Duurzame huizen Cocksdorp
TEXELSE 15 COURANT
Eendenkooi van Spang geopend
Texelfonds
Dood dorp
Wat een titel voor een column in
de Texelse Courant. Het zal de
bedoeling van de columniste zijn
geweest om de aandacht van in
ieder geval de Oosterenders te
trekken. Dat is bij mij in ieder
geval gelukt. Ik lees de Opienie
regelmatig, meestal met het nodi
ge plezier in verband met de iro
nie aangaande de o, zo belang
rijke zaken op Texel. Over het
algemeen is Pien redelijk goed
geïnformeerd maar in dit geval
slaat zij de plank volledig mis. De
plannen die voor Oosterend ont
wikkeld waren, zouden alleen
doorgang vinden als aan alle
voorwaarden zou worden vol
daan. Dit betekent omgekeerd
dat er niets doorgaat zo gauw
één van de onderdelen wordt
afgeblazen (om wat voor reden
dan ook).
Als journalist bij de Texelse Cou
rant zou je bij deze gang van
zaken eigenlijk al vraagtekens
moeten plaatsen, want dit riekt
naar dwangmatig de zin doordrij
ven. Hierover heb ik echter nooit
Wat ik zeggen wou
enig bericht gelezen. De Werk
groep Oosterend heeft in samen
spraak met de bewoners van de
Schoolstraat alternatieve plannen
ontwikkeld om de nodige ontwik
kelingen in Oosterend te bewerk
stelligen. Het was voor ons-echter
duidelijk dat er aan de dorpsgren-
zen van Oosterend niet getornd
mocht worden. Daaruit volgend
zijn plannen ontwikkeld om het
bedrijventerrein binnen de
bestaande oppervlakte uit te brei
den (meer oppervlakte voor
bedrijven die echter van over
heidswege niet meer geluid
mogen produceren dan 55 deci
bel). Er is ruimte gecreëerd voor
de bouw van nieuwe woningen.
Geen 72 stuks zoals de
wethouder(s) wilde(n), maar in
ieder geval meer dan 39 zoals in
het rapport op basis van het
Companenrapport is voorgesteld.
Deze cijfers zijn verder uitgewerkt
in de regionale woonvisie. Tevens
was er binnen die plannen ruimte
voor CPO.
Hier valt uit op te maken dat er
Betrokken
Texel op de kaart zetten als het
meest gastvrije eiland ter wereld.
Ik verheug me erop. Tevreden
gasten en goed getraind winkel
personeel dat niet meer achteloos
naar het vierde pad achteraan
gebaart, waar het gezochte artikel
hoogstwaarschijnlijk zal liggen.
Niet meer minstens verplicht nog
een kwartier op een terras-aan je
stoel gekluisterd moeten blijven
omdat de collega die het af reken-
apparaat beheert voorlopig nog
niet aan je toe is en 'ik helaas niet
mag afrekenen. Sorry.Ook al heb
je, door ervaring wijs geworden,
direct bij de bestelling ook om de
rekening gevraagd. Maar waar ik
mij het meest op verheug, is de
zich onderscheidende organisatie
die zich eerst om zijn personeel
bekommert. Fijn voor de oproep
kracht die ik onlangs ergens in de
wandelgangen sprak. Al een aan
tal maanden is ze uit de running
na een ongelukkige val. Na een
enkel kaartje, ondertekend door
collega's en chef, heeft ze verder
geen levensteken van haar werk
meer ontvangen. 'Het voelt rot,'
zegt ze. 'Jarenlang hebben ze
zonder mankeren een beroep op
me kunnen doen wanneer ze
omhoog zaten. Ik was er altijd. Ik
had wel wat meer medeleven ver
wacht, een bloemetje, een tele
foontje, nog eens een kaartje.
Kwam mijn chef laatst op straat
tegen, maar hij deed geen mond
open. Voelde me daardoor meer
een gebruiksartikel dan een
gewaardeerd mens. Maar mis
schien had-ie er niet eens erg in.
Mannen zijn vaak met zo invoe
lend.
Het is duideliik dat de werkomge
ving van deze oproepkracht nog
even moet sleutelen aan het con
cept van hostmanship. Dat het
gastvrije personeelsbeleid, dat
doorvertaald moet worden naar
de werkvloer, nog niet helemaal is
'doorgedrongen tot de haarvaten
van dit bednjf', zoals het artikel in
de krant van 16 april het zo poë
tisch neerzette. Hier past enige
feedback. Ondergetekende 'mys
tery guest' kaart het even voor
haar aan.
Pien Verberg
door de Werkgroep wel degelijk is
hard gewerkt om een zinnige bij
drage te leveren aan de herstruc
turering en dorpsontwikkeling.
Dat de gemeenteraad uiteindelijk
besluit geen fiat te geven aan de
verplaatsing van de Akker, was
ook voor ons een verrassing.
Het zou de columniste geloof
waardig gemaakt hebben als zij
contact zou hebben gezocht met
een van de leden van de Werk
groep Oosterend of met mij (als
woordvoerder van de School
straat). Nu heeft ze de verstand
houding tussen Oosterenders
onderling alleen maar verder op
scherp gezet.
De Texelse Courant heeft een
hoge leesdichtheid. De column
van vorige week heeft Texelaars
die het goed met hun dorp voor
hebben, erg negatief afgeschil
derd. In mijn ogen past dit met bij
het imago van de Texelse Cou
rant.
Het lijkt me zinvol een keer af te
spreken en ook ons verhaal over
de gang van zaken aan te horen.
Niet om in de krant te plaatsen,
maar om te voorkomen dat er een
volgende keer niet zo maar zon
der meer mensen beschadigd
worden.
Er moet nu hard gewerkt worden
aan wat wel in het dorp mogelijk
is en daar kan wel enige
(media)rust bij gebruikt worden.
Gids en vrijwilliger Mies de Wilde leidt een groep rond.
jjStitf»
slÉSS
Beeld van de waterplas, waarin ooit de eenden werden gelokt, om
daarna 'de pijp uit te gaan'
Ralph Kompier,
Oosterend. De door Paul Prins gerestaureerde watermolen bij de eendenkooi.
Duin Bouwbedrijf heeft plannen
ontwikkeld voor de bouw van
zes duurzame woningen aan de
Molenlaan in De Cocksdorp.
Bedoeling is dat het werk dit
jaar van start gaat.
De plannen werden woensdag
avond gepresenteerd tijdens de
jaarvergadering van de dorps
commissie Eierland. De huizen,
die op de plek van de zogeheten
Barak komen, worden zelfvoor-
ziend door middel van zonne-
energie (er komen panelen op het
dak) en aardwarmte. Ze worden
niet aangesloten op het gasnet.
De huizen krijgen een gezond
binnenklimaat en een EPC (ener-
gieprestatiecoëfficent) van nul.
Er komen twee vrijstaande wonin
gen en twee twee-onder-éénkap
pers. Volgens Viktoriya van Ree
van Duin Bouwbedrijf worden ze
opgetrokken uit houten skelet-
bouw. Aan de buitenkant komt
gemetseld steen. Alle duurzame
installaties zijn in de voorberei
dende fase al op elkaar afge
stemd om een zo goed mogelijk
rendement te behalen.
De huizen zijn onder meer
bestemd voor ouderen. Het
bouwbedrijf baseert zich daar
voor op het woningmarktbehoef
teonderzoek dat de gemeente in
2007 hield. Daarin staat dat in De
Cocksdorp huur- en koopappar
tementen voor senioren gewenst
zijn en dat verouderde toeristi
sche accommodatie in de kern
van het dorp door nieuwbouw
kan worden vervangen. De verou
derde Barak werd eerder aan toe
risten verhuurd.
Van Ree liet weten dat het betaal
bare huizen worden. Er wordt bij
de twee-onder-éénkappers reke
ning gehouden met bedragen
tussen de 2 en 3 ton. De prijzen
zijn afhankelijk van de kavelgroot
te en bouwwensen van toekom
stige eigenaren. Het streven is
dat de huizen beschikbaar zijn
voor Texelaars.
Met de Rabobank is afgesproken
dat kopers speciaal voor de zes
huizen een gunstige hypotheek
tot 125 procent kunnen afsluiten.
Dat is gebaseerd op het gegeven
dat de toekomstige eigenaren
Als kind speelde Gré Fleddérus, destijds woonachtig in het
nabijgelegen Wagenhuus, vaak in en rond de eendenkooi
van Spang. 'Er groeiden prachtige orchideeën, ik plukte
narcissen, voerde eenden en leidde met de kooiker men
sen rond.' Dat was zo'n vijftig jaar geleden. Na haar ver
huizing naar de overkant is ze er met meer geweest. Tot
afgelopen zaterdag, de dag dat de kooi voor het eerst
werd opengesteld. 'Een mooie gelegenheid weer eens een
kijkje te nemen. Het is nog prachtig hier, mijn hart sprong
open.'
geplant. In de kooi klinkt een
kakofonie aan geluiden. 'Wat hier
allemaal zit? Hoe lang wil je de lijst
hebben? Wilde eend, kuifeend,
zwaluwen, mezen, winterkoninkjes
en een buizerd, maar die strijdt met
een kiekendief om het nest. En dan
nog de vele vlinders die hier rond
fladderen.'
Kooikers zullen het vroeger niet zo
gehad hebben op roofvogels. De
honkvaste lokeenden waren een
makkelijke prooi. Dat ondervond
Van Zuilenkom toen hij zelf een
paar eenden uitzette. 'Het was hier
In de verte oogt de kooi als een
doorsnee bosje, maar dichterbij
wordt duidelijk dat het om iets bij
zonders gaat. De kooi dateert vol
gens vrijwilliger en gids Kasper van
Zuilenkom van begin 1600. Het pit
toreske kooikershuisje moet er
toen ook al hebben gestaan. En
het molentje, om water in de kooi
te pompen. 'De kooiker verdiende
net genoeg om niet dood te gaan.
De eenden die hij ving, waren voor
de eigenaar. De kooiker scharrelde
wat bij met de opbrengst van het
land. Hij had een geit, wat bollen
en teelde wat fruit.' De overblijfse
len van die bijverdiensten zijn nog
zichtbaar. Tussen het dode iepen
hout staat een oude perenboom en
overal in de kooi kom je narcissen
en boshyacinten tegen. En in de
winter bloeien de sneeuwklokjes.
Tijdens een rondleiding door de
kooi blijkt er veel meer te groeien
en te bloeien. Wat te denken van
zwartmoeskervel. Van Zuilenkom:
'Het is zeldzaam in de rest van
Nederland, maar hier groeit het
volop. Het is eetbaar, proef maar.'
Daar is alles mee gezegd, bitter is
zwak uitgedrukt. Maar wellicht dat
een goede kok er iets mee kan. In
de kooi ook een grote variatie aan
bomen, zoals esdoorns, elzen en
veel iepen, waarvan er al veel aan
de iepziekte ten prooi zijn gevallen.
De natuur neemt zelf maatregelen,
want onderaan de dode stammen
profiteren jongen elzen van het
licht. Hier en daar nog een fruit
boom en - om de traditie te her
stellen - zijn jonge fruitbomen aan-
'Kooiker verdiende
net genoeg om
niet dood te gaan'
voor die roofvogel net MacDo-
nalds. Binnen de kortste keren
waren mijn eenden opgepeuzeld.'
Kooirecht
Geen eenden dus, maar nog wel
aanwezig is de grote centrale
waterplas, die in verbinding staat
met vier vangpijpen. Daardoor gin
gen de wilde eenden die naar bin
nen waren gelokt letterlijk 'de pijp
uit'. Lang geleden, want nadat de
eendenkooi na de Tweede Wereld
oorlog in bezit kwam van Natuur
monumenten, werden er alleen nog
sporadisch eenden gevangen,
maar dan voor het ringen. Om het
kooirecht te behouden, werd één
vangpijp in stand gehouden. Dank
zij de inspanningen van vrijwilligers
die er met enige regelmaat aan de
slag gaan, zijn ook de overige
vangpijpen weer toonbaar. Van
Zuilenkom zou het gebruik graag in
ere herstellen, maar vooralsnog
moeten de bezoekers het ervaren
aan de hand van de kleurrijke ver
halen die hij, Mies de Wilde en
andere vrijwilligers vertellen. En
door het kooikerhondje Sasja, dat
vrolijk rondsnuffelt en waarvan
soortgenoten ooit de eenden de
goede kant uit lokten. De gids wijst
op een omgevallen boom aan de
oever van het meertje. 'Grote kans
dat daar een ijsvogeltje gaat broe
den. Ik heb hem al zien rondflad
deren.'
Orchideeën
Gré Fleddérus beleeft de rondgang
als een déja vu. 'Na schooltijd ging
ik als het even kon naar de kooi.
Het was hier zó mooi. Er groeiden
zeldzame witte orchideeën, lila,
maar vooral veel donkerpaarse',
wijst ze over het aangrenzende
grasland. Nu is er niet één te
bekennen. Van Zuilenkom: 'Met de
ruilverkaveling is hier veel veran
derd.' Ze herinnert zich hoe ze de
kooikers hielp. 'Jacob Jansen en
meneer Boot uit De Waai. In het
schuurtje stond voer voor de een
den.'
De boet raakte in verval, net als de
watermolen. Maar dankzij de
inspanning van Paul Prins zijn bei
de weer in oude glorie hersteld.
Het gebouwtje dat hij samen met
een collega van Bruin en Weijers
heeft gerestaureerd, ademt nostal
gie. Binnenin staat een houtkachel,
een stoel en tafel. Alsof er wordt
gewoond. De originele pannen lig
gen op het dak, boven in de nok is
een open ruimte om de zwaluwen
binnen te laten.
De eendenkooi van Spang kan elke
zaterdag van 10.30 tot 14.30 uur
worden bezichtigd.
Gerard Timmerman
Een van de vangpijpen in de eendenkooi van Spang.
Gré Fleddérus bij het gerestaureerde kooikershuisje, op de plek waar
ze als kind vaak speelde.
DINSDAG 28 APRIL 2009
Inentingen tegen
blauwtong gestart
De Texelse Dierenartsenpraktijk
is begonnen met het preventief
inenten van dieren tegen blauw
tong.
Dat moet volgens de dierenartsen
praktijk voorkomen dat de ziekte,
die wordt verspreid door de knut
(mug), opnieuw kan uitbreken. 'De
eerste knutten zijn alweer gevan
gen', aldus dierenarts David Tijs-
sen. In 2007 werden diverse boer
derijen op het eiland getroffen door
de ziekte die zich landelijk mani
festeerde.
Het ministerie van LNV adviseert
op haar website dieren nu te laten
inenten. 1 Juni wordt beschouwd
als het begin van een nieuw blauw-
tongseizoen. In tegenstelling tot
2008 wordt vaccinatie dit jaar met
door de overheid vergoed.
Het ministerie had vorig jaar geld
aangevraagd bij de Europese Unie,
maar dat ging volgens LNV met
zoveel administratieve rompslomp
en voorschriften gepaard, dat dat
geen tweede keer gebeurt. Het
ministerie had onder meer pro
bleem met het voorschrift dat min
stens 80 procent van de dieren die
gevoelig is voor blauwtong wordt
gevaccineerd en dat wordt bij LNV
als een onhaalbare eis gezien.
Het ministerie vraagt eigenaren
hun dieren vrijwillig in te enten. De
dierenartsenpraktijk onderschrijft
dat. 'Als je ziet hoeveel ellende
blauwtong teweeg heeft gebracht
bij schapen en koeien, dan is het
verstandig de dieren weer te vac
cineren.'
Vast op Bollen
Reddingboot Maria Paula uit Oude-
schild heeft zondag een zeiljacht
losgemaakt dat was vastgelopen
op de Bollen. Het schip, met per
sonen en een hond aan boord, zat
vast op het randje van de ondiepte.
Hoewel er al een sterke ebstroom
stond, kon het schip nog op tijd
worden losgetrokken. Nadat de
vrijwilligers van de KNRM hadden
controleerden of er nog schade of
lekkage was, kon het schip door
varen naar Den Oever. De Maria
Paula vervangt tijdelijk de Francine
Kroesen, de vaste reddingboot in
Oudeschild.
Open sollicitatie
Sommige mensen willen zó graag
op Texel wonen, dat ze op de
meest uiteenlopende manieren
proberen zich in de kijker te spelen
Koen de Jong uit Surhuisterveen
gaat daarin zover dat hij een web
site heeft gebouwd, in de hoop
werk op het eiland te vinden, zodat
hij er met een gerust hart kan
komen wonen. 'Mijn grote droom
is werken en wonen op Texel',
meldt hij op www.wiehelptmijaan-
eenbaanoptexel.nl.
Samen werken aan de
Texelse samenleving
Hoefslag 42
1791 SC Den Burg
Telefoon 315532
Maakt geld gelukkig?
Een tijdlang koesleren wij ons
bezit. Voor alle zekerheid
weinig energiekosten hebben. Tij
dens de voorbereidingen is ook
gewerkt aan een bouwvergunning
die eigenaren de mogelijkheid
biedt op termijn de woning uit te
breiden, zonder dat daarvoor
opnieuw vergunning hoeft te wor
den aangevraagd.
Voor De Cocksdorp betekent het
project, dat De Planter is gedoopt,
dat er na vijf jaar weer meerdere
huizen in het dorp worden
gebouwd. Sinds 2004 werd er
één woning bijgebouwd. Willem
van der Linde ontvouwde tijdens
de avond tekeningen om op de
grond van zijn paardenfokkerij
aan de Langeveldstraat 21 wonin
gen te laten bouwen. Hij liet weten
dat daar echter nog geen con
crete plannen voor zijn en dat het
nog wel een tijdje kan duren voor
er wat van de grond komt.
