Hoornder vogelwachter geeft laatste excursie
DuiN
Teleurstelling en vreugde over ingreep rechtbank
'Moed zakt ons
in de schoenen'
m
Blijde Groep Oosterend waagt recordpoging
'Groot kenner van
Texelse duinen'
Veroordeelde houdt
vast aan onschuld
TEXELSE J COURANT
Barnard promoveert op
aardewerk van nomaden
BeHOUD
Taakstraf voor diefstal en heling
Brandje sporthal in kiem gesmoord
DINSDAG 3 JUNI 2008
De Oosterender blijde, hier nog aan de Genteweg, wordt te zijner tijd overgebracht naar het feestterrein van Oosterend Present aan de Koningsweg. ifoio h
Tijdens Oosterend Present zal een
poging worden gedaan om met
de Oosterender 'middeleeuwse'
blijde een record te breken. De
bedoeling is een 'projectiel' over
een afstand van meer dan 412
meter weg te slingeren en daar
mee een vermelding te krijgen in
het Guinness Book of Records.
Genoemde afstand staat op naam
van een bevriende groep blijde
fanaten uit Dronten. De Texelaars
kwamen tot dusver niet verder dan
390 meter, maar hopen de reik
wijdte van hun toestel aanzienlijk op
te voeren. Ze willen de slingerarm
versterken waardoor een zwaarder
tegengewicht mogelijk is dat de
kogel een grotere aanvangsnelheid
kan geven. In hun vrije tijd zijn de
groepsleden hier druk en enthousi
ast mee bezig.
Het contact met de Guinness-orga-
nisatie werd gelegd door het Blijde
Groepslid Richard Kortekaas. Om
het eventueel gevestigde record
erkend te krijgen moet aan een
reeks voorwaarden worden voldaan.
De door de kogel afgelegde afstand
moet door een onafhankelijke land
meter worden vastgesteld, er moet
een notaris bij zijn en ook een lokale
autoriteit, mogelijk de burgemees
ter. Als dit drietal de prestatie rap
porteert wordt deze voor waar aan
genomen en in het bekende boek
vermeld. De blijde staat nu nog op
de lanceerbasis van Ewald Witte
aan de Genteweg. Voor de record
poging zal hij naar het feestterrein
aan de Koningsweg worden over
gebracht. Er wordt geslingerd in de
richting van de Zwinweg, waarbij
de nodige veiligheidsmaatregelen
in acht worden genomen zoals het
ontruimen van het schootsveld.
'De Oostelijke Woestijn en de
inwoners daarvan zijn niet bevro
ren in de tijd, maar hebben, net
als elk ander land en volk, hun
eigen geschiedenis.' Dit is een
van de stellingen van het proef
schrift over Eastern Desert Ware
(EDW, aardewerk uit de Oostelijke
Woestijn) waarop oud-Texelaar
Hans Barnard woensdag hoopt
te promoveren aan de universiteit
van Leiden.
Eastern Desert Ware is een ver
zameling archeologisch aardewerk,
bestaand uit handgevormde (niet
op een draaischijf gemaakte) scha
len en kopjes, veelal versierd met
ingekerfde patronen. Het aardewerk
is gevonden in het zuidoosten van
Egypte en het noordoosten van
Soedan, in de Nijlvallei en de woes
tijn ten oosten daarvan (de oostelij
ke woestijn) en dateert uit de vierde
tot zesde eeuw. Het wordt altijd
gevonden tussen ander aardewerk,
uit Grieks-Romeins Egypte. Nubië
of geïmporteerd uit het gebied rond
de Middellandse Zee.
Barnards onderzoek wijst uit dat het
hier om een samenhangende ver
zameling aardewerk gaat, scherven
van potten en schalen die - gezien
hun inhoud - werden gebruikt voor
het serveren van de hoofdmaaltijd
en olie. De meeste potten bleken
resten te bevatten die door graan-
Een groep familieleden en vrien
den vormde zondag het publiek
tijdens de laatste excursie van
vogelwachter Jan Witte. De 63-
jarige Hoornder, alom geroemd
om zijn grote kennis van de natuur
in de Texelse duinen, werkte ruim
veertig jaar voor Staatsbosbe
heer.
'Kort en bondig. En een groot ken
ner van het gebied'. Aldus typeerde
opzichter Bart Witte zijn collega bij
diens afscheid.
Jan Witte stond
bij menigeen
bekend als zwijg
zaam en schijn
baar stug. Zijn
weigering om
voor de krant te
worden geïnter
viewd, lijkt in dat
;beeld te passen. Maar wie de moei
te nam hem op een excursie te ver
gezellen, ontdekte een heel andere
persoonlijkheid, die hartstochtelijk
kon vertellen over zijn grote passie,
:de natuur.
.Witte trad op 13 december 1965
l>ij zijn werkgever in dienst als
hrbeider klasse I. Voor een periode
"van viereneenhalve maand werd hij
belast met het planten van helm.
•Op 1 januari 1970 kwam hij in vas
te dienst, voor 'bewaking broed-
terrein en het leiden van excursies,
benevens enig boswerk', zoals in
zijn functieomschrijving stond. In
datzelfde jaar ging hij zich ook
bezig houden met het opsporen
van (en optreden bij) houtdiefstal,
beschadiging, het lopen op verbo
den grond en het verstoren van de
vogelstand. 'Ongetwijfeld lag voor
Jan de prioriteit in de omgekeerde
volgorde', aldus collega Erik van
der Spek in het artikel dat hij ter
gelegenheid van Wittes afscheid in
het Infobulletin van Staatsbosbe
heer Texel schreef.
Al snel werd Witte vogelwachter.
In die functie was hij aanvanke
lijk vooral actief in de Bollekamer.
Later werd dit het hele duingebied
ten zuiden van het Jan Ayeslag.
Bij zijn pensioen stond hij op de
loonlijst als 'veldmedewerker voor
lichting en recreatie'. Binnen de
groep Texelse vogelwachters, en
waarschijnlijk binnen heel Staats
bosbeheer, was hij de eerste die
bij het natuurbeheer ook aandacht
aan insecten besteedde. Het lukte
hem bijvoorbeeld de dienstleiding
ervan te overtuigen dat bij het
onderhoud van wandelpaden steile
randjes langs het pad niet meer
moet worden afgevlakt, om de
nestgelegenheid van solitaire bijen
en wespen te bevorderen. Bart
Witte: 'Vroeger bepaalde de leiding
wat er gebeuren moest en voerden
de medewerkers in het veld alleen
maar uit wat hen werd opgedra
gen. Tegenwoordig hebben zij veel
meer eigen verantwoordelijkheid
en wordt er ook eigen initiatief
verwacht. Dat geeft meer binding.
Bovendien hebben zij de mees
te kennis over het
gebied, méér dan de
mensen op kantoor.
Niet iedereen kon
die omslag aan, Jan
wél. Zo adviseerde
hij bijvoorbeeld over
het tijdstip en de
manier van maaien
in de gebieden waar
hij werkte. In samenspraak beslo
ten we dan hoe dat aan te pak
ken.'
In de laatste maanden voor zijn
afscheid was Witte nog eenmaal
actief in alle Texelse duingebieden.
In de Slufter inventariseerde hij
onder meer de locaties waar de
weidevogels nestelen. Bart Witte:
"Die kennis hebben we nodig bij de
herinrichting van De Nederlanden.
Daar worden na de zomer stukken
grond afgeplagd. om het terrein
natter te maken. Dankzij Jans werk
kunnen we nu beter bepalen waar
dat precies moet gebeuren.'
Ondanks zijn pensioen gaat Wittes
kennis niet verloren. Ten behoeve
van een groot landelijk onderzoek
gaat hij zich als vrijwilliger onder
meer bezig houden met het in
kaart brengen van de kikkers en
andere amfibieën op het eiland.
Van der Spek: 'Zo blijft hij actief
betrokken
terreinen.'
bij het beheer van zijn
Joop Rommets
producten werden achtergelaten.
Veel schalen bevatten een residu
dat waarschijnlijk door vlees, vis of
melk was veroorzaakt en een kom
met een tuit bleek plantaardige olie
te hebben bevat, Dit is in overeen
stemming met het huidige dieet van
de woestijnbewoners.
Gezien de resultaten van de verschil
lende onderzoeken (macroscopisch,
microscopisch en massaspectro-
metrisch) lijkt het waarschijnlijk
dat het aardewerk in de Oostelijke
Woestijn werd gemaakt en gebruikt,
geproduceerd door nomaden, daar
waar de noodzaak of de gelegen
heid zich voordeed. Dat een noma
dische gemeenschap potten kan
produceren bleek onder meer uit
het deel yan Barnards onderzoek
waann getracht werd het gevonden
aardewerk te imiteren door potten
te vormen van klei uit het Qaroen-
meer in Egypte, deze te drogen,
te polijsten en in een open vuur te
bakken. In zijn proefschrift pleit de
promovendus dan ook voor meer
onderzoek naar de geschiedenis
van de nomaden.
De openbare verdediging van het
proefschrift vindt plaats in de Lok-
horstkerk in Leiden, woensdag om
16.15 uur.
Oefening met
nieuw vliegtuig
Reddingboten Beursplein en Zalm
van de KNRM hebben gisteravond
voor het eerst geoefend met één van
de twee nieuwe vliegtuigen die de
Kustwacht sinds een paar maanden
in gebruik heeft. Er werden op ver
schillende plekken voor de Noord
zeekust oefendoelen in het water
gelegd die de reddingboten en de
Kustwacht moesten opsporen. De
Graaf van Bylandt en Huibert Dijkstra
van Vlieland deden ook mee.
KIJK OP DE KUST
Familieleden en vrienden vergezelden Jan Witte zondag op zijn laatste
Word donateur. Bel 071 5160490
of surf naar www.duinbehoud.nl
In sporthal Ons Genoegen in
Den Burg is zaterdagmiddag een
beginnend brandje in de kiem
gesmoord. In de kantine was hout
in het plafond gaan smeulen door
problemen met een TL-balk.
De transformator was kapot gegaan,
waardoor het hout rond de lichtbak
werd verhit. Op het moment dat dat
gebeurde zaten leden van honden
club DOS voor een cursus in de
kantine. 'We hoorden een luide knal
en even later zagen we rook uit het
plafond omlaag komen', aldus één
van hen.
De brandweer rukte uit voorzorg
met groot materieel uit. Ter plekke
kon verdere schade worden voorko
men. 'We hebben de plafondplaten
eruit gehaald, de stroom afgezet
en de TL-balk uit elkaar gehaald',
aldus officier van dienst Martijn van
Hengel. De leden van DOS verlieten
tijdelijk de sporthal om buiten te
wachten.
Een 28-jarige oud-Texelaar is vrij
dag door de politierechter in Den
Helder schuldig bevonden aan
medeplichtigheid bij diefstal en
heling van gestolen goederen. De
man, die tegenwoordig in Anna
Paulowna woont, kreeg een taak
straf van 80 uur en een maand
voorwaardelijke gevangenisstraf.
Een eerder opgelegde voorwaar
delijk celstraf van drie maanden
werd omgezet in een extra taak
straf van 180 uur.
Het Openbaar Ministerie had de
man op het matje geroepen voor
betrokkenheid bij een inbraak in
de Jan Drijverschool in Den Hoorn,
Daarbij was een geldkistje ont
vreemd, met zo'n vijftien euro aan
kleingeld én een pinpas met bijbe
horende pincode. Met die pas werd
kort na de inbraak tot twee keer toe
geld opgenomen, in totaal €1.250,-.
De hoofddader was een 13-jarige
jongen, waar de verdachte destijds
mee omging. De verdachte had de
diefstal niet zelf gepleegd, maar
was er volgens de rechter wel van
op de hoogte. Toen de eerste keer
geld werd gepind (voor een bedrag
van €1000,-) stond de man op de
uitkijk. De heling bestond er vooral
uit dat hij geld uit het kistje kreeg
om sigaretten te kopen.
De verdachte, die vier jaar op Texel
heeft gewoond en in die periode
vooral werkzaam was in de horeca,
ontkende alle betrokkenheid bij de
feiten. 'Ik heb juist geprobeerd die
jongen op het rechte pad te hou
den. Ik heb hem meermalen gezegd
dat hij het niet moest doen, maar hij
luisterde niet', liet hij politierechter
Francke weten. 'Ik heb hem zelfs
meegenomen naar een voorma
lig politieagent en contact gelegd
met jeugdzorg. En nu worden mij
zijn strafbare feiten in de schoenen
geschoven, terwijl ik helemaal niet
met dit soort zaken wil worden
geassocieerd!'
De rechter noemde het vreemd dat
de man zegt mets met de feiten te
maken te willen hebben, maar wel
steeds de jongen opzocht. Of in
ieder geval in zijn buurt was op het
moment dat er dingen gebeurden
die niet door de beugel kunnen.
Ze was het met officier van justitie
Haneveld eens dat de verdachte wel
degelijk bij de zaken betrokken was.
Positief vond de rechter wel dat hij
een nieuwe start in zijn leven lijkt te
hebben gemaakt. Hij is vertrokken
van Texel en woont nu samen met
een vriendin en haar vier kinderen
in Anna Paulowna. Dat de man zelf
aangaf professionele hulp nodig te
hebben ('Ik heb geen innerlijke rust,
ben eigenlijk toe aan psychische
hulp') werd ook als positief gezien
door de rechter.
De officier eiste tachtig uur werk
straf, een maand cel voorwaardelijk
en verplicht contact met de reclas
sering. De rechter ging hier volledig
in mee, maar besloot op een ander
punt haar eigen koers te varen. Het
OM vroeg namelijk ook een eerdere
voorwaardelijk opgelegde celstraf
van drie maanden nu daadwerkelijk
ten uitvoer te leggen. De verdachte
had zich immers opnieuw schuldig
gemaakt aan strafbare feiten. De
rechter vond dat te ver gaan en
besloot deze straf om te zetten in
een extra taakstraf van 180 uur.
De verdachte liet nadrukkelijk weten
het niet volledig eens te zijn met
de straf. Hij blijft van mening dat
hij volledig onschuldig is. Ook zijn
advocaat pleitte voor vrijspraak. De
kans dat er hoger beroep wordt
aangetekend, is dan ook groot.
EEN BETER MILIEU...
...BEGINT BIJ JEZELF
ben deze operatie gepland, voor
bereid en een huisje gehuurd om
hier een week te zitten. Alles is in
kannen en kruiken en goed gere
geld. ledereen die je spreekt wil van
die ganzen af, met uitzondering van
een klein groepje. De dieren zitten
nu in de ruiperiode, nu kunnen we
ze vangen. Veel lan
ger dan deze week
duurt dat met. Dit is
overmacht. Natuurlijk
lijden wij hier schade
van, want we hebben
kosten gemaakt. Maar
ik heb goede hoop dat
we in de loop van de
week toch nog aan de
slag kunnen.'
LTO-voorzitter Jaap
Hin: 'Ik ben er ziek van. Als bestuur
der ben ik met een missie bezig en
weet dat het beter is om te hopen
.02,
00
onder lijdt. De ganzenpopulatie rukt
op, een druk waar geen weerstand
meer tegen is te bieden. Dit is een
teleurstelling.'
Bart Witte van Staatsbosbeheer:
'Er zijn 500 ganzen gevangen, ik
vind dat een respectabel aantal. We
dan om te wanhopen. Dit komt zwaar hebben ons vooraf niet op aantallen
aan. Op dit moment zijn de verschil
lende mogelijkheden in studie, maar
op basis van de uitspraak van de
rechter zakt de moed ons behoorlijk
in de schoenen. We weten dat er als
gevolg van natuurontwikkelinggrote
druk staat op akkers en weideland
en dat de landbouw daar zwaar
vastgepind. Meer kan altijd, er zijn er
genoeg. Via een meerjarenplan pro
beren we de populatie uiteindelijk
tot aanvaardbare proporties terug te
brengen.'
Bernard Spaans van de Vogelwerk
groep: 'Wij zijn blij dat de rechter
hier voorlopig een stokje voor heeft
gestoken, al zijn we teleurgesteld dat
er naar verluidt toch nog 500 gan
zen zijn gevangen. Het is afwachten
hoe het nu verder gaat. Ik hoop
niet dat straks alsnog al die ganzen
mogen worden gevangen. We heb
ben oog voor de problemen, maar
vinden wel dat we het belang van de
vogels moeten
verdedigen. We
hopen daarom
op meer overleg
met de betrok
ken en dat we
als vogelwerk
groep bijvoor
beeld in de
Gebiedscom-
missie ILG aan
mogen schuiven
om samen een oplossing te vinden.'
Adriaan Dijksen van de werkgroep
Landschapszorg: 'Dit hadden we wel
verwacht. Die ontheffing is strijdig
met de Flora en Faunawet. Daarin
staat dat dit alleen mag bij ernstige
schade, niet voor populatiebeheer.
Daar heeft de rechter zich al eer
der over uitgesproken. Ik denk dat
gemeente, opdrachtgever in deze,
dat ook zag aankomen. Er is name
lijk in apnl al ontheffing gegeven.
Daarop heeft Faunabescherming
een voorlopige voorziening voor
aangevraagd, met als resultaat de
schorsing. Nu dachten ze slim te zijn
door vrijdagmiddag een ontheffing af
te geven, zodat ze maandagmorgen
snel aan de gang konden en nog
een paar honderd ganzen konden
vangen. Ik ben daar behoorlijk nijdig
over, want ze hebben een kunstje
geflikt. Terwijl wij argumenten heb
ben om het op een andere manier
op te lossen. Van Staatsbosbeheer
is het laag om hieraan mee te wer
ken. Het haalt ook niets uit. Er blijven
er veel te veel in leven. De schade
treedt toch op.'
De rechter heeft een stokje gestoken voor het vangen
en doden van grauwe ganzen. Voor boeren een bittere
teleurstelling, terwijl natuurbeschermers juist blij zijn met
het besluit. De Texelse Courant peilde de reacties.
Gedeputeerde Peter Visser (Flora-
en Faunabeleid): 'De wet verplicht
ons er alles aan te doen om te
zorgen dat schade wordt voorko
men, anders kunnen agrariërs deze
met vergoed krijgen van het Fauna
fonds. Met deze uitspraak wordt een
belangrijk deel van de schadebe-
strijding door de rechter onmogelijk
gemaakt.'
Arie den Hartog van Duke Fauna
beheer: 'Een teleurstelling. We heb-