7"2X ELTOU/LS
getrouwd
Jan en Mar van der Star 65 jaar
Van onderduikers
romance tot
emigratie
naar Het Noorden
TEXELSE 17 COURANT
Brengt u thuis! Tel. 0222-315555
1
ers<?%ht!
6 UITIadderTexel
[music CLUB 2010 BROADWAY 2010 DIN^R CABARET
26-09-2010 Musical We will Rock You IH
11-11-2010 Musical Soldaat van Oranje
BioE>coop e»n
Voor de film een hapje eten? Dat kén in ons gezellige eetcafé!
I\Jann}WheeZ
^MOAAI
Jan van der Star uit Eierland was onderduiker op Johan-
neshoeve in de Prins Hendrikpolder, de boerderij waar
Marretje (Mar) Koopman dochter des huizes was.
Samen luisterden ze op zolder heimelijk naar Radio
Oranje. En er gebeurde ook wel eens wat anders stie
kem. Toen de oorlog was afgelopen, wisten ze niet hoe
snel ze moesten trouwen. Afgelopen dinsdag precies 65
jaar geleden.
DONDERDAG 27 MEI 2010
28 en 29 mei - Diner Cabaret 19.00 uur
Lekker 4-gangenmenu met tussendoor een afwisselend
en gezellig cabaretprogramma.
4-gangendiner inclusief de show €47,00 p.p.
(evt. kindermenu €23,75)
Zondag 30 mei - 20.30 uur - Klif 12 Music Club
Nathalie Matteau (Canada/Nederland)
De kleine, frêle, Nathalie Matteau keert met haar
machtige stemgeluid terug naar de artistieke jaren
twintig en dertig van de vorige eeuw.
www.nathaliematteau.com Entree €15,00
(Diner vooraf mogelijk, reserveren gewenst).
0222 - 319633 info@klif12.nl www.klif12.nl reserveer online!
Prijs€85,-p.p. inclusief tickettweede rang, touringcarvervoer I il
en bootkosten. Exclusief reserveringskosten Seetickets.
SOLDAAT
VAN ORANJE
Prijs 1e rang: €90,- p.p. 2e rang: €80,- p.p. inclusief ticket,
touring-carvervoer en bootkosten.
Exclusief reserveringskosten Seetickets.
e-mail: info@texeltours.nl telefoon: +31(0)222-315555 www.texeltours.nl
Lamstoof - Satéspïes - Spareribs - Panini - Kibbeling - etc
Programma do 27 t/m wo 02 juni;|0222 312027
SEX AND THE CITY 2 ©®S>
"After all, sometimes you just have
to get away with the girls."
Do 21.00. Vr,za,zo 15.30 21.00.
Ma,di,wo 20.15. Première
PRINCE OF PERSIA:
THE SANDS OF TIME
Do 18.45. Vr,za,zo 15.45 21.15.
Ma,di,wo 20.00
GELUKKIGE HUISVROUW
V r,za,zo 18.45.
LETTERS to JULIET
MET
AMANDA SEYFRIED
\0NKEN V1IPGF.N BMP
NANNY McPHEE 2 (Ned.) 0©((
DE VONKEN VLIEGEN ER VANAF
Za,zo 11.00. Wo 15.45.
HOE TEM JE EEN DRAAK O©?
NEDERLANDS GESPROKEN en in 3D!!
Vr,za,zo 13.00. Wo 13.30.
WICKIE DE VIKING O©
Nederlands gesproken familiefilm.
Vr,za,zo,wo 13.15.
"K MYSTERY MOVIE
Een verrassings-voorpremière voor€ 5,- pp
Do 21.30.
GRAVENSTRAAT 33 - CENTRUM DEN BURG
TEL. 0222 312027 WWW.CINEMATEXEL.NL
STREETDANCE 3D O©
Een groep stoere straatdansers zijn in de
race voor de Street Dance Championships.
Do,vr 18.30. Za,zo 10.30 18.30.
Wo 15.30.
het land vol granaten. Het was
hard werken voor iedereen. Ik
begon er met twee schapen en
deed er van alles bij.' Niet alleen
overdag, ook 's nachts. Fred:
'Vader was een fervent stroper.'
Het was de tijd dat de duinen nog
vol zaten met konijnen. Jan ver
haalt hoe hij op zijn nachtelijke
strooptochten vele tientallen
konijnen ving. 'Eén keer op de
heenweg door de duinen naar
Tinus de Graaf veertig en terug
voor de duinen langs nog eens
vijfenveertig. Ze brachten twee
kwartjes tot zestig cent op. Dat
was in die tijd een behoorlijk
bedrag. Het geld was hard nodig.
Dankzij het stropen ben ik boer
gebleven.' Het was niet zonder
risico. 'De jachtopziener zat me
meer dan eens op de hielen.'
Henk: 'Ik ben eens met mijn vader
mee geweest, toen ze ons bijna
te pakken hadden. We verstopten
ons onder een plaat. Ze stonden
zó dicht bij dat ze mijn hartje
moeten hebben kunnen horen
bonken. Dat ging toch tekeer. Het
was voor mij eens en nooit meer.'
De nachtelijke wandelingen verg
den een behoorlijke conditie.
Zoon Piet mocht pas mee als hij
lopend een fles water van het
strand had gehaald. 'Dan had hij
laten zien dat hij het hele eind kon
lopen.' Het ging ook wel eens
mis. Jan: 'Eén keer pakten ze me
bij de Stuifnollen. Die weken later
hadden ze me weer. Ik heb ook
wel eens een nachtje in de cel
gezeten, maar daarna lieten ze
me lopen. Ik had niet verteld wie
ik was. De hele buit hebben ze
aan De Gollards gegeven. Daar
kon ik wel mee leven.'
Dat Jan het niet zo nauw nam met
de wet, maar er toch mee weg
kwam, blijkt uit een andere ont
boezeming. Met zijn zoon Fred
ging hij gelijktijdig voor het rijbe
wijs. Waar Fred slaagde, haalde
zijn vader het roze papiertje niet.
Het weerhield hem er niet van in
de auto te stappen. Margret:
'Vader heeft dik dertig jaar zonder
rijbewijs gereden. Hij is wel eens
aangehouden, bijvoorbeeld
omdat zijn achterlicht niet brand
de of dat zijn wielen er niet goed
onder stonden. Maar nooit vroe
gen ze hem naar zijn rijbewijs.'
Na later te zijn overgestapt naar
een 45-km auto, laat hij zich
tegenwoordig rijden.
Een andere anekdote betreft die
over een familie-uitstapje tijdens
Kerst met de trekker naar de Sluf
ter. Henk: 'Vader bleef steken in
de geul. De trekker, nog een
nagelnieuwe, raakte onder water.'
Jan: 'Die trekker had flink pijn in
de buik.' Om het hoofd boven
water te houden, werkte het hele
gezin mee op de boerderij. Mar:
'Zodra onze jongens 's middags
uit school kwamen, kregen ze
eerst een sneetje brood met sui
ker en een kopje thee, maar daar
na gingen de overalls aan en
hielpen ze mee op de boerderij.
Ze hadden allemaal hun eigen
taak. Ook na hun schooltijd. Mar:
'Piet, die later op de kotter zat,
ging, als ze binnenliepen eerst
naar de boerderij om trekker te
rijden en daarna pas naar zijn
vrouw.' Ook de meiden hielpen
mee. Henk: 'Niemand van ons die
een wagen met stro zó kaarsrecht
kan laden als Jowie (zijn oudste
zus) Het was hard werken, maar
niemand van ons heeft er iets
verkeerds aan overgehouden.
Integendeel, het heeft ons leven
verrijkt.'
Ook Mar zorgde voor extra inkom
sten, door middel van verhuur
aan gasten. De kinderen sliepen
dan op zolder of in de stal terwijl
het huis werd verhuurd. 'Het is
nooit mijn hobby geweest, maar
het zorgde wel voor extra inkom
sten.'
Het bleef niet bij die ene boerderij
aan de Schorrenweg. Later volg
den onder meer de Viersprong,
de Goede Verwachting en Bouw-
lust. Zonen Fred, Piet, Henk, Aris,
Rien en dochters Jowie, Riet en
Margret hebben niet voor niets
gewerkt. Jan: 'Elk weekloon dat
de kinderden verdienden, hebben
we opgeschreven en dat is later
met de overname van het bedrijf
verrekend.' De traditie zet zich
voort, hun zonen en dochters
hebben in Het Noorden en Eier-
land imposante veehouderij-,
akkerbouw- en loonwerkbedrij-
ven. Mar: 'Ze zijn alle acht boer
Jan van der Star met een verzameling gestroopt wild.
geworden of met een boer
getrouwd. En het mooie is: alle
stellen zijn nog bij elkaar. Waar
zie je dat tegenwoordig nog?'
Toen ze met kleinzoon Arjan laatst
het machinepark bekeek, zei die:
'Dat hebben we allemaal aan opa
te danken. Mar: 'Toen heb ik
tegen Arjan gezegd: Niet alleen
aan opa, onze jongens en meiden
hebben er hard aan meegewerkt,
we hebben het met z'n allen
gedaan.' De familie is inmiddels
uitbreid met zeventien achter
kleinkinderen. 'Als alle aanhang
bij elkaar is, dan zijn we geloof ik
nu met 73.' Een groot deel daar
van komt elke zondagmorgen bij
opa en oma op visite. Fred: 'Het
bijzondere is dat ze zelf nu tussen
al onze bedrijven in wonen.' Henk:
'Als er een trekker voorbij komt,
dan weten ze precies van wie die
is. En al het personeel komt tus
sen de middag bij vader en moe
der soep eten.' Mar: 'Zo blijven
we erbij betrokken en weten pre
cies wat er loos is.'
Gerard Timmerman
Jan en Mar van der Star, in al die 65 jaar geen dag zonder elkaar.
Dus na tussentijds nog een jaartje
in een bunker in Eierland te heb
ben gewoond, vertrokken ze naar
de Schorrenweg, waar een deel
van de schuur met hulp anderen
werd verbouwd tot woning.
jonge stel.
Het bleef niet bij één zoon, het
gezin dat in het huisje De Roef
ging wonen, groeide gestadig en
uiteindelijk zouden ze vijf zoons
en drie dochters krijgen. Na de
oorlog werkte Jan onder meer bij
Jan en de jonge Marretje van der Star bij hun huwelijk.
Vanzelf ging het bepaald niet op
de schrale grond in Het Noorden.
Jan: 'De boerderij was verwaar
loosd. Het land was een rotzooi.
Toen ik het voor het eerst maaide,
wilden de paarden er wegens de
stiekels niet door. Bovendien lag
'Een man met courage, voor de
duvel niet bang', zegt Mar Koop
man over de man met wie ze al 65
jaar lief en leed deelt. De jonge
waaghals was smoorverliefd op
dat meisje met die lange blonde
krullen dat pas zestien jaar was
toen hij haar leerde kennen. De
20-jarige vluchteling uit Zuid-
Eierland hielp hard mee op het
bedrijf waar haar vader zetbaas
was. Waakzaamheid was gebo
den, want een eindje verder
bivakkeerden de Duitsers, die
regelmatig razzia's hielden. Eén
keer, toen ze met bajonetten in
het stro rond zijn schuilplaats in
het stro prikten, waren ze angstig
dichtbij. 'Ik had ze bij hun enkels
kunnen pakken.' Maar hij deed
het niet en de bezetters dropen
af, waarna de dagelijkse routine
kon worden voortgezet. Dat bete
kende onder meer samen naar de
zolder en luisteren naar Radio
Oranje. 'Tuut, tuut, tuut klonk het
dan', vertelt Mar met glimmende
oogjes. 'Af en toe deden we ook
wel eens wat anders stiekem.'
Dat bleef niet zonder gevolgen.
Mar: 'Fred, onze oudste, is een
oorlogskind. Mijn ouders maak
ten er geen enkel probleem van.
Ze hebben me zelfs fantastisch
opgevangen en altijd goed voor
ons gezorgd. Dat had je niet over
al. Mijn moeder was een vrouw
uit duizenden en mijn broers en
zussen deden het ook geweldig.
Alleen konden we geen aangifte
doen van onze zoon. Pas na de
oorlog hebben we dat gedaan.
Na de oorlog waren we de eerste
die trouwden. Met de dresseerkar
naar Den Burg en de hele familie
er achteraan.
Bloemen zoals nu had je toen nog
niet. Maar van Hendrik Schrama
kreeg ik een prachtige bos Mar-
greten.' De bloemen zijn nog te
zien op de trouwfoto van het
burg. Dat ging prima, tot ik op
een keer mijn been brak. En was
een enorme klap. Ze konden het
gekraak aan de andere kant van
het veld horen.' Einde van de
voetballoopbaan en van werken
kwam het even niet. 'De familie
heeft ons er door geholpen. Maar
toen ik thuis kwam in het gips
heb ik zelf wel het varken
geslacht.'
Mar deed vooral het huishouden.
'Het was de tijd dat vrouwen niet
veel hadden in te brengen en Jan
deed altijd precies waar hij zin in
had. En zat vol verrassingen. Het
was altijd afwachten waar hij weer
ÏND THE CITY
RIE ON Md
Het eerste boerderijtje aan de Schorrenweg.
Lap op Zeewijk, maar - onderne
mend als hij was - deed hij er van
alles bij. 'Ik was loonspuiter en
ging met twee paarden met een
ronde ton erachter door het land
om gewassen te besproeien,
onder meer aardappels tegen de
schadelijke Coloradokever. Op
zondag voetbalde hij bij de Zwa
luwen in Den Hoorn. 'Ik speelde
met jongens zoals Cor Bakker
van Alexander, Willem Hendrik
van De Grie en Ferrie Zwanen-
mee thuis kwam. Dan lag ik er 's
nachts over te piekeren, terwijl
Jan lekker lag te slapen.'
Zo kon het gebeuren dat haar
man plotsklaps met de medede
ling kwam dat ze gingen verhui
zen. Mar: 'Jan had een boerderij
in Het Noorden gekocht. Toen hij
daarmee kwam aanzetten, heeft
het huis wel even staan schudden
op zijn grondvesten. Helemaal
naar Het Noorden, het stond voor
mij gelijk aan emigreren. Jan:
'Ach, wat stelde 't Horntje toen
voor? We gingen van het ene gat
naar het andere. Die boerderij
stond te koop. Een schuur met
vijftien bunder land. Het kostte bij
elkaar zeventienduizend gulden.
Ik ben naar de Boerenleenbank
geweest en zou het benodigde
geld krijgen. Maar toen de knijper
op de staart kwam, staken ze
mooi een stokje voor de lening.
Gelukkig wilde Wim Vlas, een
verzekeringsman die ik van het
verzet kende, mij het geld wel
lenen, al moest ik er - begrijpelijk
- wel dikke rente voor betalen. En
de familie heeft bijgespijkerd.'
TAXITEXEL
