Werkgroep wil situatie van vóór april 1945 herstellen
We gaan met respect
met historische grond om'
Werkgroep maakt
zich ernstig zorgen
sBometl park niet op monumentenlijst9 Tromp en Stark nemen afstand
TEXELSE 10 COURANT
Fotowedstrijd
'mooiste baby'
Dames Tevoko
naar Volendam
VRIJDAG 19 NOVEMBER 2010
Hartversterkend, de nieuwe
werkgroep die zich hard maakt
voor huizenbouw aan de Burg
wal, noemt het 'merkwaardig'
dat de discussie nu opnieuw
wordt gevoerd en roept in herin
nering dat onder leiding van
bureau Witpaard en Partners in
2007 al uitgebreid over de herin
richting van het centrum van Den
Burg is gesproken.
'Meer dan 300 Texelaars hebben
meegedaan aan een ideeënmarkt,
discussie- en schetsavonden,
spreekuren. Al die bijeenkomsten
resulteerden er uiteindelijk in dat
een grote meerderheid koos voor
het zogenaamde model C, waarin
het bouwen van woningen aan de
Burgwal uitdrukkelijk is opgeno-
standpunt uiterst zorgvuldig te
werk gaat. Dit was een voorbarige
reactie, om het netjes te stellen.'
De vrees van Behoud het Park dat
huizenbouw het park verminkt en
kleiner maakt, is ongegrond, vol
gens de nieuwe groep. Drijver: 'Wij
beseffen heel goed dat we met
historische grond te maken heb
ben en gaan hier met respect mee
om.' De groep wil de situatie her
stellen van vóór april 1945, toen
grote delen van de bebouwing aan
de Burgwal door de beschieting
van Den Burg onherstelbaar wer
den beschadigd. De ruïnes werden
afgebroken en zijn later vervangen
door parkeerplaatsen. 'Daarbij is
het park wat groter geworden. De
parkeerplaatsen nemen minder
ruimte in dan de huizen deden.'
de achterkant komt geen tuin,
zodat je ook aan die kant een
strakke, nette lijn krijgt.'
Door vijf in plaats van zeven huizen
te bouwen (zoals aanvankelijk het
plan was), kunnen de monumen
tale bomen worden gespaard.
'Natuurlijk moet er worden gerooid,
maar dat zijn alleen struiken en
jonge bomen.' Per saldo neemt de
oppervlakte van het park zelfs toe,
meent Drijver. 'Het oude gemeen
tehuis wordt afgebroken en bij
nieuwbouw wordt voor de rooilijn
van het oude Raaksje gekozen.
Daardoor wordt de Groeneplaats
kleiner en het park groter.' De
bestaande drie ingangen blijven
ook in de nieuwe situatie bestaan.
Het park wordt er door de bouw
van huisjes alleen maar aantrekke-
men. Het college en later ook de
raad hebben model C als uitgangs
punt voor hun beleid gekozen en
dit later ook bekrachtigd.'
De nieuwe werkgroep zegt ondanks
een verschil van mening respect te
hebben voor de actiegroep Behoud
het Park, die zich fel tégen woning
bouw aan de Burgwal heeft gekant.
Minder te spreken zijn Drijver c.s.
over de dorpscommissie van Den
Burg, die onlangs óók model C
terzijde heeft geschoven. 'De
dorpscommissie vertegenwoordigt
het hele dorp. Je mag verwachten
dat die bij het innemen van een
Om het park in oude luister te her
stellen, is de bouw van vijf kleine
huizen noodzakelijk, aldus Hartver
sterkend. Het tegenargument dat
nieuwe huizen altijd groter zijn dan
de oude, zodat het park tóch klei
ner wordt, is onterecht. 'We blijven
binnen de oude rooilijnen. Dat gaat
ten koste van een klein stukje
grond, maar dat is dus de grond
die er na 1945 bij is getrokken. Het
worden kleine huisjes, voor twee
personen. In stijl gebouwd, met
een kap en een houten voorschot.
En een berging aan de zijkant. Aan
lijker door, vindt Hartversterkend.
'Ondanks al het werk van de groep
Behoud het Park is het park nu niet
echt aantrekkelijk. Je ziet er alleen
mensen als er iets wordt georgani
seerd. Dat komt volgens ons door
dat het niet omsloten is.' Ook de
Burgwal gaat er op vooruit. 'Door
aan twee kanten huizen te bou
wen, werk je aan de sfeer, uitstra
ling en intimiteit.' Uiteindelijk knapt
het hele centrum er van op, aldus
de werkgroep. 'Dat is niet alleen
sociaal van belang, voor Texelaar
en toerist, maar heeft ook een eco
nomische component.'
4
I
Een kaartje uit 1920 van het centrum van Den Burg. De roodgekleurde panden zijn naderhand afgebroken. Rechts de
Burgwal, die in april 1945 zwaar werd getroffen bij de beschieting van Den Burg.
De bomen in het park van Den
Burg - de Wezentuin - staan niet
op de lijst met waardevolle,
monumentale bomen die is vast
gesteld toen de kapvergunning
werd afgeschaft. Dit betekent
dat ze zonder overleg of inspraak
gekapt mogen worden als de
raad besluit tot bebouwing van
de Burgwal. Dat is één van de
conclusies die de werkgroep
Behoud het Park trekt uit het
onderzoek naar de mogelijkhe
den de bouw van genoemde
woningen tegen te gaan.
Behoud het Park maakt zich al lan
gere tijd zorgen om het geringe
belang dat de gemeente lijkt te
hechten aan het monumentale park
in het centrum. 'Het park maakt
deel uit van een Rijksmonument
met de allerhoogste archeologi
sche waarde', blijkt uit een brief die
de werkgroep
richtte aan de
gemeenteraad,
'vergelijkbaar met
de hunebedden in
Drenthe'. In ver
band met deze
hoge archeologi
sche waarde
moet, zo stelt de
werkgroep, de Rijksdienst voor
Cultureel Erfgoed vergunning ver
lenen voor het mogelijk maken van
bebouwing. 'Een gesprek met deze
dienst leert dat het bepaald geen
uitgemaakte zaak is dat deze ver
gunning wordt verleend.' Dit geldt
tevens voor het in de richting van
de Groeneplaats verplaatsen van
de 29 appartementen die de plek
gaan innemen van het te slopen
voormalige raadhuis. Het archeolo
gisch Rijksmonument omvat naast
de gehele Wezentuin een groot
deel van de Groeneplaats, de kerk
met omliggende gronden en een
aantal huizen aan de kerkzijde van
de Burgwal. Dit hele gebied geniet
monumentale bescherming, wat
betekent dat het 'bodemarchief'
behouden moet blijven.
'Het is onbegrijpelijk', vervolgt de
werkgroep, 'dat de Monumenten
commissie in haar advies aan de
gemeenteraad met geen woord
rept over de monumentale status
van park en omgeving. De com
missie schetst een romantisch
beeld van hofjes rond een besloten
(en afgesloten!) park, maar is het
niet haar eerste taak zich sterk te
maken voor de monumenten, of dit
nu gebouwen of archeologische
vindplaatsen betreft?'
De Monumentencommissie werd
in juni 2010 geïnstalleerd, als reac
tie op een rapport van de Erfgoed
inspectie, die namens de landelijke
overheid waakt over het nationaal
erfgoed. In dit rapport (dat al in
2008 werd opgesteld) wordt opge
merkt dat cultuurhistorische kennis
binnen de gemeente 'nauwelijks
voorhanden' is. De Monumenten
commissie, die de gemeente
gevraagd en ongevraagd van
advies dient en waarvoor €10.000,-
op de gemeentebegroting is opge
nomen, zou maandelijks in open
bare vergadering bijeen komen.
Desondanks heeft Behoud het
Park ondanks herhaald navragen
geen agenda of notulen ter inzage
gekregen. 'De werkwijze van de
commissie blijft daarmee schim
mig, oncontroleerbaar en allesbe
halve democratisch', stelt de werk
groep. En niet alleen de
gemeentelijke Monumentencom
missie blijft volgens haar in gebre
ke. 'Ook op de monumentenlijst
van de stichting Dorpsherstel ont
breekt Rijksmonument De Wezen
tuin.'
Terwijl aan de ene kant verschui
ven van de rooilijn van het voorma
lige raadhuis in de richting van de
Groeneplaats onmogelijk - of
althans zeer problematisch - lijkt,
komt Behoud het Park ook met
argumenten tegen het veelgehoor
de 'herstel van de oorspronkelijke
bebouwing' van de Burgwal. 'Het
argument dat er vroeger ook al
bebouwing op de Burgwal stond,
snijdt weinig hout. Vanaf het jaar
dat de (monumenten)commissie
noemt -1356 - heeft er langer géén
dan wél bebouwing gestaan op de
plek waar de nieuwe woningen
zouden moeten komen. Bovendien
bestonden er in die tijd nog niet
allerhande leidingen die in de grond
ingegraven moeten worden en
daarmee het kostbare bodemar
chief verstoren. Bouwen zoals
vroeger, zonder riolering, zonder
diepe fundering, maar met beer
putten en bakstenen poeren,
gebeurt tegenwoordig niet meer.
De eisen zijn zowel voor de opper
vlakte van de percelen als voor de
bouwwijze dusdanig veranderd,
dat van herstel van welke situatie
dan ook geen sprake kan zijn.'
Daarnaast zijn er de financiële
argumenten. 'De gemeente wenst
€1 miljoen op te halen uit de ver
koop van de grond aan de Burg
walzijde van de Wezentuin', stelt
Behoud het Park. 'De dorpscom
missie van Den Burg (die de werk
groep ondersteunt, red.) heeft ech
ter voorgerekend dat er niet
gerekend kan worden op een
opbrengst van meer dan €40.000,-
tot €60.000,- per woning, een
totaal dus van €200.000,- tot
€300.000,-. En daar moeten dan
de kosten voor infrastructuur,
rechtszaken en archeologisch
onderzoek nog vanaf. Hoeveel is
de verkoop van een Rijksmonu
ment waard?'
Blijven over de bomen. Toen de
kapvergunning werd afgeschaft, is
door de gemeente een lijst opge
steld van monumentale, beeldbe
palende bomen. De criteria voor
deze lijst waren
omstreden,
maar duidelijk.
Om voor
gemeentelijke
bescherming in
aanmerking te
komen, moet
een boom min
stens 40 jaar
oud zijn, verweven met de geschie
denis van de omgeving, beeldbe
palend en in goede gezondheid
verkeren. Behoud het Park haalde
er deskundigen bij die de bomen in
de Wezentuin beschreven als
'mogelijk de oudste bomen in de
stedelijke structuur van Texel'. De
bomen zijn zeker 140 jaar oud en
geplant in dezelfde tijd als de
bomen in de Notaristuin aan het
Achterom, die wél op de lijst van
beschermde bomen zijn opgeno
men. 'Dit roept de vraag op in
hoeverre deze lijst met een open
dan wel met een zakelijke blik door
de gemeente is opgesteld.'
Vaders en moeders die vinden dat
zij de mooiste, leukste, liefste of
ontroerendste baby hebben, krij
gen bij Omring Kraamzorg de kans
te bewijzen dat ze gelijk hebben.
Als ze een foto en een verhaaltje
insturen, kan hun kindje gekozen
worden tot baby van de maand en
uiteindelijk zelfs tot baby van het
jaar. Meer informatie staat op de
website www.omringkraamzorg.nl
of is verkrijgbaar via tel. 0900-
Bas Tromp en Frans Stark heb
ben in de zevende competitie
ronde bij Klaverjasclub Den Burg
goede zaken gedaan. Zij wonnen
met de hoogste score van dit
seizoen en verzekerden zich
daarmee van de eerste periode-
titel.
Tromp en Stark zijn dit seizoen in
een bloedvorm. Ook in deze ronde
was het weer goed raak. Na een
opening van twee keer 1900 volg
de er een derde partij van ruim
2200 punten. De eerste partij met
een score van boven de 8000 leek
in de maak, maar in de laatste
ronde moesten de koplopers wat
gas terugnemen. Ze kwamen uit
eindelijk 128 punten tekort voor
deze magische grens en eindigden
op 7872 punten, toch ruim vol
doende voor de eerste plaats in het
algemeen klassement.
Op eerbiedige afstand werden
John Vlaming en Eric Jan Geus
tweede. Dit sterk spelende duo
heeft dit seizoen de wind nog niet
erg mee gehad. Deze avond had
den zij de tweede plaats te danken
aan een sterke opening. Met nog
drie partijen van rond de 1600
stopte de teller op 6990. Dankzij
dit resultaat stegen Geus en Vla
ming van de tiende naar de negen
de plaats in het algemeen klasse
ment.
Ook Co Koomen en Lieuwe van
der Veen waren weer op dreef,
De haag langs de Pontweg tussen
de rotondes Akenbuurt en Rozen-
dijk is van de week neergehaald
maar moesten toch met lede ogen
toezien hoe hun achterstand met
maar liefst 1000 punten opliep.
Hun score van 6870 punten is zon
der meer goed, maar op Tromp en
Stark staat dit seizoen (nog) geen
maat. Zij behouden wel hun twee
de plaats.
Fenny van Exel en Tiny Kok eindig
den keurig als vierde. De dames
doen het goed en worden door
iedereen gevreesd om hun taaie
tegenstand. Zij scoorden 6806
punten en stegen naar de dertien
de plaats in het klassement. Marja
en Martien Bakelaar blijven uitste
kend presteren en hebben hun
slechte start inmiddels aardig weg
gepoetst. Ze werden deze week
vierde met 6675 punten en staan
inmiddels op de tiende plaats.
Het eerste damesteam van volley
balvereniging Tevoko speelt zater
dag in Volendam tegen MOVE. Dit
team heeft nog maar vier wedstrij
den gespeeld, waardoor het moeilijk
is in te schatten hoe sterk het is. Om
de punten mee naar huis te nemen,
zullen de Texelaars vrijuit moeten
spelen en proberen hetzelfde spel te
spelen als afgelopen zaterdag, toen
de nummer twee overtuigend werd
om plaats te maken voor een nieu
we. Langs het stuk Pontweg tus
sen de rotondes Emmalaan en
Meijert Laan en Piet Kikkert wisten
meer afstand te nemen van de
staart van het klassement en eisten
de vijfde plaats op. Ze behaalden
6654 punten en staan veertiende in
het klassement.
De gemiddelde score was deze
week 6289 punten en dat is het
laagste gemiddelde van dit sei
zoen. Dat is eigenlijk wel vreemd,
want er werden 36 marsen gespeeld
en dat is de hoogste score tot nu
toe.
Met nog twee spelletjes in de eer
ste periode te gaan, weten Frans
Stark en Bas Tromp zich vrijwel
verzekerd van deze titel. Ze leiden
met een voorsprong van 1332 pun
ten op Lieuwe van der Veen en Co
Koomen. Theo en Gerard Witte
kenden een avond vol tegenslag
en moeten voorlopig afhaken. Ze
staan nog wel derde, maar hun
achterstand bedraagt al ruim 3500
punten.
verslagen. De wedstrijd wordt
gespeeld in sporthal De Seinpaal in
Volendam en begint om 15.00 uur.
Ook het herenteam speelt een uit
wedstrijd. In Warmenhuizen is rode
lantaarndrager Dinto de tegenstan
der. Na de winst van zaterdag tegen
The Serve zouden de Texelaars zich
met opnieuw een goed resultaat in
de middenmoot kunnen nestelen.
Theo van Maanen en Walter Oskam
behoren wederom tot de selectie.
Het treffen vindt plaats in sporthal
De Doorbraak en begint om 13.30
uur.
Akenbuurt zijn ook stukken haag
verdwenen.
(Foto Jeroen van Hattum)