'Mooi pak is wel een
reden tot samengaan'
Natuurmonumenten viert druk jubileum
Provincie wil snel
plan Waalenburg
Aanval naar voren
COURANT
'rovoost. (Foto Jen»
Na meierblis volgt grote schoonmaak
RtiToon
VRIJDAG 1 MEI 2009
Herstel van de oude Dokter Wage-
maker, nieuwe kleding voor de
boswachters van Natuurmonu
menten en gelukzalig sterven op
het terras van een strandpaviljoen.
Het was een bonte stoet aan rake
uitspraken die voorbij kwamen tij
dens de viering van 100 jaar
Natuurmonumenten op Texel.
De vereniging had voor de gelegen
heid een bijeenkomst belegd waarbij
televisiepresentator Harm Edens
(bekend van Dit was het nieuws) een
gesprek voerde met Maarten van
Rossem, regiodirecteur Krijn Jan Pro
voost van Natuurmonumenten, bos
wachter Erik Menkveld van Natuur
monumenten, gedeputeerde Peter
Visser en burgemeester Joke Gel-
dorp. Tussen de serieuze uitspraken
door moest het vooral gezellig en
ludiek zijn. Dat lukte, vooral met dank
aan Maarten van Rossem die naar
eigen zeggen eigenlijk geen reden
Groen zwart
Het NOS Journaal heeft het inmid
dels gemeld en van de week wist ook
NRC Handelsblad te verkondigen dat
Texel 'de eerste gemeente in Neder
land is die de Ecologische Hoofd
structuur op orde heeft.' Prachtig
nieuws, alleen de praktijk is dat de
gesprekken tussen de verschillende
partijen over polder Waalenburg wel
iswaar ver op weg zijn, maar niet
afgerond. Er zijn nog wat hobbels te
nemen voordat er definitief overeen
stemming is over wat er gaat gebeu
ren met de boerenbedrijven die voor
de realisatie van natuur in Waalen
burg moeten wijken. De vraag is
had bij het feestje van de 100-jarige
te zijn, maar met zijn bekende sonore
bromstem wel tekende voor de
meeste krasse uitspraken. Zo zag hij
graag de terugkeer van de oude Dok
ter Wagemaker, zodat per overtocht
maar een paar auto's meekunnen
('dan heb je geen massatoerisme
meer"), er mocht ook wel een ander
worden afgebroken ('elke keer als ik
over de Rozendijk rijd, zijn er weer
lullige huisjes bijgekomen') en buur
gemeente Den Helder kon het doen
met de uitspraak dat 'wanneer er een
hel is, dan ziet die eruit als Den Hel
der'. Burgemeester Geldorp hielp
mee een luchtige toon te creëren
door van Provoost van Natuurmonu
menten bij voorbaat zijn excuses te
aanvaarden voor de persbijeenkomst
die een paar weken geleden werd
gehouden en waarbij verkondigd
werd dat Waalenburg rond zou zijn.
Edens sprong daar meteen ludiek op
in nadat gedeputeerde Peter Visser
waarom Natuurmonumenten dan
toch kiest voor de tactiek om te doen
alsof alles in kannen en kruiken is.
Het legt een claim op de gesprekken
die nog gevoerd moeten worden en
staat ook haaks op de loftrompet die
Natuurmonumenten steekt over de
goede samenwerking tussen de ver
schillende partijen. Die goede ver
houding is er, maar staat door de
opstelling van Natuurmonumenten
weer onder druk. Over miscommuni
catie of een misverstand kan niet
worden gesproken. Tijdens de dag
voor de landelijke pers die twee
weken geleden op het eiland werd
gehouden, werd Natuurmonumenten
er nota bene door vertegenwoordi
gers van de lokale media op gewe
iets corrigeerde over Jac. P. Thijsse
(één van de grondleggers van Natuur
monumenten) en Provoost vroeg of
hij daar misschien ook alvast zijn
excuses wilde aanbieden. Hij hield
het gesprek, gevoerd aan een stem
mig geklede tafel in een grote tent op
De Schans, algemeen en soms wat
voor de hand liggend door thema's
aan te snijden als Texel autovrij en de
vraag of Natuurmonumenten en
Staatsbosbeheer niet gewoon één
organisatie kunnen worden. Dat laat
ste werd meteen met 'nee' beant
woord door algemeen directeur Jan
Jaap de Graeff van Natuurmonumen
ten. Volgens hem zijn er teveel ver
schillen omdat SBB een rijksorgani
satie is en Natuurmonumenten een
private vereniging. Hij vond ook dat
één te grote organisatie niet goed zou
zijn. Erik Menkveld merkte ludiek op
toch wel een reden voor fusie te zien:
de pakken van Staatsbosbeheer zijn
mooier. De Graeff haakte daar handig
zen dat de zaken waarschijnlijk nog
niet zo rond waren als gepresenteerd.
Toch werd volgehouden dat alles
rond was en de landelijke media gin
gen daar in mee. De commotie die
ontstond, is vervolgens afgedaan als
dat het 'wat beroerd in de pers was
gekomen.' Het heeft er alle schijn van
dat Natuurmonumenten met de
haven in zicht het project niet meer
wil zien stranden en bewust een aan
val naar voren heeft ingezet. Dat is
een keuze en in de ogen van Natuur
monumenten wellicht een juiste
omdat er diverse lichten op groen
staan. De provincie wil geld beschik
baar stellen en de gemeente is bereid
mee te werken bij de verplaatsing
van agrarische bedrijven. Maar als
die aanval naar voren verkeerd uit
pakt, werkt het bij de betrokken boe
ren averechts en gaan de hakken in
op in met de mededeling dat Menk
veld als eerste een nieuw proefpak
van Natuurmonumenten mag dra
gen. Van Rossem wisselde zijn
gemopper ook af met loftuitingen
voor het eiland waar hij inmiddels 56
jaar komt. Hij sprak met eerbied over
het mooie licht op de Waddeneilan
den, noemde een duintop ergens
tussen paal 9 en paal 14 zijn favoriete
plekje ('ik zeg niet waar, want dan
staat er straks veertig man') en roem
de het strandpaviljoen bij paal 12, Hij
liet tot hilariteit van het publiek weten
zelfs het liefst te willen sterven op het
terras van een strandpaviljoen na het
drinken van een Grand Marnier. Het
gesprek werd afgesloten met de offi
ciële overhandiging van een DVD met
filmpjes over vogels die Mark Plomp
uit De Cocksdorp voor Natuurmonu
menten maakte. Menkveld mocht het
eerste exemplaar in ontvangst
nemen.
het zand. Dat is niet denkbeeldig,
mede omdat de provincie in persoon
van gedeputeerde Peter Visser de
druk nog extra heeft opgevoerd door
te zeggen dat er over een maand
concrete voorstellen moeten zijn. Het
zijn zetten die kunnen helpen de laat
ste hobbels versneld glad te strijken,
zodat juni haalbaar is. De aanval naar
voren kan echter ook, als het project
alsnog zou stranden, achteraf wor
den uitgelegd als dat Natuurmonu
menten zijn best heeft gedaan en
alles voor elkaar had (zie het media
offensief), maar dat het is stukgelo
pen op de boeren. Dat is vooralsnog
een denkbeeldige gedachte en het is
te hopen dat dat zo blijft. Want het
zou zuur zijn als de schuld dan bij een
paar boeren die ingrijpende beslis
singen te nemen hebben in de schoe
nen wordt geschoven.
De provincie wil in juni concrete
voorstellen zien voor de vorming
van de Ecologische Hoofdstruc
tuur op Texel en daarmee ook de
indeling van polder Waalenburg.
Dat zei gedeputeerde Peter Vis
ser dinsdag tijdens een tafelge
sprek dat ter gelegenheid van
100 jaar Natuurmonumenten op
Texel op fort De Schans werd
gehouden.
De gedeputeerde voerde daarmee
de druk op op het al jaren lopende
proces. Hij zei voorstellen van de
ILG-Gebiedscommissie Texel te
willen zien, zodat er resultaten
geboekt kunnen worden. Volgens
hem is dat van belang omdat het
nieuwe bestemmingsplan Buiten
gebied in aantocht is. Hij noemde
ook het naderende vertrek van bur
gemeester Joke Geldorp (voorzit
ter van de ILG-Gebiedscommissie)
en de raadsverkiezingen in maart
2010 als redenen om de vorming
van de Ecologische Hoofdstruc
tuur af te ronden.
De gedeputeerde keek niet alleen
naar de natuur, maar ook naar de
agrarische sector. Hij benadrukte
dat dat een gezonde sector moet
blijven en dat daar tijd, geld en
energie in moet worden gestoken.
Hij wees erop dat binnen de ILG-
gelden (ILG staat voor Investe
ringsbudget Landelijk Gebied) geld
is gereserveerd om de vorming van
de Ecologische Hoofdstructuur
(keten van natuurgebieden die aan
elkaar grenzen) te betalen. De
financiën zijn ondergebracht bij het
Groenfonds.
Burgemeester Geldorp, die samen
met Visser en andere betrokken
meedeed aan het gesprek, kon
zich vinden in het streven in juni
met voorstellen te komen. Volgens
Geldorp weten de boeren dan ook
tot 2018 waar ze aan toe zijn (in dat
jaar moet de landelijke realisatie
van de Ecologische Hoofdstruc
tuur in orde zijn). Krijn Jan Pro
voost, regiodirecteur van Natuur
monumenten, sprak aanvankelijk
over het eind van het jaar om resul
taten te hebben, maar hij was blij
met het streven van de provincie.
'Hoe sneller hoe beter.' Jaap Hin,
voorzitter van de Texelse afdeling
van LTO Noord, was niet gelukkig
dat de gedeputeerde data noem
de, omdat de onderhandelingen
met de boeren in Waalenburg nog
niet zijn afgerond.
Tijdens het gesprek kwam ook de
persconferentie van een paar
weken geleden ter sprake waarbij
Natuurmonumenten verkondigde
dat Waalenburg rond is. Dat leidde
daarna tot boze reacties van LTO
Noord en Geldorp als voorzitter
van de ILG-Commissie. Zij haalde
tijdens het ontspannen gesprek de
angel uit het voorval door bij voor
baat tegen Provoost te zeggen dat
ze zijn excuses accepteerde. Die
werden overigens niet hardop uit
gesproken.
Kinderen bakken broodjes op De Schans.
vogelhuisjes.
Op Fort De Schans is dinsdag op
feestelijke en leerzame wijze de
honderdste verjaardag van Natuur
monumenten op Texel gevierd. Er
was in het bijzonder voor kinderen
veel te beleven, een groep die
onder de 2.500 bezoekers goed
vertegenwoordigd was. 'Over hon
derd jaar moet Natuurmonumenten
nog bestaan en dus moeten we het
van de kinderen hebben,' zegt Eric
Menkveld, beheerder van Natuur
monumenten op Texel.
De weg naar De Schans staat al vol
met auto's, voertuigen die aan
komen rijden worden door twee
parkeerwachten zo goed mogelijk
geplaatst. Fietsers crossen overal
tussendoor en dikke rijen met fiet
sen leunen tegen omheiningen en
hekken. Het is duidelijk dat zelfs in
het eerste uur van de Open Dag
mensen het terrein weten te vin
den.
Na een welkom door de organisa
tie komt iedereen op het binnenter
rein van De Schans. Hier staan
verschillende kramen, kan de
munitiekamer bekeken worden,
wordt druk gevliegerd en is het
nodige aan eten en drinken. Bij één
van de kramen kunnen vogelhuis
jes geschilderd worden. Verf in de
meest felle kieuren wordt op de
houten huisjes aangebracht, schut
kleuren komen op het palet niet
voor.
Ook Ilse en Jeanine van der Vis
schilderen hun eigen vogelhuisjes,
die later thuis een plekje zullen
krijgen. Voor hun moeder Alinda
heeft de dag een dubbel gevoel:
'Mijn vader Cees Boot heeft altijd
bij Natuurmonumenten gewerkt.
We hebben een uitnodiging gekre
gen en zeker voor de kinderen is
het heel erg leuk. Maar het is heel
jammer dat mijn vader er niet meer
bij is', zegt ze.
Degenen die vanaf het binnenter
rein op de rook afgaan, komen
terecht in het gedeelte waar kinde
ren, met hulp van volwassenen,
broodjes bakken. Ook de zusjes
Sibel en Lisa Tatti uit Haarlem heb
ben broodjes in een rokerig vuurtje
hangen. Ze zitten op hun knietjes
en gaan zo in hun broodjes op dat
ze niet eens doorhebben dat er
foto's gemaakt worden. De meiden
genieten zichtbaar van hun bak-
kunsten, terwijl hun ouders ze van
een afstandje in de gaten houden.
De vrouw des huizes heeft het uit
stapje uitgekozen, en het gezin
heeft daar geen spijt van. Naast de
verschillende activiteiten wordt ook
de mooie locatie geroemd. Vader
Arnaldo Tatti wil, naast een leuke
dag, zijn dochters graag wat extra's
meegeven: 'Het is heel goed dat er
veel kinderen zijn, zij zijn de toe
komstige natuurbeschermers.'
Toevalligerwijs vervult hij daarmee
het doel van Natuurmonumenten.
Tekst en foto's Imme Bakker
