Samenwerking houdt
goedkeuring partijen
Standaart klaar voor
vliegen op koolzaad
'TV-serie geen reclame voor Texel'
Nieuwe directeur Lubertischool
Geen steun amendement PvdA
'Vóór mijn sollicitatie nog
nooit op Texel geweest'
I EX ELSE J COURANT
Motor ontwikkeld voor bio-luchtvaart
Mogelijk sluiting
Postbankfiliaal
meer inzicht in de kosten geven. Het
Eilander College wil het budget voor
samenwerking dit jaar verdubbelen
van vier naar acht ton en volgens
de huidige verdeelsleutel komt 38
procent voor rekening van Texel.
Dat zou betekenen dat de Texelse
bijdrage stijgt van €160.000,- naar
€320.000,- maar het is vooralsnog
de vraag in hoeverre de kosten
stijgen.
Ike van Houselt is Theo Habraken opgevolgd als nieuwe directeur van de Lubertischool in De Koog. iFoioJemei .m HatnmiBMoban* re-
Hij kwam eind vorig jaar speci
aal uit Angola over voor de sol-
licatiegesprekken. Sinds een paar
weken woont Ike van Houselt met
zijn Senegalese vrouw Astou in
De Koog en is hij de nieuwe direc
teur van de Lubertischool.
Lessen over Afrika moeten de
komende jaren op de Luberti onge
twijfeld zeer aansprekend, boeiend
en levensecht worden. Van Houselt
(50). de opvolger van Theo Habra
ken, woonde en werkte de afgelopen
twaalf jaar in verschillende Afrikaan
se landen. Zijn laatste standplaats
was Angola waar hij leiding gaf aan
een Nederlandse school.
Daarvoor leidde hij Nederlandse
sqholen in Mali, Mozambique en
Guinee-Bissau. 'Dat was via de
Stichting Nederlands Onderwijs in
het Buitenland. Daar heb ik me in
1995 bij aangesloten en daarna kon
ik aan de slag in Guinee-Bissau.
Ik had destijds nog amper van dat
land gehoord.' Op de scholen van
de stichting wordt les gegeven aan
kinderen van Nederlanders die zijn
uitgezonden voor bijvoorbeeld ont
wikkelingswerk of oliemaatschap
pijen.
Sluiting
Door sluiting van zijn school in het
Zuid-Angolese Lubango, waar hij
en Astou vijf jaar lang woonden,
moest Van Houselt omzien naar een
andere baan. Een kennis wees hem
op een advertentie van de Luberti
school in de Volkskrant, waarna het
balletje begon te rollen. Kort voor
de kerstvakantie vloog Van Houselt
over voor de sollicatiegesprekken.
'Daar werd uitgebreid de tijd voor
genomen en ik heb ook nog een
lange strandwandeling met Theo
Habraken gemaakt. Dat vond ik wel
bijzonder.' Vlak de terugreis naar
Angola kreeg hij het verlossende
telefoontje. 'Toen ging aan beide
kanten van de telefoon gejuich op.'
Volgens Van Houselt wordt het wen
nen weer in Nederland te leven. 'We
staan nu bijvoorbeeld te klungelen
met de euro, omdat we die nog
nooit in handen hadden gehad. En
laatst toen we nieuwe fietsen koch
ten, keken we onze ogen uit. We
vroegen om de modernste exem
plaren en kregen fietsen met een
zelfdenkend achterlicht en versnel
lingen die onder een wieltje zaten.
In Afnka heb ik twaalf jaar lang geen
fiets gezien, dus dat was allemaal
nieuw voor mij.' Texel is eveneens
Van Houselt gaat twee dagen per
week lesgeven aan groep 7/8, de
rest van de tijd besteedt hij aan
de directie. De kennis daarvan is
in Afnka op peil gebleven, omdat
de Nederlandse scholen daar ook
onder de Nederlandse onderwijs-
wetgeving vielen. Voor 1995 was hij
al directeur/leerkracht op een basis
school in Lopik en eerder werkte
hij op een basisschool in Utrecht.
Het dagelijkse leven op de Luberti
wordt ook echter ook weer wennen
'In Mali en Angola hadden we de
school aan huis en in Angola kwa
men de kinderen 's morgens telkens
door de keuken naar binnen.' De
eerste ervaringen op de Luberti zijn
tot nu toe goed geweest. 'De school
is als een warme douche over me
heen gekomen.'
DINSDAG 22 JANUARI 2008
Een meerderheid van de politieke
partijen blijft de verdere ontwikke
ling van de gemeentelijke samen
werking tussen de Waddeneilan
den steunen. Een voorstel van de
PvdA om te stoppen met de Eilan
der Raad en het Eilander College
en terug te keren naar het oude
Overleg Orgaan Waddeneilanden
kreeg tijdens de raadscommissie
Middelen geen steun.
De PvdA vindt dat Texel het beste
uit het in 2005 opgerichte samen
werkingsverband De Waddenei
landen kan stappen. Volgens de
sociaaldemocraten heeft de Wad-
densamenwerking Texel sinds 2001
acht ton gekost, maar zijn sinds
dien weinig aantoonbare resulta
ten geboekt waar Texelaars voor
deel aan hebben gehad. De PvdA
wees de andere partijen erop dat de
gemeenteraad al in 2001 een besluit
heeft genomen over intensievere
samenwerking en is het sindsdien
alleen bij praten is gebleven. 'We
kunnen beter samenwerking zoeken
met andere gemeenten in de Kop
van Noord-Holland', aldus Anne-
mieke van Atteveldt. 'Dat verloopt
minder stroef.'
Frustreren
Rob Heijman (GroenLinks) vond dat
de PvdA een jarenlange discussie
frustreert. Volgens hem is het beter
met een oordeel te wachten tot het
Eilander College in april een plan
van aanpak voor de verdere samen
werking presenteert. Gerard Weijers
(Fractie Weijers) en Gerbrand Poster
(WD) vonden hetzelfde. Poster: 'Ik
kan me vinden in het amendement
van de PvdA, maar ik heb op Vlie
land mijn steun gegeven aan het
opstellen van een plan van aanpak,
dus ik steun de PvdA nu niet.' In
dgt plan zet adviesbureau BMC
in opdracht van het Eilander Col
lege de ambities en kaders voor de
toekomst uiteen. Dat is besloten
tijdens de laatste vergadering van
de Eilander Raad eind november op
Vlieland.
Poster stelde dat, ondanks de una
nieme goedkeuring in de Eilander
Raad, veel raadsleden van de eilan
den toch tegen de samenwerking
zijn. Dat leidde tot verbazing bij
wethouder Marian Merkelbach. de
Texelse vertegenwoordigster in het
Eilander College. 'We gaan er vanuit
dat de Eilander Raad het op Vlie
land toch wel gemeend heeft verder
te willen samenwerken, anders is
het echt tijd om te stoppen.' Mer
kelbach zei blij te zijn met de steun
van alle partijen minus de PvdA. Ze
erkende dat de samenwerking nog
niet zoveel heeft opgeleverd als
gehoopt, maar volgens haar moet
het plan van aanpak meer duidelijk
heid bieden.
Richting
Dat moet ook duidelijk maken welke
richting het opgaat. Ben Zegeren
(CDA) merkte op dat het nog steeds
met duidelijk is waar de samenwer
king toe moet leiden. Merkelbach:
'Het allerbelangrijkste is de gemeen
telijke dienstverlening op een hoger
peil te brengen.' Daarnaast willen
de eilanden de bestuurlijke zelf
standigheid in de benen houden.
Merkelbach wees erop dat gemeen
telijke herindeling voor Texel op het
moment geen onderwerp is, maar
dat het eiland er niet tot in de lengte
der dagen aan kan ontkomen. 'We
moeten niet afwachten tot de drei
ging daarvan groot wordt.'
Het plan van aanpak moet eveneens
Kosten
Volgens Merkelbach zijn de pro
vincies Noord-Holland en Friesland
bereid de kosten van een procesma
nager, die de samenwerking gestalte
moet geven, twee jaar lang voor hun
rekening te nemen. De griffier van
Provinciale.Staten in Friesland is in
beeld voor die functie. De man, een
bewoner van Terschelling, treedt
aan als de eilanden het plan van
aanpak hebben goedgekeurd.
Willem Vlas (Texels Belang) liet
weten dat Friesland eveneens de
kosten van een coach voor het
Eilander College wil betalen. Die
moet ervoor zorgen dat de verhou
dingen tussen dat college, waarin
alle burgemeesters zitten, en het
college van de gemeentesecreta
rissen van de eilanden goed blijft.
De PvdA handhaafde haar voor
keur voor meer samenwerking met
de Kop van Noord-Holland. 'Dat
verloopt minder stroef', aldus Van
Atteveldt. Frans Visman (D66) wees
erop dat die samenwerking ook
geld kost. 'En je kunt in dit proces
niet eenzijdig de overeenkomsten
opzeggen.' De politieke partijen op
de andere eilanden wordt eveneens
gevraagd vóór 1 april in te stemmen
met de besluitvorming van de Eilan
der Raad op Vlieland.
nieuw. 'Voor mijn sollicitatie was ik
hier zelfs nog nooit geweest. De
twee hebben tijdelijk onderdak bij
een familie in De Koog.
Van Houselt, geboren in Zeeland
en opgegroeid in het Brabantse
Dongen, heeft inmiddels de nodige
gesprekken gevoerd met de vijftien
medewerkers en vooral veel geluis
terd naar ouders en medewerkers
om ingewerkt te raken. 'Dat werkt
beter dan alle dossiers lezen, dat
kan altijd nog.' Het vasthouden van
het karakter van de school en oog
houden voor het individuele kind
zijn twee van zijn doelstellingen. 'Er
wordt hier veel aandacht besteed
aan de sociale en emotionele ont
wikkeling van de kinderen. In kring
gesprekken wordt ook uitgebreid
stilgestaan bij dingen die kinderen
hebben meegemaakt of beleefd.'
Over de plannen om aansluiting te
zoeken bij de nieuwe stichting voor
het openbaar primair onderwijs op
Texel kan hij nog niet veel zeggen
'In dat onderwerp ben ik nog niet
goed thuis.'
Kennis
Piet Standaart in Engeland aan het werk met een vliegtuigmotor die op plantaardige olie loopt.
Piet Standaart wil in de loop van dit
jaar de lucht in met een vliegtuig
dat op plantaardige olie vliegt. Hij
heeft daarvoor samen met diverse
bedrijven in de luchtvaartindu
strie een op koolzaadolie lopende
vliegtuigmotor ontwikkeld.
Dat gebeurde onder de vlag van
de Stichting Plantaardig Vliegen van
Standaart, Arnold Langeveld en Dirk
de Lugt. De stichting kreeg in 2005
uit het Europees subsidieprogram
ma Leader Plus €40.000.- subsi
die om onderzoek te doen. Ook
TESO en transportbedrijf Bakker uit
Oudeschild leverden een financiële
bijdrage. Het is Standaart in samen
werking met diverse bedrijven in
Friesland, Duitsland en Engeland
gelukt een motor te creëren die
zowel op plantaardige olie, diesel
als petroleum werkt. Dat staat in
een rapport dat de stichting heeft
gepubliceerd. Het bijzondere aan
het onderzoek is dat de koolzaadolie
zowel als brandstof als als smeerolie
is getest. Zoiets was nog niet eerder
gebeurd.
Het onderzoek, uitgevoerd op de
begane grond, begon volgens Stan
daart met een tweetaktmotor (een
DAIR-100), maar dat was niet met
een een succes. Een hoog toerental
en een temperatuur die opliep tot
boven de 100 graden leidden tot een
slechte smering en indikking van de
koolzaadolie. Het omlaag brengen
van het toerental bracht verbetering.
Het brandstofverbruik nam af en
de smering werd beter. Vooral het
gebruik van koolzaadolie als smeer
middel pakte goed uit. 'In koolzaad
olie zitten moleculen die van nature
aan metaal plakken, waardoor in de
motor een film langs de oppervlak
ten werd opgebouwd. Die zorgde
voor bescherming tegen roesten en
slijtage van de onderdelen.'
Vrijkomende krachten bij het star
ten vormden een ander probleem.
Als de tweetaktmotor werd gestart,
kreeg de motorophanging nogal wat
opdoffers. Dat euvel is volgens Stan
daart verholpen door de ontwik
keling van een nieuwe motor (een
Gemini-100) met drie in plaats van
twee cilinders. 'Die motor heeft het
zelfde vermogen als de vorige, maar
de inhoud van de cilinders is terug
gebracht van 1800 naar 1600 cc.'
Naast de Britse en Duitse bedrijven
hielpen ook Pieter Dros, Brendan de
Graaf en Bonne Mechanisatie een
handje mee.
Standaart wil dit jaar en volgend jaar
testvluchten uitvoeren. Dat gebeurt
waarschijnlijk vanaf De Kooy. De
motor wordt ingebouwd in een
motorzweefvliegtuig. Mocht er tij
dens de testvluchten wat mis gaan,
dan kan het vliegtuig altijd goed aan
de grond komen. Volgens Standaart
is vliegen met plantaardige olie veili
ger dan vliegen met fossiele brand
stoffen. 'Het is minder brandbaar
dan gewone brandstof. Het is ook
beter voor het milieu als je brandstof
moet lozen. Na 21 dagen is vrijwel
alles afgebroken, terwijl voor fos
siele brandstoffen de norm geldt dat
na 28 dagen 60 procent moet zijn
opgelost.'
De Stichting Plantaardig Vliegen
loopt vooraan in het experimenteren
met plantaardig vliegen. De Britse
luchtvaartmaatschappij Virgin maak
te deze week als een van de eerste
bekend twee Boeings 747 op bio
brandstof te laten vliegen. Over waar
schijnlijk een maand landt de eerste
op Schiphol. Standaart wijst erop
dat vliegen op plantaardige olie iets
is dat vooral op kleinere schaal moet
worden toegepast. Diverse onder
zoeken hebben inmiddels geleerd
De televisieserie En we gaan nog
niet naar huis beleefde zondag
avond zijn première op de Neder
landse kijkbuis. De serie gaat over
een gezin dat van Amsterdam
naar Texel verhuist om daar een
nieuw leven op te bouwen. Het
programma trok 2.223.000 kijkers
en stond op de vijfde plek in de
lijst van best bekeken program
ma's. Was de eerste aflevering
een mooie promotie voor Texel of
werd het eiland neergezet als een
achtergesteld gebied? De Texel
se Courant vroeg Texelaars hun
mening.
De reacties van bezoekers van de
website van de Texelse Courant
logen er niet om. Geen enkel positief
commentaar. Een greep uit de reac
ties: 'Totaal ongeloofwaardig en bij
het belachelijke af', 'Wat een slechte
serie. En dan die stereotypes. Texel
in de jaren dertig vorige eeuw?', 'Ze
schetsen een beeld van Neandertha
lers die op een eiland leven en niet
zijn ontwikkeld.', 'Jammer dat Texel
zo wordt neergezet. Geen reclame
dat biobrandstoffen weliswaar beter
mogen zijn voor het milieu, maar bij
gebruik op grote schaal tot voedsel
tekorten en ontvolking van het plat
teland kunnen leiden.
Volgens Standaart komt dat doordat
de prijs van biobrandstof meestijgt
met de prijzen van fossiele brand
stoffen. Daardoor kan het voor boe
ren aantrekkelijker worden koolzaad
te verbouwen in plaats van andere
gewassen, waardoor voedseltekor
ten ontstaan. Een soortgelijke con
clusie werd begin deze week ook
door de Europese Unie getrokken.
Die wilde aanvankelijk in 2010 10
procent van alle autobrandstof uit
biobrandstof laten bestaan, maar
gaat dat percentage terugschroeven
om voedseltekorten en bedreigingen
van het regenwoud te voorkomen.
Het onderzoek van Standaart leerde
dat de nieuwe Gemini-100 motor
naast de vliegerij ook in de landbouw
zijn dienst kan bewijzen. Met een
kleine moeite kunnen landbouwvoer
tuigen worden omgebouwd, zodat
ze op koolzaadolie kunnen lopen.
Met de motor kunnen boerderijen
ook in de eigen warmte- en elektrici
teitsbehoefte voorzien. Een globale
berekening leert volgens Standaart
dat twee tot drie hectare koolzaad
nodig is om een boerderij een jaar
lang van stroom en warmte te voor
zien. Dat geldt dan bij een dagelijks
gebruik van 120 liter plantaardige
olie. Een hectare levert gemiddeld
1100 tot 1600 liter koolzaadolie. Een
vliegtuig kan op basis van één hec
tare ongeveer 240 vlieguren (gemid
deld 4,5 uur per week) maken. Stan
daart: 'Ze gaan de motor ook nog
toepassen bij een amfibievoertuig in
de Russische toendra.'
©©-
(Yi-
yan alle kanten 00!
voor ons eiland.', 'Zo'n eerste afle
vering geeft weinig zin om volgende
week te gaan kijken.'
Wouter de Waal, directeur van de
WV, was positiever gestemd. 'Ik
denk dat de makers van het pro
gramma het nog goed maken en
dat de nadruk steeds meer komt te
liggen op hoe gemoedelijk het hier
is en hoe men met elkaar omgaat.
Laten we het afwachten en het posi
tief benaderen.' Hij keek met veel
belangstelling. Even was er sprake
van dat onder meer de WV een
financiële bijdrage aan de serie zou
leveren, maar dat ging niet door
omdat de AVRO bang was voor con
flicten met het Commissariaat voor
de Media. Wel gaf het toeristenbu
reau advies en suggesties voor film
locaties. 'Wat ik daarvan terugzag
was dat de kinderen zeiden dat Texel
maar een uur van Amsterdam af
lag. Daar hadden we om gevraagd.'
Volgens De Waal is de serie op een
Westerse manier gemaakt. 'Texel is
anders, maar daarom is het ook zo
aantrekkelijk. Dat een inwoner, Guus,
de aansluiting van water en elektri
citeit voor het hele eiland regelt, is
natuurlijk niet de werkelijkheid, maar
geeft wel aan wat voor sfeer hier
heerst.'
Danny Westerlaken, eigenaar van
CVI Texel, bekeek de uitzending op
internet. 'Wat een drama. Mobiele
telefoons hebben geen bereik en de
installatie van elektriciteit en water
zou hier door buurtbewoners wor
den verricht. Onzin natuurlijk. Als
die vader een installatiebedrijf had
gebeld, had hij binnen een uur water
en licht gehad. Ik ben bang dat het
toeristen afschrikt om hierheen te
komen.' Aan de andere kant trekt het
kneuterige beeld dat nu wordt neer
gezet ook mensen aan. 'Het is ook
wel weer hoe toeristen het eiland wil
len zien Ze willen thuis wat te vertel
len hebben. Als ik naar Vlieland ga,
vind ik het ook grappig dat het daar
nog wat kneuteriger is dan hier.'
John Smit. eigenaar Texel TV, is
geschrokken van de eerste afleve-
nng. 'Ik vond het erg goedkoop. Je
kunt zien dat het met zo min moge
lijk geld is gemaakt. Dat ze binnen
opnames dichtbij huis draaien, snap
ik nog wel. Maar iedere verwoede
Texelganger kon zien dat zelfs de
buitenlocaties niet allemaal op Texel
waren. Zo zag je de vader auto rij
den in een landschap dat niet Texels
was.' Ook aan de cameratechniek
kon hij zien dat er weinig geld in
was gestoken. 'In een bepaald shot
zag je de elektriciteitsmonteur van
de zijkant gefilmd. In een volgend
shot stond de man ineens heel erg
anders. Daaraan kun je zien dat ze er
niet serieus mee bezig zijn geweest.
Bovendien is het met een kleine
gezegd dat er op Texel veel inteelt is.
Overtrokken volgens Hoogerheide
'De makers gaan wel heel kort door
de bocht. Texel is wat dat betreft een
afspiegeling van Nederland. Natuur
lijk gebeurde het hier wel, maar ik
denk dat het in Staphorst en Urk
nog wel meer wasOndanks de
negatieve ervaring sluit hij het met uit
dat hij zondag weer kijkt. 'Het is heel
erg afhankelijk van wat er verder op
televisie wordt uitgezonden.'
Volgens Simone van den Ende.
eindredacteur drama bij AVRO. is
het niet de bedoeling om Texel en
groep acteurs gemaakt en ook dat
duidt erop dat ze de kosten wilden
drukken.' Hij gaat volgende week
wel weer kijken, 'Vanuit mijn beroep
en omdat ik Texelaar ben, vind ik het
interessant. Ik hoop dat het beter
wordt. De eerste twee atlevenngen
moeten staan als een huis, anders
haakt de kijker snel af. Ik vind het
tot nu toe geen reclame voor het
eiland.'
Cees Hoogerheide. schrijver van
het boek Tien Texelse families en hun
aanhang, hield het zeventien minuten
vol. Toen zapte hij .naar een ander
programma. 'Ze zetten Texel neer
zoals het in 1900 was Bovendien
vond ik de hoofdrolspeler irritant. Hij
past niet in de Texelse cultuurIn de
eerste aflevering werd een paar keer
de Texelaars voor het hoofd te sto
ten of in een negatief daglicht te
stellen. 'Integendeel, het was een
lang gekoesterde droom van Sam
van der Duin, de hoofdrolspeler, om
samen met zijn vrouw een bed en
breakfast te beginnen op Texel. Van
wege de mooie natuur, de aardige
mensen en de landelijke sfeer. De
puberende kinderen vinden dat niet
leuk: pubers hebben de eigenschap
om zich overal tegen af te zetten
en laten zich soms ongenuanceerd
uit. Het is komedie en daar worden
zaken wat dik aangezet en overdre
ven. maar uiteindelijk vindt iedereen
zijn weg op Texel
De comedyserie is elke zondag om
21.20 uur te zien op Nederland 1
'Ik ga ervan uit dat wij hier voor
lopig nog wel blijven.' Dat zegt
Joop Groen, franchisenemer van
de Postbank in Den Burg, naar
aanleiding van het bericht dat
ING mogelijk filialen in dunbe
volkte gebieden gaat sluiten. Vol
gens de landelijke media noemde
directeur Nick Jue donderdag tij
dens de presentatie bankkantoor
nieuwe stijl onder meer Texel als
voorbeeld. Als er in een dorp
zowel een ING-filiaal als een post
kantoor zit, dan kan het volgens
Jue zijn dat één van de twee de
deuren sluit.
Joop Groen, franchisenemer van
het postkantoor in Den Burg, maakt
zich vooralsnog geen zorgen. 'Ik
heb vanochtend nog met mijn regio
manager gesproken en er is nog
niets bekend. Per 1 januari 2009
gaat de Postbank verder onder de
naam ING Bank. Het zou kunnen
dat het filiaal van de Postbank naar
de Groeneplaats verhuist, maar
daar is nog geen besluit over geno
men.' Groen wijst op het verschil in
diensten tussen de ING Bank en de
Postbank. 'Wij doen bijvoorbeeld
aan money transfer. Texelaars met
familie in de Derde Wereld maken
bij ons het geld over naar hun fami
lie. Dat kan nergens anders Ook
handelen wij nog in vreemde valuta.
Ik weet niet of de ING deze diensten
overneemt.'
De exterieurscènes zijn opgenomen
dorp 't Veld.
Texels boerdenjtje in het Noordhollandse
(Foto AVRO)