Tien dynamische jaren
voor Geldorp op Texel
TEXELSE (5 COURANT
Kordaat en slagvaardig
DINSDAG 22 SEPTEMBER 2009
Bezuinigingsoperaties, strijd om
de realisatie van de kanjerpro
jecten, bezoeken van staatshoof
den en een spontaan optreden
tegen pleinvoetballers. Burge
meester Joke Geldorp kende
dynamische tijden op Texel. Een
terugblik op gebeurtenissen waar
zij de afgelopen tien jaar bij
betrokken was.
1999
De installatie als burgemeester
verloopt niet geheel vlekkeloos:
Geldorp moet drie kwartier wach
ten tot ze de nieuwe ambtsketen
kan omhangen. Het pronkstuk,
waaraan met man en macht is
gewerkt, is net niet op tijd klaar
De burgemeester krijgt al snel
met Georgië te maken. In oktober
onthult ze in hoofdstad Tbilisi een
naar Texel vernoemd park, in juni is
ze bij een staatsbezoek van presi
dent Sjevernadze en in mei ont
vangt ze patriarch llja II van de
Georgisch-Orthodoxe kerk.
De tweede ambulance voor Texel
wordt veiliggesteld. Dat gebeurt
door een gezamenlijke actie van de
Waddeneilanden.
Geldorp raakt in conflict met de
lokale media als ze druk uitoefent
om een belastingkwestie rond de
man van wethouder Nel Eelman uit
de krant te houden. In het najaar
betuigt de burgemeester haar spijt,
waarna de zaak uit de wereld is.
2000
Een burgemeester die geen blad
voor de mond neemt, makkelijk
benaderbaar is en afspraken
nakomt. Het zijn enkele kwalifica
ties die Geldorp krijgt van Texelaars
als ze een jaar in het zadel zit.
In juni geeft Geldorp met gedepu
teerde Bob Verburg het startsein
van de miljoenen kostende herin
richting van de haven van Oude-
schild.
De boedelscheiding tussen de
jutters vergt de aandacht van de
burgemeester. Geldorp treedt op
'als bemiddelaar. De ruzie wordt
beslecht als de politieke partijen
besluiten dat Flora een museum
mag worden.
Geldorp legt contacten met
Defensie om een overlegstructuur
te realiseren over oefeningen op de
Vliehors en de daaruit voortvloei
ende overlast. In 2002 wordt dat
bezegeld in een convenant dat ze
tekent met staatssecretaris Henk
van Hoof.
In het najaar spant de burge
meester zich in voor de landbouw
als die een miljoenenschade
oploopt door aanhoudende regen
val. Het rijk ziet, ondanks aandrin
gen, echter geen reden de schade
te compenseren.
2001
Geldorp wordt voorzitter van het
Provinciaal Overlegorgaan Kustge-
meenten en bestuurslid van de Ver
eniging van Noord-Hollandse
Gemeenten.
De burgemeester ervaart aan den
lijve dat de gemeente klachten niet
altijd meteen afhandelt. Een klacht
van haarzelf over twee kapotte lan
taarnpalen in Den Hoorn blijft te
lang liggen.
Geldorp reageert ontstemd op
een enquête waaruit blijkt dat Texe
laars geen hoge pet op hebben van
het handhavingsbeleid. Ze presen
teert een reeks cijfers om een einde
te maken aan het 'geklets aan de
borreltafel'.
De dreiging van MKZ houdt haar
dat jaar bezig. Er moeten diverse
maatregelen worden genomen om
te voorkomen dat de ziekte Texel
bereikt Het kost de gemeente ruim
anderhalve ton, maar een uitbraak
wordt voorkomen.
2002
Na de verkiezingen krijgt Geldorp
Nel Eelman (CDA), Corry Heijne
(Texels Belang) en Annie Hin (WD)
als wethouders om zich heen. Het
is het grootste 'vrouwencollege'
van Nederland, wat landelijke publi
citeit oplevert.
Raad en college krijgen voor het
eerst te maken met het dualisme in
de politiek. De invoering legt jaren
lang een claim op de verhouding
tussen raad en college, omdat niet
altijd even duidelijk is wie bij welke
gen vanachter de ramen, wat Gel
dorp de opmerking ontlokt dat ze
van hen niet veel 'dekking' heeft
gehad.
Het Raaksplein op de begane
grond van het raadhuis wordt in
gebruik gekomen. Aan de komst is
een jarenlange discussie vooraf
gegaan, met in de hoofdrol een
semi-permanente aanbouw bij het
raadhuis die uiteindelijk te duur
wordt bevonden.
Tijdens Luilak wordt het woon
huis van Geldorp ernstig
besmeurd.
In de begrotingsraad van dinsdag
28 oktober besluit de gemeente
raad een nieuw raadhuis te bou
wen. Geldorp spreekt van een 'his
torisch besluit'. De raad maakt die
avond nog geen keuze over de
locatie.
dorp in september betrokken bij de
officiële ingebruikname van de
Francine Kroesen, de reddingboot
die eerst in De Koog en later in
Oudeschild gestationeerd wordt.
De gemeente wordt opnieuw
geplaagd door tekorten. Er moet
fors worden bezuinigd om niet in
de rode cijfers te belanden. Het lukt
de raad in november een sluitende
begroting vast te stellen.
2006
'Texel krijgt veel burgemeester
voor zijn geld', zegt Corry Heijne bij
haar afscheid als wethouder. Vol
gens haar krijgt Geldorp onterecht
vaak de zwarte piet toegespeeld
als er zaken fout gaan. 'Als ze die
wel heeft verdiend, staat ze meteen
klaar om haar excuses aan te bie
den en dat doet ze ook vaker dan
nodig is.'
Geldorp krijgt door de verkiezin
gen drie nieuwe wethouders om
zich heen: Nico Kikkert (Texels
Belang), Marian Merkelbach (CDA)
en Peter Bakker (GroenLinks).
In april wordt ze gekozen tot
voorzitter van het Eilander College
en de Eilander Raad waarin de
gemeenteraden en colleges van de
Geldorp benoemt professor Kees de Jager tot ereburger. Eerder mocht ze Harry
de Graaf en Jan Wolkers dezelfde onderscheiding uitreiken.
gemeente en de OSG over wie de meeste energie zou kunnen besparen.
bevoegdheid aan het stuur hoort te
staan.
In april ontvangt Geldorp kroon
prins Willem-Alexander en prinses
Maxima bij de intocht van de VOC-
replica Duyfken in de haven van
Oudeschild. Het 400-jarig bestaan
van de VOC en Oudeschild wordt
uitgebreid gevierd.
Geldorp haalt Peter Groenhuis,
milieuofficier van justitie in Alkmaar,
naar het eiland om te laten zien hoe
Texelaars met de meierblis omgaan.
De man is tevreden, waarna een
dreigend verbod op de traditie
voorlopig is afgewend.
In het najaar ondervindt het col
lege financiële tegenwind, er moet
fors worden bezuinigd. Burgemees
ter en wethouders lanceren een
pakket aan maatregelen dat ver
keerd valt bij veel clubs en organi
saties. Eind van het liedje is dat een
deel van de bezuinigingen toch niet
door hoeft te gaan.
2003
In maart wordt het fietspad langs
de Westerweg, één van de kanjer
projecten, in gebruik genomen.
In april ontvangt Geldorp koningin
Beatrix als zij de nieuwbouw van
het NIOZ officieel komt openen
De burgemeester baart opzien als
ze tijdens een raadsvergadering
naar buiten stormt om een storend
potje voetbal op de Groeneplaats
te onderbreken. Het merendeel van
de raadsleden volgt de inspannin-
Geldorp deelt bier uit tijdens een rondje langs de caravanjeugd.
In december wordt de nieuw
bouw van Gemeentewerken, één
van de kanjerprojecten, opgele
verd.
2004
Het jaar 2004 staat in het teken
van de herbenoeming van Geldorp.
Achter gesloten deuren worden
veel gesprekken gevoerd en in
november wordt bekend dat de
gemeenteraad haar in meerderheid
voor een tweede termijn voor
draagt. Welke fractie(s) tegen heeft
of hebben gestemd, blijft geheim.
Geldorp is er niet gelukkig mee dat
het woord 'meerderheid' is geval
len.
Een enquête van de Texelse Cou
rant leert dat Texel verdeeld is over
de burgemeester. Criticasters vin
den haar te dominant en stellen dat
ze mensen schoffeert. Voorstan
ders roemen haar Texelgevoel en
gedrevenheid. De enquête levert
een paar honderd reacties op,
waarvan driekwart tegen herbe
noeming.
Piet Standaart stapt op als voor
zitter van de raadscommissie
Grondgebied nadat Geldorp hem
heeft verweten aan partijpolitiek te
hebben gedaan. De twee hebben
een moeizame verhouding, wat
eind 2007 tot het vertrek van Stan
daart als raadslid leidt.
Er barst een eilandbrede discus
sie los over de vraag of het nodig is
een nieuw raadhuis te bouwen.
Voor veel Texelaars komt het als
een verrassing dat de raad al in
2003 een besluit heeft genomen.
Een meningspeiling en een enquête
van de Texelse Courant over de
noodzaak en de locatie bieden in
de ogen van de politieke partijen te
weinig duidelijkheid, waarna beslo
ten wordt het nieuwe raadhuis op
het voormalige A-veld van SV Texel
te bouwen.
2005
Geldorp ontvangt tijdens de zes
tigste herdenking van Bevnjdings-
dag de Georgische president Saak-
asjvili en zijn vrouw Sandra Roelofs.
Saakasjvili en zijn gevolg zijn een
paar uur op Texel om de stnjders
die het leven lieten tijdens de Geor
gische Opstand te herdenken.
Als voorzitter van de plaatselijke
commissie van de KNRM is Gel
vijf Waddeneilanden samenwer
ken.
Het jaar slaat voor een belangrijk
deel in het teken van de Planologi
sche Kernbeslissing Waddenzee
die beperkingen voor Texel in petto
heeft, waaronder een verbod de
veerhaven in Den Helder te ver
plaatsen. Geldorp biedt tijdens een
protest op het Binnenhof minister
Pieter Winsemius (ruimtelijke orde
ning) een petitie aan om verplaat
sing mogelijk te houden. De inspan
ningen worden beloond, waardoor
Texel minder hoeft te zuchten onder
beperkingen.
Tijdens de Wampex ontvangt
Geldorp alle deelnemers persoon
lijk in de garage bij haar woning.
2007
Geldorp verleent TESO het predi
kaat koninklijk bij de viering van het
100-jarig bestaan van de veer
dienst. Ze heeft er onder haar blou
se speciaal een T-shirt van het
Koninklijk Huis voor aangetrokken.
Geldorp treedt terug als voorzitter
van het vliegveld na een uit de
hand gelopen conflict met Piet
Standaart. Aanleiding is een brief
waarin ze zegt hem aan te klagen
wegens smaad als hij met hard kan
maken dat zijn vliegtuig zou zijn
gesaboteerd op het vliegveld. De
politieke partijen beslechten het
conflict door te stellen dat het niet
in de politieke, maar in de privé-
sfeer ligt.
In oktober geeft de burgemeester
met Jan van Andel van Woontij en
Egbert-Jan van Hasselt van de
politie Noord-Holland Noord het
startschot voor de bouw van het
PHH-gebouw
2008
Tijdens de Lintjesregen wordt
Geldorp benoemd tot Ridder in de
Orde van Oranje-Nassau voor haar
verdiensten in het openbaar
bestuur.
De burgemeester heeft in het
voorjaar haar handen vol aan de
dreigende concessiewetgeving
voor TESO. Ze is geregeld in Den
Haag voor overleg en op het eiland
roert ze de tamtam om massaal te
protesteren tegen het naderend
onheil, Dat wordt bijtijds afge
wend.
In mei mag Geldorp. een fervent
golfer, bij de vuurtoren het NK
Strandgolf openen.
In oktober krijgt minister Hirsch
Ballin van Justitie bij een bezoek
aan De Koog te zien hoe op Texel
wordt samengewerkt om overlast
in het uitgaansleven te beteugelen.
Het najaar staat volledig in het
teken van de acht miljoen euro die
Texel kwijt raakt als Landsbanki
uitstel van betaling aanvraagt. Al
snel doen de verhalen de ronde dat
het college gewaarschuwd zou zijn
voor IJsland, maar dat wordt stee
vast weerlegd. De gedupeerde
overheden slaan de handen in
elkaar om hun gelden zoveel moge
lijk te redden.
2009
Begin mei treedt Geldorp tijdelijk
terug nadat ze door een hartinfarct
is getroffen. Ze moet absolute rust
houden.
Geldorp mist daardoor de offici
ële eerste steenlegging van het
nieuwe raadhuis en de officiële
opening van het PHH-gebouw. Bij
de laatste is ze wel aanwezig, maar
blijft ze op de achtergrond. In juli
pakt ze het ambt weer op.
In de zomer valt het besluit defini
tief aan de slag te gaan met de
nieuwbouw van het Maritiem en
Juttersmuseum, de laatste van de
serie kanjerprojecten waar de
gemeente circa tien jaar geleden
mee startte.
De Waddenzee wordt Werelderf
goed. Geldorp heeft de hand in een
afspraak tussen de Waddeneilan
den en het ministerie van Land
bouw waarin uitdrukkelijk staat ver
meld dat de erfgoedstatus niet tot
beperkingen leidt.
In augustus legt Geldorp reacties
van Hielke Bruining op de website
van de Texelse Courant voor aan
het openbaar ministerie om te toet
sen of hij van smaad kan worden
beticht. Volgens haar beschadigt
hij het ambt van burgemeester.
Zaterdag 28 september geeft
Geldorp het startsein voor de derde
Texel Halve Marathon. Het zal één
van haar laatste handelingen als
burgemeester zijn.
Vloed
'Het leek soms de hele tijd vloed
te zijn', herinnert Geldorp zich
van haar eerste drie maanden
als burgemeester. Ze schat in
die tijd circa vijfhonderd tot zes
honderd mensen te hebben
leren kennen tijdens vele werk
bezoeken en gesprekken. Naar
eigen zeggen ging het haar
goed af. Het eerste jaar was het
meest hectisch, omdat ze zich
in menig dossier moest inwer
ken. 'Dan ben je tegelijk naar de
toekomst en het verleden aan
het kijken. Dat moet wel om te
weten hoe een zaak ontstaan is.
Gelukkig heb je je medewerkers
om je wegwijs te maken.'
Roken
Het was altijd één van haar
'handelsmerken', maar sinds
haar hartproblemen in mei heeft
Geldorp geen sigaret meer aan
geraakt.
Het bevalt haar prima, zegt ze
en het gaat haar nog goed af
ook. 'Het viel me enorm mee en
gelukkig mag ik nog een wijntje
of een whisky bij het eten drin
ken. Ik heb begrepen dat chirur
gen minder vriendelijk voor me
zijn als ik me voor een tweede
keer moet laten dotteren, dus
dat wil ik met op het spel zet
ten.' De burgemeester wordt
sinds haar ziekenhuisopname
veel vaker op de fiets gesigna
leerd. 'Dat bevalt me uitstekend
en je groet onderweg veel men
sen.'
Groen zwart
De woorden 'kordaat' en 'slag
vaardig' lopen als een rode draad
door de carrière van Joke Geldorp.
Eigenschappen die zonder meer in
haar voordeel werkten als ze
opkwam voor het eiland, maar
eigenschappen waarmee ze ook
menig Texelaar tegen zich in het
harnas joeg. Mensen konden zich
in de hoek gezet voelen, overvleu
geld of zelfs geschoffeerd.
Het paradoxale was dat Geldorp
graag tegenwicht geboden kreeg,
maar dan wel rationeel, gedragen
en vooral op basis van argumen
ten. Wie haar op die manier tege
moet trad en zich niet van de wijs
liet brengen door haar directe of
formele wijze van handelen, kon
zaken doen en resultaten boeken.
Wie dat spel niet aanvoelde of niet
wilde spelen, kwam er bekaaid
vanaf. Dan kon ze doorpakken,
zoals dat in het politiek jargon heet
en was ze niet te beroerd de ruimte
die zij voor zichzelf op het speel
veld zag liggen te pakken. Door
haar snelle denken en gedegen
juridische en bestuurlijke kennis
wist ze precies tot hoever te gaan.
Dat neemt niet weg dat ze in de
ogen van anderen nog wel eens
over een grens stapte, bijvoor
beeld als ze ambtenaren tijdens
dorpsavonden direct op hun func
tioneren aansprak. In een interview
met deze krant liet ze ooit weten
dat daar enig cynisme aan ten
grondslag lag, maar dat het prik
kelend was bedoeld, niet negatief.
Wellicht een troost voor mensen
die zich onheus bejegend voelde:
ze was consequent. Tot bewinds
lieden aan toe benaderde ze ieder
een op dezelfde manier. Bovendien
stond ze altijd als eerste klaar om
excuses aan te bieden als ze toch
te impulsief was geweest.
Het zou niet gepast zijn Geldorp
alleen op deze zaken te beoorde
len. Al met al is zij een goede bur
gemeester voor Texel geweest.
Een sterke burgemeester die mét
en misschien zelfs dankzij wind,
getijde en stroming tegen zaken
wist te realiseren. Zo zijn de afge
lopen tien jaar onder haar bewind
vrijwel alle kanjerprojecten gereali
seerd of in de steigers gezet, ter
wijl het er vaak naar uitzag dat
daar weinig van terecht zou
komen.
Haar burgemeesterschap kent ook
oneffenheden. De grootste is het
verlies van de acht miljoen euro in
IJsland. Alle uitleg ten spijt was het
voor veel mensen onverteerbaar
dat niemand verantwoordelijk was,
niemand hoefde te vertrekken,
maar dat de acht miljoen wel weg
was. Daarnaast leeft nog bij lang
niet elke Texelaar het gevoel dat de
dienstverlening op het raadhuis
geweldig op orde is, terwijl daar de
afgelopen jaren veel energie in is
gestoken en hoog over van de
toren wordt geblazen. Mogelijk
verandert dat beeld nog, omdat
dienstverlening een proces is dat
volop in ontwikkeling is, onder
meer door de digitalisering.
Wat voor burgemeester er gaat
komen, is vooralsnog een vraag.
Wat voor burgemeester Texel de
afgelopen tien jaar heeft gehad is
duidelijk: één die van Texel hield en
kordaat en slagvaardig voor het
eiland op de bres stond, of ande
ren dat nou leuk vonden of niet.