TEXELSE 5
Boek over 450 jaar boerenbouwkunst
De Ligt slaagt als molenaar
COURANT
VRIJDAG 16 OKTOBER 2009
Als het lukt voldoende financiële
steun te krijgen, verschijnt in de
komende winter het boek Boe
renbouwkunst op Texel, met als
ondertitel 450 jaar boerderij-
bouw in relatie tot de agrarische
geschiedenis en wooncultuur.
Het boek is een uitgave van de
jonge Stichting Historisch Boerde
rij Onderzoek op Texel en geschre
ven door de zelf in een stolp
(Rozenburg) wonende Wilma Eel-
man.
Voor de gemeente en voor de
Noordhollandse stichting 'Vrienden
van de stolp' voerde zij al in 2002
een inventarisatie uit onder stolp
boerderijen, stolpschuren en scha
penboeten. Daarbij bleek dat Texel
niet minder dan 388 stolpen telt,
het hoogste aantal van alle
gemeenten in de provincie. Over
stolpen van Noord-Holland ver
scheen al eerder een uitgebreide
studie van L.Brandts Buijs. De
Texelse stolpen bleven daarin
onbesproken.
Voor Eelman was dat aanleiding
voor verder onderzoek, waarbij ze
antwoord vond op vragen als wan
neer en hoe de stolpen op Texel
terecht kwamen, hoe ze in de loop
van de tijd veranderden en welke
specifieke kenmerken Texelse stol
pen hebben. Ze deed literatuur- en
archiefonderzoek en ging te rade
bij restauratiearchitecten, aanne
mers, rietdekkers en boerderijbe
woners. Dat leverde een schat aan
cultuurhistorisch feitenmateriaal op
zodat een boek ontstond met niet
minder dan 480 pagina's.
Er is veel beeldmateriaal in opge
nomen: ruim 300 bouwtekeningen,
opmetingen, foto's, tekeningen en
schilderijen, onder andere van Ad
Blok van der Velden, Reinier Bakels
en Souwtje de Wijn. Om het boek
voor een ruim publiek betaalbaar
te maken, mag het niet veel meer
kosten dan €50,- Dat is alleen
mogelijk met subsidie. De uitgever
heeft daarvoor een beroep gedaan
op de gemeente, TESO, het Texel-
fonds, het Prins Bernhardfonds en
enkele andere fondsen. De
gemeente is al over de brug geko
men met een bijdrage van €2.275,-
op advies van de Adviescommissie
Cultuurbeleid.
Subsidie voor film over schapen Prijs voor cake
Het Texelse schaap heeft de
laatste tijd niet te klagen over
aandacht en publiciteit. Cineast
Michiel Beishuizen uit Den Burg
krijgt van de gemeente een bij
drage van maximaal €2.275,-
voor een film en bijbehorend
boekje, dat op niet alledaagse
wijze laat zien welke rol het
schaap speelt in het leven van
de schapenhouder.
Beishuizen maakt de film Skèèpe
voor eigen rekening en verant
woording. De bijdrage is bedoeld
als tegemoetkoming in het ver
wachte exploitatietekort. B en w
hebben als voorwaarden gesteld
dat van de gemeentelijke steun
melding wordt gemaakt in het
boekje en dat de gemeente twee
exemplaren van de film cadeau
krijgt.
De inmiddels voltooide film van 33
minuten volgt een jaar lang het
lammeren van de schapen en alles
wat eraan vooraf gaat, met een
scherp oog voor de mensen die
erbij betrokken zijn. Voor de opna
men hoefde de aan de Hallerweg
wonende Beishuizen niet ver weg.
Wat ik zeggen wou
Met zijn camera was hij min of
meer kind aan huis bij de familie
Keijser van De Hal die in de film
dan ook een centrale plaats
inneemt. De cineast ging bijzon
dere contrasten niet uit de weg. Er
lopen meerdere verhaallijnen door
elkaar. Een curieuze rol kreeg de
oeroude en bevuilde radio in de
schapenschuur die altijd speelt,
afgestemd op Radio Veronica. De
popmuziek van Veronica is tevens
de muziek van de film en op een
gegeven moment komt zelfs een
bekende dj van de voormalige zee
zender in beeld.
Het boekje bij de film is nog in pro
ductie. Het gaat vooral over perso
nen die indirect met de schapen
houderij te maken hebben, van
wolhandelaar tot schapenkaasma
ker.
Half november wordt op Texel een
voorvertoning van de film gehou
den, vooral bedoeld voor de men
sen die aan de film of het boekje
hebben meegewerkt. De officiële
première volgt later.
Spookverhaal
In de TC van 1 september lees ik
onder de kop 'Haven Oudeschild
toeristisch maken' het volgende
citaat: Volgens Bakker moet voor
de toeristische ontwikkeling reke
ning worden gehouden met 800 tot
1000 slaapplaatsen. Gedacht
wordt ondermeer aan een hotel op
de plek waar de Asfaltmolen heeft
gestaan". In het zelfde artikel staat
ook: Dat het getal 800 tot 1000
slaapplaatsen begin dit jaar werd
genoemd door een bureau dat
onderzocht hoe de recreatie op en
rond de haven van Oudeschild kan
worden verbeterd. En: De gemeen
te stelt een visie op om de toeristi
sche mogelijkheden op en rond de
haven van Oudeschild in kaart te
brengen.
In de TC van 6 oktober lees ik
onder de kop 'Plan hotel 800 bed
den haven spookverhaal' met
daarin de tekst: Er bestaan op het
gemeentehuis géén plannen voor
een hotel met 800 bedden bij de
haven van Oudeschild. Aldus rea
geert wethouder Bakker onder
meer op de opmerkingen van oud
commissaris van TESO Harry Ran.
En in hetzelfde artikel staat: Het
getal van 800 slaapplaatsen is
alleen genoemd in het rapport
Wortel 3 (de commissie die ver
noemd is naar oud-TESO-directeur
Rob Wortel). Bakker: 'Er bestaat
nog geen duidelijke visie voor het
havengebied'.
Moeten we nu concluderen dat de
TC in haar artikel van 1 september
de wethouder verkeerd geciteerd
heeft of dat het kortetermijngeheu-
gen van de wethouder te wensen
overlaat? En kan er gesteld wor
den; dat het bureau dat onderzocht
heeft hoe de recreatie op en rond
de haven van Oudeschild kan wor
den verbeterd, het rapport van de
commissie Wortel 3 gewoon heeft
overgenomen? De commissie Wor
tel 3 heeft indertijd gratis advies
gegeven. Ik denk niet dat het
onderzoek door het bureau gratis
is geweest. Daarnaast kan ik mij
niet herinneren dat de gemeente
raad, verantwoordelijk voor het
beleid, opdracht heeft gegeven
Arie de Ligt uit Den Burg is
geslaagd voor zijn molenaars
examen. Hij mag zich naast Dirk
Haker en Willem Keijzer de der
de gediplomeerde molenaar van
het eiland noemen.
De Ligt deed examen bij korenmo
len De Hoop in Wieringerwaard. Hij
moest de molen opkruien en opzei
len zodat die klaar was voor
gebruik. Drie examinatoren legden
hem anderhalf uur lang het vuur
aan de schenen. 'We zijn de hele
molen doorgeweest en ik moest
allerlei vragen beantwoorden over
de werking, maar ook over soorten
molens, het weer en veiligheid. Het
was pittig, je moest weten waar je
het over had.'
Lederschildpad dood opgevist
Deze week werd op de Noord
zee een dode lederschildpad
opgevist. Volgens conservator
Pierre Bonnet van Ecomare is
de kans groot dat het' hier gaat
om hetzelfde dier dat enkele
weken geleden zwemmend in
het Mardiep werd gezien.
Bonnet baseert zijn conclusie op
het feit dat lederschildpadden nor
maal gesproken niet in de Noord
zee voorkomen en ook wereldwijd
zeer zeldzaam zijn. Het opgeviste
dier is de derde melding binnen
een maand, de kans dat het hier
om weer een nieuw exemplaar
voor een onderzoek hoe de recre
atie op en rond de haven van
Oudeschild kan worden verbeterd.
Helaas kan ik mij met aan de indruk
onttrekken dat het college geen
inspraak duldt van haar inwoners
bij het opstellen van een visie over
de toeristische mogelijkheden op
en rond de haven van Oudeschild.
Het aanhalen van een door de
gemeente op te stellen visie over
de toeristische mogelijkheden op
en rond de haven van Oudeschild
door de heer Ran (een uiterst inte
ger mens) in zijn afscheidsrede als
commissaris van TESO heeft in
ieder geval de discussie hierover
losgemaakt.
Piet Standaart,
Den Burg.
en amandelstaaf
Boerencake en amandelstaven
van Bakkerij Timmer uit Oude
schild zijn in de prijzen gevallen
bij regionale wedstrijden van
brood- en banketbakkers.
De amandelstaven, gemaakt door
Ton Dorst, werden dinsdag tweede
bij een wedstrijd van Echte Bak
kers Noord-Holland. Er deden
veertien bakkers mee.
Een week geleden won Timmer
eveneens een tweede prijs met een
boerencake van Arnold Leijstra.
Dat was bij een wedstrijd van de
afdeling Noord-Holland van de
Nederlandse Brood- en Banket
bakkers Ondernemers Vereniging.
Aan die wedstrijd deden dertig
bakkers mee.
Een vakjury beoordeelde de pro
ducten op vorm, kleur, bakaard,
structuur, malsheid, eeteigen-
schappen en smaak. Een consu
mentenjury keurde ook (zie foto).
Arie de Ligt uit Den Burg is geslaagd als molenaar. Hij mag zich naast
Willem Keijzer en Dirk Haker de derde gediplomeerde molenaar van
het eiland noemen (zie artikel). ifo* Koning)
De Ligt, voormalig opzichter bij
Woontij, startte circa twee jaar
geleden met de opleiding. Hij werd
daarbij begeleid door Keijzer en
Haker. Zijn interesse in molens
komt voort uit interesse voor monu
menten. 'Molens zijn dynamische
monumenten.' Haker nodigde hem
uit een keer te komen kijken bij De
Traanroeier, waarna De Ligt met de
opleiding begon.
Het molenaarsvak staat in de
belangstelling, Jan Pluimert is
eveneens in opleiding. De mannen
zijn wekelijks met De Traanroeier
en de molen van Het Noorden
bezig. 'Je moet ze laten draaien,
anders heb je verval.'
(zie foto)
Op de atletiekbaan in Den Burg deden woensdag 280 scholieren mee
aan de schoiierenveldloop van Sportservice Texel, die dit jaar voor de
zevende keer werd gehouden. Onder aanmoediging van het in groten
getale opgekomen publiek werd fanatiek gelopen. Alle deelnemers
kregen een hennnering, de drie snelste in elke categorie kregen een
prijs.
gaat, is volgend Bonnet vrijwel nul.
Eind september spoelde een dode
lederschildpad aan bij Den Helder,
een week later werd een zwem
mend exemplaar gezien in het
Marsdiep.
Ecomare heeft de lederschildpad
uit Den Helder geborgen, de opge
viste schildpad is voor onderzoek
naar Naturalis in Leiden gebracht.
Beide dieren waren behoorlijk
beschadigd, waarschijnlijk door
een scheepsschroef.
jongeren centrum
TIME OUT
Onder ideale weersomstandigheden werd woensdag in de haven van
Oudeschild gewerkt aan het onderhoud van de loodsbotter Texel-
stroom. Timmerman Piet Laan herstelde op hoogte, met een steiger
aan boord, de grote mast van dit historische vaartuig, dat de afgelo
pen zomer te gast was op enkele grote evenementen in Nederland en
Engeland en onlangs in de thuishaven terugkeerde na een reisje naar
"Terschelling. (Foto Bert Koning
Openbare avond
van Texel 2010
Texel 2010, de jongste gemeente
raadspartij, houdt donderdag 29
oktober de eerste openbare
avond. Gerard Swart van de
Vekabo spreekt over kamperen
bij de boer.
Swart is voorzitter van de afdeling
Noord- en Zuid-Holland van de ver
eniging van kampeerboeren
(Vekabo). Hij spreekt over diverse
aspecten van deze vorm van recre
atie, zoals het aantal eenheden eri
de consequenties van bedrijfsbeëin
diging. De avond, waarop ook over
andere actuele onderwerpen wordt
gesproken, wordt gehouden in De
Lindeboom en begint om 20.00 uur.
Everstekoog
wordt groter
Om straks het rioolwater van
heel Texel afdoende te kunnen
zuiveren zal de rioolzuiverings
installatie Everstekoog aan de
Pontweg worden verbeterd en
vergroot. Het zogeheten helofy-
tenfilter zal worden uitgebreid
van 3,75 naar 9 hectare.
Een helofytenfilter is een soort
moeras dat aansluit op de zuive
ringsinstallatie en waarin het daar
van afkomstige water (effluent)
wordt geleid. De moerasplanten
zorgen voor nazuivering waardoor
het water uiteindelijk zo schoon
wordt dat het zonder problemen
op het oppervlaktewater kan wor
den geloosd. Het kleine helofyten
filter dat zich thans bij de zuivering
bevindt, heeft een experimenteel
karakter. Mede aan de hand van de
resultaten daarvan is het nu aan de
orde zijnde grotere filter ontwor
pen.
Het onlangs door het Hoogheem
raadschap aangekochte terrein
heeft nu nog een agrarische
bestemming. Om de aanleg moge
lijk maken is daarom een nieuw
bestemmingsplan nodig ter grootte
van het beoogde filter, dus 9 hec
tare. Er ligt inmiddels een vooront
werp. Op basis daarvan willen b en
w de procedure voor het bestem
mingsplan van start laten gaan.
Scholierenveldloop
Uitslagen:
Meisjes t/m 8 jaar - I.Roos Tijssen 4.15
(Jozefschool), 2.Jasmijn Baptist 4.18
(Thijsseschool), 3.Natalie Langeveld 4 38
(Jozefschool). Jongens t/m 8 jaar -1 Wou
ter Maat 3.50 (Bruinvis), 2 Reindert Wijker
3 58 (Luberti). 3-Aron Zeeman 4.01 (Fon
tein). Meisjes 9 jaar - 1.Fleur Verus 4 24
(Jan Dri|verschool). 2.Lize Koorn 4.30
(Durperhonk), 3 Demi Bouland 4.43 (Jozef
school). Jongens 9 jaar - I .Daan Krause
3.42 (Thijsseschool), 2.Pascal Saai 3.55
(Luberti), 3.Owen Dros 3.59 (Thijsse
school). Meisje 10 jaar -1 Sterre Kiltz 3.57
(Jozefschool), 2 Mariëlle van Delden 4 18
(Vrije school), 3 Maartje Sertè 4 19 (Thijsse
school) Jongens 10 jaar - Rik Bijpost 3.39
(Fontein). 2.Skeg van de Vis 3 48 (Bruin
vis), 3.Pim Wessels 3.50 (De Akker) Meis
jes 11 en 12 jaar - 1 .Lisa van Dooijeweerd
4 04 (Bruinvis), 2.Noor Kikkert 4.06 (Luber
ti*), 3.Manon List 4.09 (Fontein). Jongens
11 en 12 jaar - I.Ward Bakker 3 45 (Fon
tein). 2.Maxime van Ree 3 46 (Fontein).
3.Duco Meskers 3 47 (Jozefschool). Meis
jes OSG - I .Isabel Schermer 3.41, 2.Car
men van de Werff 3.51, 3 Marloes van
Rongen 3.52 Jongens OSG - I.Hessel
Arensman 3.17, 2.Bruno Kikkert 3.27,
S.Adn Smidt 3.28.
Politiek akkoord
met havenverkoop
De watersport mag de eigen
havens kopen. Een meerderheid
van de politieke partijen heeft
daarover positief geoordeeld in
de raadscommissie Middelen.
Alleen Texel 2010 en D66 waren
tegen. Frans Visman (D66) vond
het te vroeg nu al delen van de
haven te verkopen. Volgens hem
kan de gemeente daar beter mee
wachten totdat een totale havenvi
sie is opgesteld. Gerbrand Poster
(Texel 2010) vond dat de gemeente
meer uit de onderhandelingen met
de Watersportvereniging en de
Stichting Waddenhaven Texel had
moeten halen.
De Stichting Waddenhaven kan
voor €652.794,- een stuk van
41.196 vierkante meter kopen en
de Watersportvereniging voor
€234.609,- een gebied van 30.568
vierkante meter. Dat is voortgeko
men uit een compromis tussen de
gemeente, de Waddenhaven en de
verenigingshaven.
Wethouder Peter Bakker vergeleek
het met de verkoop van een woning
met de bewoners er nog in. Jook
Nauta, voorzitter van beide organi
saties, liet weten dat de Wadden
haven de gemeente wil bijstaan in
de exploitatie van de haven. Hij
wijst erop dat de afgelopen jaren
de nodige kennis is opgedaan. De
overdracht moet eind deze maand
in de gemeenteraad worden
beklonken.
Ton Dorst van Bakkerij Timmer schuift een paar winnende amandel
staven in de oven. De producten kregen een tweede prijs bij regio
nale wedstrijden voor brood- en banketbakkers, (zie verhaal)
Stichting
Kerken en
Minima Texel
Hulp aan Texelaars
in financiële nood
Spangerweg 10
1793 EH Dc Waal
Tel. 31 29 83
Bankrek. 36.25.99.343
ra i
M\\v &JLL!l££)
_Q.fi foörv CoES toos_
Familiebedrijven in the picture
y<i)kotiZ£tiieuuFi>igEc-£ug 1
