Texelse markt
en cafetaria
Plan Van Liere verrijking voor haven
Gemengde gevoelens over plan CDA kunstveiling
'Het is gebrek aan
respect voor kunst
TEXELSE j COURANT
'Anton Pieck' blijkt Harry Tielemans
Timmerbedrijfje in PH-polder
c© -
Tijdens werkzaamheden aan het
voormalige woonhuis van Anton
Pieck aan de Koningstraat in
Den Helder werd vorige week
een muurschildering ontdekt.
Het schilderij blijkt niet te zijn
gemaakt door Anton Pieck, maar
door de in 2001 overleden Harry
Tielemans, die tot 1957 in het huis
woonde.
Mustafa Arkaz, de nieuwe huurder
van het pand, kwam de schildering
tegen tijdens een verbouwing. Hoe
wel het huis in Den Helder bekend
staat als het Anton Pieckhuis, ont
stond er al snel twijfel over of het
schilderij inderdaad van de hand
van de meester was. Niet alleen
had het ook door zijn broer Henri
geschilderd kunnen zijn, bovendien
verhuisde de familie Pieck naar Den
Haag toen Anton en zijn broer elf
of twaalf jaar oud waren, wat het
schilderij tot een wel heel vroeg
werk zou maken. Omdat het hier
een voorstelling van druivenpluk
kers betreft, dacht Arkaz dat het
schilderij mogelijk zou zijn aange
bracht toen er een wijnhandel in het
pand gevestigd was.
Het was Reina Tielemans die uit
sluitsel gaf. Haar man Harry woon
de vroeger in het pand, waar zijn
ouders een slijterij hadden. 'Ik zag
de foto en herkende direct de stijl
van Harry'verklaarde zij tegenover
Den Helder Actueel. 'Ik kan met
99 procent zekerheid zeggen dat
het door hem is gemaakt.' Volgens
haar is het' werk waarschijnlijk een
voorstudie. 1 Harry heeft een hele
serie schilderijen gemaakt over de
fabricage van wijn. Die schilderijen
hingen beneden in de winkel en
namen ongeveer de hele muur in
beslag, zo groot waren ze.'
Tielemans woonde tot 1957 in het
pand aan de Koningstraat, tot hij
naar Texel verhuisde, waar hij werk
te als schilder, cartoonist en teken
leraar. De wijnhandel/slijterij van zijn
ouders werd in 1958 verkocht aan
de familie Stam. 'De vijf of zes schil
derijen die hij over de druivenpluk
had gemaakt, zijn toen blijven han
gen', weet zijn echtgenote, 'maar ik
heb geen idee waar ze nu zijn.'
Ze is verheugd te horen dat de
nieuwe huurder niet van plan is
de wandschildering te verwijderen.
Arkaz liet eerder weten het een
mooie afbeelding te vinden en te
zoeken naar een manier hem toon
baar te maken. Ook denkt hij erover
de buitenkant van het pand weer
terug te brengen in oude staat.
'Toen ik met het pand begon, had ik
me er nog niet zo in verdiept, maar
al deze reacties werken aansteke
lijk. Ik ga beslist bekijken wat we, in
het licht van Anton Pieck, nog meer
met dit pand kunnen doen.'
Een verrijking voor de haven. Wie
het ontwerp van het nieuwe cafe
taria van Veronica en de Texel
se markt ziet, kan niet anders
concluderen. Een ambitieus plan
van de familie Van Liere, die de
huidige snackbar wil uitbouwen
tot een volwaardig cafetaria, met
daarnaast een Texelse markt.
Beiden in een stijl die aansluit op
de bestaande bebouwing op de
haven. De exploitanten hopen in
september 2009 te kunnen star
ten.
Geduld is een schone zaak. Dat
geldt zeker voor het bouwplan van
de Dirk en Marjan van Liere en com
pagnons Erwin'en Lillian Koning-van
Liere. Het plan voor een overdekte
markt dateert al uit 2000. In dat
jaar presenteerde bureau Striking
in Oudeschild een serie 'parels',
die de aantrekkelijkheid van de
haven moesten verhogen. Vanuit
het dorp kwam veel kritiek op de
ideeën en tot dusver is alleen de
waterspeelplaats gerealiseerd. Een
andere suggestie, de Texelse markt,
wekte wel interesse, maar niemand
zette de schouders eronder. Totdat
de familie Van Liere het oppakte, in
samenhang met de eigen wens om
de semi-mobiele snackbar waar
voor ze sinds 1976 een standplaats
pachten om te zetten in een perma
nent gebouw. Dat plan vergde een
lange adem. 'We zijn er nu zeven
jaar mee bezig', vertelt Dirk van Lie
re. Nel Eelman ging er in haar peri
ode als wethouder van Ruimtelijke
Ordening voortvarend mee aan de
slag, maar door diverse oorzaken
kon het plan pas afgelopen herfst in
procedure worden gebracht. Erwin
Koning: 'Jammer dat het zo lang
rijden.
De ondernemers uit Oudeschild
hebben goede hoop dat deze pro
blemen binnen afzienbare tijd tot
het verleden behoren en dat ze
onder aan de dijk, naast het sani-
tairgebouw, een nieuwe start kun
nen maken. Het plan van architect
Louis Uriot voorziet in een cafetaria
van 270 vierkante meter, een royale
vries- en waar de gasten hun patat,
vis of andere snacks kunnen veror-
moet duren, want daardoor hebben
we investeringen moeten uitstellen
en zitten we nog steeds met een
minimale ruimte voor onszelf, onze
producten en om onze gasten te
ontvangen. En in de winter krijgen
we het niet warm.' Dirk van Liere:
'Daar komt bij dat er bijvoorbeeld
geen plaats is om vis te verwerken.
Dat gebeurt bij mij thuis aan de
De Houtmanstraat. Hoeveel keer
wij niet op een dag heen en weer
beren. Een veelvoud van de ruimte
waarover de familie Van Liere nu
beschikt. 'We gtaan elkaar nu achter
het buffet op 35 vierkante meter te
verdringen. Klanten hebben amper
ruimte om binnen hun snack op te
eten. Sinds we dat terras hebben,
kunnen de mensen tenminste zitten.
Maar alleen bij mooi weer, in deze
tijd van het jaar heb je daar niets
aan. Straks kunnen we ook buiten
het seizoen het hele weekend open.'
Wel meer ruimte en luxe, maar nog
net zo laagdrempelig, is het devies.
'Men blijft hier welkom voor een
patatje, vis of andere snack. Want
dat is ons handelsmerk.'
De Texelse markt wordt weliswaar
in dezelfde stijl en aan het cafetaria
gebouwd, maar de exploitatie staat
er geheel los van. 'Het krijgt een
brede invulling, die we in feite over
laten aan de gebruikers zelf. Je kunt
denken aan een markt van Texelse
producten die één dag in de week
wordt gehouden, tentoonstellingen
of ander gebruik. Wie zin heeft of
een goed idee, mag zich melden.
Maar het is niet de bedoeling dat
het een winkel wordt waar de hele
week dezelfde dingen worden ver
kocht. Het is wel een aantrekkelijke
locatie. Er lopen veel mensen over
de haven, zo'n markt trekt extra
publiek. Dat maakt het nog gezel
liger en is ook goed voor ons, want
op z'n tijd willen die ook wat eten',
vertelt Dirk van Liere.
Om te zorgen dat de cafetaria bij
extreem hoog water niet onder
loopt, wordt hij op een flinke ver
hoging gebouwd. De Texelse markt
komt een stukje lager te staan.
Nu de gemeente de plannen heeft
goedgekeurd, heeft de provincie het
laatste woord.
VRIJDAG 12 DECEMBER 2008
Ouwe Sunderklaas 2008
Geen onderzoek
naar Rabobank
De lokale Rekenkamercommissie
doet geen verder onderzoek naar
het verhaal dat de Rabobank de
gemeente zou hebben gewaar
schuwd niet met Landsbanki in
IJsland in zee te gaan.
Dat heeft voorzitter Cees Hogervorst
latep weten. Volgens hem is dat
geen taak van de rekenkamercom
missie en moet de gemeenteraad
zelf beoordelen wat met dat verhaal
te doen. Tijdens de presentatie van
het onderzoeksrapport naar de pro
blemen met Landsbanki zei Hoger
vorst benadering van de Rabobank
in overweging te nemen.
Binnen de gemeenteraad maakt
alleen de WD een punt van het
onderwerp. Hun pogingen 'de
onderste steen boven te krijgen'
werden van de week aangewakkerd
door uitspraken van Rabobank-
voorzitter Bert Heemskerk in Pauw
en Witteman (Nederland 1) dat de
Rabobank vóór de zomer al bij
het ministerie van Financiën heeft
gewaarschuwd voor banken die op
omvallen stonden. Namen werden
niet genoemd.
Burgemeester en wethouders lieten
vorige maand in een schriftelijke
reactie op vragen van de WD weten
dat de Rabobank de gemeente niet
heeft geadviseerd geen geld bij
Landsbanki weg te zetten. De Rabo
bank vroeg wel waar de €24 miljoen
naartoe zou gaan en kreeg toen
te horen dat het naar 'drie deposi
to's bij buitenlandse banken' ging,
omdat die een rente hadden geof
freerd die 0,5 procent hoger was
dan de offerte van de Rabobank.
Het geld werd daarna overgemaakt
door de plaatsvervangend-treasu-
rer. Het college kwam daar volgens
de rekenkamercommissie en het
treasury-statuut niet aan te pas,
omdat zij die verantwoordelijkheid
aan de afdeling hadden gemanda
teerd.
Schietoefeningen
Bij Fort Erfprins in Den Helder wor
den van woensdag 7 januari tot en
met vrijdag 9 januari schietoefenin
gen gehouden. Die duren woensdag
en donderdag van 9.00 tot 16.00 uur
en vrijdag van 9.00 tot 12.00 uur. Er
wordt over het algemeen geschoten
op een markering die ten zuiden van
de Razende Bol ligt.
Timmerman Bert de Ridder mag
aan de Pontweg 37 een klein tim
merbedrijf beginnen en er ook
wonen. Omdat het pand een agra
rische bestemming heeft, is dat
volgens het bestemmingsplan niet
mogelijk, maar er kan volgens het
beleid bij het toelaten van ander
gebruik van vrijkomende agrari
sche bebouwing vrijstelling wor
den gegeven.
Voor vrijstelling moet wel een pro
cedure worden gevoerd. Omdat de
aanvraag vóór 1 juli is ingediend,
kan dat nog volgens artikel 19 van
de Wet op de Ruimtelijke Ordening.
Alvorens de procedure van start kan
gaan, moet de gemeenteraad een
voorbereidingbesluit nemen. Verder
moet De Ridder zorgen voor ruimte
lijke onderbouwing van zijn plannen
en een planschadeovereenkomst
ondertekenen.
Het perceel kent al een jaar of vijf
geen agrarische bedrijvigheid meer
en het is niet te verwachten dat het
daarvoor opnieuw in beeld komt.
Verder is vastgesteld dat omringende
agrarische bedrijven geen last zullen
hebben van de nieuwe bestemming,
waarmee is voldaan aan de voor
waarden om een kleinschalige vorm
van wonen en werken toe te staan.
Met kleinschaligheid wordt bedoeld
dat de oppervlakte maximaal 650
vierkante meter is, met niet meer dan
tien werkplekken.
Klachten over
discriminatie
Mensen die menen dat zij wor
den gediscrimineerd op grond van
bijvoorbeeld geslacht, leeftijd of
huidskleur moeten daarover kun
nen klagen bij een makkelijk toe
gankelijke onafhankelijke instantie.
De Wet Gemeentelijke Antidiscrimina
tievoorzieningen, die per 1 januari van
kracht wordt, schnjft daarom voor dat
gemeenten hun inwoners die moge
lijkheid bieden. Klagers kunnen dan
advies krijgen en eventueel geholpen
worden bij doen van aangifte. Ook
worden de meldingen geregistreerd
en gerapporteerd.
B en w hebben besloten deze taak
over te laten aan het Bureau Anti
discriminatiezaken Noord-Holland
Noord. Hoe deze organisatie Texelse
cliënten gaat helpen, is nog niet dui
delijk. Mogelijk wordt op Texel een
spreekuur georganiseerd.
Tot dusvef moest men met klach
ten naar Alkmaar. De nog geen tien
'Texelse' klachten die daar het afge
lopen jaar werden gedeponeerd,
hadden onder meer betrekking op
leeftijdsdiscriminatie in de toeristische
sector, discriminatie op school en
beledigingen op straat.
Mooi rapport
voor slager Dros
Bij een bedrijfskeuring door de Ver
eniging van Keurslagers heeft sla
gerij Dros in Den Burg gemiddeld
9,21 gescoord. De controleur lette
op uiteenlopende zaken, zoals kwa
liteit, hygiëne van medewerkers,
winkel en vlees, klantgerichtheid,
management en het gebruik van
reclamemiddelen. Bij de beoorde
ling scoorde Dros zes tienen en ner
gens lager dan een negen. Conclu
sie van de controleur was dat Dros
het recht behoudt zich Keurslager te
mogen noemen.
Oud-wethouder Annie Hin repte er tijdens de vorige raads
periode over en nu komt het CDA met het plan: verkoop van
gemeentelijk kunstbezit, liefst via de Lionsclub. De christen
democraten denken meerdere vliegen in één klap te slaan.
Besparen op kosten voor opslag en de jaarlijkse bijdrage in
het fonds kunst en cultuur. Wat niet wordt verkocht (bijvoor
beeld kunstwerken die zijn geschonken), moet vaker worden
geëxposeerd. De redactie peilde de meningen.
niet misstaan. Er zijn ook kunst
werken bij die nu niet meer worden
gewaardeerd, bijvoorbeeld doordat
de smaak van het publiek is veran
derd. Je moet heel goed nadenken
over wat je met die kunst doet. Of
kunst al dan niet is geschonken,
bepaalt wel de gevoeligheid, maar
moet geen prioriteit hebben voor de
keus of je het houdt of niet en wat je
ermee doet.'
Lenie van 't Noordende, kunstenaar,
van wie werk is opgenomen in de
gemeentelijke kunstcollectie: 'Het is
niet fatsoenlijk om van levende kun-
snaars een bulk aan kunst op markt
te brengen. Dat is sowieso niet goed
voor de prijzen van de huidige wer
ken. Ik wou dat we er een keer vanaf
waren om dit verhaal elk jaar weer in
de krant te lezen. De gemeente zou
Herman Bakker, galeriehouder in
Den Hoorn: 'Kunst hoort tot het pri
maire bezit van de gemeente, maar
het beleid dat nu wordt gevolgd ten
aanzien van de collectie is teveel
hapsnap. Als je een deel opruimt,
dan wordt het inzichtelijker. Er moet
wel een goede inventarisatie komen
van wat niet meer binnen het beleid
hoort. Met de werken die tot de
primaire collectie behoren, kun je
het gemeentehuis aankleden. Nu al
hangt er veel aan de muur en mede
werkers waarderen dat. Vervolgens
moet je bepalen wat niet tot de
primaire collectie behoort en ook
daar kun je interessante dingen mee
doen. Je kunt het bijvoorbeeld in een
museum hangen. Als Texel willen we
niet de naam van hamburgereiland
hebben, dus een cultuurmuseum zou
Schilderijen uit de gemeentelijke kunstcollectie hangen ondermeer
moeten uitstralen dat het leuk is dat pen die met het idee rondloopt om
ze zoveel mooie kunst in bezit heeft, het te veilen. Ze moeten de kunst-
Ze moeten het leren waarderen. Het werken niet opslaan, maar er een
is voor een kunstenaar weinig eervol oplossing voor bedenken.'
om werk aan de gemeente te verko- Marian Smit, secretaris van de
i/Beeldöank Texel)
Texelse kunstenaarsvereniging Zout:
'Te gek voor woorden. Toen ik nog in
de kunstadviescommissie zat, moch
ten we eens in de kelder kijken waar
de kunst was opgeslagen. Dat zag
er toen heel erg uit. Toen is het ver
huisd en nog een keer verhuisd. De
bibliotheek wilde het lenen, maar dat
kon weer niet. Je kunt het zomaar
niet veilen. Je zult er eerst een pro
fessional bij moeten halen die het
taxeert. Ik zou het bijvoorbeeld niet
leuk vinden dat mijn werk op een
veiling wordt ingezet voor €50,-. Het
is gebrek aan respect voor de kunst.
Het interesseert ze niet zoveel. Ik
heb niet het gevoel dat de gemeente
dit bovenaan de lijst van prioriteiten
heeft staan. Als bestuur van onze
vereniging gaan we hier zondag over
praten en nadenken en ook over de
vraag of we hier iets over moeten
ventileren.'
Eric Hercules, raadslid en kunstenaar
'Het plan van Annie Hin is destijds
afgeschoten door de raad. Het CDA
probeertlot een actiever kunstbeleid te
komen. Nu ontbreekt het aan een dui
delijk beleid. Je kunt je afvragen of het
een gemeentelijke taak is om cultuur
historisch erfgoed te bewaren. De rol
als hoeder van kunst en cultuur moet
wel seneuzer worden ingevuld dan tot
nu toe. Nieuw beleid moet in ieder
geval in overleg met de adviescom
missie voor kunst en cultuur worden
gemaakt. De huidige financiële situ
atie van de gemeente mag dit beleid
niet beïnvloeden. Beleid moet worden
gevormd vanuit een principiële grond
slag en voor een langere termijn. Zelf
denk ik dat de financiële waarde van
de kunst niet al te rooskleurig moet
worden ingeschat. Aan verkoop kleven
ook veel haken en ogen.'
Herman Bakker: 'Ik denk dat de
gemeente zo'n duizend stukken
bezit. Bij een gemiddelde waarde
n alle 'kanten"
van €500,- kom je dan op een col
lectie van €500.000,-. Per kunstwerk
varieert de waarde van €50,- tot vele
duizenden euro's. Ik ga er vanuit dat
de werken van Blok van der Velden
en Toon de Haas b.v. niet verkocht
worden. Het is maar de vraag of
je er goede prijzen voor krijgt. De
gemiddelde Texelaar is niet gewend
om veel geld aan kunst uit te geven.
In mijn galerie ligt de scheidslijn bij
€1000,-.'
Esther Banki, directeur van het Mari
tiem en Juttersmuseum: 'Verkopen?
De gemeente zou juist meer kunst
moeten aankopen, zeker van heden
daagse kunstenaars. Kunst geeft een
beeld van de samenleving. Neem de
foto's van Pieter de Vries van een jaar
of twintig geleden. Of de schilderijen
van Blok van der Velden, Bakels en
De Wijn. Die geven goed weer hoe
het toen was. Het is cultureel erfgoed
dat je moet behouden. Als je het ver
koopt, dan komt het bij particulieren
en raak je het zicht kwijt. Terwijl het
juist zo leuk is om het te exposeren.
Dat hebben we bijvoorbeeld gedaan
bij 225 jaar Oudeschild.. Dat was een
succes. Het was verbazend zoveel
kunst we over dat onderwerp konden
vinden. Zo zijn er wel meer thema's
te bedenken. Goed bewaren dus,
maar ook laten zien.'
Cultuurnota Texef (een citaat):
'Onderzoeken of het mogelijk is de
gemeentelijke kunstcollectie actiever
te gebruiken, met name door deze
beschikbaar te stellen voor kunstuit
leen aan particulieren.'
