Zilte aardappelen met de hand gerooid
Kleine knollen, maar
grote tevredenheid
Geldorp verder als
adviseur bij STIFT
Giulia
TEXELSE 3 COURANT
Ringsteken
Familieberichten
Catharina Anna Maria Hoogenbosch
Tiny
Tiny Leber-Hoogenbosch
Frederique Antoinette
Kortenhoeven-André
Martijn Verbeeke Margreta Kok
J. Zijm
DINSDAG 20 JULI 2010
Flinke knollen, maar ook kriel zo
klein dat de opbrengst van één
plant in een kersenbakje past.
Uiteenlopende resultaten bij de
oogst van de eerste aardappels
die verbouwd zijn op zilte grond.
Daarmee was het doel bereikt
van de proef die duidelijkheid
moet geven welk ras het beste
onder zilte omstandigheden
gedijt. Een eerst stap, want het
vergt nog jaren voordat het ide
ale ras is gekweekt.
Een even bijzonder als nostalgisch
beeld vrijdag aan de Mokweg, waar
mannen met hun blote handen de
grond omwoelen, op zoek naar
aardappels. Waar zie je zoiets nog
in deze tijd waar machines het
handwerk hebben overgenomen.
Het betreft dan ook niet zomaar
een experiment waarover grond-
pachter Marc van Rijsselberghe
van Texelse Milieuvriendelijke Pro
ducten (TMNP) de coördinatie
heeft. Betrokken bij het project zijn
onder meer wetenschapper en
projectbeheerder dr. Arjen de Vos
van de Vrije Universiteit Amster
dam en aardappelteeltbedrijf Bie-
mond en Fobek uit St. Annaparo-
chie. Doel is te komen tot
aardappelrassen die goed zijn te
verbouwen op zilte landbouw
grond. Aanleiding is de verwach
ting dat verzilting van zoete land
bouwgrond een steeds groter
probleem wordt. Kennelijk een
populair thema, want ook de lan
delijke pers kwam ervoor naar
Texel.
Dat de Mokweg de primeur beleeft
komt door de bijzondere omstan
digheden in dit gebied. Ingenieur
en aardappelveredelaar Peter
Keijzer van Fobek hoorde erover
toen hij een lezing van Van Rijssel
berghe aanhoorde over diens
experimenten op het eiland met
zoutresistente en zoutminnende
groenten, zoals zeekool, strandbiet
en zeeaster. Op zoek naar een
geschikt proefperceel, stak Keijzer
zijn licht op bij de Texelaar. Het
resulteerde in een akker bij De Pet
ten, met zowel zoet, brak als zout
water in de buurt. De ideale omge
ving om rassen die onder laborato
riumomstandigheden waren getest,
nu op de koude grond te beproe
ven. Daarvoor werd het perceel
ingericht met een ingenieus irriga
tiestelsel dat het proefperceel
pleksgewijs met zout, brak en zoet
water nat hield. Zo vloeide er bij
voorbeeld elk uur een kwartier lang
zout water over een deel van de
akker. Dit onder meer om te voor
komen dat een flinke bui met (zoet)
water de proef zou beïnvloeden.
'Met zoveel zout water, wordt de
invloed van zoet tot een minimum
beperkt', aldus De Vos, die aan
geeft dat aardappels van nature
allerlei trucs hebben om op zoek
naar zoet water, zout te omzeilen.
Het project verliep niet altijd goed,
soms barstte wel eens een slang of
deed zich een andere storing voor.
Zo'n calamiteit, in combinatie met
een dikke bui, zorgde er bijvoor
beeld voor dat het lof van de bui
tenste regel was verschrompeld.
De Vos: 'Dat staat er gelukkig als
buffer en telt niet mee voor de
proef.' Voor de proef werden gang
bare rassen gebruikt, zoals Spunta,
Draga, Desirée en Hansa.
Vrijdag was het tijdstip van oogst
aangebroken. Elke stam werd apart
gerooid en in een aparte kist
bewaard, zodat de knollen konden
beoordeeld en gewogen. De Vos
stopte zelfs het lof in zakjes, om te
duidt erop dat ze vraag naar zilt-
minnende aardappelen verwach
ten. Keijzer: 'De groeiseizoenen
worden droger en de aanvoer van
zoet water droogt langzaam op.
Daarnaast is het zo dat het zoute
water van onderaf doordringt naar
boven. In Friesland zit het zout nu
op anderhalf meter diepte. Door
verhoging van de zeespiegel komt
het verder naar boven. Ook is het
zo dat zoutresistente rassen door
gaans beter tegen de droogte kun
nen, wat een bijkomend voordeel
is. Als je zulke ontwikkelingen ziet
aankomen, moet je daar tijdig op
anticiperen. En aangezien we
weten hoe lang de ontwikkeling
van een nieuw ras duurt....'
Keijzer ziet ook mogelijkheden voor
vergroting van het afzetgebied. 'Er
zijn veel gebieden in de wereld
waar wegens te zoute omstandig
heden geen aardappels kunnen
worden geteeld, zoals in Noord-
Afrika, het Midden-Oosten en Chi
na. We kunnen met een goed ras
ons afzetgebied vergroten. En in
gebieden waar veel moet worden
beregend, hoeft dat minder te
gebeuren. Dat scheelt in de kos
ten.' Als het experiment slaagt, kan
het telen, testen en selecteren van
nieuwe aardappelrassen op het
eiland grote vormen aannemen.
Van Rijsselberghe spreekt al over
de 'Tested on Texel-aanpak.'
Terug naar de actualiteit: de zan
dige akker aan de Mokweg. Daar
heersen bij de oogst gemengde
gevoelens. Dirk Lap van hoeve Het
Einde van de wereld, voormalig
eigenaar van de grond, en enthou
siast tuinier, is niet onder de indruk
van de knolgrootte. 'Het is net
kriel. Aan de grond kan het niet lig
gen, vroeger heb ik hier maïs, aard
appelen en zelfs bollen geteeld.
Altijd beste opbrengsten. Maar met
het oog op de toekomst is het wel
goed dat zo'n proef wordt gehou
den.' Veredelaar Keijzer moedigt
zijn medewerkers aan om door te
werken. 'De baas zijn centen zijn
niet van blik.'
kijken hoe dat zich onder de uit
eenlopende omstandigheden had
ontwikkeld.
Verschillen waren ook met het blo
te oog waarneembaar. De regel
met de hoogste opbrenst was zon
der twijfel die waar zoet water
langs werd geleid. Veel kleiner
waren de knollen die met brak of
zout water waren besproeid. Het
wegen zal moeten uitwijzen in hoe
verre er verschillen zijn tussen de
rassen. Maar ook zonder die nauw
keurigheid was de proef voor
Keijzer voor een groot deel
geslaagd. 'Het gaat er om de ver
schillen aan te tonen. Zoals je ziet,
zijn die er. Nu is het een kwestie
van kijken welke soort zich het
beste heeft gehouden. Die geneti
sche lijnen kunnen we gebruiken
als uitgangsmateriaal voor zoutre
sistente of -minnende rassen. In
het laboratorium hebben we daar
al ervaring mee opgedaan, maar
het wordt pas realistisch als je van
de koude grond oogst.' Van zaadje
tot het op de markt brengen van
zo'n nieuw ras duurt een jaar of
dertien.
Veredelen is een tijdrovend, maar
ook arbeidsintensief en kostbaar
proces. Dat een professionele
aardappelveredelaar, die eerder
succesvolle rassen zoals Aminca,
Timate, Ajuba en Bastignon intro
duceerde, in zo'n project stapt,
Joke Geldorp gaat aan de slag
als adviseur bij toeristisch inves
teringsfonds STIFTexel en niet
als bestuurder. Dat is voortgeko
men uit gesprekken tussen het
investeringsfonds en de gemeen
te.
Geldorp was eerder dit jaar door
het bestuur van STIFTexel als
bestuurder binnengehaald, waarna
Texel 2010 in opstand kwam. Frac
tievoorzitter Gerbrand Poster was
fel tegen en vond dat de oud-bur
gemeester in haar rol als bestuur
der van STIFTexel de huidige
gemeentebestuurders voor de voe
ten zou lopen.
Om verder gezeur te voorkomen,
heeft STIFTexel besloten Geldorp
als adviseur aan te stellen. In die
rol kan zij volgens voorzitter Hans
Schipper gevraagd en ongevraagd
advies geven aan de stichting. Ze
kan aanwezig zijn bij bestuursver
gaderingen, maar heeft alleen geen
stemrecht als er besluiten worden
genomen.
De Texelse competitie ringsteken
gaat donderdag in Den Hoorn van
start. Er worden dit seizoen vier
wedstrijden gereden door in totaal
dertien aanspanningen. Na Den
Hoorn worden wedstrijden gere
den in De Koog (1 augustus), De
Cocksdorp (8 augustus) en Den
Burg (18 augustus).
Het adviseurschap past binnen de
statuten. Burgemeester en wet
houders zeggen tevreden te zijn
met die keuze. Het college, dat
conform de statuten wel moet
instemmen met voordrachten van
bestuursleden, heeft zijn goedkeu
ring verleend aan de benoeming
van Hans van Heerwaarden (van
de Rabobank) als nieuw bestuurs
lid. Burgemeester en wethouders
zeggen het te waarderen dat Gel
dorp en Van Heerwaarden zich
voor het eiland en het investeren in
de toeristische kwaliteit daarvan
willen inzetten.
Het bestuur van STIFTexel wilde
Geldorp er graag bij hebben in ver
band met haar bestuurlijke kwali
teiten en haar kennis van het eiland
en het toerisme. Daarnaast is ze op
persoonlijke titel nog steeds voor
zitter van de ILG Gebiedscommis-
sie, wat volgens STIFTexel ook
goed uitkomt. Dat ze het huidige
gemeentebestuur voor de voeten
zou lopen, is volgens Schipper niet
aan de orde.
Geldorp heeft zelf meermalen aan
geven geen functies te willen
bekleden, waarbij haar wegen die
van haar opvolgster kruisen. Daar
naast opereert het toeristisch
investeringsfonds los van de
gemeente. Het bestuur hoeft voor
keuzes over de besteding van gel
den aan toeristische projecten niet
te overleggen met de gemeente,
maar alleen achteraf verslag uit te
brengen.
Met grote bewondering en dankbaarheid nemen wij met verdriet afscheid
van onze lieve moeder, oma en overgrootmoeder
Weduwe van Henricus Jan Leber
Texel,
15 oktober 1922
Den Helder,
t 16 juli 2010
Carla en Johan
Patricia en Hans, Sten, Mats
Arnold
Jenny en Frits
Sander
Elles en Richard, Lyanne, Marit, Benthe
Eva
Gerda en Otto
Erwin en Lyanne
Maaike
Danny
Marjon, in herinnering
Waalderstraat 94
1791 EC Den Burg
Mama is thuis.
Er is gelegenheid tot condoleren op dinsdag 20 juli van 19.00 tot 20.30 uur
aan huis.
De afscheidsdienst zal worden gehouden op woensdag 21 juli om 13.30
uur in de parochiekerk van de Johannes de Doper, Molenstraat 36 te Den
Burg. Aansluitend zullen wij Mama naar haar laatste rustplaats begeleiden
op de R.K. begraafplaats aan de Molenlaan te De Cocksdorp.
Na afloop van de begrafenis komen wij samen in het "Eierlandsche Huis",
Klimpstraat 33, De Cocksdorp, waar tevens gelegenheid is de familie te
condoleren.
Indien u geen kaart heeft ontvangen dan kunt u
deze advertentie als uitnodiging beschouwen
Met droefheid hebben wij afscheid moeten
nemen van onze lieve zus, schoonzus en tante
Zuidhaffel C.J. Hoogenbosch
A.M. Hoogenbosch-Hin
Den Burg M.A.J. Bruin-Hoogenbosch
't Horntje G.H. Hoogenbosch-Karsman
Hooghalen G.M. Hin-Hooqenbosch
A.C. Hin
Zuidhaffel S.P. Hoogenbosch
neven en nichten
Texel 16 juli 2010
17 juli is onze lieve vrouw, moeder en oma
overleden in Lakeside U.S.A.
Jan Kortenhoeven
kinderen en kleinkinderen
J. Kortenhoeven
3632 Ah.Ho Pine Dr.
Lakeside AZ. 859296824
U.S.A
Wij zijn vandaag getrouwd!
Distelvlinder 3, 1791 TN Den Burg
Met verdriet hebben wij kennisgenomen van het
overlijden van ons oud-personeelslid en oud
collega
De heer Zijm is vanaf 1977 tot zijn vut in 1982
bij ons werkzaam geweest als auto-opsteller/
kaartcontroleur.
Wij wensen zijn kinderen, klein- en achterklein
kinderen en verdere familie veel sterkte toe bij
de verwerking van dit verlies.
Directie en medewerkers
Teso-bootdienst
Voor alle cadeau's, de vele kaarten en bloemen,
gekregen voor ons 50 jarig huwelijk willen wij
iedereen heel, heel hartelijk bedanken.
Het was geweldig!
Arie en Martje Dijker, Klif 5
Ik wil iedereen bedan
ken die aan mij heeft ge
dacht, in wat voor vorm
dan ook, tijdens mijn
verblijf in het ziekenhuis
en thuis.
Heel veel dank
Ruud Beers
Mamma trots
Pappa bly
Buikje weg
I k erby I
Heel bly zy n wy met
de geboorte van onze
dochter en zusje
Ze is geboren op 16 j uli
om I6.U0 uur en weegt
2820 gram.
Jan enfhirza
Winnubst
Romina
Commandeurssingel 24
I7R2 AT Oudeschild
Jan: 06-25564055
Thirza:06-I0398723
Rooiwerkzaamheden tijdens de oogst van op zilte grond geteelde aardappelen op het proefperceel aan de Mokweg.
(Foto Gerard Timmerman)
Verschijnt van
2 juli t/m 27 augustus
wekelijks
U kunt uw (wijzigingen voor)
advertenties uiterlijk 1 week
voor de verschijningsdatum
opgeven.
Tel. 0222- 36 26 00
info@lenr.nl
Spinbaan 6, Den Burg
