22 teken langs bosrand bij Rovershut
Open huis in schapenboet
Afgeleid doordat
mensen wegliepen
Blauwe strandvlag
Corbis verwerft hoog keurmerk
Kippenhok bou
bij examen wisku
TEXELSE COURANT
VRIJDAG 25 MEI 2007
22 teken waren donderdag de
vangst op een stuk van honderd
meter langs de bosrand bij de
Rovershut. Kees Verschoor van
EcoTex doet in opdracht van
de Universiteit van Wageningen
maandelijks onderzoek naar
teken op Texel. Hij ontdekte vorig
weekend dat er meer teken voor
komen in gebieden waar grote
grazers, zoals Schotse Hooglan
ders, leven.
Verschoor telt het aantal teken nor
maal gesproken langs de Randweg,
maar week voor één keer uit naar
de Martjesweg. Daar grazen Schot
se Hooglanders. Hij ving negentien
teken, terwijl het er aan de Rand
weg hooguit vijf zijn. De teken lijken
een voorkeur te hebben voor grote
grazers. Volgens Verschoor ligt dat
mede aan de vegetatie. 'Hooglan
ders lopen vaak in ruig gebied. Dat
zijn ook plekken waar veel teken
voorkomen. Ze zitten in struiken
en bomen.' De insecten voeden
zich op koeien. 'Op koeien die wor
den geslacht, zitten soms wel vijftig
teken. Zodra de koe doodgaat, laat
de teek los omdat er geen bloedcir
culatie meer is.' Donderdag ging hij
opnieuw op zoek naar teken. Aan de
bosrand naast de Rovershut legde
Verschoor een dik, wit, katoenen
doek van één vierkante meter uit.
Hij trok het doek honderd meter
achter zich aan. Na een paar meter
was het al raak Een nimf (levens
fase voor volwassen teek) sprong
op het doek. Het dier was ongeveer
twee millimeter groot. Met het blote
oog was het onderscheid tussen de
nimf en een kleine spin nauwelijks
te zien. Toch herkende Verschoor de
teek gelijk. 'Een teek onderscheidt
zich door het bolle lichaam.'
Aan het einde van het traject pakte
Verschoor zijn pincet en haalde de
teken van het doek af. Ook aan de
onderkant zaten ze. De insecten
gingen in een epje met alcohol en
werden naar Wageningen verstuurd.
Daar onderzoekt men of de teken
de Borreliabacterie bij zich dragen.
Deze bacterie veroorzaakt de ziekte
van Lyme. De oogst van donderdag
was 22 teken. 'Dat is echt ontzet
tend veel', aldus Verschoor.
Terwijl Verschoor de teken van
het doek haalde, waren nieuws
gierige kinderen van basisschool
de Lunetten uit Heemskerk erbij
komen staan. Zij verbleven tijdens
hun schoolreis in de Rovershut. Pim
de Vries (12) vertelde dat hij heel
vaak teken had gehad. 'Toen ik
een keer in Apeldoorn was, liep ik
met blote borst omdat het warm
was. Ik had toen wel vier teken op
me. Die zijn er met zo'n tang van
afgehaald.' Een meisje begon te
krabben toen ze naar Verschoor
stond te luisteren. 'Het begint overal
te kriebelen.' Een ander kind waar
schuwde een klasgenoot. 'Je staat
onder een boom. Daar vallen ze uit.'
Verschoor vindt dat er op school
reisjes meer aandacht moet worden
geschonken aan teken. 'Als je op
de paden blijft, is het risico niet zo
groot. Maar vaak gaan de kinderen
's avonds het bos in om spellen te
doen. Men heeft niet in de gaten wat
daarvan de risco's zijn. Een teek is
gevaarlijker dan een Hooglander.'
De basisschool uit Heemskerk was
voorbereid op tekenbeten. Eén van
de docenten toonde een tekentang
die de goedkeuring kreeg van Ver
schoor. Yvonne Vos, moeder van
één van de kinderen, vindt het goed
dat er onderzoek naar teken wordt
gedaan. 'Deze man verricht goed
werk. Zelf letten we er op dat ieder
een dichte kleding draagt.'
Verschoor legde aan de kinderen
uit dat een tekenbeet is te herken
nen aan een rode cirkel op de huid.
'Het is belangrijk om binnen 24 uur
de hele teek uit de huid te verwij
deren. Ga er niet aan draaien want
Harry Bakker heeft op zijn boet een ooievaarsnest gemaakt, hopende dat een
voorbijkomend ooievaarspaar dit zal gebruiken om een gezin te stichten. Als je de foto
ziet, zou je denken dat het al zover is, maar de fotografe manipuleerde de opname en
projecteerde er twee keer de ooievaar in die zij eerder op een heel andere plek op Texel
op de gevoelige plaat vastlegde. In werkelijkheid is het nest dus leeg. De kans dat daar
verandering in komt, is klein. Het is meer dan 100 jaar geleden dat in Den Hoom echt
ooievaars broedden, ovengens ook op een nest dat op het dak van een boet of schuur
was gemaakt. iroto c*cm m
Het strand bij Paal 28 is voor de vijfde keer op rij rr
Ook de acht andere Texelse strandslagen en
onderscheiding.
;f een Blauwe Vlag onderscheiden.
Waddenhaven Texel kregen de
IFoto Gerard Timmerman/Beeldbank Texel)
Vlaggen langs de Nederlandse
stranden. In totaal kregen 44 stran
den de onderscheiding. De vlaggen
van de Vereniging van Strandexploi-
tanten Texel toonde zich tevreden
met de resultaten. 'Al hadden we
worden woensdag 13 juni tijdens de wel een donkerbruin vermoeden dat
start van het nieuwe strandseizoen het goed zou komen.'
uitgereikt. Voorzitter Jur Schuiringa
dan gaat het dier kapot en heb je
kans dat er een deel achterblijft in
het lichaam. Ik adviseer altijd om
langs een huisarts te gaan.' Zelf
is hij attenter op teken sinds hij er
onderzoek naar doet. 'Ik controleer
bij mijn kinderen altijd hun nek als ze
in het bos zijn geweest. Mijn dochter
had laatst nog een teek.'
Ziekte van Lyme
De ziekte van Lyme is een infec
tieziekte die wordt veroorzaakt
door de Borreliabacterie. Door een
tekenbeet kan een mens met deze
bacterie geïnfecteerd raken. Jaar
lijks worden in Nederland ongeveer
1,2 miljoen mensen door een teek
gebeten. Hiervan krijgen er onge
veer 17.000 (bijna 1,5 procent) een
lokale huidinfectie (vaak rode ring),
die vrijwel zeker leidt tot Lyme. Via
de bloedbaan kan de bacterie door
het lichaam worden verspreid. Bin
nen enkele weken tot maanden kun
nen dan ziekteverschijnselen van
het zenuwstelsel, de gewrichten en
het hart ontstaan. De meest voorko
mende verschijnselen zijn: aange
zichtsverlamming, heftige pijn in een
arm, been of de romp, dubbelzien
en één of meer gezwollen, pijnlijke
gewrichten. In zeldzame gevallen
kan de ziekte tot de dood leiden.
(Bron: http://www.wikipedia.nl).
Dieren en Lyme
Volgens dierenarts David Tijssen
van Dierenartspraktijk Texel zijn de
meningen erover verdeeld of alle
dieren ook de ziekte van Lyme kun
nen oplopen. 'Het staat wel vast dat
ze besmet kunnen raken. Er is onder
andere onderzoek naar paarden en
honden gedaan. Bij deze dieren zijn
antistoffen aangetroffen die duiden
op een besmetting. Of ze ook echt
ziek worden, is de vraag. Paarden
leken wel vage klachten te kunnen
krijgen zoals gewrichtsproblemen.
Een hond met zeer veel antistoffen
kreeg dit ook.' Net als bij mensen,
moeten teken ook bij dieren zo snel
mogelijk volledig uit de huid worden
gehaald. 'Lukt het met om de teek
helemaal uit het lichaam te verwij
deren, ga er dan niet aan rommelen
want daarmee maak je de huid
kapot en wordt de infectie alleen
maar groter. De huid moet ontsmet
worden. Dat kan bijvoorbeeld met
Betadine.'
De veelbesproken schapenboet
van Harry Bakker uit Den Hoorn
is praktisch klaar. Het bouwsel
staat aan de Hoornderweg recht
tegenover hoeve Sint Donatus,
op ruime afstand van de weg en
van andere bebouwing. Bakker
maakte gebruik van gewijzigde
gemeentelijke regelgeving. Tot
voor kort was het niet toege
staan een nieuwe schapenboet
te zetten op een plek waar er
voordien geen stond, maar tijdig
werd ingezien dat versoepeling
nodig was om de teruggang van
het aantal boeten op Texel tegen
te gaan.
Van de nieuwe regelgeving werd
ook gebruik gemaakt door Nico
van Heerwaarden die bij de Stroop
pot aan de oude Kogerweg een
rietgedekte schapenboet bouwde
die door voorbijgangers als een
verrijking van het landschap wordt
gezien. Afgezien van de hoofdvorm
is de boet van Bakker duidelijk
anders, maar toch karakteristiek.
Opvallend voor wie het interieur
betreedt zijn de uitzonderlijk zware
balken waaruit het vierkant is opge
trokken. de brede vaste trap naar de
begaanbare bovenverdieping en het
23 centimeter dikke metselwerk van
de gevels, met betrekkelijk weinig
hout. De kap is helemaal gedekt met
pannen net als de meeste andere
boeten in de buurt van Den Hoorn.
Dat is bewust gebeurd om er zo wei
nig mogelijk onderhoud aan te heb
ben. Ook de grootte gaat die van de
gemiddelde Texelse boet te boven.
Daarmee wordt de cultuurhistorie
geen geweld aangedaan. Voor een
'echt' Texelse schapenboet gel
den geen exacte maten. Hoe zo'n
bouwsel eruit kwam te zien, werd
in het verleden door factoren van
puur praktische aard bepaald. De
bouwers van vroeger waren niet uit
op landschapsschoon, maar wilden
gewoon een schuur voor opslag.
Hoe die eruit kwam zien, hing voor
al af van de toevallige lengte van
de masten, ra's, spanten en ander
scheephout dat op het strand werd
gevonden of van andere boeren
werd overgenomen. Wel streefde
men naar het meest praktisch
gebleken en thans typisch Texelse
model. Van een bouwvergunning of
welstandstoezicht hadden ze toen
nooit gehoord.
Als Bakker voor zijn boet aange
spoeld scheepshout had willen
gebruiken, had hij lang moeten
wachten. Hij gebruikte nieuw hout,
maar ook veel tweedehands materi
aal, zoals de klinkers en de dakpan
nen. Hij bouwde zijn boet groten
deels eigenhandig en had daarvoor
minder tijd nodig dan menige criti
caster had voorspeld.
Wie een kijkje wil nemen in de boet
is maandag tweede Pinksterdag
tussen 15.30 en 21.00 uur welkom.
Bakker houdt dan open huis en leidt
bezoekers rond. Omdat hij sympa
thiseert met het project 'Help een
Papoea naar school' van de Stich
ting Nieuw-Guinea is in het gebouw
een kleine expositie ingericht met
foto's, kunst- en gebruiksvoorwer
pen uit West-Papoea. Er worden
dia's vertoond, waarop mondeling
toelichting wordt gegeven. Ook zijn
foto's en voorwerpen te zien uit de
bonte collectie van Bakker zelf.
Alle negen Texelse strandsla
gen en de Waddenhaven Texel in
Oudeschild krijgen opnieuw de
Blauwe Vlag.
Paal 28, paal 21 en de Waddenha
ven hebben de onderscheiding voor
de vijfde keer op rij verworven, de
rest krijgt hem voor de vierde keer.
De Blauwe Vlag is voor strandgan-
gers en badgasten een garantie
dat de stranden en de jachthaven
schoon en veilig zijn. Het zwemwa
ter is van uitstekende kwaliteit, we's
en douches zijn in orde en er zijn
voorzieningen voor gehandicapten.
De Texelse stranden zijn goed voor
bijna een kwart van alle Blauwe
De Gollards en het Verpleeghuis
hebben het zogeheten HKZ-certi-
ficaat behaald. Dat is een landelijk
hoog aangeschreven keurmerk
dat aangeeft dat een zorginstel
ling de zaken op orde heeft.
Het certificaat is uitgereikt door de
Stichting Harmonisatie Kwaliteits
beoordeling in de Zorgsector (HKZ).
De stichting, die sinds 1994 bestaat,
wordt gevormd door zorgaanbie
ders. zorgverzekeraars en patiën
tenorganisaties. Het HKZ-certificaat
is één van de hoogst haalbare keur
merken in de zorg.
De stichting reikt het uit als een
zorginstelling de zaken intern op
orde heeft, de klant principieel cen
traal stelt, betrouwbare resultaten
presenteert en voortdurend aan het
verbeteren van de zorg- en dienst
verlening werkt. Momenteel is 15
procent van de instellingen die lang
durige zorg en verpleging bieden
gecertificeerd. 'We zijn er trots op
bij dat percentage te horen', zegt
directeur Geertje van Lingen van
Corbis Plus Texel.
Het Verpleeghuis en De Gollards
werden de afgelopen tijd meerma
len getoetst door een onafhankelijke
certificatie-instelling. Daarbij werd
onder meer naar de ervaringen van
de cliënten gekeken. De stichting
HKZ laat voortaan jaarlijks toet
sen of Corbis Plus aan de normen
voor het certificaat blijft voldoen. De
Stichting Kinderopvang Den Helder
en Texel, waar de Buitelboet in Den
Burg onder valt, heeft begin deze
maand eveneens een HKZ-certifi-
caat behaald.
Alle bewoners van het Zorgcentrum kregen een bloemetje in verband met het behalen
van het HKZ-certificaat. De heer Leppink kreeg er een van Majanka Kleinveld.
Kees Verschoor sleept een wit doek achter zich aan om teken te vangen.
Boerderig Nederlands, zo
omschrijft Tom Pool (16) de Duit
se taal. Hij geeft de voorkeur aan
het Engels. Toch moest hij dins
dag vmbo-examen doen in Duits.
Hij volgt de kaderberoepsgerichte
leerweg op de OSG.
Tom had genoeg tijd voor het exa
men. 'Ik kreeg een half uur extra
omdat ik dyslectisch ben. Ik was
precies op tijd klaar.' Dyslexie en
dan toch kiezen voor een vreemde
taal in je profiel. Is dat niet onlo
gisch? 'Ik wil hierna graag de the
oretische leerweg volgen. Duits is
daarvoor niet verplicht, maar wel
handig.' De Duitse taal komt goed
van pas bij zijn vakantiebaan. Hij is
verkoper bij Mantje. 'Zo kan ik de
Duitse toeristen te woord staan.'
Het examen bestond uit veertien
teksten waarover 42 vragen werden
gesteld. 'Wel veel, maar ik heb liever
veel teksten en dat er over iedere
tekst niet zo veel vragen worden
gesteld, dan andersom. De vragen
gaan dan minder diep op de tekst
in en zijn daardoor makkelijker.'
chter t
te ga;
i indele
heb oefenexamens gemaakt, h»
laatste jaar hebben we in de I®
alleen maar oefenteksten doorgi
nomen, dus dan weet je wel vL
je kunt verwachten.' Zijn oudeal
hoeven hem thuis niet achter
broek aan te zitten om te g
leren. 'Ik kan mijn tijd goed ir
Daardoor krijg ik best veel vrijhet
Ook zijn zus doet examen (V,1/
dus er is dubbele
huize Pool. 'We leren samen
de keukentafel. Soms vraag ik
eens wat aan haar, maar
helpen mijn ouders me. Mijn
der is lerares geschiedenis en
schappijleer.' Ijskoud water
er tijdens het examen voor
dat Tom optimaal presteerde,
legde ik een avond van te voren
de vriezer. Dan is het lekker
Hij moest een 3,8 halen om
slagen voor Duits en heeft e
vertrouwen in dat het is gelukt
antwoorden nakijken op
doet hij niet. 'Ik ben ervan
dat het dan helemaal mis gaat
hij zijn examen heeft gehaald,
hij volgend jaar opnieuw
De tekst over honden die gedumpt
werden, vond Tom moeilijk. 'Op een
gegeven moment liepen er mensen
weg uit de zaal. Daardoor raakte
ik afgeleid. Ik kon niet in de tekst
komen.' Het makkelijkste verhaal
ging volgens Tom over een man die
gek was van bananen. 'Dat vond ik
een leuke tekst.'
Tom begon twee weken geleden
met oefenen voor het examen. 'Ik
doen voor de theoretische
'Eigenlijk mag je na de
roepsgerichte leerweg niet
theoretische, maar moet je
het MBO. Met mijn ouders
in actie gekomen om dat
elkaar te krijgen.' Daarna is
plan om naar de HAVO te
om uiteindelijk in de juridische i
marketing sector aan het
gaan. 'Het lijkt me leuk om
geven en zakelijk bezig te zijn.'
'Wat een ramp', zo kwam een
VMBO-scholiere donderdag naar
buiten na het examen wiskunde
voor de basisberoepsgerichte
leerweg en het leerwerktraject.
Ook Esther van der Meer had
het er niet makkelijk mee, maar
verwacht wel te slagen voor wis
kunde. 'Ik mag een vier halen en
dan sta ik nog voldoende.'
Het vele leeswerk zorgde voor pro
blemen bij Esther. 'Bij een opdracht
was een toren van champagnegla
zen getekend. De vraag was hoe
veel glazen iedere laag telde. Ik
snapte eerst niets van de vraag
en ging verder. Maar het is zonde
om mets in te vullen en op een
gegeven moment begreep ik het
gelukkig wel.' Mevrouw van Schie,
docent wiskunde, vond dat het exa
men goed was te maken. 'Het was
gevarieerd en er zaten een aantal
leuke opdrachten in. Bijvoorbeeld
die waar een kippenhok moest wor
den gebouwd. Daar heb je in de
praktijk ook wat aan.' Esther volgde
wiskunde via leerwegondersteu
nend onderwijs. Ze kreeg extra
hulp. Voor het examen was ze een
beetje gespannen. 'Je weet niet wat
je kunt verwachten. Aan de andere
kant hebben we veel geoefend en
konden we in de les altijd vragen
stellen als we iets niet begrepen. Als
rï Esther van der Meer zoals ze vaker in de wiskundeles*
het examen niet goed was
had ik het aan mezelf te dart
gehad.' Ook bij haar vader kon!
met vragen terecht. 'Hij is timffl
man en kan goed rekenen.'
Het examen hield haar bezig. Toe
ze woensdagavond in bed IJ
dacht ze nog na over een b
ning. 'Op school behandelden i
regelmatig een opdracht waarbj
moest berekenen hoeveel kortingj
in een winkel kreeg. Ik begreep da
nooit iets van. In bed wist ik pi'
seling hoe het zat. Eigenlijk is li
helemaal niet zo moeilijk.' Zewasi
gewaarschuwd door Van Schie 0
lerares: 'Het was 99,9 procent ze
dat die opgave in het examen a
zitten. En dat was ook zo.'
Esther gaat volgend schooljaar na k„,0
het Clusius College in Alkmaar en h
eerst twee jaar MBO dierverzorgd
te studeren en daarna nog dne ja Tien
voor dierenartsassistent te le'?*erel
'Het is altijd mijn droom gews groot
iets met dieren te doen.' Uiter-gen,
lijk wil ze emigreren naar Senecs m,2j(
'We zijn daar met school zever'.; lande
dagen op uitwisseling geweest e geen
dat was zó leuk dat ik er wil wot hete;
Ik wil daar iets betekenen voord iop
mensen.' Bang om Nederland meer
verlaten is ze met. 'Ik ben mets
aarde gekomen om stil te zitte" Het ei
wil meer van de wereld zien darBranc
land.' nkeli
