Natura 2000: behouden wat er is
Stiel
iting
Helpt'
Texel
Grote rol beheerplan
in Natura 2000-gebied
Externe activiteit ook
aan toets onderhevig
Soms eerst schone
kleren aan na klus
TEXELSE J COURANT
Greenpeace knapt Doolhof en Zandkuil op
Natura 2000: boerenbedrog
W"at ik
de trap
het maken van
leuning
onderdeel
DINSDAG 12 JUNI 2007
de werkzaamheden op de Hogeberg.
(Foto Joop RommetslBaeldbank Te
Ruim tachtig vrijwilligers van Green-
leace hebben gisteren een middag
jng de handen uit de mouwen
gestoken in het Doolhof en de Zand-
Het betrof medewerkers van
iet internationale hoofdkantoor in
Imsterdam, waarzo'n honderdtwin-
ig mannen en vrouwen uit de hele
vereld werkzaam zijn. Ze waren drie
lagen lang op Texel, voornamelijk
>m werkbesprekingen te houden,
laamaast wilden ze graag lichame-
■k werk verrichten - pro deo en het
etst voor een natuurorganisatie,
anvankelijk werd gedacht aan Eco-
tare, waar voormalig Greepeace-
medewerker Just van den Broek
directeur is. maar daar was men niet
berekend op zoveel medewerkers.
Ook Staatsbosbeheer leek door het
broedseizoen niet direct genoeg
werk voorhanden te hebben, maar
uiteindelijk werd gekozen voor het
aanpakken van de Hogeberg, waar
heel wat spierkracht nodig was.
Op het programma stonden onder
meer het onderhoud van paden,
restauratie van de trap van de kuil
en de door regenval en mensen
voeten heel wat kleiner geworden
Zevenpannekoekenberg, het maken
van een houtwal en het door glad
draad vervangen van prikkeldraad
op de tuunwal tussen de weg en
het Doolhof.
In de Zandkuil, die niet voor publiek
toegankelijk is err eigendom van
Natuurmonumenten, werd jonge
begroeiing verwijderd, om de wan
den van de kuil kaler en daar
mee extra aantrekkelijk te maken
voor allerlei zonminnende zeldzame
insecten.
De werkzaamheden werden bege
leid door medewerkers van Staats
bosbeheer en Natuurmonumenten,
waarbij Engels de voertaal was.
Natuuruitbreiding aan de bin-
nenduinrand, meer leefruimte
voor enkele bedreigde vogels en
vooral veel behoud van wat er al
aan flora en fauna is. Dat zijn de
doelstellingen die het ministerie
van Landbouw, Natuur en Voed
selkwaliteit voor de toekomstige
Natura 2000-gebieden op Texel
heeft.
De doelen staan in de zogehe
ten ontwerp-aanwijzingsbesluiten
die momenteel ter inzage liggen.
Daarin wordt bepaald welke delen
van het eiland onder het nieuwe
regime worden geschaard en wat
er minimaal aan planten en dieren
zou moeten zijn. Natura 2000 is
een nieuwe verzamelnaam voor die
delen van het eiland die nu al onder
de Europese Vogel- en Habita
trichtlijnen vallen of een beschermd
natuurmonument zijn.
Op en rond Texel komen drie ver
schillende Natura 2000-gebieden.
De Hors, de Schorren, De Vlakte
van Kerken en het duingebied rond
camping De Robbenjager in De
Cocksdorp worden onderdeel van
het gebied Waddenzee. Het strand
valt onder het gebied Noordzee
kustzone en de rest van de natuur
gebieden onder het gebied Duinen
en Lage Land Texel. Dat zijn pol
der Waal en Burg, Dijkmanshuizen,
de Zandkes, de Bol, Ottersaat, de
Hanenplas, Korverskooi, de Den
nen, de Petten en het gehele duin
gebied inclusief de binnenduinrand.
De binnenduinrand neemt een
belangrijke plek in in het plan Dui
nen en Lage Land Texel. Daar moet
de kwaliteit van vochtige duinvallei
en worden verbeterd en de opper
vlakte heischraal grasland en duin-
blauwgrasland worden uitgebreid
Het Ottersaat,
n de aangewezen Natura 2000-gebieden.
li iformatiebijeenkomst van LNV werd door zo'n 120 mensen bezocht. Vijf
\i Mtgenwoordigers gaven tekst en uitleg. De Texelse opkomst was de hoogste tot nu
toin de serie bijeenkomsten die het ministerie in het Waddengebied houdt.
teiten die buiten de Natu-
2000-gebieden plaatsvinden,
iingilljJ«iC°eten ook aan de doelen in
-18.00"P® aanwijzingsbesluiten worden
)-17.00«getoetst. Dat stelden vertegen-
irdigers van het ministerie van
IV tijdens de informatieavond
het raadhuis.
ij wisten de zorgen van de agrari-
*e sector niet weg te nemen. De
loeren vrezen dat vooral bedrijven
Nicht in de buurt van een Natura
5-gebied liggen met beperkin-
te maken krijgen. Volgens het
tmsterie maakt de afstand niet uit,
ear gaat het meer om de vraag
211 i welke mate een activiteit buiten
2K ^a,ura 2000-gebied schadelijke
«eten in zo'n gebied kan heb-
sn Er is geen heldere grens te
2|Xl ^en Het is nu overigens ook al
idat activiteiten die buiten de hui-
IS 9e Vogel- en Habitatrichtlijngebie-
jjjj sn soms moet worden getoetst op
Schadelijke effecten aan de natuur-
t
19
Ikantf
htenfc
waarden in die gebieden.
Tijdens de drukbezochte bijeen
komst ontstond enig rumoer nadat
één van de vijf LNV-vertegenwoor-
digers had gezegd dat 'zeker 80
procent van wat er nu kan ook
straks nog mogelijk is.' Volgens hem
moest dat echter niet worden uitge
legd als dat 20 procent niet meer
zou kunnen. Het genoemde getal
werd later ook afgezwakt. Op een
vraag van Gerard Bakker om con
crete voorbeelden te noemen van
zaken die onmogelijk zijn geworden,
bleef een concreet antwoord uit.
Wim Schoorlemmer (LNV) zei geen
voorbeelden te kunnen bedenken.
'Het kan wel zijn dat tijdens het
opstellen van de beheerplannen
wordt gezegd dat sommige activi
teiten anders moeten om de natuur
beter te beschermen.'
Luuk Boerema (LNV) haalde de
Voordelta (bij de Maasvlakte van
Rotterdam) naar voren nadat Bak
ker om concrete voorbeelden van
Beheerplannen gaan in de toe
komst een belangrijke rol spelen
in de nieuwe Natura 2000-gebie
den. in die plannen moet worden
beschreven op welke wijze de
doelen uit de aanwijzingsbeslui
ten worden gerealiseerd.
De beheerplannen zijn er nog niet.
Het ministerie van LNV wil daar
mee aan de slag als begin 2008 de
aanwijzingsbesluiten definitief heeft
vastgesteld. Vertegenwoordigers
van het ministerie betoogden vorige
week tijdens een informatiebijeen
komst op het raadhuis dat ieder
een kan meedoen aan de invulling
ervan. 'De doelen zijn bekend, nu
moeten de wegen er naar toe wor
den gevonden.' De plannen moeten
uiterlijk na drie jaar klaar zijn.
Belangrijk onderwerp daarin wordt
de beschrijving van activiteiten die
er nu al zijn. LNV heeft daarvoor de
nieuwe term bestaande activiteiten
in het leven geroepen. Alle activi
teiten die per 1 oktober 2005 op
en rond het eiland bestonden en
sindsdien niet wezenlijk zijn veran
derd, maken kans in het beheerplan
te komen. Dat betekent dat voor
die activiteiten in de toekomst in
principe niet meer hoeft te worden
getoetst in hoeverre ze schadelijk
voor plant, dier of omgeving zijn.
Anders wordt het voor nieuwe acti
viteiten die niet in de plannen wor
den beschreven. Daarvoor geldt dat
ze moeten worden getoetst aan de
doelen in de aanwijzingsbesluiten,
voordat toestemming kan worden
verleend. Dergelijke toetsingen heb
ben nu overigens ook al plaats als
schadelijke effecten aan flora en
fauna worden verwacht.
Volgens de LNV-vertegenwoordi-
gers wordt met de beheerplannen
specifiek getoetst óf iets wel of niet
kan. 'Dan wordt niet meer algemeen
naar de natuurwaarden gekeken.'
LNV wil binnenkort met de gemeen
te om tafel gaan om over inventari
satie van de bestaande gebruiken
op het eiland te praten.
l/^
"7^^ Tel. 32 90 20
ABN-Amro
I 55 31 16 088
andere Natura 2000-gebieden had
gevraagd. Volgens hem wordt daar
'meer gereguleerd dan dat er wordt
verboden'. Activiteiten worden niet
verboden, ze mogen alleen niet
overal meer plaatsvinden. Bollen-
boer Alfons Kuip vond het aardig
dat over allerlei natuurdoelen werd
gesproken, maar de landbouw moet
volgens hem niet uit het oog wor
den verloren. 'Je kunt misschien
beter over bestaande gebruiken in
de landbouw gaan praten, zodat dat
doorgang kan blijven vinden.'
De Kamer van Koophandel wijst
erop dat voor ondernemers in of
vlakbij de Natura 2000-gebieden een
'omgekeerde bewijslast' ontstaat,
omdat zij straks moeten aantonen
dat hun activiteiten geen nadeli
ge gevolgen voor de natuur heb
ben. Als voorbeelden worden varen
en recreëren genoemd, maar ook
bedrijfsactiviteiten, het gebruik van
mineralen en gewasbeschermings
middelen, de uitstoot van stoffen en
het neerslaan van ammoniak.
•andhonger van onze natuurbe-
t-ermers kent geen grenzen. Hun
lijkt wel: alle boeren van Texel
om te beginnen uit Waalenburg.
J is de eigentijdse versie van de
®et van de blanken uit het wilde
esten; de enige goede indiaan
oen dode indiaan. Net als de
lianen toen worden boeren nu
huis en haard verdreven. Toen
1 het pure hebberigheid van de
'ken. nu is het de doorgesla-
natuurbeschermingsdrang van
e welvaartsmaatschappij, van
hei en natuurbeschermingsfunc-
""ahssen die belang hebben bij
«eel mogelijk natuurbeheer. Dat
a! Qoed in je CV en het is goed
J°r de werkgelegenheid van de
®®njassen. Het gevoel bij de boe-
komt aardig overeen met dat
de indianen toen. Boeren die
malies lang op dezelfde plaats
Pserzame wijze landbouw hebben
even. zijn nu ineens probleem-
en. Omdat ze op een plek zit-
"aar Natuurmonumenten graag
-sn wil hebben, daarom moeten
r weg. Zoals de Sioux-indianen
werden verdreven uit de Black Hills,
waar ze eeuwen hadden gewoond,
maar vervolgens weg moesten,
omdat daar goud was gevonden.
Crow Feather, opperhoofd van de
Sioux, zei tot de blanken: 'Vrienden,
het land dat jullie willen kopen is het
beste land dat we hebben. Het land
is van mij, ik ben hier geboren en
getogen, mijn voorvaderen hebben
hier geleefd en zijn hier gestorven,
en ik wil in dit land blijven wonen.'
Maar hij moest weg, zoals de boe
ren weg moeten voor het Wienn-
gerrandmeer en de Blauwe Stad.
Zoals de boeren weg moesten van
hun eiland Tiengemeten, waar nu
de dijken doorgestoken worden. Er
moet ontpolderd worden. Dat zijn
merkwaardige manoeuvres in een
land dat door mensenhanden is
ontworsteld aan de zee. Door de
eeuwen heen hebben wij woeste
gronden ontgonnen ten dienste van
de landbouw, wij zijn een volk van
inpolderaars, en nu wordt dat teniet
gedaan. Het maakt in Nederland
geen indruk dat de Wereldvoedsel
organisatie oproept de wereldvoed-
zeggen wou...
selproductie te verdubbelen, omdat
er anders nog veel meer mensen
dan nu door honger zullen omko
men. Boerenland afpakken voor
natuur doet het blijkbaar beter.
En net als in het negentiende-
eeuwse Amerika zijn onze huidige
bestuurders niet vies van een leu
gentje om bestwil. Bij de eerste
relatienota werden gebieden aan
gewezen als natuurgebied, dan
wel beheersgebied. De toenmalige
gedeputeerde zette zijn handteke
ning onder de definitieve aanwij
zing van de relatienotagebieden op
Texel. Mooi, dat hebben we gehad,
zou je denken. Maar toen kwam de
tweede relatienota, en moest er nog
veel meer landbouwgebied in natuur
worden omgezet. Komt er ook een
derde relatienota? vroegen de boe
ren, maar hen werd gezegd dat ze
vooral niet zo achterdochtig moes
ten zijn. Trouwens, alles was volko
men op vrijwillige basis, individuele
boeren die tegen waren hoefden
echt helemaal nergens bang voor
te zijn, niemand werd ergens toe
verplicht... Maar daarna volgde nog
veel meer narigheid: allerlei richtlij
nen met beperkingen voor de land
bouw, Waalenburg werd onder de
voet gelopen en nu hebben we weer
Natura 2000, met onder andere buf
ferzones, terwijl altijd is beloofd dat
als er iets was waar men niet bang
voor hoefde te zijn...
Het doet allemaal sterk denken aan
de getergde uitspraken van opper
hoofd Red Cloud: 'Sinds de Grote
Blanke Vader heeft beloofd dat we
niet meer hoefden te verhuizen,
hebben ze ons vijf keer verhuisd.
Misschien moeten jullie ons indi
anen maar op wielen zetten, dan
kunnen jullie ons overal naartoe rij
den waar je maar wilt.' Met die indi
anen is het slecht afgelopen. Red
Cloud legde haarfijn de vinger op de
zere plek: 'De blanken hebben ons
veel beloofd, veel meer dan ik me
nu nog kan herinneren, maar ze zijn
slechts één belofte nagekomen: Ze
hebben beloofd ons land af te pak
ken, en ze hebben het afgepakt.'
Lia Duinker,
Nieuweschild.
en verbeterd. Beide grassoorten
bevinden zich landelijk in een 'zeer
ongunstige staat van instandhou
ding', waardoor verbetenng moet
plaatsvinden. De binnenduinrand
van Texel is daar volgens LNV zeer
geschikt voor. De verbetering moet
tegelijkertijd leiden tot een verbete
ring van de leefruimte van de noord
se woelmuis. Volgens LNV heeft
het dier een verbeterde leefruimte
nodig, omdat hij concurrentie van
een toenemend aantal aardmuizen
ondervindt.
Het ministerie speelt met de uitbrei
dingen aan de binnenduinrand in op
al bestaande plannen. Bij de Rom
melpot en de Hanenplas zijn vol
gens Erik van der Spek van Staats
bosbeheer al gebieden aangewezen
voor natuurontwikkeling, maar moet
die nog plaatsvinden. Hetzelfde
geldt voor gronden bij de natuurge
bieden van Natuurmonumenten aan
de oostkant van het eiland. 'Maar
in hoeverre die voor natuur worden
ontwikkeld is afhankelijk van de
vraag hoe de ruilverkaveling in Waal
en Burg verloopt.'
Het aanwijzingsbesluit voor Texel
voorziet ook in de uitbreiding van
leefgebieden voor diverse vogel
soorten die landelijk in een ongun
stige staat van instandhouding
bevinden. Er moet leefruimte zijn
voor tenminste 20 paar velduilen.
100 paar tapuiten, 40 paar dwerg
sterns, 5 paar bontbekplevieren en
1 paar strandplevieren. Die aantal
len zijn er nu nog niet. Het noordelijk
deel van het duingebied wordt als
geschiktste plaats Voor de rest van
de vogels die door de Vogelrichtlijn
vallen is volgens het ontwerp-besluit
behoud van de huidige leefgebieden
en aantallen voldoende is.
Duinen
Het plan Duinen en I age Land voor
ziet verder in het behoud van kwa
liteit en oppervlakten van zeekraal,
schorren, grijze duinen en 'embryo
nale wandelende duinen' (de jonge
duintjes bij de Hors). Opmerkelijk
is een doelstelling dat in de duinen
een leefgebied voor de gevlekte
witsnuitlibel moet worden gecre-
eerd. Dat dier, dat landelijk wordt
bedreigd, komt nu nog niet op Texel
voor. Volgens Van der Spek wordt
het nog een vraag welke prioriteit
in alle doelstellingen moet worden
aangebracht. Het behoud of uit
breiden voor de ene soort kan ertoe
leiden dat een gebied voor een
Zienswijzen
Natura 2000
De ontwerp-aanwijzingsbesluiten
voor Natura 2000 liggen momen
teel ter inzage op het raadhuis en
bij de bibliotheek in Den Burg. Tot
3 juli kunnen er zienswijzen wor
den ingediend.
Dat is mogelijk bij het Inspraakpunt
Natura 2000 in Den Haag. Er kan
ook via de website van LNV (www.
minlnv.nl) worden gereageerd. In
hotel Den Helder aan de Marsdiep
straat in Den Helder wordt mor
gen een hoorzitting gehouden, waar
mondeling reacties kunnen worden
ingediend. Dat was tijdens de infor
matiebijeenkomst op het raadhuis
niet mogelijk. Dat was een extra
bijeenkomst buiten de hoorzittingen
om.
De zienswijzen gaan in eerste
instantie naar de provincie voor een
beschouwing. Eind dit jaar presen
teert minister Gerda Verburg een
nota van antwoord op basis waar
van de aanwijzingsbesluiten, even
tueel gewijzigd, worden vastgesteld.
Mensen die een zienswijze hebben
ingediend en het niet eens zijn met
de definitieve besluiten kunnen naar
de Raad van State stappen.
De Kamer van Koophandel Noord
west-Holland houdt maandag 18
juni op vakantiecentrum De Krim bij
De Cocksdorp een voorlichtingsbij
eenkomst over Natura 2000. Belang
stellenden kunnen zich aanmelden
op 072-5195764. De bijeenkomst
duurt van 18.30 tot 21.30 uur.
andere soort juist minder aantrek
kelijk wordt.
Het aanwijzingsbesluit voor de Wad
denzee vermeldt een soortgelijke
serie doelen voor behoud van dier
en leefomgeving. Het gebied moet
op z'n minst plaats bieden aan circa
honderdduizend eidereenden, bijna
45.000 kanoeten, 26.400 rotgan
zen, 36.800 brandganzen en 7000
grauwe ganzen. Voor de kanoet is
het nodig dat de kwaliteit van zijn
leefgebied wordt verbeterd, omdat
de populatie achteruit gaat. Voor de
kustzone wordt behoud van jonge
duintjes en grijze duinen als doel
genoemd. Bestaande bebouwingen,
erven, tuinen, wegen, parkeerplaat
sen en waterkerende dijken vallen
allemaal buiten de Natura 2000-
gebieden. Hetzelfde geldt voor
camping Kogerstrand bij De Koog.
Die viel aanvankelijk deels binnen
het gebied, maar dat is in het ont-
werp-aanwijzingsbesluit gewijzigd.
Ook de Robbenjager blijft buiten het
Natura 2000-gebied.
Het is niet het schoonste werk,
maar Kees Jacob Bakker uit Den
Burg is al 34 jaar met veel plezier
loodgieter. Daarvan werkt hij 28
jaar bij Installatieburo IBS-Oele-
Schoo. In september gaat hij met
prepensioen, maar maandag was
zijn laatste werkdag.
Bakker bezocht zijn vaste klanten
maandag in stijl. Geen bedrijfsbus-
je, maar een witte Cadillac bracht
hem voor de laatste keer bij onder
meer Vakantiecentrum Dennen
oord, Camping De Bregkoog en
Wonen Texel. Mede-eigenaar Men-
no Schuijl van het installatieburo
gaat zijn werknemer missen. 'Kees
is zeer kundig. Met hem verliest het
bedrijf veel kennis. Maar goed, er is
een tijd van komen en een tijd van
gaan. Hopelijk mogen we hem af
en toe bellen als we advies nodig
hebben.' Bakker stemde daarmee
in. Hij helpt zijn (ex)collega's graag.
'Soms kwamen ze bij mij thuis als
ze iets wilden weten.'
Het oplossen van loodgieterspro-
blemen was zijn drijfveer om het
beroep zo lang uit te oefenen 'Je
komt ergens waar iets niet werkt.
Je weet dat als jij weggaat, het weer
picobello voor elkaar is.' Volgens
Bakker ben je als loodgieter ook
een beetje sociaal werker. 'Mensen
vertellen jou hun problemen. Dat is
soms wel eens vervelend.
Dat het werk soms smerig is. bewijst
een voorval van zo'n acht jaar gele
den. Bij een particulier was het
toilet verstopt. 'Mijn collega en ik
waren aan het werk, toen er ineens
allemaal tampons boven kwamen
drijven. De vrouw des huizes zei
dat ze niet van haar waren. Nou,
van ons waren ze ook met. Dat was
lachen, gieren, brullen.' Soms was
het werk zo vies, dat hij eerst naar
huis ging om te douchen en om
schone kleren aan te trekken voor
hij verder ging.
In de afgelopen 28 jaar zag hij veel
veranderen in zijn vak. 'Vroeger was
het allemaal lood en4<oper Nu is
alles van kunststof. Het solderen
van waterleidingen hoef je bijna niet
meer te doen De apparaten die hij
onder handen nam. veranderden.
'Eerst repareerde je vooral keuken
kranen. Nu ook bijvoorbeeld stoom
cabines en bubbelbaden.' De ken
nis die hij hiervoor nodig had, deed
hij op in de praktijk. 'Ik ontdekte zelf
hoé ik iets moest repareren.'
De vele vrije uren die hij nu krijgt,
gaat hij vooral besteden aan klus
sen in zijn huis. 'Ik heb nog voor
een jaar werk liggen. Ik moet schil
deren, er komen nieuwe plafonds,
een nieuwe vloer en aanrecht.
Geen loodgietersklussen in ieder
gevalDaarnaast gaat hij zijn motor
oppoetsen en weer gebruiken. Door
rugklachten is dat er anderhalf jaar
niet van gekomen. Ook staat hij
zijn zoon bij met raad en daad.
Deze is loodgieter bij De Wit Instal
latietechniek. 'Mijn zoon wilde zich
eigenlijk specialiseren in centrale
verwarming, maar is het loodgieter
vak in gero'd. Zijn collega's gaat hij
straks het meeste missen. 'Je raakt
die sociale contacten kwijt. Maar ik
kom ze nog wel eens opzoeken.'
Kees Jacob Bakker was 34 jaar loodgieter.
