Gedichten, historie en
foto's eiland te boek
I
Negentiende-eeuwse broers en zussen van de Texelse Courant
TEXELSE J COURANT
"f
iUL i
DE 3RCHT
OÊPSi
V
Wijk - week - uitgeweken
'Kranten zijn verlengstuk
samenleving geworden'
VRIJDAG 6 APRIL 2007
ii.lv
ReDDINGS BOOT
npRlNE WflSBRR
HBI
Een deel van de boeken die de afgelopen tientallen jaren door Langeveld de Rooy zijn uitgebracht
t ii Wv Ml
en (oud)-collegas beschrijven hun
ervaringen met Harry. Aan de hand
van honderdtwintig foto's worden
de werkzaamheden van Harry be
schreven en wordt een vogelvlucht
gemaakt door het Texelse nieuws
dat hij versloeg. Het boek werd op
20 september 2002 gratis bij alle
abonnees van de Texelse Courant
bezorgd.
STRQHCZWRCil
De besten gaan eerst
Harry de Graaf
Verzameling van bijna vijftig columns
die Harry de Graaf van 1990 tot 1992
schreef. Harry begon daarmee toen
Langeveld de Rooy in 1990 met
de TC3 startte. Het boek werd in
juni 1993 uitgegeven en kan inmid
dels een collectors item worden ge
noemd. Het is nergens meer verkrijg
baar. De Graaf verwacht binnenkort
een tweede deel te presenteren met
columns die hij vanaf 1993 voor de
Texelse Courant heeft gemaakt
ST W0N6N TëKEL
RÜN06 OM TEXEL
DE TOEKOMST?
y
Langeveld de Rooy heeft onder
aanvoering van de familie Van Wijk
de afgelopen decennia diverse
boeken over Texel uitgegeven.
De meest bekende daarvan zijn
wel 't Lant van Texsel en Tragedie
op Texei van J.A. van der Vlis. De
meeste andere boeken behandelen
eveneens delen van de omvang
rijke Texelse historie. Een bloem
lezing van tien uitgaven die Henk
van Wijk het meest zijn bijge
bleven.
Tragedie op Texel
J.A. van der Vlis
In dit boek, voor het eerst gepu
bliceerd in 1946, gaat Van der Vlis
nauwgezet in op de Georgische
Opstand die van 6 april tot 20 mei
1945 op het eiland plaatsvond. Het
boek werd in eerste instantie gepub
liceerd door uitgever H.J.W. Becht in
Amsterdam, waarna nog diverse her
drukken bij Langeveld de Rooy
volgden.
't Lant van Texsel
J.A. van der Vlis
Het standaardwerk over Texel van
JA van der Vlis. In een ruim vijf
honderd pagina's tellend boekwerk
beschnjft de ereburger en oud-onder-
wijzer van de lagere school in Den
Burg de historie van Texel. Het boek
werd uitgegeven in november 1976.
Woordenboek
Op basis van -een handgeschreven
woordenlijst van S. Keyzer uit 1951
stelden Gelein Jansen en de dialect
groep van de Historische Vereniging
een woordenboek met Texelse woor
densamen. In 1993 heeft de publica
tievan het eerste deel plaats. Lezers
kunnen daarin de Texelse vertalingen
van Nederlandse woorden opzoeken.
Begin 2007 verscheen een nieuwe
uitgave, waarin de woordenlijsten
zijn omgedraaid. Lezers kunnen de
Nederlandse vertaling van Texelse
woorden opzoeken.
Overleven in angst
Piet Beemsterboer
Oud-gemeentesecretaris Beemster
boer beschrijft in dit boek hoe het
verzet op Texel te werk ging tijdens
de Duitse bezetting. Beemsterboer.
die zelf ook in het verzet zat, blikt
onder meer uitvoerig terug op de
Georgische Opstand. Het boek werd
in december 1999 gepubliceerd, een
paar jaar voor de dood van Beem
sterboer die van 1947 tot 1980 ge
meentesecretaris van Texel was.
Texelstoom
Willem Boot
Een bijna driehonderd bladzijden tel
lend boek, waarvan een groot deel is
gewijd aan de totstandkoming van
TESO in 1907 en de ontwikkeling die
de veerdienst daarna doormaakte.
Het boek, gepubliceerd in 1980, is
verder zowel eep technische als een
geschiedkundige verhandeling over
de stoomvaart op Texel.
Vogels op het Gouwe Boltje
Adriaan Dijksen, Frits-Jan Maas
en Cor Smit
De drie auteurs geven in dit boek,
gepubliceerd in juni 1996. een volle
dig overzicht van vogels op Texel en
de gebieden waar zij vertoeven. Het
uitgebreide boek (ruim vijfhonderd
blazijden) is niet alleen een beschrij
ving van de Texelse avifauna, maar
ook een pleidooi om de 'schoonheid
en ongereptheid' van Texel als
vogeleiland te behouden en te be
schermen. De schrijvers gaan verder
in op bebossing en inpoldering op
het eiland, de Texelse bodem en
de geschiedenis van oude en jonge
duinafzettingen.
Veertig jaar Harry de Graaf,
notulist van de samenleving
Gepubliceerd in september 2002,
onder redactie van Pip Barnard,
ter gelegenheid van het veertigjarig
jubileum van Harry de Graaf bij de
Texelse Courant. Veertig Texelaars
Tussen dijk en duinenrij I en II
Klaas Bonne
Deze twee boeken bevatten gedich
ten die Klaas Bonne jarenlang in de
Texelse Courant publiceerde Daarin
gaf hij kritische beschouwingen op
het eiland. Deel één werd uitgegeven
in juli 1989 in een oplage van dui
zend stuks en was vrijwel meteen uit
verkocht. Drie maanden later bracht
Langeveld de Rooy een tweede
deel op de markt. Daarvan zijn nog
diverse exemplaren beschikbaar.
Texel te kiek
Van 1982 tot en met 1988 gaf Lan
geveld de Rooy rond de jaarwis
seling jaarlijks fotoboeken uit. waarin
in tekst en beeld op het afgelopen
jaar werd teruggeblikt. De publicatie
werd gestaakt, omdat de productie
te duur werd.
2 De Texelse Courant is met zijn 120-
jarige leeftijd één van de oudste
i lokale nieuwsbladen in Nederland.
M Maar het is niet de enige. Neder-
4 land telt in ieder geval nog 20 an-
dere lokale nieuwsbladen die vóór
1900 zijn opgericht en sindsdien al-
tijd zijn blijven bestaan. Een nadere
beschouwing van de negentiende-
Jeeuwse 'broers en zussen' van de
Texelse Courant.
I Kenmerkend aan de nieuwsbladen is
it ze. net als de Texelse Courant,
I door kleinere lokaal gewortelde uit-
■gevenjen worden gemaakt en ver-
■schijnen in gebieden die ver van de
I Randstad zijn gelegen. Driekwart van
I de negentiende-eeuwse meuwsblad-
I en is te vinden in Friesland, Drenthe
Man de kop van Overijssel.
JHoekstra Uitgeverij in Emmeloord en
JBoom Courantenuitgeverij in Meppel
jjtemen gezamenlijk de helft van de
'bladen voor hun rekening. De oudste
aarvan is de Meppeler Courant die al
"kis 1840 verschijnt. In Noord-Lim-
irg weten twee lokale nieuwsbladen
j*i elkaar in de buurt al meer dan een
H hun broek op te houden en in
ironingen is het er nog maar één. De
""rnsche Courant, de Culemborgse
■Want en de Steenbergse Courant
(West-Brabant) zijn de enige drie die
pntraler in het land liggen.
eigens directeur Paul Bos van de
—.ederlandse Nieuwsblad Pers, waar-
bi zon 250 lokale nieuwsbladen
Jïjnaangesloten, is het aannemelijk
dat de negentiende-eeuwse bladen
I door juist hun afgelegen ligging en
streekgebondenheid de tand des
"Idshebben doorstaan. 'Daar zijn het
verlengstukken van de samenleving
Qeworden. Ze hebben waarschijnlijk
ook minder last van concurrentiedruk
gehad.'
Zestien van de 21 negentiende-eeuw
se nieuwsbladen zijn abonneekrant
en, waarvan de meesten één of twee
keer per week verschijnen. Sommige
van de betaalde nieuwsbladen ver
schijnen ook een derde keer in de
week, maar dat zijn vaak uitgeklede
versies die huis-aan-huis worden
verspreid en vooral veel advertenties
bevatten. De oplagecijfers van de 21
nieuwsbladen variëren van een paar
duizend tot rond de twintigduizend.
Gezamenlijk hebben ze een oplage
van iets meer dan 200.000 stuks.
Workumer Krant Friso, opgericht in
1871. Verschijnt in Workum, Hinde-
loopen en Stavoren in een oplage van
2200 stuks. Wordt één keer per week
uitgegeven door Hoekstra.
De Woudklank, opgericht in 1871.
Verschijnt in het oosten van Friesland
in een oplage van 17.700 stuks. Wordt
eén keer per week door Hoekstra
huis aan huis verspreid.
Nieuwsblad van Noord Oost
Friesland, opgericht in 1880. Verschijnt
in het noordoosten van Friesland en
heeft een oplage van 8650 stuks.
Wordt drie keer per week uitgegeven
door Banda Uitgeverij in Kollum.
Texel
Texelse Courant, opgericht in 1887.
Verschijnt in een oplage van 7500
stuks. Wordt twee keer per week
uitgegeven door Langeveld de
Rooy.
Friesland
Harlinger Courant, opgericht in
1852. Verschijnt in Harlingen, op
Vlieland en Terschelling in een oplage
van 6000 stuks. Wordt drie keer per
week uitgegeven door Flevomedia in
Harlingen.
Bolswards Nieuwsblad, opgericht in
1861. Verschijnt in west en zuidwest
Friesland in een oplage van 4300 stuks.
Wordt één keer per week uitgegeven
door Hoekstra in Emmeloord.
Jouster Courant, opgencht in 1872.
Verschijnt in het midden en zuiden
van Friesland in een oplage van 4905
stuks. Wordt één keer per week uit
gegeven door Hoekstra
Stellingwerf, opgericht in 1897. Ver
schijnt in het zuidoosten van Friesland
in een oplage van 6307 stuks. Wordt
één keer per week uitgegeven door
Boom.
Balkster Courant, opgencht in 1882.
Verschijnt in Balk en omgeving in
een oplage van 5350 stuks. Wordt
één keer per week uitgegeven door
Hoekstra.
Groningen
Ommelander Courant, opgericht in
1882. Verschijnt in het noorden van
de provincie Groningen in een oplage
van 7200 stuks. Wordt twee keer per
week uitgegeven door Noord Pers in
Uithuizen.
Drenthe
Meppeler Courant, opgericht in
1840. Verschijnt in Meppel in een
oplage van 19.033 stuks. Wordt drie
keer per week uitgegeven door Boom
in Meppel.
Oostermoer-Noordenveld. opge
richt in 1879. Verschijnt in de om
geving van Zuidlaren in een oplage
van 2076 stuks. Wordt één keer per
week uitgegeven door Unimax Hertz
in Zuidlaren.
Coevorden Huis aan Huis, opge
richt in 1885. Verschijnt in Coevor
den in een oplage van 22.191 stuks.
Wordt één keer per week huis aan
huis verspreid door Boom.
Hoogeveensche Courant, opgericht
in1857. Verschijnt in Hoogeveen en
een stukje Overijssel in een oplage
van 10.575 stuks. Wordt drie keer
per week uitgegeven door !Pet in
Hoogeveen.
Overijssel
Opregte Steenwijker Courant, op
gericht in 1841. Verschijnt in Steen-
wijk en omgeving in een oplage van
8188 stuks. Wordt drie keer per week
uitgegeven door Boom
Dedemsvaart Huis aan Huis, op
gencht in 1873. Verschijnt in De
demsvaart in een oplage van 17.565
stuks. Wordt één keer per week door
Boom huis aan huis verspreid.
Noord-Limburg
Maas en Niersbode, opgericht in
1846. Verschijnt in Gennep in een
oplage van 14.500 stuks. Wordt één
keer per week door Janssen Pers in
Gennep huis aan huis verspreid.
Peel en Maas. opgericht in 1879.
Verschijnt in Venray in een oplage
van 13.000 stuks. Wordt uitgegeven
door Van den Munckhof in Venray en
één keer per week verspreid.
Rest Nederland
Culemborgse Courant, opgericht
in 1859. Verschijnt in Culemborg in
een oplage van 13.150 stuks. Wordt
eén keer per week door de Konin
klijke BDU in Barneveld huis aan huis
verspreid
Steenbergse Courant, opgericht in
1881. Verschijnt in Steenbergen in
een oplage van 3310 stuks. Wordt
één keer week uitgegeven door Ver
meulen in Steenbergen.
Baarnsche Courant, opgericht in
1895. Verschijnt in Baarn en om
streken in een oplage van 7250 stuks.
Wordt drie keer per week uitgegeven
door Uitgeverij Baarnsche Courant.
De oude zettenj aan de Warmoesstraat. Kees
Spronsen
Karen den Draak zetten teksten zodat die kunnen worden gedrukt