bouwvak 2010 opleveren
'Ondanks bezuinigingen uitstraling behouden'
Aannemer: raadhuis vóór
Op eigen benen staan
Alsnog bord bij Thijssemonument
Familie Witte vindt zijn oorsprong in Iran
Groen
Zwart
www.texelsecourant.nl
DAGELIJKS TEXELS NIEUWS
DIJKSTRA DRAISMA
TEXELSE J COURANT
DINSDAG 3 FEBRUARI 2009
Wethouder Nico Kikkert memoreerde bij de symbolische start
van het nieuwe raadhuis maandagmorgen dat de nieuwbouw-
plannen onlosmakelijk verbonden zijn met de herinrichting
van de Groeneplaats. 'Men heeft het oude raadhuis nooit een
mooi gebouw gevonden. Al in 1967 demonstreerden ze erte
gen.' Hij herinnerde aan een huisvestingsonderzoek uit 2000
Er moest een keus worden gemaakt
uit renovatie, uitbreiding of nieuw
bouw. Een discussie die de raad
heeft afgesloten, maar waarover veel
Texelaars anno 2009 nog niet zijn
uitgesproken. Feit is dat het gebouw
dat destijds is neergezet plaats bood
aan 55 medewerkers. Inmiddels zit
ten er 115 ambtenaren, overigens
wel in een raadhuis dat van een extra
verdieping is voorzien. Er kwam
schot in de nieuwbouwplannen toen
de raad plannen voor de Groene
plaats loskoppelde van het nieuwe
raadhuis en het besluit viel dat het
centrum en de dienstbaarheid erbij
gebaat waren dat het gemeentehuis
uit het centrum verdween. Er was
gesteggel over de locatie, waarbij de
keus viel op het oude Texelveld. In
2005 werd voor de nieuwbouw een
programma van eisen samengesteld.
Voor het selecteren van een archi
tect om hier invulling aan te geven,
kwam meer kijken dan gedacht. Er
waren 124 inzendingen, waaruit er 5
werden geselecteerd. Het plan van
bureau Alberts Van Huut kreeg de
voorkeur.
Uitgangspunt is een gebouw van
organische architectuur, waarbij
natuur en natuurlijke vormen uit
gangspunt zijn. Er werd een ont
werpteam geformeerd, bestaande
uit onder meer de architect, een
constructie- en installatieadviseur
en gemeentelijk projectleider Henk
Pennings. Dit verliep volgens Kik
kert in goede sfeer, creatief en elkaar
aanvullend, met als uitdagingen een
'mooi, sfeervol, kwalitatief duurzaam,
gezond, maar ook efficiënt gebouw
te realiseren'. Er zijn in totaal zes
inspraakavonden gehouden, die veel
aanvullende ideeën opleverden.
Het project kenmerkte zich ook door
flinke vertragingen als gevolg van
een grote bezuinigingsronde en het
debacle met Landsbanki. Uiteinde
lijk werd €2,2 miljoen op de bouw
som bezuinigd. Hierdoor werd het
gebouw onder meer een verdieping
lager dan aanvankelijk bedoeld en
vielen verschillende onderdelen die
door de bevolking waren ingebracht
af, zoals de waterpartij rond het
gemeentehuis. Het aantal vierkante
meters per medewerker werd terug
geschroefd van tien naar negen.
Bezuinigingen
De Europese aanbesteding had als
uitkomst dat Bouwgroep Dijkstra
Draisma en Installatiebedrijf ITBB
uit Friesland als aannemers uit de
bus kwamen. 'Dankzij het aanbeste
dingstraject en een zeer constructief
werkend bouwteam zit de aanbeste
ding binnen het beschikbare krediet',
aldus Kikkert.
Ondanks de bezuinigingen zijn de
uitgangspunten van het nieuwe raad
huis volgens architect Marius Balleux
geen geweld aangedaan. 'De essen
tie van de uitstraling van het gebouw
is behouden gebleven. De ziel is
er niet uit.' De (installatietechniek
in het gebouw is volgens hem zo
simpel mogelijk gehouden, zodat
naar verwachting ook het benodigde
onderhoud minimaal zal zijn. Alberts
Van Huut ontwierp ook het raad
huis in Buren, winnaar van de Ener
gieprijs van de overheid. Volgens
Balleux komt ook het Texelse raad
huis in aanmerking voor die prijs.
Momenteel wordt het door dit bedrijf
ontworpen raadhuis van Anna Pau-
lowna gerealiseerd.
Friese aannemer
Aannemer Draisma, die een com
binatie met streekgenoot Dijkstra
is aangegaan, is geen onbekende
op Texel. Het bedrijf bouwde onder
meer de derde verdieping op het
raadhuis, het gebouw van De Bol
der, is huisaannemer bij Ecomare en
bouwde andere projecten. Directeur
Biense Dijkstra gaf aan dat realisatie
van een ontwerp door Alberts Van
Huut goed op de CV zal staan. Voor
de werkzaamheden zullen zoveel
mogelijk Texelse bednjven in de arm
te worden genomen. Zo is het bouw-
njp maken van de ondergrond uitbe
steed aan Westerlaken.
135 werkplekken
De symbolische start van de bouw
werd bijgewoond door tientallen
genodigden, onder wie raadsleden,
omwonenden, bouwers, de architect
en andere betrokkenen. De WD-
fractie, fervent tegenstander van
nieuwbouw, had uit protest afbencht
Bedoeling is dat het nieuwe raadhuis
vóór de bouwvak van 2010 wordt
opgeleverd. Het omvat onder meer
135 werkplekken, een raadszaal,
vergaderruimten en een archief. Voor
de realisatie van een passende over
gangszone tussen het gebied van
de Hogeberg en Den Burg loopt een
subsidieaanvraag voor landschaps
ontwikkeling.
De eerste politicus met het ideaal
vier jaar lang te midden van conflic
ten, teleurstellingen en misverstan
den te opereren, moet waarschijnlijk
nog gevonden worden. Ook de hui
dige politici betraden niet met der
gelijke ambities de politieke arena,
maar zijn momenteel wel in zo'n
situatie beland.
Het rommelt al een tijdje in de Texel
se politiek en dat krijgt zijn weer
slag in politici die het voor gezien
houden. Een vertrek kan worden
uitgelegd als een ultieme motie van
wantrouwen zoals Eric Hercules
deed. Zo'n boodschap is duidelijk
en gemeend, maar het neemt de
problemen helaas met weg
Het dilemma is dat er niet één,
twee, drie een receptuur is om rust
in de politieke gelederen te krijgen.
Zoals Hercules stelde heeft de ver
loren acht miljoen veel turbulentie
veroorzaakt. Achter de schermen is
daar veel over gesproken en daarbij
ging het er soms heftig aan toe.
Dat te samen met de moeilijkheden
rond de Waddensamenwerking en
problemen uit het verleden (strand-
nota, megamanege, raadhuis, PHH-
gebouw en dergelijke) kan de poli
tiek onaangenaam maken, zeker
als ook oud-raadsleden zich achter
de schermen met de zaken gaan
bemoeien.
Bekeken over langere termijn is één
van de knelpunten dat raad en col
lege elkaar alweer langere tijd met
argwaan bejegenen. Bij raadsleden
leeft het gevoel dat het college
zaken doet waarover zij onvoldoen
de worden geïnformeerd, terwijl bij
burgemeester en wethouders onbe
grip heerst als zij worden gekapit
teld voor het uitvoeren van beleid
dat ooit door de raad is vastgesteld.
Bij de raad kan dan weer het gevoel
ontstaan dat het college zijn eigen
draai aan de kaders geeft en zo zijn
de misverstanden in de wereld.
Dieper liggend kan niet aan het in
2002 ingevoerde dualisme voorbij
worden gegaan. De invoering zou
na acht jaar moeten zijn voltooid,
dus dat moment is in aantocht.
Over het dualisme is al heel veel
gezegd, maar duidelijk is dat het
anders uitgepakt dan voorgesteld
en ook dat heeft zijn weerslag op de
verhoudingen.
Raadsleden zouden, zo was voor
gehouden, meer op hoofdlijnen
besturen, maar worden ondertus
sen geacht zich welhaast te begra
ven in details om te weten met
welke opdracht ze burgemeester en
wethouders op pad sturen. Anders
wordt hen later voor de voeten
geworpen dat ze niet wisten waar
ze mee instemden. Ook wordt nogal
zwaar getild aan de coalitieverhou
dingen, terwijl de gedachte was dat
coalitiepartijen en wethouders los
ser van elkaar zouden komen.
Nu is het dualisme iets van buitenaf
en wordt het zeker niet terugge
draaid, dus daar ligt geen oplossing.
Een sleutel kan gevonden worden
in de plannen voor gemeentelijke
herindelingen in de Kop van Noord-
Holland. Texel wil graag zelfstandig
blijven, heeft daarvoor beleidsmatig
de zaken voor elkaar, maar bestuur
lijk even niet. Ook dat zal goed
geregeld moeten zijn om Haarlem
en Den Haag ervan te overtuigen
dat Texel in de toekomst prima op
eigen benen kan staan.
Effectief omgaan
met kinderen
In Den Burg begint deze maand
een Gordon-cursus 'Effectief
omgaan met kinderen'.
Ouders leren daarbij communicatie
vaardigheden om effectief met hun
kinderen om te gaan. De cursus, die
uit tien wekelijkse bijeenkomsten
bestaat, biedt een alternatief voor
het gebruikelijke systeem van belo
nen en straffen.
Bij de Gordon-cursus, vernoemd
naar de psycholoog Thomas Gor
don, wordt geleerd dat er ruimte kan
zijn voor zowel ouder als kind om te
zoeken naar oplossingen waar alle
betrokkenen tevreden mee zijn. Het
moet leiden tot het beëindigen van
conflicten zonder dat iemand zich
.verliezer voelt en dat er afspraken
worden gemaakt waar iedereen zich
aan houdt.
De eerste bijeenkomst begint op
woensdag 11 februari om 19.30 uur
(tot 22.30) aan de Kogerweg 152
in Den Burg. Voor aanmelden of
meer informatie: Francita Bruin, tel.
310803 of 06-44484505.
Expositie in
bibliotheek
In de bibliotheek aan de Drijver
straat zijn tot half maart schilde
rijen en objecten te zien van de
schildersgroep van Paulien Valk.
Deze groep komt al een paar jaar in
dezelfde samenstelling bij elkaar om
aan de hand van opdrachten schil
derijen en klejobjecten rond een
bepaald thema te maken. Iedere
cursist schildert op zijn persoonlijke
manier en wordt daarin individueel
begeleid. Na afloop van elke schil
deravond wordt het werk gezamen
lijk besproken, wat door de cursis
ten als zeer leerzaam en waardevol
wordt ervaren.
De expositie bestaat uit enkele klei-
objecten die als voorstudie dien
den, zes olieverfschilderijen en een
houtskooltekening. De cursisten zijn
Arnold Krijnen, Corine Rikkenberg.
Monique Eijkhout, Joke de Boer,
Anneke Mulder, Mieke de Boer en
Marianne Witte.
De expositie is te zien tijden ope
ningsuren van de bibliotheek.
Kanna Wolkers onthulde vrijdagochtend een naambord bij het Thijssemonument in Den Burg.
Het door Jan Wolkers gemaakte
Thijssemonument in de vijver bij
de Elemert is alsnog van een
naambord voorzien. Karina Wol
kers onthulde het afgelopen vrij
dag.
Het bord had er aanvankelijk al bij
de plaatsing in 2003 moeten zijn.
Dat schoot er toen bij in en daarna
kwam het er een tijd niet van. Totdat
Hans Roeper, één van de bestuurs
leden van de stichting die in 1995
het Thijssejaar organiseerde, een
foto van het beeld op Google Earth
zag staan. 'Iemand had daarbij
gezet dat het een aalscholvermonu
ment was en dat was aanleiding om
toch nog eens achter een naambord
aan te gaan.'
Er deed zich een probleem voor:
de ANWB had het bord weliswaar
toegezegd, maar het fonds waaruit
het betaald zou worden, was opge
heven. 'Er was wel een nieuw fonds
en ik kreeg het advies daar een ver
zoek bij in te dienen en dat is geluk
kig gehonoreerd', aldus Roeper. Het
bord, bevestigd op een grote steen,
bevat de afbeelding van een paar
spreeuwen en het woord 'onbe
kommerd'. Dat laatste stond in het
ex libris dat als beeldmerk in de
boeken van Jac. R Thijsse was
opgenomen. 'Dat woord paste het
best bij Thijsse', aldus Roeper bij
de onthulling. De spreeuwen zijn
dezelfde als die bij de Thijsseschool
tegen de gevel zitten.
Hoewel de familienaam Witte als
echt Texels te boek staat, wordt
de naam pas in 1765 voor het
eerst met het eiland in verband
gebracht. Verder terug in de tijd
blijkt de familie zelfs afkomstig
uit het Nabije Oosten, uit de rich
ting van het huidige Iran. Dit blijkt
uit DNA-onderzoek dat is ver
richt op verzoek van Peter Witte
uit Bleiswijk, achterkleinkind van
Dirk Jacobsz. Witte (Den Hoorn,
1854) en Alida Fransd. de Vries
(Den Burg, 1857).
Genealogisch onderzoek heeft al
eerder uitgewezen dat de meeste
Wittes op het eiland nakomelin
gen zijn van Frans Fransz. Watté
(elders Witte of De Witte genoemd),
die rond 1700 (niet op Texel) werd
geboren en die in 1730 trouwde
met Pietertje Sieuwertsd. Kuijper
(1701 -1782). Watté overleed in 1752
tijdens een schipbreuk bij Engeland.
Zijn twee zonen zijn de stamvaders
van de familie Witte, met uitzon
dering van een kleinere groep, van
wie de wortels in Zeeland liggen.
Het door elkaar gebruiken van de
namen Watté, Witte en De Wit(te)
maakt genealogisch onderzoek niet
eenvoudiger en het spoor eindigde
bij Frans Fransz. Er wordt gezegd
dat hij (met zijn broer) afkomstig
was uit Elzas Lotharingen, maar tot
op heden is daan/oor geen bewijs
geleverd. Buiten Texel is Witte een
veelvoorkomende naam op de
Zeeuwse eilanden, maar ook hier
ontbreekt het bewijs voor enige ver
wantschap.
Het was een berichtje in de Texel
se Courant van 29 juli 2008 dat
Peter Witte op het idee bracht zijn
afkomst verder te laten uitzoeken
aan de hand van zijn DNA. In het
betreffende bericht werd gesproken
over het Terschelling-project van
Kees Stada, die aan de hand van
DNA de oorsprong van de eilan
ders probeert te achterhalen. Dit als
onderdeel van een wereldwijd pro
ject, dat zich bezighoudt met geno-
grafie, de afstammingsgeschiedenis
van de mensheid. Daarbij wordt
gebruik gemaakt van de unieke
eigenschappen van het Y-chromo
soom, dat bepalend is voor het
geslacht. Alleen mannen hebben dit
Y-chromosoom, waardoor alleen de
afstamming in de mannelijke lijn kan
worden onderzocht. Deze vrij jon
ge tak van wetenschap is mogelijk
doordat DNA-onderzoek de laatste
jaren eenvoudiger is geworden en
door de lage koers van de dollar
ook goedkoper. Niet alleen hierdoor,
ook door het uitkomen van het boek
De zonen van Adam is genetische
genealogie de laatste tijd erg in
de belangstelling gekomen. Witte
benadrukt dat het stamboomon
derzoek niet te vergelijken is met
justitieel DNA-onderzoek, zoals
dat in verband met delicten wordt
gevoerd, of met een vaderschaps-
onderzoek voor het aantonen van
een biologische vader. Ook eventu
ele kenmerken, van (erfelijke) ziekten
vallen er buiten.
Uit onderzoek van zijn DNA bleek
het tot de haplogroep G te behoren.
Deze groep komt voor het eerst voor
in de Kaukasus van zo'n 30.000
jaar geleden toen het gebergte een
wijkplaats vormde voor de mensen,
die niet noordelijker konden komen
door de gletsjers die een groot deel
van Europa en Azië bedekten. Nog
steeds komt haplogroep G veelvul
dig voor in de Kaukasus (Armenië,
Ossetië. Georgië en Azerbeidzjan)
en in het Nabije Oosten. Vanuit de
Peter Witte is een achterkleinkind van Dirk Witte en Aaltje de Vnes.
Op dit kaartje is te zien hoe de haplogroep G (een va nan t op groep F) zijn weg vindt door
het Midden-Oosten.
Kaukasus verspreidde haplogroep
G zich naar Zuid-Europa en Noord-
Afrika. Een kleine groep verplaatste
zich oostwaarts, in de richting van
de Himalaya en China.
Een tweede theorie laat haplogroep
G ontstaan in de buurt van de Hima
laya om van daaruit, op de vlucht
voor de Mongolen, door de Scythen
naar het westen te zijn gebracht.
Om vast te stellen welke theorie de
juist is, is nog veel genealogische
archeologie nodig. In ieder geval
is het bewuste DNA in het voet
spoor van de landbouw over Europa
verspreid. Zelfs wordt gedacht dat
deze verspreiding in de Romeinse
tijd, dus veel later, plaatsvond.
De verwachting is dat Wittes DNA
tot de subgroep G2a behoort Dit
wordt momenteel onderzocht. G2a
komt niet veel voor; bij ongeveer 2Vz
procent van de mensen.
Hoewel Witte met deze gegevens
een stuk verder komt, is genografie
niet zijn doel. Om verwantschap
aan te tonen en het stamboomon
derzoek verder terug te voeren, is
hij vooral op zoek naar mensen, die
tot haplogroep G2a behoren én een
achternaam dragen die verwant is
aan Witte of Watté (of aan hen ver
want zijn). Omdat Texel niet echt
deel uitmaakt van het Friese Wad
denproject van Kees Stada, is Witte
een eigen project begonnen om uit
te vinden waar de oervaders van
zijn familie vandaag komen en waar
hun nazaten tegenwoordig wonen.
Het project is te vinden op de web
site http://www.familytreedna.com/
public/texel, onderdeel van een
wereldwijd onderzoek door FTD-
NA uit Houston. Omdat alleen de
merktekens op het Y-chromosoom
worden onderzocht, is het onder
zoek alleen geschikt voor mannen.
Aan een betaalbaar onderzoek voor
vrouwen wordt nog gewerkt.
Deelnemers kunnen er voor kiezen
hun gegevens met te laten opne
men in het totaalonderzoek, hoewel
dit natuurlijk gebaat is bij zoveel
mogelijk gegevens. Met deze onder
zoeksgroep treedt Witte niet alleen
in de voetsporen van Kees Stada,
Aan de hand van het DNA van Peter Witte
uit Bleiswijk is aangetoond dat de familie
Witte zijn oorsprong vindt in het Midden-
en Nabije Oosten
maar ook in die van de bewoners
van Shetland en Sicilië en van de
Schotse clans en de 'anusim',
sefardische joden die zich tijdens
de Spaanse inquisitie bekeerden tot
het katholieke geloof. Het onder
zoek waarborgt de privacy van de
deelnemers en alleen op hun eigen
verzoek worden hun gegevens aan
derden verstrekt.
Texelaars met interesse voor het
onderzoek, kunnen contact met
Witte opnemen via e-mailadres
pwitte@xs4all.nl.
/Bolswgdy.Dokkumwww.bgdd.nl
WIEUWB0UW aEMEENTEHU«5 TEXEL
Gemeente Texel
"Architectenbureau Alberts Van Huut BV
ABC-Management Groep *>.*y1
Pieters Bouwtechniek Utrecht BV
Peter Prins Woerden BV
Leden van de gemeenteraad bij het bord bij de bouw van het nieuwe gemeentehuis.
(Foto Gerard Tmmerman/BeeldDank Texel)
