Texel krijgt eigen energiecoöperatie
Cjrocn ^warLrJexels in het harL,
Paviljoens in winter
op strand dichterbij
Texels' scheepje boven praalgraf zeeheld
Auto vliegt spontaan in brand
IPGERICHT 15 SEPTEMBER 1887 - NR. 12220
VRIJDAG 26 OKTOBER 2007
Verschijnt dinsdag en vrijdag
Uitgave van v/h Langeveld de Rooy bv, Postbus 11,1790 AA Den Burg
fexel krijgt een eigen energieco-
iperatie. De onderneming, met
naam Texel Energie, wil op het
eiland duurzame energie opwek
en leveren aan Texelse huis-
oudens, bedrijven en vakantie-
sjes.
fè onderneming is een initiatief van
en groep Texelaars die sinds april
rderzoek heeft gedaan naar de
aalbaarheid van een eigen coöpe-
itie. Op 7 november willen ze over-
aan tot de oprichting. Bedoeling is
Et Texelaars vanaf 2008 stroom via
Energie kunnen afnemen. Ze
innen lid worden van de coöperatie
naandelen kopen.
ölgens Brendan de Graaf en Gerard
lakker (Jonkersbergen), twee van de
litiatiefnemers, is het de bedoeling
verschillende wijze energie op te
wekken. Een van de eerste projecten
is er een met zonnecollectoren die
Texel Energie volgend jaar wil instal
leren. Over andere vormen van duur
zame energie (bijvoorbeeld wind,
getijde, biovergisting, zonneboilers
en aardwarmte) wordt nog kennis
verzameld. 'We bekijken hoe we dat
het beste op Texel kunnen toepas
sen', aldus De Graaf. 'Belangrijk is
we alleen energie willen opwekken
waarvoor draagvlak op het eiland is.
Anders doen we het niet.'
Het Deense eiland Samso staat voor
een deel model voor Texel Energie.
Samso is al sinds de jaren negen
tig bezig met de ontwikkeling van
eigen duurzame energiecentrales.
Basisgedachte is dat bewoners het
meeste profijt van de energiebron
nen in de eigen omgeving moeten
hebben. Windmolens die voor de
kust staan, zijn niet van grote ener
giemaatschappijen, maar van bewo
ners van Samso die er gezamenlijk
in hebben geïnvesteerd. Eind deze
maand reizen de initiatiefnemers en
een stel geïnteresseerde Texelaars
naar het Deense eiland om ter plekke
de omgang met duurzame energie te
bekijken.
Volgens De Graaf hebben enkele
Texelse bedrijven inmiddels toe
gezegd op .Texel Energie over te
stappen zodra de eerste duurzame
energie wordt geleverd. Het zegt het
'prachtig' te vinden dat dat vertrou
wen er al is. 'De coöperatie heeft
nog niets laten zien.' Afnemers van
Texel Energie blijven hun stroom van
het lichtnet betrekken. De energie
die Texel Energie opwekt, wordt ook
aan het lichtnet geleverd. De kosten
zijn naar verwachting vergelijkbaar
met de kosten bij andere energiele
veranciers. Volgens De Graaf moet
daar nog duidelijkheid over komen.
'Maar hoe meer leden we hebben,
hoe sterker we op de markt staan
en een vuist kunnen maken', aldus
Bakker.
Texel Energie maakt gebruik van
ervaringen die bij TESO zijn opge
daan. De coöperatie heeft net als de
veerdienst geen winstoogmerk, maar
wil de opbrengsten ten goede laten
komen aan een goede duurzame
energievoorziening. Leden hebben
één stem, ongeacht het aantal aan
delen dat ze bezitten. De coöperatie
krijgt een bestuur en een directie.
De leden hebben het laatste woord.
Bestuur en directie moeten nog wor
den ingevuld, er wordt volgens Bak
ker en De Graaf aan de profielschet
sen gewerkt.
De Graaf: 'We willen er een klein
schalige coöperatie van maken, zon
der allerlei helpdesken als bij grote
bedrijven. Je moet gewoon één
persoon hebben bij wie je terecht
kunt voor vragen en adviezen.' Texel
Energie wil zich ook richten op voor
lichting over energie. 'Wat je niet
verbruikt, hoef je ook niet op te
wekken.'
De initiatiefnemers zijn Bakker, De
Graaf, Marion Barth, Petra Schut,
Gert Jan Schoorl, Jan Heijne, Klaas
Kikkert, Peter van Ree, Kees Groe-
newoud, Rikus Kieft, Anton Hur-
kens en Hans Roeper. Zij zitten op
persoonlijke titel in de groep. Roe
per, Kieft en Hurkens waren de eer
sten die het initiatief oppakten. Met
behulp van subsidies van het Euro
pees programma Leader Plus, TESO
en de gemeente zijn de afgelopen
maanden de haalbaarheidsstudies
uitgevoerd.
De groep venvacht met de ener
giecoöperatie bij te dragen aan de
Texelse werkgelegenheid. 'Je hebt te
maken met onderhoud aan je bron
nen en administratie. Dat is meteen
een vorm van werkgelegenheid die
los van het toerisme staat.'
De plannen moeten eveneens een
bijdrage leveren aan het recent
gepresenteerde ambitiemanifest van
de Waddeneilanden om in 2020 zelf
voorzienend te zijn in de eigen ener
gie- en waterhuishouding. Studenten
van de Haagse Hogeschool/Acade
mie voor Engineering willen Texel
Energie de komende tijd ondersteu
nen. De coöperatie wil zichzelf kun
nen bedruipen. De Graaf: 'We willen
geen club worden die van subsidies
afhankelijk is.'
«deputeerde Staten zijn bereid
oepeler om te gaan met het jaar-
nnd exploitateren van strandpa-
ïjoens op Texel. Dat blijkt uit
een reactie op zienswijzen die
ie gemeente en de Verenigde
trandexploitanten Texel bij de
rovincie hadden ingediend.
olgens een gewijzigd voorstel wordt
de herziening van het streek-
«n Noord-Holland Noord voor alle
exelse strandslagen een zogehe-
sn 'ja, mits-regime' ingevoerd in
iaats van een 'nee, tenzij-regime'
Gedeputeerde Staten eerst van
San was. Bij dat laatste regime
»2ren de eisen strenger dan bij een
mits-regime' Daardoor neemt de
sis toe dat ook in de winter pavil-
psns op het strand mogen staan,
lan het 'ja, mits-regime' zijn ook
cenodige voorwaarden verbonden;
fe waterkerende werking van de
duinen, natuurbelangen, dynamisch
sstbeheer en de directe omgeving
ragen met te lijden hebben. Voor
at laatste doelen Gedeputeerde
ïaten op geluidsoverlast.
teer twijfel is over mogelijke effec-
op de natuur, moet op basis
de Natuurbeschermingswet een
togeheten passende beoordeling
wrden uitgevoerd. Er hoeft nog
'fit volgens Natura 2000 te worden
poetst, zoals GS aanvankelijk ook
plan was. Wordt er daadwer-
felijk schade verwacht, dan kan
s jaarropde exploitatie van een
Kwaliteitsimpuls
Oeps, ik ben te laat voor mijn ziens-
'ijze over het strand, en nou mis-
ze mijn kwaliteitsimpuls. En ik
'eb nog wel een heel andere impuls
de gemeente of Jur Schuiringa!
kwil geen grotere, maar betaalba-
paviljoens, met goed smakende
ikke soep en geurige koffie. Ik
snap ook niet waarom die pavil-
'*ns groter zouden moeten. Bij een
ketje drukte is het nu al een chaos
de bediening. Ik wil een schoner
strand, maar wel meer spannend
sanspoelsel (walvissen, zeemeer
minnen). En ik wil meer aantrek-
kelijke badgasten. Ik wil gigolo's
Wv), die je tegen betaling van
sen euro vakkundig insmeren met
®nnebrandolie. Ik wil geen ver
dwaalpalen, maar alleen de kilome-
•srpalen van Rijkswaterstaat. Ik wil
en toe een schip op het strand,
r«t alle heisa er om heen. Ik wil
°°k geen harde wind en striemend
maar wel mooie hoge golven
■"et schuimkoppen en een aange-
rame temperatuur. Ik wil strand
jes uit een herkenbare Europese
"^periode: stoer romaans, weel-
kng rococo, Chippendale, gothic
Bauhaus voor onze oosterburen,
"aar ik ben te laat. Gerbrand, kan je
"dg wat voor me doen?
paviljoen alsnog worden verboden.
Gedeputeerde Staten wil het 'ja,
mits-regime' toestaan bij paal 9,12,
15, 17, tussen 18,5 en 21, bij paal
28, 31 en 33. Voor de rest van het
strand geldt bij voorbaat een 'nee
regime'
Strandpaviljoenhouders moeten
voor vergunningen bij de gemeente
en het hoogheemraadschap zijn.
Als de Natuurbeschermingswet om
de hoek komt, moeten ze ook een
aanvraag bij de provincie indienen.
Bij toestemming gelden nog een
paar voorwaarden. Een strandpavil
joen mag geen permanent gebouw
worden en mag tussen 1 november
en 1 februari (de periode dat ze nu
nog weg moeten zijn) niet gesloten
zijn. Het mag in de winter ook niet
voor opslag worden gebruikt.
Het gewijzigd voorstel, dat volgde
op een stroom aan zienswijzen van
onder meer de gemeente en de
Verenigde Strandexloitanten Texel,
moet volgende maand nog door
Provinciale Staten worden bespro
ken. De wijziging moet ook formeel
worden vastgelegd in het streekplan
en het bestemmingsplan Buitenge
bied. De gemeente heeft al eerder
aangegeven een voorstander van
jaarronde strandpaviljoens te zijn.
Voor overige bouwwerken op het
strand wil het college de mogelijk
heden niet verruimen; die moeten in
de wintermaanden weg zijn.
Val verwondt
bromfietsster
Een 16-jarig meisje uit Den Burg is
gistermorgen rond 7.00 uur akelig
ten val gekomen met haar bromfiets.
Dat gebeurde op het fietspad langs
de Pontweg, vlakbij de veerhaven.
Ze werd met onbekende verwondin
gen per ambulance naar Den Helder
gebracht. Volgens een politiewoord
voerder had het meisje mogelijk een
been gebroken. Een technisch manke
ment was waarschijnlijk de oorzaak.
Het nieuwste project: een zeventiende-
Jacob van der Kooij werkt aan
alweer zijn 24ste scheepsmodel
en allemaal zijn ze volgens hem
'goed terechtgekomen'. Maar
voor niet één ervan is er zo'n
prominente plaats als zijn 22ste,
dat woensdag 7 november in de
Oude Kerk in Amsterdam wordt
onthuld, boven het praalgraf van
zeeheld Jacob van Heemskerck.
Hoewel hij er nogal bescheiden
onder blijft, is sprake van een eer
volle opdracht. Die kwam tot stand
nadat Herbert van Hasselt, directeur
van de Stichting De Oude Kerk, drie
jaar geleden voor werkzaamheden
in het Maritiem en Jutters Museum
in Oudeschild was en die combi
neerde met een bezoek aan het
Zeemanskerkje. Van Hasselt raakte
onder de indruk van de er hangende
pinas, een 17de-eeuws jacht dat
Van der Kooij jaren geleden bouw
de. Hij zocht contact met de maker,
waarna beiden overeenkwamen dat
de Oudeschilder het admiraalschip
van Jacob van Heemskerck zou
bouwen. Saillant detail is niet alleen
dat de scheepsbouwer en de admi
raal dezelfde voornaam hebben,
maar ook dat Van der Kooij in de
Heemskerckstraat woont.
De bouw van het admiraalschip
past in een groter plan om de band
tussen de kerk en de scheepvaart
te benadrukken. Het 700 jaar oude
godshuis, dat is gewijd aan Sint
Nicolaas, de schutsheilige van
zeevaarders, stond ooit aan open
water. Zeelieden zochten de kerk
op vóór vertrek om er te bidden
voor een behouden vaart. Tijdens
hun afwezigheid deden hun ouders,
vrouwen en kinderen hetzelfde. Net
als in veel andere kerken hingen
er scheepsmodellen, ter herinnering
aan een verre geliefde, uit dankbaar
heid voor een veilige thuiskomst,
als aandenken aan een gewonnen
zeeslag of gewoon als versienng bij
het altaar van een schippersgilde.
Bovendien vormden de scheepjes
een verwijzing naar 'het schip der
kerk', geleid door God en bestuurd
door Petrus, en naar de Ark van
Noach. Tijdens de Beeldenstorm in
1566 werden ze hardhandig verwij
derd en daarna verkocht, vernietigd
of in de gracht gegooid.
Op 7 november wordt een oude
traditie in ere hersteld en worden
in de Oude Kerk drie modellen ont
huld. Eén ervan, een (middeleeuw
se) zilveren kogge, behoorde tot
de Beeldenstorm tot het interieur.
Het negentiende-eeuwse stoom
schip Rembrandt is een ode aan
de beroemde schilder, wiens eer
ste vrouw Saskia van Uylenburg er
begraven ligt
Lees verder op pagina 3
Een korte, hevige brand heeft dins- weg naar de boot. Hoewel de schrik
dagochtend in de Oranjestraat in groot was, bleven ze ongedeerd.
Oosterend een auto vrijwel volledig Volgens een woordvoerder van de
in de as gelegd. Dat gebeurde vlak brandweer vatte de auto 'spon-
nadat de inzittenden waren inge- taan' vlam en is de oorzaak is niet
stapt en de motor hadden gestart, bekend.
Woelmuis Het Oosterender echtpaar was op tFoiooun Koopman)
Logiesverstrekkers:
'Herstel monument
van Jan Wolkers'
'De Texelse gemeenschap moet
onverwijld aan de slag met het
herstel van het monument Tof
hiertoe en niet verder van Jan
Wolkers. Het beeld hoort voor
altijd op de dijk te staan.' Een
hartstochtelijk pleidooi dat TVL-
voorzitter Bart Robbers gister
avond hield tijdens de ledenverga
dering van de Texelse Vereniging
van Logiesverstrekkers.
Nu Wolkers er niet meer is, is bij
velen het gevoel van schaamte dat
het glazen kunstwerk op de dijk
van de Pnns Hendrikpolder na de
grondige vernieling in 2002 er nog
steeds met staat, groter dan ooit
Ook binnen TVL, waar pogingen in
het verleden om het beeld opnieuw
op te richten op mets zijn uitgelo-
Overlast
Texelaars hebben sinds het einde van
het hoogseizoen voor veel overlast,
vechtpartijen en ordeverstoringen op
het eiland gezorgd. Liefst tien kregen
in september een waarschuwing van
de burgemeester en een lokaalver
bod voor alle horecagelegenheden
in De Koog. Pagina 3
Lekkerste cake
'Nu we voor de tweede keer gewon
nen hebben, werden collega's wel
erg nieuwsgierig naar het recept',
vertelt Arnold Leijstra van Bakker
Timmer, wiens cake voor de tweede
keer op rij de lekkerste van Noord-
Holland is geworden. Pagina 6
a Bedrijfsleider
'De ideeën zijn goed. alleen ben ik
bang dat de ruimte op de Groene-
plaats te beperkt wordt voor eve
nementen. Die liggen mij na aan het
hart, want door wat te organiseren
breng je sfeer.' Dat zegt Heino Hui
zing, die na zeven jaar bedrijfslei
derschap bij De Lindeboom voor De
Krim heeft gekozen. Pagina 7
Scheiding op
naaktstranden
Op het ene deel van het naakt
strand sport en spel beoefenen
en een strandhuisje hebben en
een paar meter verderop op het
zelfde strand absolute rust en
stilte in acht nemen en niks geen
strandhuisjes. Het klinkt opmer
kelijk, maar is de praktijk in de
nieuwe strandnota.
De bekte naaktstranden bij paal 9 en
paal 28 vallen zowel onder de recre
atieve zones als de natuurzones die
de gemeente op het strand wil invoe
ren. Joop Groeskamp (Texels Belang)
wilde daar dinsdagavond tijdens de
raadscommissie Grondgebied toch
het zijne van weten. Hij vond de
splitsing toch maar een 'rare situatie'.
Wethouder Nico Kikkert beaamde dat
Groeskamp gelijk had, maar stelde
dat het de enige manier is om Texel
van de nodige meters naaktstrand te
voorzien. De gemeente kan niet meer
meters strand van het rijk pachten
dan ze nu doet, waardoor het niet
mogelijk is de recreatieve zones ver
der op te rekken.
Lees verder op pagina 7
Honden moeten
muilkorf dragen
Een vrouw uit Den Burg moet ver
plicht haar twee honden muilkor
ven en aanlijnen. De dieren zijn
door het college als 'gevaarlijk'
bestempeld, omdat ze het afge
lopen jaar meermalen mensen en
dieren hebben gebeten.
Volgens gemeente en politie is de
vrouw meermalen gewaarschuwd,
maar heeft zij zelf onvoldoende actie
ondernomen. Dat is voor burgemees
ter en wethouders aanleiding geweest
de dieren op basis van de Algemene
Plaatselijke Verordening als gevaar
lijk te betitelen. Naast het verplicht
muilkorven en aanlijnen, moeten de
honden verplicht een leesbare identi
ficatie dragen, voor het geval ze toch
loslopen. De vrouw, in februan en juli
al eens gewaarschuwd, gaf bij de
politie aan dat zij om gezondsheids-
redenen niet van plan is de honden
aan de lijn te doen. Volgens het col
lege kan dat echter nooit een reden
zijn honden niet onder controle te
hebben. De gemeente kwam in actie,
nadat zich in september opnieuw een
incident had voorgedaan en de politie
proces-verbaal opmaakte.
pen. Hoeveel geld er precies voor
nodig is, werd gisteravond niet dui
delijk, maar omdat de tekeningen al
zijn gemaakt, gaat het bestuur ervan
uit dat het te overzien moet zijn. Het
argument van destijds dat het risico
dat het opnieuw ten prooi zal vallen
aan vandalisme te groot is, mag vol
gens TVL geen reden zijn om het te
laten. Robbers: 'Desnoods leggen
we de stukken glas klaar, zodat we
binnen een week weer een nieuw
monument hebben.'
T EXE LS F. -"COURANT
Onze bezorgers verspreiden
vandaag met de
Texelse Courant een folder van:
Folder niet gehad?!
Alsnog verkrijgbaar op
Spinbaan 6.