.
Volgens Schenk kunnen bezoekers
stukken uit het archief raadplegen in
een studiezaal. Als ze aangeven wat
ze willen hebben, halen medewer
kers het op uit het depot. Het inzien
van stukken is gratis. Kopiëren kost
wel geld. Schenk: 'Dat doen we om
het kopiëren een beetje af te rem-
Cemeenschappelijke Polders, de Prins Hendrikpolder, het Hoomder Nieuwland e
Sociëteit van Eigendom van Eierland.
men. Dat is vaak niet goed voor de
stukken.' Hij liet weten dat er op het
moment ruimte is voor het Texels
archief, maar dat Alkmaar op ter
mijn vol zit. Dan moet de instelling
stukken onderbrengen bij archieven
in Purmerend en Hoorn.
Volgens gegevens van de provincie
zijn Texel, Haarlemmermeer en Die-
men de enige gemeenten in Noord-
Holland die geen archivaris heb
ben en hun archief in eigen beheer
bewaren. De gemeenten Weesp en
Amsterdam doen dat ook, maar
hebben wel een archivaris. De rest
van de 64 gemeenten is aangeslo
ten bij één van de zeven regionale
archieven die Noord-Holland telt.
Martine Westerlaken opent
zaterdag de deuren van haar
vernieuwde beautysalon op de
hoek Schilderend/Julianastraat.
De salon onderging een ingrij
pende verandering en werd flink
verruimd. Naast Westerlaken zal
ook schoonheidsspecialiste Irene
Witte in de verbouwde salon haar
klanten ontvangen.
Martine Westerlaken (32) werkt
vanaf 1995 als zelfstandig schoon
heidsspecialiste. Na drie jaar actief
te zijn geweest in hotel De Pelikaan
startte zij in 1998 haar eigen salon
aan huis. De ruimte was echter
beperkt. 'De salon was eigenlijk in
de achterkamer ondergebracht. Dat
was klein en best gehorig. Boven
dien moesten de klanten door ons
huis. Nu heeft de salon een eigen
ingang en zijn werk en privé beter
te scheiden', vertelt Westerlaken.
Zij maakte gebruik van de vrijstel
lingsregeling voor beroep aan huis
en realiseerde achter de woning
een aanbouw waarin Schoonheids
salon Martine nu is gevestigd. Een
ruim en licht onderkomen waarin
het de klant aan mets ontbeert.
Doordat Westerlaken haar salon niet
de gehele week benut, ging zij op
zoek naar een andere schoonheids
specialiste die haar werk ook in die
ruimte zou kunnen doen. Dat werd
Irene Witte (35). Zij werkte op Texel
enkele jaren als schoonheidsspecia
liste in hotel Opduin, maar zocht na
de bevalling van haar tweede kind
naar een andere mogelijkheid om
zelfstandig verder te kunnen wer
ken. 'Martine is hier op maandag,
dinsdag en donderdagavond en in
principe begin ik op woensdag en
donderdag. We hebben ieder onze
eigen klanten, maar kunnen elkaar
wel vervangen bij ziekte of vakantie',
vult Witte aan. Bijkomend voordeel
is dat beide schoonheidsspecialis
tes werken met producten van het
Duitse natuurcosmeticamerk Babor,
die zijn gericht op huidverbetering.
Daarnaast richt de salon zich vooral
op gezichtsbehandelingen, epileren,
verven en massages. Ook elektrisch
ontharen is mogelijk. Zaterdag 2
september is er een inloopmiddag,
tussen 14.00 en 17.00 uur.
Sina en Rein Graaff met enkele werkstukken van glas-in-lood.
Lid Kathedraal Kapittel bisdom Haarlem
Pastor Ed Moltzer, die al deken
was van de Noordkop en Hoorn,
is met ingang van vandaag ook
benoemd tot deken van Alkmaar.
Daarnaast is Moltzer op verzoek
van bisschop Punt vandaag ook
toegetreden tot het Kathedraal
Kapittel van het bisdom Haarlem.
De benoeming tot deken van Alk
maar vloeit voort uit een dekenale
herstructurering, waarbij de acht
dekenaten binnen het bisdom Haar
lem worden omgevormd tot drie.
Dat betekent dat Noordkop, Hoorn
en Alkmaar worden omgevormd
tot één dekenaat, Noord genaamd.
Vooruitlopend hierop wordt voor de
dekenaten één deken benoemd.
Monseigneur Punt en diaken E.H.A.
Fennis benadrukken dat de reor
ganisatie en herstructurering bin
nen het bisdom niet alleen een
antwoord is op de krimpende kerk,
maar 'gaat het er ook om onze kerk
in deze nieuwe tijd te positione
ren'. Verwezen wordt naar de brief
Getuige de hoop die in ons leeft,
die de bisschoppen met Pinksteren
hebben uitgegeven.
Het Kathedraal Kapittel van het bis
dom Haarlem, waartoe Moltzer op
verzoek van de bisschop als kanun
nik is toegetreden, is het hoog
ste adviesorgaan voor de bisschop
en adviseert over het besturen van
het bisdom. Mocht de zetel van
bisschop vacant raken, dan heeft
het kapittel het privilege aan de
paus een lijst voor te leggen met
daarop drie opvolgers voor de bis
schop. Met het verzoek om toe te
treden tot het Kathedraal Kapittel
spreekt de bisschop zijn waarden^
uit voor de deskundigheid, in#
en betrokkenheid van Moltzer.
moet tevens worden gezien als et-
gebaar van vertrouwen. Gelijkte
met de Texelse pastor zijn nogyi
andere kopstukken uit het bisdo:
opgenomen in het kapittel, ft;
schop Punt: 'Op deze wijze hoopi
de pastorale en bestuurlijke ervann:
van hen allen voor onze diocees i
goed mogelijk te benutten.'
De twee benoemingen betekere
wel dat Moltzer nog vaker dan nv
al het geval is aan de overkant a'
vertoeven. 'Ik zou dit zonder 2
inzet van zoveel vrijwilligers op Ta
nooit kunnen combineren met mc
werk als pastor. Ik ben ze daarvai
dan ook veel dank verschuldigd'
(Foto Gerard Timmerman)
De Texelse Reddingsbrigade
ziet af van ideeën om één grote
strandbewakingspost voor paal
19, 20 en 21 te realiseren. Vol
gens de reddingsbrigade kan met
handhaving van de drie huidige
posten beter aan de strenger
wordende criteria voor de Blauwe
Vlag worden voldaan.
'We moeten volgens die criteria vol
gend jaar binnen drie minuten bij
een calamiteit zijn en dat wordt
lastig als we dan van paal 20 naar
bijvoorbeeld 18,5 moeten gaan',
zegt voorzitter Aldo Evers van de
Texelse Reddingsbrigade. De orga
nisatie had aanvankelijk voorgesteld
een auto bij de post neer te zetten,
maar dat ziet gemeente niet zitten.
Volgens een woordvoerder is het
strand er om te recreëren en niet om
te rijden. De reddingsbrigade zelf is
inmiddels ook minder enthousiast
over een auto. 'Texel heeft niet zo'n
heel erg breed strand. We zien het
dan ook niet echt zitten om, vooral
op drukke dagen, over het strand
naar een calamiteit te rijden.' De
reddingsbrigade had het voorstel
tot één post, waar al een paar jaar
over wordt gesproken, gedaan om
de gemeente kosten te besparen.
De gemeente voelt er ook het meest
voor de huidige posten te behouden
in verband met de nieuwe strengs;
criteria. Het college moet nog es:
besluit nemen. Volgens Evers hé
ben de vrijwilligers het afgelops
seizoen al geoefend om volg»:
jaar op de nieuwe, strengere
ingespeeld te zijn.
De organisatie wil haar visie kr
baar maken in een inspraakreas
op de nieuwe concept-strandncfc
De brigade zet kanttekeningen bj1
plannen om de strandbewakingtt
20.00 uur te verlengen. Dat wc
volgens Evers in de praktijk bete
tend voor de medewerkers. W
zijn nu al zeven dagen in de w»
zonder pauzes van tien tot zesui
aanwezig en als vrijwilligers te
ben we toch ook met
arbo-normen te maken.' Debngaa
zet eveneens kanttekeningen i
plannen om buiten de gebruik#!
tien weken in het hoogseizoen ol
stranden op bijvoorbeeld zonws
weekends te bewaken. Voorde®
dingsbrigade is het lastig ook (te
voor vrijwilligers op te tromm#
In de concept-strandnota staat 6
bewaking buiten het hoogseizca
op het moment niet haalbaar
maar de gemeente heeft er welOT
naar. De behandeling van
cept-strandnota is doorgeschM
naar het einde van het jaar.
Glas-in-loodramen. Eens was het
mode om deze kleurige versierde
ruiten in de voordeur of als boven
licht in een erker te hebben. Maar
toen de revolutiebouw z'n intrede
deed, verdwenen de sfeermakers
uit het straatbeeld. Nu nostalgie
en sfeer aan terrein winnen, is
Rein Graaff een eigen glas-in-
lood bedrijfje gestart. Echtgenote
Sinie maakt allerlei figuren van
gekleurd glas (tiffany).
'We zijn allebei helemaal gek van
glas-in-lood. Je kunt je hele ziel en
zaligheid kwijt in dat gekleurde glas.
Het is wel arbeidsintensief, want
aan een gemiddeld raam heb ik
toch wel een paar dagen werk', ver
telt Rein. Als deeltijd-ondernemer
(hij doet het bedrijfje naast zijn werk
bij de HEMA) heeft hij de werkplaats
achter in de schuur van zijn woning
aan het Schilderend. Van buitenaf
valt het niet zo op, maar wie bin
nen kijkt, ziet dat glas-in-lood rijk
aanwezig is. Als bovenlicht in de
voordeur en kleurige raamhangers
voor de ruiten. Want met dat hoog
rendementglas van tegenwoordig
kan de ambachtsman moeilijk uit
de voeten.
Weliswaar is het werken met glas-
in-lood niet meer zo arbeidsin
tensief als vroeger, het blijft een
tijdrovend ambacht. Graaff schuift
stukjes gekleurd glas in een loden
strip, waarna hij het lood met de
hand strak tegen het glas strijkt.
'Lood is buigzaam materiaal. Om
het raam stevig te maken, rek ik het
lood op en monteer staalstrïps in
de stroken.' Door het nieuwe lood
te etsen, krijgt het een verweerde
uitstraling. Graaff heeft zich toege
legd op het maken van nieuw glas-
in-lood ramen en restauratiewerk.
'Dan heb je te maken met oud glas
dat soms zeldzaam van kleur is.
Daar is wel eens moeilijk aan te
komen. Als ik tegen een oud partij
tje glas aanloop, dan laat ik met dat
niet ontglippen.' Desgewenst maakt
hij een motief, maar klanten kunnen
ook zelf met een ontwerp komen.
In dezelfde werkruimte werkt echt
genote Sinie aan wat kunstzinnig
aandoende glas-in-loodmotieven,
ook wel bekend als tiffany. Ze
gebruikt hierbij overigens geen lood
om het glas aan elkaar te monteren,
maar koper. Maar het effect is het
zelfde en tegen het licht gehouden
geven de werkstukken een bijzon
der effect. 'Glas is prachtig om mee
te werken.' Ze wil de kennis niet
voor zichzelf houden, maar start
binnenkort met het geven van work
shops.
start in de verbouwde
Zwemvierdaagse
Nadat vrijdag voor de laatste keer
examens voor de zwemdiploma's
worden gehouden, sluit zwembad
Molenkoog in Den Burg het seizoen
af met de zwemvierdaagse. Maan
dag, dinsdag, donderdag en vrijdag
kunnen deelnemers tussen 18.00
en 20.00 uur de nodige baantjes
trekken. Wie een van deze dagen
verhinderd is, kan op woensdag
terecht. Het thema van de zwem
vierdaagse is muziek, elke dag zal
een ander genre centraal staan.
Elke dag zijn kleine prijsjes te win
nen zijn. Bovendien bestaat de
gelegenheid bij de kiosk een hapje
te eten. Ook het eten is afgestemd
op de muziek die die dag centraal
staat. Op donderdag en vrijdag ver
koopt de zwemclub lootjes.
Texel is een van de drie gemeen
ten die zijn genomineerd voor de
titel Schoonste Strand van Neder
land. De andere genomineerde
gemeenten zijn Sluis en Vlissin-
gen. De verkiezing, die voor de
vierde keer plaatsvindt, wordt
georganiseerd door de Stich
ting Nederland Schoon. In totaal
werden 92 Noordzeestranden
in 28 gemeenten door inspec
teurs van de ANWB en door de
jury, onder voorzitterschap van
ANWB-hoofddirecteur Guido van
Woerkom, gecontroleerd.
De metingen zijn dit jaar uitge
voerd volgens de meetmethode die
de Blauwe Vlag gebruikt, eveneens
ontwikkeld door Nederland Schoon.
In juni, juli en augustus is aan de
hand van deze methode ook het
Texelse strand beoordeeld op de
aanwezige hoeveelheid zwerfaf
val. De schoonheidsgraad van de
stranden werd beoordeeld door een
vergelijk te maken met vijf stan
daardfoto's van stranden, variërend
van zeer vuil tot zeer schoon. De
winnende gemeente mag deze titel
een jaar lang voeren en krijgt de
Gouden Wimpel overhandigd, die in
de vlaggenmast bij het strand kan
worden gehangen om bezoekers op
het Schoonste Strand te attende
ren. Daarnaast wordt een plaquette
overhandigd.
De prijsuitreiking is op 8 septem
ber in Amsterdam tijdens het mini
symposium Het Schone Strand.
Namens Texel zal strandwethouder
Nico Kikkert een korte presentatie
geven over de aanpak van zwerfvuil
op het Texelse strand.
Enige tijd geleden vond duiker
Hans Eelman het hierbij afge
beelde instrument op de bodem
van de Waddenzee. Samen met
Diederick Wildeman, conserva
tor van het Scheepvaartmuseum,
concludeerde hij dat het om een
instrument moest gaan om nieu
we zeekaarten mee in te tekenen.
Wildeman staat niet geheel ach
ter deze uitleg, maar uitgaande
van zijn maritieme ervaring denkt
Eelman het bij het rechte eind te
hebben. Het verbaast hem daarbij
ten zeerste dat de scheepswrak
ken op de bodem van de Wad
denzee niet worden genoemd nu
iedereen de mond vol heeft over
het Waddenfonds, 'Bergen, con
serveren en tentoonstellen van
deze scheepsrestanten zou een
geweldige bijdrage leveren a
het bezoek van de daarbij betrc*
ken musea', stelt hij.
De door hem 'Abel Tasman Pte
schaal' genoemde vondst
van rond 1640. Meerdere voort»
den van min of meer gel
werpen tonen dat in het
het centrum van de kompasn
(met acht streken op 90 grader
as van een een kompasnaald te
gezeten. In 1642 en 1643 w*
Abel Tasman door de VOC opFj -J(
gestuurd om het veronderstel 01
Zuidland te ontdekken en in kaart' w
brengen. Er waren nog geen in?
tekende kaarten van deze stre» 'S
maar wel zogeheten overzij
blanco kaarten waarop de breejj
en de lengte waren a
Stichting
Kerken en Minima Texel
Hulp aan Texelaars in financiële nood
