Jury ondernemersprijs prijst betrokkenheid van Goënga Chaletbouwer zoekt naar het nieuwe 'Als ondernemer moet je ook maatschappelijk doelen hebben' 'Dat dorpssteunpunt bestaat natuurlijk allang' TEXELSE g COURANT Probeercursus accordeon DINSDAG 20 MAART 2007 'Weet je het zeker?', vroeg de accountant aan Jan Keijser, toen in 1995 de plannen werden besproken voor de over name van het Kampeercentrum aan de Spinbaan. Geen onlo gische vraag, want de cijfers waren bepaald niet rooskleurig. Maar al in het eerste jaar slaagde de startende ondernemer er in de begroting met 140 procent te overtreffen. Onlangs werd Keijbouw, het nieuwe bedrijf van Keijser in Oudeschild dat chalets bouwt, genomineerd voor de Texelse Onderne mersprijs 2006. 'Keijbouw heeft met z'n chalets een heel nieuw product op de markt gezet dat zeer milieuvriendelijk is en een Texels karakter heeft', aldus de jury, die aangeeft dat het bedrijf zeer bewust omgaat met ener gie, grondstoffen en medewerkers. 'Goede arbeidsomstandigheden en kansarme werklozen een nieuwe kans geven, zijn daar voorbeelden van.' Met zo'n rapport kun je thuis komen. 'Een vlag op de onder neming', glundert Keijser. 'Veel bedrijven worden niet gewaardeerd, doodeenvoudig omdat ze niet wor den gezien. Het is mooi we op deze wijze op het prikbord worden gezet.' Na ruim tien jaar kan zonder over drijving worden gesteld dat Jan Keij ser, diens Kampeercentrum Texel en sinds kort zijn bedrijf Keijbouw dat chalets bouwt, tot een begrip zijn uitgegroeid. Maar voor die tijd was deze Texelaar voor velen een volsla gen onbekende. 'Ik ging 's morgens vroeg naar de overkant te wer ken en kwam 's avonds terug.' Het werkterrein van de afgestudeerde werktuigbouwkundige lag aan de vastewal. 'Ik raakte steeds verder in de techniek. Ik werkte als verkoper, technisch medewerker, assisten- bedrijfsleider bij een scheepswerf, installateur en groeide uit tot pro jectleider. Zo heb ik me steeds bre der kunnen ontwikkelen. Toen we een dochter met een handicap kre gen, wilde ik dichter bij huis zijn, het liefst voor mezelf beginnen. Maar men kende mij hier amper, dus een aanbieding kreeg ik ook niet.' Hij belandde toch op Texel, als bedrijfsleider van Euromaster, dat toen nog in Den Burg zat. 'Dat was een soort uitkijkpost.' In die periode had hij al een oogje op het kam peercentrum, maar door omstan digheden kwam de koop niet rond. Op een keer liep Hans Jimmink zijn bedrijf binnen. 'Hij kwam om een stel banden en uiteindelijk ging ik weg met het kampeercentrum.' Vanaf dat moment was hij onder nemer. 'Het ging op dat moment minder goed met het bedrijf, maar ik zag de mogelijkheden. Het eerste dat we hebben gedaan, is het pand volledig renoveren. Want je kunt nog zulke mooie spullen verkopen, als de buitenkant geen vertrouwen uitstraalt, wordt het niets. Die face lift bracht de loop er weer in. Dat de omzet in het eerste jaar al boven verwachting was, was een flinke steun in de rug. Ach ja, en van het een komt het ander. Als ondernemer zie ik handel en kijk ik naar dingen die in de toekomst bedrijfszeker heid bieden. We hebben een goeie tijd gehad, maar toen de economie in de versukkeling raakte, ook een mindere periode. Maar juist toen zijn we begonnen met de bouw van chalets. Voor je gevoel heel onlo gisch. Maar we zeiden tegen elkaar: als de markt weer aantrekt, dan zijn we er klaar voor. Want je moet eerst investeren vóór je wat verdient.' 'Chalets hebben we altijd al ver kocht. De dag nadat ik mijn hand tekening had gezet onder het koopcontract, stond ik of het nooit anders was geweest op de vakan tiebeurs in de RAI chalets te ver kopen. De bouwers had ik met de aankoop van het kampeercentrum overgenomen. Maar uiteindelijk leverde geen van allen de kwali teit die we op Texel eigenlijk nodig hebben. Zelf heb ik onder andere een bouwkundige achtergrond, ik tekende ze, begeleidde de bouw en bezocht de fabrieken om te kijken of ze inderdaad maakten wat ik had besteld. Toen een bouwer zijn ver plichtingen met na kwam, dacht ik: waarom ga ik ze zelf niet bouwen? Makkelijker gezegd dan gedaan. Ik vroeg de gemeente of ze grond hadden en toen dat met het geval was, heb ik in het voormalige groot handelsgebouw ruimte gehuurd en ben begonnen. De eerste waren voor het Heidje op de Bremakker, nu een project van acht voor de Koorn-Aar en we bouwen er vijfen twintig voor camping De Driehoek. Voor deze projecten loopt momen teel de verkoop en doen we de hele projectontwikkeling. We verzorgen de infrastructuur en aanleg van rio lering, gas. elêktriciteit en water. Dat is het vakgebied dat ik vanuit mijn verleden heb meegekregen. Zo hebben we in het nieuwe bedrijf van Keijbouw ook het installatiewerk in eigen beheer uitgevoerd. Ik huurde daar wel mensen voor in, maar hield zelf de supervisie.' Aan de buitenkant van de nieuwe bedrijfshal met een vloeroppervlak te van 1400 vierkante meter zie je het niet af dat er op het gebied van klimaatbeheersing een huzaren stukje is geleverd. 'Geen wonder, want het meeste zit onder de vloer. Er zit bijvoorbeeld vijfeneenhalve kilometer slang in voor vloerverwar ming. De watertemperatuur houden we op twintig graden, de laagste temperatuur die de ketel aan kan. De hal zelf is vijftien graden Celsius. In honderd dagen hebben we 4300 kuub gas verstookt, dus gemid deld 43 per dag, voor €16,- tot €17,- per dag een hele hal warm, inclusief kantoor en kantine. We hebben het hier heel zwaar geïso leerd, maar dat betekent dat je wel moet ventileren. Daarvoor hebben we in de nok speciale luiken. Als je die 's nachts opent, dan stijgt de warme automatisch op en koelt en ventileert de ruimte zichzelf. Warme lucht die naar buiten gaat, passeert een warmtewisselaar, waardoor de koude lucht die naar binnen gaat eerst wordt verwarmd.' 'Er gaat dus geen energie verloren. Als er zo'n grote deur open gaat, is het heel even koud, maar doordat de warmte opstijgt is het weer snel warm. Doordat we geen verticale luchtbeweging hebben, heb je geen verspreiding van stof. Een gezond werkklimaat dus. En de warme vloer zorgt dat je geen koude voeten krijgt. Iemand die staat te kleumen, is snel afgeleid Een goed klimaat werkt prettig en dat verhoogt de productiviteit. Het is ook goed voor het product. Verf, lijmverbindingen en kit drogen bij de temperatuur die de fabrikant heeft voorgeschreven. Dat hoort ook bij duurzaam onder nemen.' Duurzaamheid is ook het uitgangs punt van de bouw van de chalets van Keijbouw. 'Ze zijn geïsoleerd met schapenwol. Dat heeft een hoge isolatiewaarde en een perfecte vochtregulering. In chalets waar je met relatief dunne wanden werkt, is het product dat Graaf Isolatie maakt ideaal. We bouwen geen geïsoleerd hok dat chalet heet, maar gebruiken het Bouwbesluit als leidraad. Bouw kundig adviesbureau Peter Jan Kuip adviseert ons over isolatie en allerlei andere technische zaken.' 'Zoveel mogelijk materialen die we gebruiken zijn duurzaam. Koperen goten, hardhouten draai/kip ramen voorzien van HR++ glas en we geven dertig jaar garantie op de dakpannen van een aluminium/zink legering. Qua uitstraling hebben we geprobeerd de chalets zoveel mogelijk in het landschap te laten passen. Beige met een rood dak en groene kozijnen.' 'Ik vind dat je als ondernemer ook een maatschpppelijke doelstelling moet hebben. Wellicht komt dat doordat ik zelf een gehandicapte dochter heb. Naast onze 'gewone' medewerkers, zijn er mensen die het door omstandigheden wat min- De chalets die Jan Keijser bouwt worden geïsoleerd met schapenwol. Een hoge isolatiewaarde en perfecte vochtregulering. der hebben, zij komen vaak moeilij ker aan een baan. Er zijn faciliteiten, subsidies en andere mogelijkheden te over om ze aan het werk te krij gen, maar je ziet dat bij organisaties en bedrijven nogal eens de gelegen heid, de wil of het initiatief ontbreekt om er iets aan te doen. Wij heb ben nu een bedrijf met meerdere arbeidsplaatsen en kunnen dit ook beter implementeren dan een bedrijf met één a twee medewerkers. Het verhaal heeft twee kanten. Voor de één is het moeilijk een baan te vin den en voor mij als ondernemer is het moeilijk aan geschikte mensen te komen. Ze zijn er wel, maar je moet wel bereid zijn om het boekje dat ze met zich meedragen goed te lezen. Dat heeft er toe geleid dat er een aantal medewerkers zijn inge stroomd en hier inmiddels helemaal op hun plek zijn. Natuurlijk telt pro ductiviteit voor mij. Maar doordat er voor zo'n arbeidsplaats financiële mogelijkheden worden geboden, kan ik er meer tijd en geld in steken. We zijn een wat aparte onderne ming. Bij de fabricage van de cha lets werken we volgens een bepaald proces waarin we deze mensen kunnen meenemen. Ze hoeven niet voorop te lopen. We werken hier ook met stagiaires, want ik hecht ook belang aan (ondersteuning van) scholing. Als hier een brede techni sche opleiding zou komen, dan zou bouwend Texel daar enorm gebaat mee zijn. Als zich op dit moment een ervaren en goede timmerman of schilder meldt, dan kan hij of zij hier zo aan de slag.' Keijser is geen man om stil te zit ten. 'De wereld moet bewegen. Ik zoek altijd naar nieuwe mark ten en producten. Eén van mijn grootste uitdagingen is: hoe krijg ik voor elkaar wat de klant wil Vanmorgen was hier iemand met een bijzondere vraag Nü kunnen we dat niet leveren, maar we gaan er wel over nadenken. Zo werken we momenteel aan een chalet dat geschikt is voor mensen in een rol stoel. Daar komen allerlei zaken bij kijken, waarin je moet verdiepen. Je moet weten hoe deze mensen zich bewegen met hun specifieke han dicap en dat soort dingen. Internet is op dat gebied een belangrijke hulpmiddel voor het vinden van een oplossing. Zijn privésituatie was voor Keijser aanleiding om op Texel te gaan wer ken. Inmiddels heeft hij meerdere bednjven. Gaat dat niet ten koste van het gezinsleven? 'Eten doen we op vaste tijden en bepaalde rituelen stemmen we altijd met elkaar af. Ik werk zes dagen in de week, maar de zondag is van mij, uitzonderin gen daargelaten natuurlijk, want als zich bij storm een probleem aan dient, dan moet je wel eens op pad. Op zondag komt het paard uit de wei en de wagen uit de schuur voor een nt. Zo ook voor het ringsteken in het seizoen. En ik repeteer elke maandagavond bij Excelsior. Een sociaal leven is ook erg belangrijk.' Tekst en foto Gerard Timmerman 'Sterk betrokken bij de lokale gemeenschap, zowel van Den Hoorn als van Texel in het alge meen', prijst de jury van de Texel se Ondernemers Prijs de firma Goënga, die dinsdagavond bij de uitreiking in Cinema Texel één van de genomineerden is. Voor Hans Zijm en Minne Goënga is die betrokkenheid niet meer dan van zelfsprekend. 'Je bent hier gebo ren en getogen, woon hier, de kinderen gaan hier naar school, je hebt hier je sociale leven. Dan raak je vanzelf betrokken.' Inwoners van. Den Hoorn zijn bui tengewoon gesteld op 'hun' super markt, door sommige ouderen nog kortweg aangeduid als 'de slager'. Een overblijfsel uit vroeger tijden, toen Goènga - de opa van Minne alleen nog maar vlees verkocht. Eén van de uitkomsten van de enquête die in het kader van het Loodsproject werd gehouden, is dat Hoornders het voortbestaan van de school en de supermarkt essen tieel vinden voor de leefbaarheid van het dorp. Niet alleen wegens de bereikbaarheid, ook het sociale karakter speelt een essentiële rol. 'Het contact met de klanten is erg belangrijk. Ons streven is dat nie mand hier anoniem is. Je kunt hier n|et je boodschappen doen zonder dat iemand goedemorgen of goe demiddag tegen je heeft gezegd. Met veel mensen maak ik even een praatje. Ze moeten zich hier thuis voelen', vertelt eigenaar Goënga. Zijm beaamt: 'Je hebt er eigenlijk soms helemaal geen tijd voor, maar bet hoort er gewoon bij. Voor veel «Hoornders is de winkel een ont- moetingsplaats. Soms ga je om de Ikoffie en zie je mensen met elkaar net Zijm aan, die op het punt stond naar huis te gaan. 'Ik heb het maar even gebracht. Ik moest er toch langs op weg naar biljarten. Je hoeft toerisme is daarom dringend nodig, koop van lamsvlees zitten we nog het terrein langs de Witteweg dan steeds in lift, maar de totale omzet weer duinen maken, zoals vroeger, loopt terug.' Versterking van het Aan de andere kant van de weg is het natuurlijk niet te doen, maar je kent ook het verhaal erachter, van ziekte en ouderdom. Dan doe je zoiets gewoon.' Ook buiten de winkel tonen beide ondernemers hun betrokkenheid bij de gemeenschap Zo zat Zijm jarenlang in de dorpscommissie, waarvan zes jaar als voorzitter. In die functie maakte hij zich sterk voor woningbouw in Den Hoorn. Ook de aanleg van fietspaden en de renovatie van enkele straten in het dorp kwamen in die periode tot stand. 'Ik zou er nog steeds wel in willen, maar het kost zoveel tijd en is soms moeilijk te combineren met de winkel. Een van de redenen dat ik ben gestopt was dat het soms ook niet te scheiden was. Dan kwa men ze van de soos in de winkel klagen dat de tafels in het dorpshuis scheef stonden. En na vergaderin gen van Ons Belang stond je tot vier uur 's nachts achter de bar, terwijl je alweer vroeg moest beginnen. Maar ik heb het altijd graag gedaan. Ik denk nog wel eens aan het eerste bezoek van een gedeputeerde. Ik was behoorlijk zenuwachtig, maar die man zei meteen: noem me maar bij m'n voornaam, want hier kan ik me tenminste lekker ontspannen.' Compagnon Minne Goënga is één van de initiatiefnemers en drijvende krachten achter het Loodsproject, opgezet om Den Hoorn leefbaar te houden. Dat daar enig eigenbelang bij in het geding is, ontkent hij niet. 'Wij willen over tien, twintig jaar nog steeds een winkel hebben. Maar dat vindt hij. 'We moeten minder weers afhankelijk worden. We zitten in een prachtig gebied, maar dat komt niet plek voor woningbouw. Passend in de stijl van het dorp, natuurlijk, met huizen met lage rode daken, die nog net boven de duinen uitsteken. Mijn sen zijn bang voor veranderingen. Omdat iets altijd op een bepaalde manier is gegaan en het altijd goed ging. Maar ik vind dat we het in ieder geval kunnen proberen. Het kan altijd beter.' Soms ook kan hij zich de scepsis wel voorstellen. 'Ik heb elke dag nieuwe ideeën. Maar vandaag wil ik naar links en morgen naar rechts.' Zijm: 'Doe toch eens normaal, zeg ik dan.' Goënga lacht: 'Hans wijst me soms terecht. En Winanda (zijn echtgenote en mede eigenaar, red.), niet te vergeten. Want we doen het met z'n drieën." De samenwerking dateert van vijf jaar geleden, toen de broers Otto en Willem Goënga en hun echtgenotes Neeltje en Benna afscheid namen. Minne combineerde het werk in het familiebedrijf aanvankelijk met de functie die hij al bij accountantskan- •Praten. Kom je terug, dan Staan ze geldt voor de meeste Hoornders en Minne Goënga (rechts) en Hans Zijm, met tussen hen in Winanda Goënga: 'We zijn verklonken in de Hoomder samenleving. I ernog. Ze zijn nu zo'n, hoe heet het, idorpssteunpunt begonnen, maar it bestaat natuurlijk allang.' Opvallend groot is ook de service van Goënga. zonder overigens dat ze dat woord in de mond nemen. s vanzelfsprekend krijgen Hoorn ders die ziek of slecht ter been zijn hun boodschappen thuisbezorgd. Tekenend is het verhaal van de bejaarde man die om een pak rijst sgen zat en een uur na sluiting I naar de winkel belde. Hij trof er nog ze willen nog een breed assortiment ook. Dat betekent wel dat er iets moet veranderen, want van de ver koop aan de eigen bevolking alleen kan de winkel niet voortbestaan.' Zijm: 'In de winter zou je op maan dag en dinsdag net zo goed dicht kunnen, want dan verkoop je bijna niks. In de horeca doen ze dat ook gewoon. Daar gaan ze gemakkelijk een paar weken met vakantie. Maar wij kunnen dat niet maken.' Goënga: 'Economisch gaat het met goed op Texel. Ook met ons niet. Met de ver tot uiting in het aantal overnachtin gen. We zullen daarom fundamen tele keuzes moeten maken.' Bang voor revolutionaire ideeën is hij bepaald niet. Jaren geleden al stelde hij voor zogenoemde ecolo gische holwomngen in de lage duin- tjes van de Siep te bouwen Nieuw is zijn suggestie om het voetbalveld weg te halen en ZDH onder te bren gen op een groot sportcentrum, dat bij kampeerterrein Loodsmansduin zou moeten verrijzen. 'Je kunt van ideaal is dat iedereen een achtertuin met vrij uitzicht heeft. Door het dorp te verlengen, krijg je ook niet al die bezwaren die tiet project op 't Zou- teland zo lang hebben tegengehou den Glimlachend: 'Ik denk echt dat dit het beste is. Maar ik ben bang dat de tijd er nog niet rijp voor is.' Ook binnen het bedrijf is Goënga de man van de ideeën, die niet allemaal met groot enthousiasme worden ontvangen. Vaak tot zijn spijt. 'Men- toor NBC Eelman Partners vervul de, maar moest daar wegens grote drukte al snel mee stoppen. Hoewel geen lid van de familie, gaat Zijms verleden bij de Goënga's veel verder terug. Hij trad in 1978 als vakken vuller en leerling-slager in dienst en is voor velen inmiddels het gezicht van de zaak. 'Veel vakantiegangers denken dat ik Goënga heet. Hé Goènga, hoe is het, zeggen ze dan als ze 's zomers voor het eerst weer in de winkel zijn. Ik vind het prima.' De eigenaren lopen elkaar maar zelden voor de voeten. Goënga: 'Hans doet de slagerij. Winanda en ik de organisatie, administratie en bestellingen. Bedoeling is dat ieder een zoveel mogelijk zelfredzaam is. De winkel moet doorgaan, ook als we er niet zijn. We geven iedereen eigen verantwoordelijkheden.' Zijm: 'Het is ook leuk voor het personeel dat ze op het kantoor bestellingen mogen doen. Dat stimuleert. Ook de zomerkrachten - 's zomers lopen we hier wel met veertig man - blij ven daardoor vaak heel lang.' Lof van de jury van de onderne mersprijs was er ook voor het inno vatieve karakter van Goënga. Veel aandacht kreeg recent het nieuwe koelsysteem, met afsluitbare vitri nes, dat het energieverbruik met ongeveer de helft doet verminderen. Het ei van Columbus, zo lijkt het, maar veel collega-ondernemers zijn minder happig, uit angst de koop lust te bederven van klanten die eerst een deur opzij moeten schui ven voor ze hun kaasie of yoghurt kunnen pakken. Ook De Spar, de organisatie waarbij Goënga is aangesloten, had beden kingen. Zijm. 'Er zijn 300 Spar-win- kels in Nederland en in bijna alles zijn we een uitzondering. Met die vitrines, maar ook met onze eigen slagenj en eerder ook met de Texel se producten die we verkopen.' Goënga: 'Daar waren ze erg tegen, maar nu zijn ze helemaal om en zijn lokale producten dé trend. Wij verkopen er steeds meer. Daarvoor maken we afspraken met boeren. We hebben bijvoorbeeld appels van Keijser en aardbeien van Boersen. En Jacob Lap uit de Hemmer zorgt ervoor dat we het hele jaar aardap pelen hebben. Vroeger gingen men sen voor alles apart naar de slager, bakker en groenteboer. Wij willen al die producten onder één dak kun nen bieden.' Een sterke troef vormt vooral de slagerij, waar Zijm en zijn medewer kers - onder wie nog steeds oudge diende Willem Goënga - er alles aan doen om hun positie te versterken. Een belangrijke ontwikkeling van de laatste jaren is het Wadden goud, een certificaat dat het 'pure' en Texelse karakter van het lams vlees garandeert. Zijm: 'Dat werkt echt. Vroeger was er in De Cocks- dorp niet één restaurant waaraan we leverden. Nu volgt het één na het ander. We denken ook met de koks mee en geven advies voor de bereiding Paal 9 is kort geleden overgegaan op de lamsspareribs. Vroeger heetten die krabbetjes en werd dat vlees gezien als rotzooi, dat je aan de straatstenen niet kwijt kon. Nu is het een delicatesse.' Ook aan de overkant is het succes merk baar, mede dankzij de lezingen die Goënga verzorgt op de slagervak school: Zijm 'Je kunt je afvragen wat je eraan hebt. Op korte termijn met veel. Maar je hoopt natuurlijk dat je je naamsbekendheid vergroot en dat die jongens als kok straks eens aan Goènga denken als ze hun lamsvlees bestellen.' De nieuwste service is de levering door het hele land van verwerkt, vacuüm getrokken en gekoeld vlees. Klanten kunnen via het internet hun bestellingen doen en knjgen ze per post thuisbezorgd, Goënga: 'We rekenen bovenop de prijs van het vlees alleen de portokosten. Het is wat omslachtig en je zou het vlees ook via groothandelsbedrijven aan de overkant kunnen distribueren. Maar op deze manier houd je de verwerking in eigen bedrijf en onze vier slagers aan het werk.' Dat hun toekomst in het bedrijf ligt, is voor zowel Goënga als Zijm dui delijk. Een straf vinden ze dat zeker niet. Goénga: 'Ik beschouw het nog steeds als een voorrecht dat ik hier zo mooi woon en lopend naar mijn werk kan. Hans en ik zijn hier allebei opgegroeid en als het ware verklon ken in de Hoornder samenleving.' Lachend: 'Al hebben we allebei van ellende een tijdje in Den Burg moe ten wonen.' Zijm knikt: 'Ik heb heus wel eens iets anders gewild. Ik was zelfs al eens aangenomen als bedrijfslei der bij Albert Heijn. Maar ik was er doodziek van en heb afgebeld. Dat is a( meer dan twintig jaar geleden. Ik vind het hier nog steeds leuk. Vanmiddag had ik nog twintig minu ten Van der Valk uit Assen aan de telefoon. Hij wilde weten wat er voor mogelijkheden waren met lamsvlees. Dat is een leuke uitda ging. Ik heb in al die jaren nog geen dag gehad dat ik me afvroeg wat ik vandaag nu weer moest doen.' Tekst en foto Joop Rommets Voor mensen die het instrument eens willen proberen, biedt de Muziek- en Dansschool in Den Burg een korte cursus accordeon. In acht lessen wordt gewerkt aan balg techniek en eenvoudig gebruik van toetsen en bassen. Instrumenten zijn op de muziekschool aanwe zig en kunnen eventueel tegen een kleine vergoeding worden gehuurd om thuis te kunnen oefenen. Voor inlichtingen en opgave: tel. 313493, e-mail info@mdt-texel.nl.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 2007 | | pagina 9