TEXBAGBCA.NL
NIOZ zeilt mee in het kielzog van Darwin
TEXELSE 2 COURANT
Niemand weet nog wie te vertrouwen
TES O
VRIJDAG 28 AUGUSTUS 2009
De klipper Stad Amsterdam gooit
eind augustus de trossen los
voor één van de meest bijzonde
re zeiltochten van de afgelopen
decennia. De Nederlandse vol-
mast driemaster volgt de vaar
route over de wereld die Charles
Darwin van 1831 tot 1836 aflegde
op HMS Beagle.
NIOZ vaart mee en is nauw
betrokken bij het zeeonderzoek
tijdens de hele reis. De serie
wordt vanf 13 september weke
lijks op zondag uitgezonden.
De reis in 1831 leidde tot de publi
catie van Darwins roemruchte boek
On the origin of species, dit jaar
150 jaar geleden. De VPRO maakt
hiervan de 35-delige TV-documen-
taire De Beagle, in het kielzog van
Darwin. Het
In het kielzog van Darwin is het
grootste project dat de VPRO ooit
begonnen is en kreeg al in de voor
bereidingsfase veel internationale
weerklank. Voor de VPRO is de Stad
Amsterdam vooral een varende stu
dio, maar al in een vroeg stadium
zocht de omroep contact met het
NIOZ met de vraag of er belangstel
ling was gedurende de reis aan
boord onderzoek te doen. Een bij
zondere voorrecht, maar ook één
dat de nodige hoofdbrekens met
zich meebracht, want de mogelijk
heden op een zeilend schip, dat
moeilijk kan stoppen, zijn beperkt.
Diverse wetenschappers dienden
ideeën in en inmiddels zijn de mees
te voorstellen aangenomen. Op 11
van de 22 vaartrajecten tussen Ply
mouth (vertrek 1 september) en
Kaapstad (aankomst 23 april) zijn
één of meer NlOZ'ers actief aan
boord van de 'Beagle'.
Op het traject Plymouth-Tenerife
bestudeert Katja Philippart de kleur
van de zee en daarvoor de hoeveel
heid algen en fijn slib in putsmon-
sters. Naast moderne lichtmeters
zal zij Werners Nomenclatuur gebrui
ken, een historische kleurenschaal
die in de tijd van Darwin op weten
schappelijke reizen gebruikt werd.
Op de eerste vijf trajecten zal de
klipper ook een 'continuous plank
ton recorder' slepen, waarmee een
gedetailleerd beeld van de hoeveel
heden en soorten plankton in de
oceaan wordt verkregen. Dit appa
raat wordt door het Britse SAHFOS
al 70 jaar op de wereldzeeën ingezet
en is daardoor bij uitstek geschikt
om een idee te geven van de veran
deringen in de laatste eeuw.
Op twee trajecten langs Brazilië
onderzoekt Hans Witte de versprei
ding van vliegende vissen die hij
probeert te koppelen aan de verde
ling en de mate van rijkdom van de
watermassa's die het schip tegen
komt. Op drie trajecten langs Argen
tinië brengen onderzoeker Katja
Philippart en Mardik Leopold de
fronten van plankton en vogels in dit
zeegebied in kaart. Langs de zuide
lijke kust van Chili, vanaf Punta
Arenas tot aan Valparaiso, doen
Corina Brussaard en Anna Noorde
loos proeven met de zeer talrijke
bacteriën en virussen die van nature
in zeewater zitten. Voor hetzelfde
type onderzoek worden gedurende
de hele reis door de bemanning
dagelijks monstertjes zeewater
geconserveerd om de wereldwijde
verspreiding van specifieke groepen
micro-organismen in kaart te bren
gen. Op de tocht van Tahiti naar
Sydney zal Martien Baars samen
met zijn Amerikaanse collega Lanna
Cheng proberen de schaatsenrijder
Halobates te vangen en te observe
ren. Dit is het enige insect dat de
oceaan als leefgebied heeft.
Voor geoloog Jan-Berend Stuut
staat de hele reis een zogenaamde
stofvanger aan boord, waarmee de
mate van de bemesting van de zee
met essentiële voedingsstoffen uit
woestijnstof uit de lucht bepaald
wordt. Op één van de trajecten
langs de Australische zuidkust vaart
hij zelf mee en hoopt op storm en
A Perfect Getaway is de naam van
een spannende thriller, die vanaf
vandaag in Cinema Texel draait.
Hoofdrolspelers zijn Cliff en Cyd-
ney (rollen van Steve Zahn en Milla
Jovovich), een avontuurlijk jong
stel, dat op huwelijksreis naar
Hawaï gaat om te hiken. Ze denken
het paradijs te hebben gevonden,
totdat ze een ander stel - Nick
(Timothy Oliphant) en Gina (Kiele
Sanchez) - tegenkomen en te horen
krijgen dat er een gruwelijke moord
op een pasgetrouwd stel is
gepleegd. Een ander paar dat ze
eerder zijn tegenkomen, lijkt ver
dacht. Cliff en Cydney besluiten
verder te trekken met Nick en Gina.
Al snel neemt de spanning toe. Ver
van hulp en de geciviliseerde
wereld wordt iedereen een bedrei
ging en weet niemand meer wie
nog wie kan vertrouwen. Het para
dijs wordt een hel als het echte
survivallen begint.
De romantische komedie Ghosts of
Girlfriends Past gaat over modefo
tograaf Connor Mead, die gek is op
vrouwen, maar wel erg sterk aan
zijn vrijheid hecht en er niet voor
terugdeinst zijn vriendinnen te
dumpen met een SMS'je. Dat Con
nor niet gelooft in eeuwige trouw,
komt de sfeer op de bruiloft van
zijn broer Paul niet ten goede,
vooral niet wanneer blijkt dat hij
alle bruidsmeisjes al eens in zijn
bed heeft gehad. Dan waarschuwt
de geest van zijn oom Wayne
(Michael Douglas) hem dat het zo
niet langer kan. Drie geesten zullen
hem op een onthullende en hilari
sche reis door zijn mislukte relaties
loodsen. Bedoeling is dat hij ont
dekt waarom hij zo'n ploert kan zijn
en hij weer in de liefde gaat gelo
ven. Terwijl zijn lot hem begint te
dagen, hoort hij dat zijn jeugdvrien
dinnetje Jenny gaat trouwen...
In de thriller The Taking of Pelham
12 3 speelt Denzei Washington de
rol van Walter Garber, een toezicht
houder bij de New Yorkse onder
grondse, wiens leven op zijn kop
wordt gezet door de kaping van
een metro. John Travolta speelt
Ryder, het criminele brein achter de
kaping en leider van een zwaarbe
wapende, vierkoppige bende die
de passagiers dreigt te vermoor
den als er niet binnen één uur een
enorme som losgeld wordt betaald.
Terwijl de spanning tot ongekende
hoogte stijgt, gebruikt Garber zijn
grote kennis van het metronet om
Ryder om de tuin te leiden en de
gijzelaars te bevrijden. Maar één
ding blijft voor hem een groot raad
sel: hoe denken de criminelen,
nadat ze het losgeld hebben ont
vangen, te kunnen ontsnappen?
Iedere donderdag is er een myste
rie movie, waarin bezoekers zich
laten verrassen. Het volledige pro
gramma van Cinema Texel staat
elders in de agenda in deze krant
én op de website www.texelagen-
da.nl.
Mannenkwintet met themaconcert
Mannenkwintet La Notte ver
zorgt dinsdag 1 september een
concert in De Burght (voorheen:
hervormde kerk) aan de Binnen-
burg in Den Burg. Op het pro
gramma staan werken over roy
alty, dieren, water en Jezus en
Maria, getoonzet door compo
nisten van de 16de tot en met de
20ste eeuw.
Mannenkwintet La Notte werd
opgericht in 1989 en ontleent zijn
naam ('de nacht') aan het rijke
repertoire van de 19e-eeuwse
romantiek, een periode waarin
nacht en maan frequent werden
bezongen en waarin het mannen-
kwartet tot grote bloei kwam. Voor
al Schubert schreef vele composi
ties voor deze samenstelling,
waarbij hij zich liet inspireren door
dichters als Goethe, Schiller en
Mathison. La Notte heeft veel lie
deren van Schubert op het reper
toire, maar beperkt zich niet tot de
Romantiek. Het kwintet zingt ook
oude muziek van componisten als
Josquin des Prés, Monteverdi,
Morales, Di Lasso en is regelmatig
te vinden op de podia van festivals
voor oude muziek. Daarnaast staat
de laatste jaren ook muziek van
groepen uit de twintiger en dertiger
jaren van de 20ste eeuw op het
programma, zoals van de Duitse
Comedian Harmonists en de Ame
rikaanse Revellers.
Het optreden in de serie concerten
van de Raad voor het Zomerwerk
spectaculaire metingen. Ondertus
sen hebben collega-geologen onder
leiding van Geert-Jan Brummer een
koraalboring gedaan op Keeling (of
Cocos) Island. Op dit Australisch
atol ten zuidwesten van Java liet
Darwin indertijd zijn hypotheses
over koraalgroei testen door com
mandant Fitzroy. Het team van
Nederlanders en Australiërs gaat
een lange kalkkern uit een oud
koraal boren. De jaarlijkse groeirin-
gen en de isotoop-analyses (waar
mee men het verloop van de water
temperatuur kan reconstrueren)
worden vergeleken met die van al
eerder verzamelde koraalkernen in
de Indische Oceaan om recente kli
maatveranderingen in deze tropi
sche regio te onderzoeken.
De laatste NlOZ-bijdrage aan het
varend deel van het grote VPRO-
project is die van Herman Ridder-
inkhof, expert op het gebied van
zeestromingen vanuit de Indische
naar de zuid-Atlantische Oceaan
rond het zuiden van Afrika. Het
NIOZ heeft samen met de Universi
teit Utrecht sinds 2000 een groot
meetprogramma met verankerde
instrumenten tussen Madagaskar
en het Afrikaanse continent. Ridder-
inkhof zal het zeilschip op de tocht
van Mauritius naar Kaapstad (waar
de TV-opnames eindigen) als
'stroommeter' gebruiken om te
laten zien hoe eeuwenlang gege
vens over zeestromen verzameld
werden. Tevens zal een rendez-vous
mogelijk zijn met Amerikaanse col
lega-fysici op het onderzoekschip
Knorr.
Van Rio tot Kaapstad sleept de Bea
gle op verzoek van het NIOZ een
apparaat dat temperatuur, zoutge
halte, de helderheid van het water
en het voorkomen van verschillende
soorten algen meet. De bedoeling is
dat die gegevens rechtstreeks op
de sites van de VPRO te volgen zul
len zijn. Zo'n meetinstrument lijkt
een routineklus voor de NlOZ-tech-
nici, maar wat normaal met een stil
liggend schip gebeurt, dient nu met
snelheden tot boven de vijftien kno
pen te gebeuren. De eerste tests
met een protoype achter het NIOZ
onderzoekschip Stern in het Mars
diep wezen uit dat de bedachte
oplossing ook bij die hoge snelhe
den voldoende stabiel is.
Volksdansen
Volksdansgroep Interdans begint
op 2 september aan het nieuwe
seizoen. Onder leiding van Henk
Janssen wordt elke week gerepe
teerd in dorpshuis De Wielewaal in
De Waal. Beginners (en mensen
die het rustig aan willen doen) dan
sen van 19.45 tot 20.45 uur, de
gevorderden van 21.00 tot 22.00
uur. Er komen dansen aan bod uit
onder andere Griekenland, Roe
menië en Israël. Belangstellenden
kunnen vrijblijvend meedansen.
Voor meer informatie: Marije Bins-
bergen, tel. 318304.
Salsa
Salsa Texel houdt vrijdag 11 sep
tember een salsaparty in De Com
pagnie op de haven van Oude-
schild. De bijeenkomst begint om
22.00 uur. de toegang is gratis.
Geslaagd
beschouwt het ensemble al vele
jaren als de opening van het nieu
we seizoen. La Notte bestaat uit
Olphaert den Otter (countertenor),
Jan Krimp (tenor), Paul Blommaert
(tenor), Jan Nobel (bariton) en Wil
lem Bouwman (bas) en wordt op
luit en gitaar begeleid door Frits
Sandkuijl.
Het concert begint om 20.15 uur,
de toegang is gratis. Na afloop
wordt een inzameling gehouden.
Blues op strand
Bij paviljoen Beach In, op het
strand van paal 21wordt zondag 6
september vanaf 14.00 uur een
optreden verzorgd door de Harry G
Bluesband.
Bamesi Sybesma en Lillian Sta-
persma zijn via het ROC in Den
Helder geslaagd voor de opleiding
Gastvrouw niveau 2 met wijnkennis.
Tevens behaal
de hij zijn papier
voor leermees
ter. Tot 1 okto
ber is hij nog
werkzaam bij Rebecca in De Waal.
Een compleet overzicht van
excursies, rondleidingen, work
shops en andere toeristische
activiteiten staat in de Vakantie
krant, die 's zomers wekelijks
verschijnt en op het hele eiland
gratis verkrijgbaar is. Zie ook
www.texelagenda.nl.
Vrijdag 28 augustus:
14.00 uur. Oudeschild. Tot 17.00
uur wordt in het Zeemanskerkje
een kleine rommeltjesmarkt gehou
den. Met verkoop van handwerk,
rondleidingen en koffie.
16.00 uur. Elemert. Jeugdgroep
King's Kids Israël treedt op in De
Poort in Den Burg.
20.30 uur. Theater Klif 12. Den
Hoorn. Music Club met pianist,
componist en improvisator Mayu-
mi Motohashi uit Japan.
22.00 uur. De Koog. Het
zoen wordt vandaag en morgen
afgesloten met het festival Tropi
cal. Live-muziek, straatartiesten,
een tropische band en salsa-dan
seressen.
Cinema Texel vertoont Suske en
Wiske (13.15), Ice Age 3 3D (13.30),
Harry Potter 6 (15.45, 18.30), G-
Force 3D (16.00), Ghosts of
Girlfriends Past (19.00), A Perfect
Getaway (21.30) en Taking of Pel
ham 1 2 3 (21.45).
Zaterdag 29 augustus:
10.00 uur. Voetbalveld Oosterend.
In de oude kleedkamers van SVO
wordt een schuurverkoop gehou
den. Met verkoop spulletjes,
gebakken vis en oliebollen.
11.30 uur. Den Burg. Texel'94
houdt van 11.30 tot 20.00 uur een
verenigingsdag voor leden en vrij
willigers. Met o.a. een mini-toer
nooi met de C1 -junioren van Volen-
dam en Haarlem.
14.00 uur. De Koog. Het Tropical
Festival beleeft vandaag de twee
de dag. Met vanaf 14.00 uur diver
se straatoptredens en vanaf 22.00
uur live-muziek in bijna alle hore
cazaken.
17.30 uur. Den Burg. De eerder
aangekondigde zomerbiathlon,
georganiseerd door de jubilerende
Sportraad, gaat wegens een
gebrek aan belangstelling niet
door.
20.00 uur. De Koog. In restaurant
Bosch een Zee wordt een 501-
dartstoernooi gehouden. Deelna
me gratis. Er wordt gespeeld om
een fles Juttertje.
Cinema Texel vertoont Suske en
Wiske (13.15), Ice Age 3 3D (13.30),
Harry Potter 6 (15.45, 18.30), G-
Force 3D (16.00). Ghosts of
Girlfriends Past (19.00), A Perfect
Getaway (21.30) en Taking of Pel
ham 1 2 3 (21.45).
Zondag 30 augustus:
09.30 uur. Manege Akenburg. Rui
ters en aanspanningen gaan om
9.30 uur start voor het opdrachten-
spel Hippex.
10.00 uur. Bij evangelistenechtpaar
Jan en Paula Brouwer (Haffelder-
weg 18, Den Burg) begint om 10.00
uur een huissamenkomst.
14.00 uur. Smitweg, de Dennen. Bij
De Worsteltent treedt The Tennes
see Studs op. De toegang is gra-
14.00 uur. Den Burg. Op sportpark
Zuid begint om 14.00 uur een
Zon, maan
hoog water
Verwachte tijden van hoog water
ter rede van Oudeschild.
voetbalwedstrijd om de districts
beker tussen Texel'94 en Dynamo.
19.00 uur. Bij de muzieknis in Oos
terend begint om 19.00 uur een
kerkdienst in de openlucht. M.m.v.
dominee Petra Barnard en de bla-
zersgroep van Excelsior.
20.30 uur. Theater Klif 12, Den
Hoorn. Cabaretier Berry Lussen-
burg speelt het programma 'Getui
ge' Diner vooraf mogelijk, reserve
ren gewenst. Prijs €14,-.
Cinema Texel vertoont Suske en
Wiske (13.15), Ice Age 3 3D (13.30),
Harry Potter 6 (15 45, 18.30), G-
Force 3D (16.00), Ghosts of
Girlfriends Past (19.00), A Perfect
Getaway (21.30) en Taking of Pel
ham 1 2 3 (21.45).
Maandag 31 augustus:
13.30 uur. Witteweg 3. In de schu
ren van Axel Lap in Den Hoorn
wordt van 13.30 tot 16.00 uur een
rommelmarkt gehouden. De
opbrengst is voor het onderhoud
van het Hoornder kerkje
19.30 uur. Dorpshuis De Hof, De
Koog. Bridgeclub Groot Slem
houdt vanaf 19.30 uur een vrije
bridgedrive. Aanvang 19.30 uur,
kosten €2,50 per persoon. Infor
matie: tel. 312523.
20.00 uur Aan de Boodtlaan. In de
kantine van SV De Koog aan de
Boodtlaan in De Koog wordt van
20.00 tot 23.00 uur bingo gespeeld.
Meer informatie: tel. 06-22307944.
20.00 uur. Paelwerck, Den Burg. In
het gebouw van Kotex wordt een
klaverjasdrive gehouden. Deelna
me €4,- per koppel.
20.00 uur. Kunsthuys Texel, War
moesstraat 45, Den Burg. Moderne
dans voor volwassenen. Deelname
kost €10,-.
20.30 uur. Schaakclub En Passant
houdt een inloopavond in café De
Twaalf Balcken aan de Weverstraat
in Den Burg. Aanvang 20.30 uur.
ledereen is welkom.
Cinema Texel vertoont. Harry Pot
ter 6 (20.00) en Taking of Pelham 1
2 3 (20.30).
Dinsdag 1 september:
14.00 uur. Ruïjslaan, De Koog. Tot
16.30 uur is er markt bij het Maar
tenhuis. Verkoop van eigenge
maakte en -geteelde producten,
rondleidingen, presentaties en
café-terras.
15.00 uur. Oudeschild. In het Zee
manskerkje treedt voor het laatst
deze zomer het gelegenheidskoor
De Zingende Zeeman op.
19:00 uur. In Bosch en Zee in De
Koog begint om 19.00 uur een
training linedance voor beginners
en om 20.00 uur voor gevorder
den.
10:00 uur. Emmalaan. In hotel Den
Burg begint om 20.00 uur een
lezing van Duurzaam Texel over
energieproducerende huizen.
20.00 uur. Kunsthuys Texel, War
moesstraat 45, Den Burg. Percus
sie workshop latijns amerikaanse
muziek. Deelname kost €10,-
20:15 uur. Vocaal mannenkwintet
La Notte geeft een concert in de
NH-kerk van Den Burg. Aanvang
20.15 uur. Entree gratis; na afloop
collecte.
Cinema Texel vertoont: Harry Pot
ter 6 (20.0) en Taking of Pelham 1
2 3 (20.30).
Vr.
28
01.20
en
13.50
u.
Za.
29
02.10
en
14.25
u.
Jan Jacob
Zo.
30
03.15
en
15.25
u.
Prins slaagde
Ma.
31
04.40
en
16.54
u.
voor het diplo
Di.
1
06.44
en
19.17
u.
ma zelfstandig
Wo.
2
07.44
en
20.25
u.
werkend kok.
Do.
3
08.46
en
20.55
u.
Aan het strand is het ongeveer een uur
eerder hoog water. Zaterdag 29 augus
tus doodtij. Zondag 30 augustus zon
op 6-46 uur, onder 20.36 uur.
TESO zet in en rond het weekeinde
geregeld een extra boot in en ver
zorgt dan ieder half uur een afvaart,
zowel vanuit Den Helder als vanaf
Texel. Dat gebeurt vandaag (vrij
dag). zaterdag en maandag van
9.30 tot 16.00 uur en zondag 14.30
tot 20.00 uur. Alleen vandaag wor
den wachttijden verwacht. Meer
informatie over de veerdienst is te
verkrijgen via tel. 369600 of web
site www.teso.nl.
