(£)e QUjknmt
Einde tijdperk Van Wijk bij L&R
CjTocn ^warL-Jexeh in het harL,
Langs de weg
Jan en Joop Kramer en Ben Oostra aan het werk in de oude drukkerij aan de Parkstraat in Den Burg.
Fred Winkel achter de kassa van de winkel van L&R aan Parkstraat 10.
v/h Langeveld de Rooy bv, Postbus 11,1790 AA Den Burg
Verschijnt dinsdag en vrijdag
Uitgave ve
Henkie
Henk van Wijk was mijn baas,
"laar ik heb dat nooit zo gevoeld.
Logisch, want hij heeft nooit de
baas over me gespeeld. Hij liet me
als verslaggever van de Texelse
Courant gewoon mijn gang gaan.
Wat dat betreft was hij met anders
dan zijn vader die me in 1962 in het
diepe gooide nadat ik was terugge
keerd van een mislukte poging om
Nieuw-Guinea uit handen van de
jodonesiërs te houden.
Lang voor die tijd kende ik Henk
al. Want nadat ik in 1958 met
veel moeite was geslaagd voor
mijn ULO-diploma was ik in af-
achting van militaire dienst als
Verkoper werkzaam in de winkel
van Langeveld de Rooy die toen
Boekhandel Parkstraat' heette. Die
winkel handelde met alleen in boe
ken, maar had ook een leesbiblio
theek annex kantoorboekhandel en
bandel in kantoormeubelen, boek
houdsystemen en ansichtkaarten,
vader Van Wijk was een verdien-
stelijke amateur-fotograaf en had
na het behalen van het benodigde
vakdiploma een fotohandel aan het
bedrijf toegevoegd. Het was mijn
taak om vooral die afdeling tot bloei
te brengen. Ik had daar lang geen
dagtaak aan zodat ik me de meeste
tijd bezig hield met het lusteloos
uitlenen van bibliotheekboeken en
het verkopen van potloden, vul
pennen, gummetjes, bloknootjes,
vliegerpapier en aanverwante troep.
Omdat ikzelf hartstochtelijk foto
grafeerde en filmde was het werken
in de fotoafdeling telkens een
heerlijke onderbreking. In die tijd
waren fotograferen en filmen dure
hobby's. Het waren dan ook vooral
de Texelse notabelen, economisch
geslaagden en mensen die daar
graag bij wilden horen die het zich
veroorloofden. Aan hen moest ik
camera's en films verkopen en hen
gemotiveerd houden ondanks de
vaak hopeloze resultaten die zij
boekten. Zij hadden het geld en ik
de kennis, een ijzersterke combi
natie waardoor ik menige klant in
een toestand van afhankelijkheid
bracht. Het was in die tijd dat ik
tijdens educatieve verkooppraatjes
meer dan eens werd gestoord door
gekrijs vanuit de directeurswoning
die zich boven de winkel bevond.
De blijkbaar niet erg handelbare
Henkie kreeg dan op zijn lazer van
zijn opvoeders wegens onaange
past gedrag. Het idee dat die snot-
briebei ooit de baas van Langeveld
de Rooy zou worden kwam toen
niet in mij op.
De contacten met de familie waren
beperkt doch hartelijk. Eens heb ik
Henkie en zijn zusjes grote vreugde
gebracht door hen een jonge Duitse
herder cadeau te doen. Ik had het
loedertje gekregen van zuster Eel-
man van 'Flevo'. Wetende dat mijn
moeder niets moest hebben van
huisdieren hield ik de hond, die ik
Marco had gedoopt, weken lang
op mijn slaapkamer verborgen en
nam hem elke ochtend in een afge
dekte boodschappentas mee naar
de fotohandel waar hij in een mand
achter de toonbank werd gezet en
het winkelende publiek met zijn uit
zonderlijke aaibaarheid vertederde
Totdat mijn moeder op een vroege
ochtend onverwacht mijn slaap
kamer inkwam en het inmiddels al
aardig uitgegroeide kwispelende
beest op het bed zag liggen. De
rapen waren meer dan gaar, de
hond moest weg. Marco werd toen
geadopteerd door de familie Van
Wijk en heeft tot het eind van zijn
leven op zijn eigen wijze bijgedra
gen aan de opvoeding van Henkie
en zijn zusjes.
Wat ik vooral achteraf waardeerde
in Jan van Wijk was dat hij zorgde
dat ik aanvullende scholing kreeg.
Hij stuurde me naar de Fotovak
school in Den Haag en later naar
het Instituut voor Perswetenschap
in Amsterdam, ondanks het feit dat
ik daardoor soms niet op Texel was
en hij mijn werk moest overnemen.
Een ongekend tragisch moment
was daarom ook voor mij het over
lijden van de nog piepjonge Jan
van Wijk. Het beeld van de huilende
kinderen Van Wijk in de aula van het
crematorium Driehuis-Westerveld
zal me altijd bij blijven. Net als
het beeld van de schooldirecteur
Eelke Bouwman die zichtbaar vol
schoot toen hij Henk korte tijd later
het LTS-diploma overhandigde.
De weduwe Arda werd directrice,
maar liet de leiding van het bedrijf
feitelijk over aan Martin Warnaar.
Henkie was voorlopig uit beèld we
gens opleiding, dienstplicht bij de
marine, een baan bij IBM en andere
overkantse activiteiten. Tóen hij
terugkwam was hij gewoon Henk
geworden, maar dat moest nog
wennen. Bij ons thuis hadden we
het jaren later nog over Henkie. Het
ging dus net als met Jantje Smit uit
Volendam die ons dagelijks moet
voorhouden dat hij gewoon Jan
Smit heet.
Henk was ook gewoon, heel ge
woon zelfs. Nooit vertoonde hij een
spoor van zelfgenoegzaamheid of
arrogantie. Gladde praatjes kon hij
ook met uit zijn strot krijgen. In een
mooi pak heb ik hem zelden gezien
hoewel zijn onderneming naar
Texelse begrippen toch heel wat
voorstelde. Waren alle ondernemers
maar zo.
Jullie snappen het al: ik mocht hem
wel. Maar dat was toch in de eerste
plaats te danken aan de vnjheid die
hij mij gaf. Ik kan me met hennneren
dat hij zich ooit op een vervelende
manier met mijn werk heeft be
moeid. Dat was maar goed ook,
want zelf ben ik nogal vrijgevochten
en kan eigenlijk niemand naast mij
en zeker niet boven mij hebben.
Was het anders geweest dan zou ik
zijn opgestapt en een patatkraam of
alcoholstokerij zijn begonnen. Dat is
een stuk eenvoudiger dan een krant
maken en - als het een stokerij is
- minstens even spannend.
Denk nu niet dat wij gezworen
kameraadjes waren In al die jaren
ben ik hooguit vijf keer bij hem thuis
geweest. Ontmoetingen waren er
op personeelsfeestjes en terloops
tijdens het werk. letterlijk tussen de
bedrijven door. Maar het was wel
altijd lachen, onbedaarlijk lachen
vaak omdat wij ongeveer hetzelfde
gevoel voor humor hebben en hij
behoorlijk ondeugend kan zijn.
Voor de rest verschilden wij in vele
opzichten. Jagen en vissen doet
hij graag en veel, maar ik heb er
niks mee, hoewel ik het evengoed
toejuich want het houdt een hoop
mannen van de straat en dat is
goed voor de openbare orde. Er
wordt zelfs beweerd dat Henk van
Wijk aan golfsport doet. maar dat
vind ik een misselijke verdacht
making zolang het sluitende bewijs
niet is geleverd.
Ook wat betreft lichamelijke om
vang verschillen wij. Dat verschil is
in de loop der jaren steeds groter
geworden, zodat wij letterlijk uit
elkaar zijn gegroeid Ik wil niet zeg
gen dat hij te dik is, maar het kan
wel wat minder. Als hij weer wordt
zoals hij was gaat hij vast een ge
zonde oude dag tegemoet en dat is
wat ik hem van harte gun. Ik moet
trouwens wel lachen nu ik dit neer
schrijf. Zelf ben ik 66 en werk mij
nog elke dag met vreugde te plet
ter, maar hij stopt er al mee op zijn
55ste. Dus ook qua arbeidsmoraal
verschillen we. Wat gaat die snot
neus straks doen met die zee van
vnje tijd? Ledigheid is des duivels
oorkussen is een regel die geen
uitzondering kent. Ik ben er dus met
gerust op. Texel is gewaarschuwd.
.nl
OPGERICHT 15 SEPTEMBER 1887 - NR. 12165 /I VRIJDAG 6 APRIL 2007
TEXELSE COURANT
Zestig jaar Van Wijk
Een bedrijf dat over twee panden
aan de Parkstraat was verspreid,
trof Jan van Wijk aan toen hij in
1947 bij Langeveld de Rooy in
dienst trad. In het ene pand zat de
drukkerij en de redactie van de Tex
else Courant, in de ander de foto
handel, boekwinkel en destijds ook
nog een bibliotheek. Zestig jaar later
lijkt Langeveld de Rooy in weinig
meer op het bedrijf van toen.
Pagina 2
Nieuwsbladen
Nederland kent nog maar een paar
streken waar lokale nieuwsbladen
verschijnen die al voor 1900 werden
opgericht en nog steeds als zelf
standige krant bestaan. Texel is een
van die gebieden. De meeste van
die negentiende-eeuwse nieuws
bladen zijn te vinden in de perifere
delen van het land.
Pagina 5
Directeur
Hij had aanvankelijk geen plannen
bij Langeveld de Rooy te werken.
Henk van Wijk werkte vroeger bij
IBM in Amsterdam en zat bij de
marine. Begin jaren zeventig raakte
hij toch bij Langeveld de Rooy
betrokken, nadat zijn moeder hem
had gevraagd in het bedrijf te komen
werken.
Pagina 6
a Vierkant
'Als Henk binnenkomt, komt er ook
echt iets binnen'. Dat zegt Paul
Bos, directeur van de Nederlandse
Nieuwsblad Pers waarbij ook de
Texelse Courant is aangesloten. Bos
beschouwt de inbreng van Henk van
Wijk als bestuurslid van de NNP.
Pagina 7
Henk van Wijk neemt morgen op zijn 55ste verjaardag afscheid als directeur van Langeveld de Rooy. Met zijn vertrek komt na bijna zestig jaar een eind aan het tijdperk w
de drukkerij, uitgeverij en Texelse Courant onder leiding van de familie Van Wijk hebben gestaan.
mi
Het pand Parkstraat 7 waar van 1887 tot in de jaren zestig de drukkerij van Langeveld
de Rooy en de redactie van de Texelse Courant waren gevestigd. Op de fiets Martha
m Wijk en Marjan Zegel.
m Wijk (links) in gesprek met twee andere Texelaars. De foto is gemaakt in
De drie bekijken de schade die is aangericht aan de winkel, nadat een e
[^vars door de voorpui was gereden.
Langeveld de Rooy en de Tex
else Courant beleven vandaag en
morgen een historisch moment in
het 120-jarige bestaan. Na bijna
zestig jaar de scepter te hebben
gezwaaid, trekt de familie Van Wijk
zich uit het bedrijf terug. Henk van
Wijk, directeur sinds 1979, heeft
Langeveld de Rooy en de Tex
else Courant overgedragen aan de
42-jarige René de Lange uit Den
Burg, die sinds 2002 al adjunct-di
recteur was.
In deze bijlage wordt uitgebreid ter
uggeblikt op de periode Van Wijk die
begon in 1947 toen de 22-jarige Jan
van Wijk uit Twisk door Jan van der
Vlis bij Langeveld de Rooy werd
gehaald. In 1950 werd hij directeuren
eigenaar van het bedrijf en de krant.
Hij gaf er achttien jaar lang leiding
aan, totdat hij in 1968 onverwacht
overleed. Zijn vrouw Arda van Wijk-
Lodder en zoon Henk van Wijk heb
ben het familiebedrijf daarna voort
gezet.
De afgelopen tijd hebben medewer
kers van Langeveld de Rooy in het
geheim aan deze bijlage gewerkt,
ledereen binnen het bedrijf wist er
van, behalve Henk. Deze extra krant
is onder meer een verrassing voor
zijn verjaardag (morgen wordt hij 55),
maar ook een eerbetoon aan de fami
lie Van Wijk. In de afgelopen zestig
jaar gingen geregeld zaken mis,
kende het bedrijf moeilijke momen
ten, was er meermalen onrust bin
nen de gelederen, maar Langeveld
de Rooy bleef altijd overeind. Het
mag zich daardoor vandaag de dag
waarschijnlijk zelfs één van de oudste
bedrijven op het eiland noemen.
De familie Van Wijk zorgde er ook
voor dat de Texelse Courant altijd
een echte lokale krant van Texel is
gebleven. Pogingen van overkantse
uitgevers de krant te kopen, werden
categorisch afgeslagen. Dat heeft
er onder meer toe geleid dat Texel
nog één van de weinige gebieden
in Nederland is waar een lokaal
nieuwsblad uit de negentiende eeuw
bestaat. Onder de familie Van Wijk
werd ook de vooroorlogse gewoonte
nationaal en internationaal nieuws
te publiceren losgelaten, waardoor
de Texelse Courant verwerd tot het
huidige nieuwsblad met puur alleen
Texels nieuws.
De familie Van Wijk leidde het bedrijf
in een interessant tijdperk. Het druk
ken met lood werd afgeschaft, tele
visie maakte zijn opmars en de com
puter werd geïntroduceerd. Henk van
Wijk verlaat het bedrijf morgen op
een moment dat internet gemeen
goed is geworden en digitale kranten
morrelen aan de gevestigde orde van
de papieren krant. Toen Jan van Wijk
in 1950 directeur werd, hadden de
meesten mensen nog alleen de ra
dio en een krant. De eerste officiële
televisie-uitzendingen in Nederland
moesten nog plaatsvinden (was in
oktober 1951) en van internet was
helemaal geen sprake. Dat het ooit
een vraag zou worden welke plek de
papieren krant moet krijgen naast de
digitale kon Jan van Wijk waarschijn
lijk ook met kon bevroeden toen hij
zijn eerste nog aan de Parkstraat
gedrukte Texelse Courant in handen
had. Veel leesplezier in deze speciale
Wijkrant.