Geld voor replica's Ecomare
'Gegevens Wadden bundelen'
Kamerleden bezoeken Texel
Vogel als vinger
aan pols voor wad
Steun voor zilte landbouw
'Zaken onder niveau
van het strafrecht'
Verdachte verlaat rechtbank als vrij man
TEXELSE 9 COURANT
üiiilu
Kerstseschenk
DIAMONDS ARC
fOR GVO...
DINSDAG 21 DECEMBER 2010
r
Ecomare heeft zeven ton uit het Waddenfonds gekregen voor onder meer educatie en voorlichting op het nieuwe
buitenterrein. Directeur Just van de Broek is verheugd dat de projecten van het centrum na een eerdere afwijzing zijn
gehonoreerd. (Foto Jeroen van Hattum)
Ecomare kan alsnog replica's
van zeezoogdieren laten plaat
sen op het nieuwe buitenterrein.
Dat is mogelijk dankzij een sub
sidie van zeven ton die het cen
trum uit het Waddenfonds heeft
gekregen.
Het geld is bestemd om de voor
lichting en de educatie over het
Waddengebied naar een hoger
plan te tillen en daar horen onder
meer de replica's van zeezoogdie
ren bij. De dieren moeten als
ambassadeurs van het Wadden
gebied dienst doen. Ecomare wil
op het buitenterrein ook een
wereldbol realiseren met daarop
routes van trekvogels en er moet
iets komen waar bezoekers eb en
vloed kunnen beleven.
De zeven ton is eveneens bestemd
voor een educatief pad door het
nationaal park rondom Ecomare,
de ontwikkeling van een duurzame
energievoorziening (warmte/koude
opslag) en voor sterrenwacht De
Jager. Die maakt nu nog gebruik
van mobiele apparatuur, maar de
bedoeling is dat er een vaste
opstelling in de vorm van een
observatorium komt om sterren te
bekijken. Er is ook geld om plan
nen te ontwikkelen voor de ver
nieuwing van de expositie binnen.
Dat moet de komende jaren
gebeuren.
Directeur Just van de Broek is blij
dat de aanvraag van Ecomare is
gehonoreerd. Het centrum greep
eerder naast subsidies uit het
Waddenfonds. Volgens de com
missie-Hermans die de aanvragen
beoordeelde, verdient Ecomare
ondersteuning om 'bij te kunnen
blijven als groot en belangrijk
bezoekerscentrum in het Wad
dengebied'. De plannen passen
volgens de commissie binnen de
doelstelling van het Waddenfonds
om de economie en duurzaam
heid in het Waddengebied te sti
muleren.
Ecomare krijgt eveneens subsidie
van de provincie en het toeristisch
investeringsfonds om de voorlich
ting en educatie over de wadden
naar een hoger plan te tillen. Vol
gens Ecomare is het belangrijk om
mensen over het Waddengebied
Jj
Een tijdloos ontwerp, handwerk,
uitgevoerd in 18 karaat goud, gezet
met een schitterende diamant,
briljant geslepen.
MARTIN TROMP JUWELIER
Weverstraat 34 - Den Burg
tel. 0222 - 312912
Onder leiding van het NIOZ
wordt de komende drie jaar een
nieuw monitoringsprogramma
voor wetenschappelijk onder
zoek in het Waddengebied
opgesteld. De minister van Infra
structuur en Ruimte heeft daar
€4,4 miljoen uit het Wadden
fonds voor beschikbaar
gesteld.
Het NIOZ heeft, samen met diver
se andere organisaties, het project
WaLTER (Wadden Sea Long-Term
Ecosystem Research) in het leven
geroepen om de omvangrijke klus
te klaren. Een nieuw monitorings
programma moet ertoe leiden dat
meetgegevens uit het Waddenge
bied beter toegankelijker en bruik
baar worden.
'Het gebeurt nu vaak dat meetge
gevens van een ander niet bruik
baar zijn omdat er net even op een
andere manier is gemeten', vertelt
NlOZ-onderzoeker Katja Philippart
die project WaLTER leidt. 'We roe
pen al jaren met z'n allen dat we
de monitoringsprogramma's moe
ten stroomlijnen, maar dat is geen
klus die je op een achternamiddag
doet. Met het geld van het Wad
denfonds wordt het mogelijk men
sen aan te nemen om die klus te
klaren.'
Het NIOZ wil op basis van prak
tijkervaring een nieuw monito
ringsprogramma ontwerpen,
waarbij voortaan volgens vaste en
controleerbare procedures gege
vens in het Waddengebied wor
den verzameld.
De bedoeling is dat er op internet
één databank komt waarin de ver
zamelde meetgegevens toegan
kelijk worden gemaakt voor onder
meer beheerders van het Wad
dengebied, overheden, maat
schappelijke organisaties, onder
zoeksinstituten en bedrijven. Dan
gaat het om meetgegevens op het
gebied van meteorologie, oceano
grafie, geologie, chemie, ecologie,
sociologie, economie en cultuur
historie van het Waddengebied.
Philippart: 'Een deel van de gege
vens is al toegankelijk via internet,
maar via verschillende toegangen
Tweede-Kamerleden Sjoera Dik
kers en Jeroen Recourt (PvdA)
hebben maandag een werkbe
zoek aan Texel gebracht om zich
in het eiland te verdiepen.
De twee parlementsleden, die een
half jaar geleden in de Kamer wer
den gekozen, hebben de Kop van
Noord-Holland onder hun hoede.
De Texelse afdeling van de PvdA
nodigde hen daarom uit voor een
dagje op het eiland.
De Kamerleden bezochten onder
meer de OSG waar ze werden bij
gepraat over het mogelijk verlies
van de 2,5 arbeidsplaatsen die de
school in het verleden extra kreeg in
verband met de eilandpositie. Op
het NIOZ spraken ze met adjunct
directeur Herman Ridderinkhof die
het onderzoeksinstituut onder de
aandacht bracht en sprak over Texel
als proeftuin voor duurzame projec
ten. Voor dat laatste werd één van
elektrische auto's, die momenteel
voor een proef over Texel rijden,
aan de Kamerleden getoond.
In het gemeentehuis gingen Recourt
en Dikkers in gesprek met jongeren
van de OSG. Zij kaartten de moei
lijkheden aan die jongeren voorals
nog ondervinden als ze zich na een
studie aan de overkant weer op
Texel willen vestigen. Ook werd
aangestipt dat voor afgestudeerde
te vertellen op het moment dat ze
daar zijn, omdat ze er dan open
voor staan en de informatie het
beste beklijft.
Intensief onderzoek naar vijf
soorten vogels die tijdens hun
trektochten gebruik maken van
het wad. Dat behelst het onder
zoeksprogramma Metawad-1
waarvoor het NIOZ vrijdag €2,9
miljoen uit het Waddenfonds
heeft gekregen.
Het onderzoeksinstituut wil de
komende vijf jaar, samen met
andere instellingen, lepelaars, rot
ganzen, kanoeten, rosse grutto's
en drieteenstrandlopers volgen.
Aan de hand van hun gedragingen
moet worden vastgesteld wat voor
veranderingen zich in hun leefge
bieden op het wad voordoen. De
vogels worden beschouwd als een
soort 'vinger aan de pols' voor het
Waddengebied.
Het onderzoek moet uitwijzen op
welke fronten verbetering nodig
zijn om het wad geschikt te laten
zijn voor vogels om tijdens de trek
tussen Westelijk Afrika en het Hoge
Noorden op krachten te komen. Er
is gekozen voor lepelaars, rotgan
zen, kanoeten, rosse grutto's en
drieteenstrandlopers, omdat zij het
beste de diverse soorten trekvo
gels in de Waddenzee vertegen
woordigen.
Volgens onderzoeker Theunis
Piersma van het NIOZ worden de
vogels gevolgd door ze te ringen,
maar wordt straks ook gebruik
gemaakt van een nieuwe generatie
microzenders die om de poten van
de vogels worden bevestigd. 'Naar
de rotgans loopt al een paar jaar
geen onderzoek meer, maar de
andere vogels worden al langer
gevolgd en de gegevens die we
daarvan hebben, worden ook in
het onderzoek verwerkt.'
Metawad-1 moet duidelijk maken
welke plekken de vogels opzoe
ken, hoe hun voedsel is verdeeld
en welke mogelijkheden ze hebben
om zich voort te planten. De bevin
dingen moeten leiden tot concrete
adviezen om de natuur- en land
schapswaarden van de Wadden
zee te versterken en de natuurlijke
rijkdom te beschermen, zoals
beschreven in de doelstellingen
van het Waddenfonds.
Aan de orde komt onder meer de
vraag welke delen van het wad de
grootste rol spelen in het behoud
van levensvatbare trekvogelpopu
laties en wat daarmee moet gebeu
ren. Een optie is dat ze worden
gevrijwaard van activiteiten als vis
serij, bodemberoering of verstoring
door wadlopen of recreatievaart.
Volgens de onderzoeksopzet moe
ten ook de belangen van andere
gebruikers worden afgewogen.
Voordat het tot maatregelen komt,
moet Metawad-1 eerst uitwijzen
welke delen van het wad voor de
trekvogels het belangrijkst zijn.
'Anders zou sluiting van specifieke
kombergingsgebieden of wadpla
ten niet op wetenschappelijke
argumenten of doelmatig geba
seerd zijn, maar meer op bestuur
lijke haalbaarheid of "gut feeling"
en dat maakt de kans te groot dat
de plank wordt misgeslagen.'
Aan het onderzoek wordt meege
werkt door het Vogeltrekstation in
Heteren, SOVON Vogelonderzoek
Nederland, de Stichting Natuurin-
formatie en de Rijksuniversiteit
Groningen. De leiding is in handen
van het NIOZ. Metawad-1 maakt
deel uit van een serie onderzoeken
naar het leven in Waddenzee,
waaronder twee onderzoeken die
anderhalf jaar geleden subsidies
uit het Waddenfonds kregen.
Driemaal is scheepsrecht voor
de zilte landbouw. Het experi
ment waar Marc van Rijssel-
berghe al een jaar of zes mee
bezig is, krijgt €2,5 miljoen uit
het Waddenfonds.
De commissie-Hermans, die de
aanvragen voor het fonds bekeek,
heeft na twee afwijzingen alsnog
positief geoordeeld. Bij de vorige
openstellingen van het Wadden
fonds vond de adviescommissie in
eerste instantie dat het onderzoek
'te beperkt van opzet was' en in
tweede instantie had het project in
hun ogen een te commercieel
karakter gekregen.
De commissie zegt vertrouwen te
hebben in het onderzoek naar de
mogelijkheden van zilte landbouw.
'Op Texel wordt het uitgevoerd in
een omgeving waar men reeds te
maken heeft met zoute kwel en in
Friesland gaat het om een perceel
dat rondom een eigen afwatersy-
steem heeft. Daarmee zijn de
gevolgen voor omliggende agrari
ërs beperkt.' Van Rijsselberghe
experimenteert op een stuk land
aan de Hoornderweg.
De €2,5 miljoen is bestemd om de
kennis over zilte landbouw te ver
groten, voor experimenteel teelt-
onderzoek en voor het opzetten
van een educatiecentrum en een
zilte proeftuin. De commissie-Her
mans acht het goed mogelijk dat
op termijn een grote markt voor
zilte teelten kan worden geënthou
siasmeerd. Van Rijsselberghe heeft
al meermalen betoogd dat zilte
landbouw wereldwijd zo'n ander
half miljard hectare nutteloos
geachte grond alsnog bruikbaar
kan maken voor de productie van
voedsel.
De Texelaar heeft de afgelopen
jaren, met wisselend succes, zee
kool, zeekraal, lamsoor, strandbiet,
lepelblad en rucola geteeld met
zout water. Zijn doel is een systeem
te ontwikkelen dat anderen in staat
stelt op verzilt land voedsel te ver
bouwen. Het uitzoeken wat daar bij
komt kijken en wat er moet gebeu
ren om bijvoorbeeld ziektes buiten
de deur te houden, is een lastig
proces omdat er weinig vergelij
kingsmateriaal is.
en dan is het vaak lastig om ver
gelijkingen te kunnen maken.'
Aan WaLTER wordt meegewerkt
door IMARES, SOVON Vogelon
derzoek, het internationale secre
tariaat van de Waddenzee in het
Duitse Wilhelmshaven en de uni
versiteiten van Nijmegen en Gro
ningen. Het NIOZ is leidend.
Diverse ministeries, Rijkswater
staat, Staatsbosbeheer, de NAM,
Natuurmonumenten, It Fryske Gea
en de provincie Friesland is
gevraagd mee te werken om de
onderzoeksvragen voor WaLTER
helder te krijgen, gegevens
beschikbaar te stellen en om tot
een gezamenlijk plan te komen.
De commissie-Hermans, die de
aanvragen voor het Waddenfonds
heeft beoordeeld, noemt de reali
satie van één databank een 'fun
damentele stap voor de bescher
ming en ontwikkeling van het
Waddengebied' en heeft een
oproep aan alle benaderde instan
ties gedaan om mee te werken
aan het project WaLTER.
Texelaars lang niet altijd geschikte
banen op het eiland te vinden zijn.
Het gebruik van drugs en drank
onder jongeren kwam eveneens
aan de orde.
Aan boord van de Dokter Wagema-
ker, waar de Kamerleden werden
rondgeleid door oud-kapitein en
PvdA-fractievoorzitter Alfred
Schaatsenberg, kwam de noodzaak
van de verplaatsing van de veerha
ven in Den Helder aan de orde. Het
bezoek was bedoeld om korte lijnen
met Den Haag te krijgen. De Kamer
leden namen onder meer de bood
schap mee dat de OSG graag de
2,5 extra arbeidsplaatsen wil behou
den.
Geldorp zegt dat de gemeente
nooit is gewaarschuwd door de
Rabobank, simpelweg omdat
deze bank niet wist of kon weten
wat de plannen met het geld
waren. Het geld is via de rekening
van de gemeente eerst overge
boekt naar de Bank Nederlandse
Gemeenten en vandaar pas naar
een IJslandse spaarrekening.
Volgens de officier van justitie
heeft de bank later in een persbe
richt formeel laten weten niet op
de hoogte te zijn geweest van de
plannen die de gemeente had.
Maar het persbericht kon in de
rechtszaal niet worden getoond.
Bruining zegt echter e-mails te heb
ben van twee bankmedewerkers
die het tegenovergestelde beweren.
De Koger respecteerde in de rechts
zaal hun uitdrukkelijke wens om
anoniem te blijven. Tegelijkertijd
beklemtoonde hij tegenover de
rechter hij dat hij op basis van deze
in zijn ogen
'betrouwbare
informatie' had
geopereerd, niet
om de toenmalige
burgemeester
zwart te maken.
'Ik had die signalen gekregen en
vond dat ik er iets mee moest, ook
al omdat ik zelf politiek actief was',
aldus Bruining. 'Bovendien bleef
het verhaal de hele tijd rondzingen
over het eiland. Toen ik met mevrouw
Geldorp over de zaak van gedach
ten wilde wisselen, wees zij het
verzoek om een gesprek af.' De
vroegere burgemeester heeft deze
gang van zaken bevestigd, zo viel
vrijdag in de rechtszaal te beluiste
ren.
De officier van justitie toonde zich
hiervan niet of nauwelijks onder de
indruk. Volgens haar was de bewe
ring van Bruining in strijd met de
waarheid en is er verder geen enkel
bewijs voor zijn uitingen gevonden.
'De heer Bruining moet zich er ook
van bewust zijn geweest dat zijn
informatie niet waar was.'
Zij onderstreepte dat Geldorp
'onderdeel van het publiek gezag'
was en daardoor 'een bepaald
incasseringsvermogen' moest heb
ben, maar stelde zich ook op het
standpunt dat Bruining met zijn
impliciete beschuldiging dat de
toenmalige burgemeester nalatig is
geweest grenzen heeft overschre
den. 'Het is te persoonlijk geworden
en het is de grenzen van de vrijheid
van meningsuiting te buiten gegaan.'
Bruining was, vrij vertaald, in de
ogen van het OM te ver gegaan.
Maar de officier van justitie vond de
politierechter niet aan haar zijde. Zij
vond laster onbewezen, omdat
Bruining handelde op grond van
informatie die hij betrouwbaar acht
te. 'In dat verband hoeft van hem
niet te worden verwacht dat hij weet
wat de burgemeester wist.' Ook
voor smaad of belediging vond zij
geen gronden.
De uitspraak was in lijn met hetgeen
advocaat Geert Lieffijn al had
betoogd. 'Mijn cliënt heeft redenen
gehad uit te gaan van de juistheid
van de gegevens waarover hij
beschikte. Hij wilde over die infor
matie ook eerst met de burgemees
ter zelf spreken. Het houdt in deze
zaak geen stand te zeggen: Brui
ning heeft onwaarheid gesproken
en heeft dat steeds geweten.' Hij
vond dat zijn cliënt werd vervolgd
voor zaken 'die onder het niveau
van het strafrecht zitten'.
Dat gold in zijn ogen al helemaal
voor de tweede verdenking. Ook
die had betrekking op berichtjes die
Bruining in het lezersforum van de
Texelse Courant had geplaatst. In
dit geval betrof het een nieuwsbe
richt over een auto die in een sloot
was gereden. Een forumdeelnemer
met de naam Hans maakte toespe
lingen op een soortgelijk ongeval in
de periode rond 2002, waarbij de
toenmalige burgemeester betrok
ken zou zijn geweest en dat nooit
officieel in de openbaarheid zou zijn
gekomen. Bruining vroeg in een
reactie op het forum waarom de
man niet man en paard noemde.
Daarbij vermeldde hij de voormalige
burgemeester bij naam.
Cruciaal hierbij was de vraag die
Bruining aan de schrijver op het
forum stelde. 'Waarom geen ach
ternaam?' In de rechtszaal bleek
die vraag niet te slaan op de achter
naam van de voormalige burge
meester, maar op die van forum
deelnemer Hans. Bruining: 'Ik ben
altijd voor openheid. Daarom heb ik
al die berichtjes onder mijn eigen
naam geplaatst. Ik vind dat ieder
een die reageert zo te werk moet
gaan. Daarom ben ik zo kritisch aan
het adres van deze Hans geweest.'
De officier van justitie vond echter
dat hier ook sprake was van laster.
Door de berichtenwisseling op de
website kregen de uitingen het
karakter van een concrete beschul
diging, vond zij. Daarbij speelde de
context in haar
ogen ook een rol.
'Het stond op de
website van een
lokale krant. Op het
eiland kent bijna
iedereen elkaar.
Mevrouw Geldorp heeft ook aan
gifte gedaan mede omdat zij zich bij
het publiek in een ongunstig dag
licht zag geplaatst.'
Maar ook hier ving justitie bot. In
deze zaak verklaarde de politie
rechter de tenlastelegging wegens
smaad en laster om technische
redenen en innerlijke tegenstrijdig
heden nietig. 'Er is een bepaald feit
ten laste gelegd, maar in de dag
vaarding zelf staat geen feitelijke
gedraging omschreven.' Ook ver
klaarde ze een persoonlijke vorde
ring van Geldorp van €5.001 imma
teriële schadevergoeding
niet-ontvankelijk. De officier van
justitie had al aangegeven die 'wat
hoog' te vinden. Lieffijn noemde de
vordering 'buitenproportioneel'.
Het OM heeft tot 31 december de
tijd om hoger beroep tegen de uit
spraak van de politierechter aan te
tekenen.
