té
TEXELSE 9 COURANT
Oude Texelse' pot duikt op in boek
'Een vermoeiende dag, maar ik mag dat wel'
VRIJDAG 13 NOVEMBER 2009
Een afbeelding van een minstens
vier eeuwen oude pot, die vijftien
jaar geleden werd opgegraven
op de Schans, is opgenomen in
het archeologische naslagwerk
Diemen in het land van Amstel.
Het betreft een zogenoemde
jydepot, gemaakt in Jutland in
Denemarken.
De foto van de pot, die in Tusse de
Banke staat, werd enkele jaren
geleden genomen door de partner
van Mathilde Jansen. Haar vader,
Gelein Jansen, was
in 1994 betrokken bij
opgravingen op De
Schans. Nieuwsgie
rig naar meer bijzon
derheden stuurde ze
de foto naar één van
haar collega's van
het Meertens Insti
tuut, die werkzaam
was in de archeolo
gie. Nu duikt de foto
- samen met een
overzichtskaartje van
vindplaatsen - dus
op in Diemen in het
land van Amstel, een
boek over archeolo
gische vondsten in
Diemen en omge
ving.
Jydepot betekent let
terlijk 'jutse pot', wat
volgens auteurs Pieter van Reenen
en Vivi Jensen dus inhoudt dat de
term buiten Jutland moet zijn
bedacht. Belangrijkste kenmerk is
dat zulke potten van klei waren
gemaakt en niet werden gegla
zuurd. Omdat ze - in tegenstelling
tot potten van sommige metalen -
geen bijsmaak en giftige stoffen
afgaven, werden ze vooral gebruikt
voor het wecken en lang bewaren
van gekookt voedsel. De potten
werden niet gemaakt op een draai
schijf, maar met de hand opge
bouwd en uitgeklopt en bovendien
niet gebakken in een oven, maar in
een bouwsel van graszoden en
heideplaggen, met zo min mogelijk
toevoer van zuurstof. Voor zover
bekend werden de potten vooral
op het Deense platteland vervaar
digd door vrouwen en meisjes, in
plaats van door ambachtslieden in
werkplaatsen in de Deense steden.
De auteurs merken op dat jydepot-
ten 'in zeer hoge mate het stiefkind
van archeologisch onderzoek' zijn
geweest, omdat ze er grauw en
donker uitzien en met kunnen con
curreren met de mooie kleuren van
geglazuurde waar.
Verreweg de meeste resten van
jydepotten in Nederland zijn in de
kustprovincies en het gebied van
de grote rivieren aangetroffen,
waaruit kan worden geconcludeerd
dat ze per schip zijn geïmporteerd,
waarschijnlijk door Deense schip
pers. Waneer ze precies zijn
gemaakt, is moeilijk te zeggen. De
schrijvers dateren de 'overgangs
periode' van ander keramiek naar
jydepotten in de loop van de vijf
tiende eeuw. De potten werden zo
populair omdat het weinig kostte
om ze te maken, ze minder snel
braken in gebruik en bij vervoer en
uitstekend geschikt waren voedsel
in te bewaren. In Nederland wer
den de potten vooral gebruikt tus
sen 1575 en 1790.
De 'Texelse' pot werd
samen met ander
aardewerk - waaron
der diverse andere
potten- gevonden tij
dens archeologisch
onderzoek op De
Schans. Dat werd op
18 en 19 juni 1994
verricht door de (pro
fessionele) werkgroep
Archeologie en Monu
ment, die werd bijge
staan door vrijwilli
gers, onder wie
diverse Texelaars. De
pot lag in een flink
aantal scherven - wat
de reconstructie las
tig maakte - en is
lange pootjes relatief oud, wat ook
blijkt uit de pootjes
aan de onderkant, die
5 tot 6 centimeter lang zijn, 2 of 3
centimeter meer dan de nieuwere
modellen. Vrij zeldzaam is ook de
lange steel, waar normaal een oor
zat. Een precieze datering is moei
lijk te geven. De put waar de pot
werd gevonden, "werd vermoedelijk
tussen 1610 en 1620 volgestort.
De pot wordt momenteel tentoon
gesteld in de etalage van de Histo
rische Vereniging in Tusse de Ban
ke in Den Burg.
VltMsn ooven v
Geheugen
Wat ik zeggen wou
Jubileumboek
Flying Focus
Onder de titel Vliegen boven Vis
sers geeft Herman IJsseling van
Flying Focus een bloemlezing uit
25 jaar luchtfotografie van de
Nederlandse visserij.
In het jubileumboek ook enkele
foto's van Texelse kotters en een in
1992 gemaakt foto van de hele
vloot voor de kust van Oudeschild.
Her boek bevat ruim honderd foto's
op het formaat 21x30 cm en kost
€29,50.
/Weblog
tingsvergadering geopend, om
daarna het woord over te dragen
aan de technisch voorzitter. Er is
heel wat afgepraat over de begro
ting, de wijzigingen, moties en
amendementen. Maar rond half elf
waren we klaar. Ik heb de vergade
ring weer gesloten. Dan nog even
napraten met elkaar. Rond half 12
was ik weer thuis.
Anneloes had ook vanavond 10-
minutenavond. Ze was om tien uur
weer thuis en heeft via de radio
nog een klein stukje meegeluisterd.
We hebben elkaar niet veel gezien
vandaag, want om half 8 vanmor
gen ging ze al naar school. Al met
al een drukke, vermoeiende dag.
Maar ik mag dat wel.
Op verzoek van de Texelse Cou
rant hield D66-raadslid en waar
nemend raadsvoorzitter Frans
Visman een week lang een
weblog bij. Over afstoffen en
stofzuigen, kapper Prins, de
begrotingsraad en de plafonds
van de doopsgezinde kerk. Het
complete weblog is te lezen via
www.texelsecourant.nl.
(Vrijdag)
Na vier dagen van commissiever
gaderingen bij de gemeente is vrij
dag een rustige dag.
In de ochtend heb ik, zoals elke
vrijdag, huishoudelijke werkzaam
heden verricht, zoals afstoffen en
stofzuigen. In de Doopsgezinde
kerk is de aannemer bezig om
onder de 'kraken' de plafonds te
vervangen. Overleg gevoerd over
de uitvoering en de voortgang van
het werk.
Ook overleg gevoerd met onze
technische man op gebied van
telefoon, kabels ed. over de ver
binding van de kerk mei Radio
Texel. Het oude systeem is weg
gehaald, zodat er nu echt iets moet
gebeuren om bereikbaar te blijven.
Politieke stukken doorgenomen,
mails gelezen.
(Zaterdag)
Vanmorgen kwam er een jonge
scout om ons speculaas te verko
pen. Zoals de meesten van u wel
weten, werkt mijn vrouw, Anneloes,
op de openbare basisschool De
Bruinvis in Oudeschild. De scout is
leerling van de Bruinvis, dus de
speculaas is natuurlijk gekocht.
Donderdag is de najaarsledenver
gadering van de Doopsgezinde
Gemeente Texel voor alle leden en
belangstellenden. We beginnen
met een maaltijd samen. Om te
weten wat we bij de cateraar moe
ten bestellen, is opgeven nodig
Er zijn nu rond de 60 opgaven
voor de maaltijd. Later op die don
derdagavond vertelt prof. De Jager
over de plaats van de mens in het
heelal.
(Zondag)
Vanmorgen zijn we rond half 10
naar de Doopsgezinde Vermaning
in de Kogerstraat gelopen. Om 10
uur begon de dienst. Onderwerp:
de openstelling van de grens tus
sen Oost- 'en West- Berlijn. Na de
dienst heb ik nog even gesproken
met een oud-schoolgenoot van de
openbare school in Oosterend die
ik al sinds eind jaren '50 niet meer
had gezien. Altijd leuk, zo'n ont
moeting. Tijdens het koffiedrinken
na de dienst zijn vast wat zaken
voor de ledenvergadering van don
derdag besproken. Rond 12 uur
waren we weer thuis.
(Maandag)
Vanmorgen ben ik naar de kapper
geweest. Ik ga al sinds jaar en dag
naar kapper Prins. Daar word ik
prima geknipt. Daarna heb ik een
rondje over de markt gelopen. Ik
ben door diverse mensen aange
sproken over de bezuinigingen en
het parkeren. Overleg gevoerd op
het gemeentehuis met de raads-
griffier over de begrotingsraad van
morgen. Wellicht komt er nog een
amendement of begrotingswijzi
ging van D66. Ook andere partijen
zijn druk bezig met de begrotings
raad, bleek wel toen ik op het
gemeentehuis was.
Om 4 uur vanmiddag begon het
PEO, het periodiek economisch
overleg, tussen afgevaardigden
van TVO en gemeente. Wethouder
Kikkert en diverse betrokken amb
tenaren waren daarbij aanwezig.
Ook de raadsleden worden uitge
nodigd. Het was een constructieve
vergadering. Om kwart voor 6 was
ik weer thuis. We hebben snel
gegeten, want Anneloes had 10-
minutenavond in Oudeschild en
moest al om half 7 weg.
(Dinsdag)
Vandaag heb ik veel telefoontjes
ontvangen over de begrotingsraad.
Er zijn diverse moties en amende
menten in de maak. Rond half 4
ben ik naar het gemeentehuis
gegaan voor een vooroverleg met
de technisch voorzitter van van
avond over de procedures. Om 5
uur kwamen daar andere fractie
voorzitters bij. In De Lindeboom
hebben we gegeten. De nieuwe
burgemeester was ook aanwezig.
Om zeven uur heb ik de begro-
(Woensdag)
Vandaag kwamen er diverse, voor
mij positieve, reacties op de begro
tingsraad van gisteren. Persoonlij
ke, per telefoon en per mail.
We hebben de kerk vanmiddag
klaargemaakt voor de vergadering
van morgenavond. Met een aantal
broeders hebben we de schragen
van boven gehaald, geplaatst en
van damastpapier voorzien, zodat
een ieder morgen aan tafel kan zit
ten tijdens de maaltijd. Ook is er
weer een aanmelding en een afbe-
richt gekomen voor morgen.
Al voor vijven kwamen de eerste
kinderen met een lampion aan de
deur. Vanaf half 6 kwamen er meer.
In totaal kwamen rond de 20 kin
deren zingen van Sint Maarten,
waaronder vier van Oudeschild,
die speciaal kwamen om bij juf te
zingen. Erg leuk.
De week van...
Jan van Andel
Jan van Andel is de volgende blog-
ger in de serie De week van.Hij is
directeur van Woontij en van Pha
ros en voorzitter van de VW.
Deuren kwamen
uit De Voortuin
De bedsteedeuren die in de
krant van dinsdag 3 november
werden afgebeeld, zijn afkom
stig uit De Voortuin aan de
Vliestraat in Oosterend. Dat
bleek uit de informatie die Wilma
Eelman al direct na het verschij
nen van de krant van verschil
lende kanten bereikte.
De deuren werden bij een verbou
wing in 1966 door de toenmalige
bewoners, de familie Drijver, uit het
pand gesloopt en aan het Texels
Museum geschonken.
Volgens een verhaal dat in de fami
lie circuleerde, waren de deuren
afkomstig uit een gesloopt schip,
wat volgens Eelman om nader
speurwerk vraagt. 'Het zijn dus nu
al deuren met een verhaal en dat
verhaal wordt te zijner tijd mis
schien nog interessanter', laat ze
de redactie weten.
Inmiddels zijn die deuren via Eco-
mare van het Texels Museum bij
het Maritiem en Jutters Museum
terecht gekomen; wat gezien de
genoemde achtergrond een goede
bestemming is.
Oud-leerlingen
De Vereniging van Oud-leerlingen
heeft het stuk Neem je zuster in de
maling van Delia Groenendijk in
studie genomen. De uitvoenng van
de criminele komedie moet nog
worden gepland.
Onderdak bij
Staatsbosbeheer
In de expositiezaal van het bezoe
kerscentrum van Staatsbosbeheer
bij Ecomare wordt zondag 15
november van 11.45 tot 14.45 uur
informatie gegeven over de huis
vesting van dieren en hoe hier met
eenvoudige middelen resultaat is
te behalen.
Zo kunnen bezoekers een bijenho
tel maken. Daarmee kunnen wilde
bijen worden overgehaald in de
tuin een nest te bouwen. In veel
tuinen is namelijk wel volop voed
sel aanwezig, maar ontbreekt een
nestplaats.
Met een bijenhotel is daar verande
ring in te brengen. Ook wordt infor
matie gegeven over geschikte
nestplaatsen voor egels, vleermui
zen en vogels.
Vergadering ANBO
De afdeling Den Burg van de ANBO
houdt woensdag 18 november een
bijzondere ledenvergadering in de
kantine van de brandweer aan de
Pontweg. De vergadering begint
om 14.00 uur. na afloop wordt een
rondleiding gegeven.
Het valt niet mee je mond te hou
den als de politiek voor het gemak
vergeetachtig is en doet alsof leu
ke ideeën alleen uit het gemeente
huis kunnen komen. Als bestuurs
lid van Horeca Nederland heb ik
mdeer dan vijftien jaar geleden
aan wethouder Zegers een met
kostenberekeningen en alternatie
ven ondersteund haalbaarheids
plan over een halve verharde par
keerplaats op de ijsbaan
gepresenteerd. Een halve, omdat
we ook rekening hielden met
sport. Vreemd genoeg kwam een
jaar of wat later Kees Jaap van der
Kooi (ik dacht als bestuurslid van
de middenstand van Den Burg)
met nagenoeg hetzelfde plan. Dus
wie schetst mijn verbazing dat nu
ineens de haalbaarheid van de
ijsbaan als parkeerterrein wordt
ontdekt.
Nu ben ik al lang blij dat meeden
ken voor een betere maatschappij
nog niet strafbaar wordt gesteld,
maar een ander - veel gevaarlijker
- plan wordt nu meegewogen.
Woonruimten creëren op de
Groeneplaats. Ik weet als geen
ander wat zoiets inhoudt. Denk
maar aan de perikelen rond de
voormalige discotheek in de
Zwaanstraat. Toen de gemeente
mij uiteindelijk met gemeen
schapsgeld wegkocht, werd aan
de Texelaars verklaard dat de
gemeente na langdurig onderzoek
(voor onder andere de nota leef
baarheid) had besloten over te
gaan op een horecaconcentratie-
gebied in het centrum. Bedenke
lijk werd het toen later bleek dat
twee andere horecabedrijven, die
ook voor verplaatsing in aanmer
king kwamen, niet eens officieel
waren gevraagd. Zelfs al zouden
de bewuste ondernemers liever
blijven zitten, had vragen op zijn
minst blijk van fatsoen gegeven.
Dat de gemeente het Casmopro-
bleem in eerste instantie dacht op
te lossen door mij zonder overleg
gewoon weg te bestemmen uit het
bestemmingsplan Centrum Den
Burg. bracht me bijna weer voor
onbehoorlijk bestuur naar de Raad
van State.
Wijs geworden door het handelen
van de gemeente, heb ik inzage
en medezeggenschap gevraagd
op de toekomstige veranderingen
op de Groeneplaats. Dat is keurig
vastgelegd toen ik in 1994 naar de
Lindeboom verhuisde. Nu heb ik
van nature al moeite met de brul
lende minderheid die meer serieus
zou moeten worden genomen dan
de zwijgende grote meerderheid,
maar een herhaling van fouten is
uit den boze en dient de Texelse
gemeenschap in het geheel niet.
Geen woonruimte op de Groene
plaats. Vraag het de politie of onze
voormalige portier maar hoe het er
's nachts op de Groeneplaats aan
toe kan gaan.
Nu vind ik toch al dat er nutteloos
veel geld wordt uitgegeven aan
externe bureaus. Bij dergelijke
plannen zou men eerst om tafel
moeten gaan zitten met een Texel
se architect en Texelse bouwon
dernemingen. Wat van het vaste
land komt. is met altijd beter (en ik
weet zeker dat ik niet de enige
Texelaar ben die er zo over denkt).
Een voorbeeld dat zoiets heel
goed kan gaan, is De Krim. Van
mij zal de gemeente als onderne
mer geen last meer hebben, maar
niemand kan na dit stukje in de
krant nog zeggen dat men verge
ten was hoe het eigenlijk zat.
Ed Stiekema,
Den Burg.
Nieuwe Coachingpraktijk Nira-Chandra
Na diverse opleidingen en trai
ningen hebben Nel Bruin en
Irma Schiffers hun ervaringen
op het gebied van coaching
gebundeld en zijn samen de
praktijk Nira-Chandra gestart.
Schiffers en Bruin werken vanuit
de overtuiging dat therapeutische
begeleiding niet noodzakelijk lang
durig hoeft te zijn en willen de
nadruk leggen op het snel door
dringen tot de kern van het pro
bleem. Vanuit hun verschillende
achtergronden bieden zij uiteeno-
pende therapieën bij pijn- of stres
sklachten, maar ook therapeuti
sche gesprekken en lichaamswerk,
zoals bijvoorbeeld stem- en klank
expressie. Naast coaching en the
rapeutische begeleiding verzorgen
zij workshops op het gebied van
zelf- en lichaamsbewustzijn en
intuïtieve en spirituele ontwikke
ling.
Nel Bruin studeert binnenkort af als
healingtherapeut en volgt een
opleiding tot ontspanningsthera
peut, stresscounseling en holisti
sche massage. Als zangeres heeft
ze zich bezig gehouden met stem-
coaching en stemhealing. Ook Irma
Schiffers studeert binnenkort af als
healingtherapeut. In 2002 behaalde
zij het diploma voor Jungiaans filo
sofisch gesprekstherapeut. Daar
naast volgde diverse opleidingen
en behaalde ze drie certificaten
voor dierenhealing.
Meer informatie is te vinden op
www.nira-chandra.nl.
Kookaburra in Eureka Vogelbush
Bij Eureka Vogelbush is sinds
kort een jonge kookaburra
(lachvogel) genaamd Jack te
zien. Het is de bedoeling dat hij
de vogelbush gaat opvrolijken
met zijn schaterlach.
De kookaburra is begin dit jaar
geboren en van jongs af door men
sen opgevoed. Dit maakt hem
geschikt voor training en uiteinde
lijk zal hij leren op commando zijn
typerende gelach te laten horen.
De Gewone kookaburra (Dacelo
novaeguineae), ook wel bekend als
lachvogel omdat de roep erg op de
menselijke lach lijkt, is de grootste
ijsvogelsoort en komt voor in heel
Australië en Tasmanië. Het dier
heeft een lengte van 39 tot 42 cm
en een gewicht van 310 tot 480
gram. In tegenstelling tot andere
ijsvogels jaagt de kookaburra op
landdieren: insecten, slakken, kik
kers, reptielen en soms kleine
vogels. Hij is erg geliefd bij Austra
liërs om zijn vermogen gifslangen
te vangen.
DAGELIJKS TEXELS NIEUWS
www.texeIsecourant.nl
