Gemeentehuis met kleiner kostenplaatje
TEXELSE g COURANT
Oppassen voor het dodelijke Jacobskruiskruid
Geknip§<f
Rab kwart eeuw bij RAB
Geknipte?
TVL vóór tax dagjesmensen
'Inkomsten niet om
tekort aan te zuiveren
Les in energiebespari
DINSDAG 3 OKTOBER 2006
schillende zichtslijnen door. Deze
lijnen snijden elkaar bij de entree.
Je kijkt vanaf de Zwaanstraat, door
het gemeentehuis, zo het park in.'
Door het gebouw te draaien ten
aanzien van het huidige gemeente
huis maakt dit het centrum van Den
Burg weer rond, volgens Veeger.
'Het rondlopen tussen de Binnen-
burg en Parkstraat is nu af. Er ont
staat een echte cirkel.' De schatting
van €8.000.000,- valt veel lager uit
dan de ontwerpen die al ingestuurd
zijn. 'Het is een redelijk eenvoudig
gebouw, anderen hebben een veel
duurdere detaillering. Maar alles
past erin en je kunt er iedereen in
kwijt.' Veeger heeft zijn ontwerp
gebaseerd op de Kadernota huis
vesting gemeente Texel van mei
2003 en daarvan zijn alle wensen
ingepast. Wel benadrukt hij dat zijn
rekensom, op basis van de prijs per
m3, nog een ruwe schatting is: 'Het
is een indicatieprijs. Een calculator
moet het echt nog narekenen.'
In het ontwerp is wel nagedacht
over interne dingen als bureaus,
vergaderruimtes, toiletten, service
balies, een conferentiezaal, archief
ruimte en zelfs een kantine is inge
tekend. 'Over een aircosysteem heb
ik nog niet nagedacht, de ruimte is
er, maar dat is werk voor de instal
lateur.' Wel gaat er met dit ontwerp
veel veranderen voor ambtenaren.
Ruimte is het sleutelwoord: 'Ik heb
veel gebruik gemaakt van kantoor
tuinen. Dit zijn grote ruimtes met
verschillende bureaus op willekeu
rige plekken. Mensen kunnen elkaar
zo makkelijk bereiken.' Opvallend
detail in de maquette is een expo
sitieruimte op de begane grond.
'Deze is er om de drempel lager te
maken, het wordt zo iets informe
ler.' Ook het buitenbalkon valt op:
'Dat is voor de fanatieke roker, of
buitenluncher.' Dit plan is niet inge
stuurd als ontwerp voor het nieuwe
gemeentehuis: 'Het is een reali
seerbaar afstudeerproject, maar het
blijft fictief. Misschien ga ik het wel
inzenden, maar eerst wil ik kijken
hoe erop gereageerd wordt. Of dit
gemeentehuis überhaupt gewenst
is. Ik sluit niet uit dat ik het alsnog
instuur.'
Veel glas, grote kantoorruimtes
en groenvoorziening binnen. De
maquette waarmee Ingmar Vee
ger (30) afstudeerde aan de Tech
nische Universiteit van Delft is een
ontwerp voor een nieuw Texels
gemeentehuis. Kostenplaatje:
een slordige €8.000.000,-.
Veeger, werkzaam als architect bij
Architektenburo Louis Uriot, teken
de het gemeentehuis in principe
voor aan de Groeneplaats. 'Maar
door kleine aanpassingen is het
eventueel ook te plaatsen aan de
Emmalaan.' De hoofdgedachte van
het gebouw is dat Texel omsloten
wordt door water, 'Daarom heb ik
gekozen voor één muur die het
hele gemeentelijke bestuur omsluit.'
Deze wand wordt steeds hoger:
'De entree is het laagste punt en de
muur is bij de raadszaal het hoogst.
Dat is in verband met de besluitvoe-
ring. Bij het hoogste orgaan wor
den de belangrijkste beslissingen
genomen.'Het idee van deze wand
stamt uit 1828, toen Den Burg nog
omsloten werd door een wal (de
burgwal). 'Den Burg komt voort uit
burcht en dat komt nu terug in
de alles omsluitende wand.' Naast
de robuuste omlijsting valt het drie
verdiepingen tellende gebouw op
door de glazen entree. Deze loopt
door tot aan het park. 'De gla
zen middenzone geeft de openheid
van het bestuur weer. Dat wordt
versterkt door een atrium in de
centrale hal. Ook de trappen zijn
omgeven door glas.' Het glas zorgt
naast de symboliek van een open
bestuur ook voor sfeer. 'De sfeer
ontstaat door de relatie van binnen
en buiten. Vanaf de toeschouwer
stribune in de raadszaal kijk je via
grote ramen uit op het park. En
ook de meeste ambtenaren hebben
uitzicht op het park. Dit komt weer
terug in de groenvoorziening bin
nen.' Groot verschil met het huidige
gemeentehuis is, dat met dit project
het centrum minder onderbroken
wordt. 'Met dit ontwerp lopen ver-
Het zeer giftige Jacobskruiskruid
is niet nieuw op het eiland. Maar
de plant verspreidt zich snel en is
een gevaar voor alle dieren. Eten
van de plant zorgt voor onom
keerbare leverschade en kan lei
den tot de dood.
De gele plant is niet gezaaid door de
gemeente Texel. 'Het Jacobskruis
kruid is spontaan gegroeid doordat
het is overgewaaid uit de duinen.
Er zijn wel zaadmengsels beschik
baar geweest met het Jacobskruis
kruid, maar dat is niet gebruikt.' De
gemeente doet aan bestrijding van
het de plant: 'Vorig jaar is het in veel
bermen handmatig weggehaald en
dat gebeurt dit jaar weer. De kunst
is om dat op het juist moment te
doen, vóór de plant gaat bloeien.'
Ook Staatsbosbeheer verwijdert het
Jacobskruiskruid. 'Waar het kruid in
contact kan komen met vee steken
we het uit. Op Texel hebben we
daardoor nog geen last gehad met
dieren die het gegeten hebben', zegt
Bart Witte van Staatsbosbeheer. Ter
reinen die Natuurmonumenten op
Texel beheert hebben weinig last van
de plant: 'De grond is zeer voedsel-
arm door het verschralingsbeheer.
Het zijn allemaal graslanden met een
zeer dichte zodenlaag en doordat
we het niet omploegen, heeft het
plantje haast geen mogelijkheid tot
ontkiemen. Op een enkel exemplaar
na komt er geen Jacobskruiskruid
bij ons voor', zegt Loran Tinga van
Natuurmonumenten Noord-Holland
Noord.
Ook paardenfokkerij Eagles Ranch
neemt maatregelen: 'Zelf hebben we
land dat elke vier jaar doodgespoten
wordt. Hierdoor is de weide steeds
schoon. Hooi hebben we alleen in
Motorescorte
De vorige week overleden Cor Dros
hield de touwtjes graag in handen.
Hij had dan ook zelf geregeld dat de
rouwstoet bij zijn laatste gang zou
worden voorafgegaan door enkele
oude Harleymotoren.
eigen beheer dus dat is al gecheckt.
Als we land van iemand anders
gebruiken lopen we dat helemaal
na. Zo zorgen we ervoor dat het in
ieder geval met in onze weide voor
komt.' Door consequent te zijn, heeft
Eagles Ranch geen zieke paarden
gehad door Jacobskruiskruid.
Het bestuur van de Waddenruiters
en de Kleppertjes heeft nog niet
actief aan voorlichting over de plant
gedaan: 'Er is wel aandacht aan
besteed in de rijlessen, maar verder
hebben we de leden niet geïnfor
meerd. We hebben eigenlijk het idee
dat het niet zo speelt op Texel, maar
je moet wel verschrikkelijk oppassen
met hooi van de overkant.'
Hooi is inderdaad de grote boos
doener. Dieren gaan het bittere kruid
in principe altijd uit de weg, maar
het grote gevaar is dat ze het niet
meer herkennen als het in hooi zit.
Toch neemt de schade die het kruid
aan kan brengen niet af als het
gedroogd is. 'Het Jacobskruiskruid
groeit steeds meer in de bermen en
dat wordt verkocht als hooi of kuil.
Maar Werner Dros weet de plekken
waar het kruid staat en het gras uit
die bermen wordt vernietigd', zegt
dierenarts Loek van Vliet.
De plant verliest gedroogd niet aan
kracht. De plant verwijderen uit hooi
is niet zinvol. 'Het verspreidt zich in
de kuil of het hooi', zegt Loek van
Vliet. Vernietigen van het hooi is de
enige mogelijkheid om dieren niet
aan het gif bloot te stellen.'
De felgele bloemen maken dat de
plant 's zomers eenvoudig te herken
nen is. In de winter, na het afsterven
van de bloemen, worden de plan
ten moeilijker herkenbaar. De giftig
heid van de plant vermindert niet.
Wel verliest de plant zijn smaak en
geur waardoor dieren het niet meer
herkennen. Een ander gevaar van
Jacobskruiskruid is dat paarden, of
ander vee, aanvankelijk geen ziekte
verschijnselen krijgen bij het eten. Het
gif heeft een zogenaamde cumula-
Jacobskruiskruid.
De binnenkant van het ontwerp is al volledig ingericht met bureaus e.d.
tieve waarde, gifstoffen stapelen zich
op tot het dier teveel gegeten heeft.
Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat een
paard doodgaat omdat het dier al
tien jaar lang af en toe Jacobskruis
kruid binnen heeft gekregen. Dit pro
ces kan ook aanzienlijk sneller verlo
pen: in twee weken kan de maximale
dosis bereikt worden. Een dier sterft
onvermijdelijk als het 3 tot 7 procent
van het eigen lichaamsgewicht aan
Jacobskruiskruid heeft gegeten.
Ondanks de grote gevaren van het
Jacobskruiskruid kent dierenarts Van
Vliet geen Texelse gevallen van ver
giftigde dieren: 'Er zijn wel dieren die
het gegeten hebben, maar er wordt
vrij streng op gelet. Dat moet ook
want het gif stapelt zich op in de
lever en als de emmer vol is gaat het
dier dood. Als dierenartsen kunnen
we er niets tegen doen.'
Bronnen:
Bit, oktober 2006 nr.137
Cap, 4e jaargang nr. 36, juli/augus
tus 2006
www.kruiskruid.nl
wikipedia
Aan Texel mankeert niets. Dat is de
conclusie die getrokken kan worden
uit de column van Gerard van Wes-
terloo in het tijdschrift Binnenlands
Bestuur. Aan Texel niet, maar het
valt niet mee om er te komen. Van
Westerloo begint zijn verhaal met
de beschrijving van de reis naar Den
Helder. Dat ging goed, 'al begon de
trein na Alkmaar plotseling midden
tussen het gras te stoppen op sta
tions die Den Helder Zuid of Anna
Paulowna heten.' Maar in Den Hel
der aangekomen, bleek de bus naar
de boot niet te gaan. 'Die ging pas
over 25 minuten.' Ook de bus op
Texel - naar De Koog - ging niet. 'Die
ging pas na 35 minuten.' De tweede
helft van de column wordt besteed
aan een beschrijving van de terug-
Na tweeëneenhalf uur reizen bereikten wc om hotel in dc Ktxrg Tof
zondagmiddag kwam cr geen klacht meer om onze lippen. Veel
najaarszon en een kilometer of vijftig gewandeld over het 'Icxclpad' dat
ongetwijfeld het meest gevarieerde wandelpad van Nederland iv
at ik zeggen
Oome Biem
Afgelopen week kreeg ik de Tesselaar
van 8 september onder ogen met
daarin een artikel over het 75-jarig
bestaan van de Visserij Coöperatie.
Misschien mag ik voor wat aanvul
lende informatie zorgen.
Als jongen van een jaar of tien fietste ik
's zaterdags wel eens naar de haven,
wanneer alle Oosterender kotters - en
die ene Oudeschilder van Fup Krijnen
- weer thuis waren. Niet in het minst
natuurlijk omdat er één bij was, de
TX37, die mijn naam droeg. Ik bedoel
maar, hoe dan ook, het oliebootje met
Prijs voor
natuurprojecten
Geslaagde of baanbrekende pro
jecten of activiteiten op het gebied
van natuur, milieu of landschap
in Noord-Holland, die zijn uitge
voerd door vrijwilligers, kunnen
nog tot maandag 16 oktober wor
den genomineerd voor de Zilveren
Maan Prijs. Voorwaarde is dat het
project recent is uitgevoerd.
De Zilveren Maan is een initiatief
van de Milieufederatie Noord-Hol
land, Landschap Noord-Holland en
IVN Consulentschap Noord-Hol
land en werd in 2002 voor het eerst
uitgereikt. Vorig jaar ging de prijs
naar de stichting Noordzeekanaal-
gebied: 'Sterk, Schoon Slim'. Aan
meldingen dienen uiterlijk maandag
16 oktober binnen te zijn bij Land
schap Noord-Holland. De uitreiking
van de Zilveren Maan vindt plaats
op zaterdag 9 december, tijdens de
Noord-Hollandse Natuurdag. Meer
informatie en een aanmeldingsfor
mulier is te vinden op website www.
zilverenmaanprijs.nl en te verkrijgen
bij Landschap Noord-Holland, tel.
0251-662244 De prijs, bestaande
uit een beeldje van F. Zwaag, is
genoemd naar een in Noord-Holland
vrijwel uitgestorven dagvlinder.
Ingeklemd tussen medewerkers
Huug Snoek (rechts) en Menno
Koorn (chauffeur) zit Jan-Jacob Rab
in een Cadillac die onderweg halt
houdt voor RAB in Oudeschild. Het
ritje hield verband met het 25-jïi
dienstverband van Rab bij de fr
RAB, dat vrijdag werd geviedi
Question Plaza.
Het kwartaalblad van Vereniging
De Hollandsche Molen, Molens,
pakt deze maand groot uit met een
artikel over de gebroeders André
en Willem Keijzer. Deze namen de
interesse voor molens, en later de
verantwoordelijkheid over de mofei
van Het Noorden, over van hj
vader Jaap. De twee zijn nu 25 s
actief en denken er nog r
om te stoppen. 'Wij gaan nog«#J
25 jaar door', staat te lezen irli
artikel. In mei stond een intenrè
met de broers in de Texelse Ca
rant. iraónrem
weg naar Amsterdam Amstel. De
boot vertrok op tijd, maar dat was
het enige. De bus in Den Helder ging
niet 'Die ging pas 36 minuten later.
En het heeft geen zin om een taxi te
bellen, want die komen ook niet tus
sen nu en drie kwartier. De bus die
wel kwam, had volgens de chauffeur
twee mogelijkheden. Of hij vertrok
precies op het moment dat de vol
gende boot afmeerde, of hij wachtte
op de bootreizigers, maar dan kwam
hij te laat op het station, zodat je
daar nog net de achterkant van de
trein kon zien. We kwamen inder
daad drie minuten te laat bij het sta
tion. Maar we zagen geen achterkant
van een trein. Die ging namelijk niet.'
Per bus, trein en metro komt Van
Westerloo uiteindelijk thuis, 'maar
volgende keer', sprak zijn vriendin,
'gaan we met de auto.'
25 jaar de Keijzers van Her
Noorden
als schipper Pieter Plaatsman was
dan teug van haar wekelijkse reis
naar Amsterdam, waar bij Gulf werd
getankt. Wellicht herinnen sommigen
zich nog de toenmalige populaire
vertegenwoordiger van de oliefirma:
Maarten Dijksman. Overigens heette
het oliebootje geen 'oom Wim', maar
'Oome Biem', naar Biem Vlaming, de
voorzitter van de coöperatie. De goe
de man had, als zoveel Oosterenders,
een bijnaam om hem te onderschei
den van zijn naamgenoten. Maar die
laat ik om begrijpelijke redenen maar
achterwege. Voor alle duidelijkheid:
het was de overgrootvader van het
huidige bestuurslid Cor Trap.
Toon de Haas,
Amstelveen.
De Texelse Vereniging van Logies-
verstrekkers (TVL) is voorstander
van het invoeren van toeristenbe
lasting voor dagjesmensen. 'Maar
het komt nu wel erg plotseling uit
de lucht vallen. Bovendien vinden
we niet dat de opbrengst moet
worden gebruikt om het tekort
van de gemeente aan te zuiveren',
vertelt voorzitter Harry Wuis.
De logiesverstrekkers hebben de
mogelijkheid een tax voor dag
toeristen in te voeren al eerder
geopperd. 'Dagjesmensen maken
gebruik van de Texelse voorzienin
gen en de druk op onze infrastruc
tuur wordt niet alleen veroorzaakt
door onze logiesgasten. Dus ma:s
die andere categorie daar ook or
belasten. Het zou prettig zijn als'
die bijdrage zaken worden gere
seerd die zichtbaar zijn.' TVL de
daarbij in eerste instantie niet ai
kanjerprojecten. Over de wijze
besteding kan het Toeristisch p
nis Instituut wat betreft Wuis advi
uitbrengen. Hij heeft wel twijfelsI
de haalbaarheid van de tax
dagjesmensen. 'Anders dan de toe
ristenbelasting voor gasten in loge
staat die voor dagjesmensen nleti
de wet. Ander, meer praktisch pro
bleem, is dat je de eerste overtoil
belast, ook voor gasten in loge
Die zouden dan dubbel betalen'
Archiefinspectie
beoordeelt kelder
De provinciale archiefinspec
tie heeft afgelopen vrijdag de
gemeentelijke archiefruimte onder
de loep genomen. Het betrof een
geplande inspectie, waarbij is
gekeken of de huidige ruimte al
dan niet voldoet aan de eisen voor
het historisch archief.
Naar aanleiding van het bezoek zal
de inspectie rapport opmaken, wat
aanleiding kan zijn voor verdere
stappen, aldus een woordvoerder
van de gemeente, die verder geen
mededelingen over het bezoek doet.
Eerder dreigde de provincie met
inbeslagname, als het archief niet
vóór 1 oktober op een goede plek is
ondergebracht, waarbij de huidige
gemeentekelder niet als geschikte
archiefbewaarplaats wordt erkend.
Vorige week besloot de gemeente
raad dat het oud archief op Texel
moet blijven en maakte €60.000,-
vrij voor de inrichting van een
archiefbewaarplaats. Het college,
dat van de raad opdracht kreeg om
onmiddellijk met de voorbereiding
aan de slag te gaan, laat weten in
afwachting te zijn van het rapport
van de inspectie.
V
Bh
Ingmar Veeger met zijn afstudeerproject, de maquette van zijn gemeentehuis.
Bouwvergunning
meteen aan balie
De raad heeft unaniem ingestemd
met de invoering van de 'Boekelse'
manier van afgifte van bouwvergun
ningen. Alleen kleine bouwvergun
ningen en aanpassingen aan eigen
woningen komen in aanmerking
voor de snelle afhandeling. Invoe
ring van het systeem gebeurt zo
spoedig mogelijk, nog voor 1 janu-
t'di
De toetsing van de bouwveny**^
ningen komt te liggen bij de gecerfr
ficeerde architecten van de aanvra
gers. Deze manier van afgifte moa
zorgen voor tijdvoordeel, lage'
bouwleges voor aanvragers eniró
der ambtelijke uren.
Om de aandacht te vestigen op ener- energie. Leerlingen konden
giebesparing is een energiebus langs lesboxen allerlei proefjes doen.
alle basisscholen gegaan. Met de bus deed donderdag voor het
bus, voorzien van windmolen, zonne- De Kompasschool aan. Het
panelen en -boiler, konden leerlingen krijgt volgens organisator
ervaringen opdoen met duurzame Duurzaam Texel een vervolg
Leerlingen van De Kompasschool doen een proefje.