'Duurzame ontwikkeling met
behoud ecologische waarden'
Adviesbureau Haskoning: 'Noorderhaaks onbekend en ondergewaardeerd'
"Uitvaartverzorging is gepaste zorg
vanuit respect en persoonlijke benadering"
Bol eerder in beeld als energie-eiland
TEXELSE 13 COURANT
mi.
Kunst in De Rog
Texel
1816
Onrust
De Hors
im
1&40
1898
IM
Marsdiep
1863
Razende BoJ
1840
VRIJDAG 24 DECEMBER 2010
Ingenieurs Hans Pos en Nanco Dolman van adviesbureau Royal Haskoning zien grote mogelijkheden voor de
Noorderhaaks.
Schetsoverzicht van de verplaatsing van de zandplaat Onrust, die vanuit het zuidwesten naar Texel 'wandelde' en een eeuw
geleden met Texel vergroeide, en van de Noorderhaaks, die zich vanuit het noordwesten naar de Hors verplaatst.
Hans Pos en Nanco Dolman
van adviesbureau Royal Hasko
ning pleiten voor duurzame
ontwikkeling van de Kop van
Noord-Holland, met behoud en
uitbouw van ecologische waar
den. Een gewaagd plan, dat
alleen kans van slagen heeft als
de lokale gemeenschap het
steunt.
De Razende Bol, zoals het gebied
ten zuidwesten van Texel in de
volksmond heet, is sinds jaar en
dag een toevluchtsoord voor zee
honden en vogels, Defensie
gebruikt het voor artilleriebe
schietingen, 's zomers meert een
enkele waterrecreant er af en de
hulpstrandvonder houdt een oog
je in het zeil. Maar verder ligt de
acht vierkante kilometer grote
zandplaat die op het hoogste
punt 1,3 meter boven water uit
steekt er verlaten bij. Al heel lang
'wandelt' de bol in noordoostelij
ke richting naar Texel, zoals blijkt
uit de illustratie bij dit artikel. Net
zoals de zandplaat Onrust zich
ruim een eeuw geleden in ooste
lijke richting naar het eiland ver
plaatste. Rond 1896 vergroeide
Onrust met Texel, waarmee het
Spanjaardgat, voorheen de
scheepvaartroute tussen Noord
en Waddenzee, die doorgangs
functie verloor.
Of en wanneer Noorderhaaks met
Texel vergroeit, is moeilijk te zeg
gen. Feit is wel dat het Molengat,
dat op z'n diepst twintig meter is,
steeds smaller wordt. De vraag is
wat precies de
gevolgen zijn van
dit proces. Voor
de kust van Texel,
Den Helder, voor
de natuur, voor
de scheepvaart
en wellicht voor
andere zaken. De
vraag is ook, stel
len Pos en Dol
man, of de ontwikkeling van de
Noorderhaaks gewenst is. Welke
ontwikkeling sowieso gewenst is
in dit gebied.
Royal Haskoning werkt verspreid
over de hele wereld, onder meer
aan het bekende Palmeiland in
Dubaï en ontwierp luchthavens in
zee. Dichter bij huis bedacht het
bureau een eiland voor de Neder
landse westkust, was betrokken
bij de plannen voor het Wieringer-
randmeer en heeft in opdracht
van Staatsbosbeheer in de Wie-
ringermeer de zogeheten West-
vaarderplassen ontworpen.
Pos: 'Wij komen hier niet om de
Noorderhaaks te ontwikkelen,
maar hebben geïnventariseerd
welke kansen de zandplaat biedt.
De plannen die je ontwikkelt,
en beheersplannen en visies op
na. Zoals het Integraal Beheers
plan Noordzee 2005-2015, van
de Rijksoverheid, de Structuurvi
sie Noord-Holland 2040 van de
provincie, het Streekplan Noord-
Holland Noord en Texel op Koers:
ontwikkeling en toekomst. Con-
Holland Noord, met behoud en
uitbouw van ecologische waar
den.' Het gegeven dat Defensie
de Noorderhaaks afbouwt als ter
rein voor artilleriebeschietingen,
maakt hiervoor volgens Pos en
Dolman de weg vrij.
moeten passen binnen de kaders
die de verschillende overheden
stellen, zoals Building with Nature
of ecodynamisch ontwikkelen en
ontwerpen.'
Wat zijn eigenlijk die kaders? Vol
gens Pos is de Noorderhaaks
momenteel een 'witte vlek' in het
Nederlandse kustbeheer. Rijks
waterstaat hanteert het beleid
van dynamisch kustbeheer en
heeft de zandplaat tot dusver
ongemoeid gelaten. Dolman en
Pos sloegen er diverse beleids-
advertorial
"Het is belangrijk dat je met je
gevoel bij de mensen bent. Anders
kun je dit vak niet uitoefenen en
sta je er als een houten klaas bij.
Het draait om persoonlijke aan
dacht en maatwerk. We willen
graag dat het afscheid passend is
en dat de nabestaanden er een
goede herinnering aan over houd
en."Uitvaartverzorger Ton van der
Slikke heeft van dat uitgangspunt
zijn roeping gemaakt.
De Texelaar werkte jaren in de
uitvaartbranche in Amsterdam en
kreeg in januari de kans om op
Texel als zelfstandig uitvaartonder
nemer aan de slag te gaan. "Het
is geweldig om dit vak te kunnen
uitoefenen op de manier zoals ik
dat graag doe: met aandacht voor
de mensen en oog voor detail." Nu
het eerste jaar bijna achter de rug is,
vindt Van der Slikke de tijd rijp om
vernieuwingen in zijn bedrijf door
te voeren. De website is vernieuwd
en de naam Aarde en Hemel is
vervangen door Uitvaartverzorging
Ton van der Slikke. Hij heeft een
groep vaste medewerkers om zich
heen verzameld en werkt nauw
samen met Leni Eveleens-Vlaming,
die eveneens uitvaarten voor zijn
bedrijf verzorgt. "In dit vak kun
je het niet alleen. Ik ben heel blij
met de mensen die voor mij wer
ken." Van der Slikke constateert dat
de kijk van mensen op het laatste
afscheid is veranderd; de standaard
protocollen hebben plaatsgemaakt
voor maatwerk. Niets is vreemd
en alles is mogelijk. "Als de familie
de overledene niet thuis wil laten
opbaren, kan dat in de Vlinder. Dat
is een prachtige ruimte daarvoor.
Huiselijk ingericht met een intieme
sfeer. De nabestaanden kunnen daar
ook zelf bijvoorbeeld schilderijen of
foto's van hun dierbare ophangen.
Ze krijgen een sleutel, zodat ze elk
gewenst moment bij elkaar kunnen
zijn." Ook de condoleance kan in
y-.r 'SP
de Vlinder worden gehouden met
koffie en thee of bijvoorbeeld een
lunch of uitgebreide catering. "Wij
kunnen alles regelen. Bij de men
sen thuis, in de Vlinder of op een
andere locatie."
Persoonlijke aandacht
De Texelse uitvaartverzorger biedt
een totaal pakket. "Wij begeleiden
mensen, adviseren ze en regelen
desgewenst alles." Na het overlij
den volgt een huisbezoek, waarin
alle wensen worden besproken. "We
gaan zitten en luisteren. Als mensen
hun verhaal kwijt willen, dan kan
dat. Stap voor stap pakken we alles
aan. De dagen na het overlijden
zijn vaak zwaar voor de familie en
soms is het lastig om direct beslis
singen te nemen. Wij nemen vol
doende tijd, zodat de nabestaanden
er rustig over kunnen nadenken
en de zaken op zich kunnen laten
inwerken."
Maatwerk
Niet iedere overledene heeft bij
leven duidelijk aangegeven hoe hij
zijn uitvaart ingevuld wil hebben
en ook de nabestaanden worstelen
nogal eens met de te maken keuzes.
"Wij begeleiden de mensen daarin.
Aan de hand van gesprekken helpen
we ze om tot een goede invulling te
komen. We kunnen ons beperken tot
het regelen van de hoogstnoodzakelijke
dingen, maar we kunnen ook alles voor
onze rekening nemen. Van de bloe
men tot en met de dankbetuigingen
na de uitvaart." Het is ook mogelijk
om vooraf wensen kenbaar te maken,
in een persoonlijk gesprek of via het
wensenformulier. Dat is te downloaden
via de website. Ton van der Slikke is een
onafhankelijke uitvaartverzorger, dat
betekent dat hij niet gebonden is aan
een specifieke verzekeringsmaatschap
pij. "Het maakt voor ons niet uit hoe of
waar je bent verzekerd."
Heeft u vragen of wilt u
meer weten over de
dienstverlening van
Uitvaartverzorging
Ton van der Slikke?
Kijk dan eens op
www.uitvaartverzorgingtexel.nl
of bel met 06-83164910
(0222) 365809.
Uitvaartverzorging
Ton van der Slikke,
Hollewal 42, Den Burg
clusie: in al deze plannen en
visies wordt geen specifieke aan
dacht besteed aan de Noorder
haaks. Reden voor Royal Hasko
ning om te stellen dat het
natuurgebied een onbekend en
ondergewaardeerd stukje Neder
land is. In hun statement staat: 'In
de nabije toekomst dient deze
zandplaat tot volle ontwikkeling
te komen en zo volwaardig bij te
dragen aan de duurzame econo
mische ontwikkeling van Noord-
Om winning van
zand, energie en
zoet water moge
lijk te maken, is
het volgens Has
koning nodig dat
de zandplaat
wordt 'verankerd',
zodat de bol zich
niet verder meer
verplaatst.
Gedacht wordt onder meer aan
een dijkje aan de zuidwestkant
van de zandplaat. Volgens Pos en
Dolman worden natuurwaarden
niet aangetast, eerder versterkt.
Wat is het belang van Royal Has
koning bij dit project? Pos: 'Het is
een interessante plek, met veel
dynamiek en uitermate geschikt
om energie op te wekken. We
zien allerlei duurzame economi
sche mogelijkheden, die goed zijn
voor de werkgelegenheid van de
Noordkop en die aansluiten op de
ambitie van Texel om in 2020 in
de eigen energiebehoefte te voor
zien en om Texel meer te ontwik
kelen als kenniseconomie. Wij
hebben de kennis en vaardighe
den in huis om te inventariseren,
te adviseren, te begeleiden en te
ontwikkelen. We beschikken over
de juiste partners, zoals Deltares,
dat kennis in huis heeft over
hydrodynamisch gedrag en sedi
ment transport. Ook het NIOZ en
Imares zijn goede partijen om
mee samen te werken. En we
kunnen TexelEnergie er bij betrek
ken.'
En dan de financiën, want met
realisatie is geld gemoeid. Pos:
'De uitdaging is om met de baten
uit dit project de investering terug
te verdienen.'
Afgelopen woensdag hebben Pos
en Dolman hun ideeën voorge
legd aan ambtelijke vertegen
woordigers van de gemeente en
het NIOZ.
Gerard Timmerman
SssiiS
Op de voorgrond het spaarbekken dat ir. Lievense op de Razende Bol wilde aanleggen, daarachter Texel. De getallen
markeren de plaatsen. 11 is Den Hoorn. (Archief Texelse courant)
Hans Pos en Nanco Dolman van
Royal Haskoning zijn niet de eer
sten die een plan lanceren om van
Noorderhaaks een energie-eiland
te maken. In 1985 presenteerde ir.
Lievense uit Breda (van het gelijk
namige raadgevende bureau) een
geruchtmakend plan voor de aan
leg van een groot bovengronds
spaarbekken (het zogenaamde
"valmeer") op de Razende Bol
waarmee energie kon worden
opgewekt. Het idee was dat het
meer 's nachts zou worden volge
pompt en dat de kracht van het
uitstromende water zou worden
benut om elektriciteit op te wek
ken. Het volpompen zou niet met
windenergie gebeuren, een tech
niek die toen nog in de kinder
schoenen stond, maar met goed
kope nachtstroom of overtollige
stroom van Franse kerncentrales.
Rond de zandplaat zou een ring
vormige dijk komen en het Molen
gat zou worden afgesloten met
een dijk van de Razende Bol naar
Westerslag, waarmee de kustaf-
slag tot staan zou worden
gebracht. De kosten waren aan
zienlijk: Alleen al de kabel voor
aansluiting op het elektriciteitsnet
kostte 135 miljoen gulden. Het
waren dan ook vooral de kosten
en niet zozeer landschappelijke
bezwaren, waarop het plan des
tijds afketste. Plan-Lievense haal
de in 2007 andermaal de publici
teit, naar aanleiding van het advies
van de Taskforce Energie Transitie
aan het kabinet dat er een ener
gie-eiland voor de Nederlandse
kust moest komen om twee mil
joen huishoudens van energie te
voorzien. Maar plan-Lievense
werd toen niet meer als haalbaar
geacht.
In eetcafé De Rog in De Cocksdorp
is de komende maanden een expo
sitie van Wout van den Berg uit
Ede te zien. Hij is een fotograaf die
regelmatig op Texel vertoeft en dan
in alle vroegte op pad gaat om
foto's te maken. Van den Berg
exposeert werken die voor een
groot deel in de omgeving van De
Cocksdorp zijn gemaakt. Er zitten
veel landschappen tussen, afbeel
dingen van het strand en foto's van
de Noordkop in de sneeuw.