'Aangenaam verrast door alle behulpzaamheid'
Het is een intensief
eerste jaar geweest'
Aaibaarheidsfactor
Texel is erg hoog'
TEXELSE 14 COURANT
m\\A'
VRIJDAG 31 DECEMBER 2010
Francine Giskes is sinds 20 november 2009 burgemeester van Texel. 'Het eiland begint als mijn thuisbasis te voelen.'
Een half jaar geleden begon ze over 'we' in plaats van 'ze' te spre
ken als het over Texel ging. Een jaar na haar benoeming voelt Fran
cine Giskes zich inmiddels aardig thuis op het eiland waar ze vroe
ger al vaak als toerist kwam. Het was voor haar de enige plek in
Nederland waar ze graag burgemeester wilde worden. De verhuis
dozen kunnen binnenkort uit de opslag, Giskes vestigt zich begin
volgend jaar aan de Pijpersdijk waar ze een huis heeft gekocht.
'Lekker dicht bij de Noordzeekust en met uitzicht over het weidse
Texelse landschap.'
Bij uw benoeming tot burgemeester
zei toenmalig wethouder Nico Kik
kert dat u Texelaars nu 'op een
andere manier zou gaan leren ken
nen'. Is dat ook gebeurd?
Ja, het is anders wanneer je hier
woont en werkt dan wanneer je hier
als toerist komt, maar het is me niet
tegengevallen. Je krijgt een com
pleter beeld van het eiland. Je wordt
je meer gewaar van wat er allemaal
bij komt kijken om het eiland drij-
wachten dat mensen je in de gaten
houden en dat houdt je ook scherp.
Maar tot nu toe heb ik nog niet het
gevoel dat er iets niet goed gaat. En
het lukt als burgemeester ook prima
om een privé-leven te hebben.
Ik begreep dat u een huis heeft
gekocht aan de Pijpers-
dijk?
Ja, dat is roerig geweest. De finan
ciële druk op de gemeente bete
kent nogal wat. Er is veel bezuinigd
op de gemeentelijke organisatie en
we moeten zien hoe we dat alle
maal organiseren met behoud van
de kwaliteit van de dienstverlening.
We worden gedwongen te bekijken
hoe het allemaal beter kan. Daarbij
worden we 'geholpen' door veran
derende regelgeving zoals de
wabo-wetgeving, die bepaalt dat
veel vergunningen in één aanvraag
moeten worden afgehandeld. Dat
vraagt ook veel veranderingen
achter de schermen, maar het is
wel een verbetering voor degenen
die een vergunning aanvragen. Het
Een goed voorbeeld is de laatste
begrotingsvergadering. Door dit
college zijn voorstellen van de
oppositiepartijen gewoon overge
nomen. Daarmee laat je zien dat je
met de coalitiepartijen niet alleen
macht uitoefent, maar dat je met
elkaar het beste uit elkaar naar
boven probeert te halen. Zijn we er
dan? Nee, er mag nog meer goede
discussie komen om bij elkaar te
doorgronden hoe er gedacht wordt.
Naar mijn idee heb ik wel meege
holpen een fundament voor een
goede verhouding te leggen en is
het nu tijd daar op verder te bou
wen.
Ja, dat klopt. Overigens
zijn alle dorpen me even
vende te houden en waar mensen lief, zoals ik bij mijn
die hier op bezoek komen allemaal
van profiteren. Ik had van te voren
al diverse wetenswaardigheden
verzameld, maar ik wist - voordat ik
burgemeester werd - bijvoorbeeld
niet hoe de zoetwatervoorziening
een probleem was voor het eiland,
dat als gevolg van een bepaald type
grond aaltjes in de aardappels zit
ten of hoe belangrijk de aanlan
dingsplaats voor de boot is.
Het is dus meegevallen?
Ik had bij mijn sollicitatiegesprek
gezegd een type mens te verwach
ten met de mentaliteit om de zaken
zelf te rooien. Een houding van 'je
hoeft mij niet veel te vertellen'. Die
zelfredzaamheid en eigengereid
heid tref je hier inderdaad. Daar
loop je ook wel eens tegenaan,
maar per saldo spreekt het me erg
aan.
Hoe zijn de contacten u bevallen?
Ik heb me in het begin eens drie
keer aan dezelfde persoon voorge
steld. Bij de laatste keer rinkelde er
een belletje dat ik die persoon eer
der had ontmoet, maar ik kon nog
niet plaatsen waar. Je hebt de
smaakmakende types in je samen
leving die je snel in de gaten hebt,
maar dat is niet het enige dat telt. Ik
hecht er net zozeer aan Texelaars te
ontmoeten die minder in de aan
dacht staan. Dat wil ik ook verder
uitbouwen. Ik kan niet iedereen ont
moeten, maar ik heb inmiddels wel
het gevoel al heel veel Texelaars te
kennen.
Een burgemeester vangt als 'hoge
boom' ook de nodige wind. Hoe is
u dat afgelopen jaar vergaan?
Dat is alleszins meegevallen. Ik ben
aangenaam verrast door alle
behulpzaamheid die je hier treft.
Toen ik een paar weken geleden
ziek de raadsvergadering verliet,
werd een dag later van alle kanten
geïnformeerd hoe het met me ging
en of er nog boodschappen moes
ten worden gedaan. Dat was echt
heel prettig. Maar je moet incalcule
ren dat je als hoge boom wind
vangt en dat het niet alleen rozen
geur en maneschijn is. Je mag ver
benoeming heb gezegd,
maar ik moest ergens lan
den.
Het is de omgeving waar
jullie als gezin vroeger ook altijd met
vakanties kwamen.
Ik ben in de buurt gebleven en dat
is niet helemaal toevallig. Het
bevalt me daar. Het is lekker dicht
bij de Noordzeekust en je hebt er
een mooi uitzicht over het weidse
Texelse land. Ik woon overigens nu
ook al aan Pijpersdijk maar dat is
een tijdelijk verblijf. Tot nu toe ben
ik 'zwervende' geweest en heb ik
op twee plekken in de omgeving
van De Koog gewoond. Dat was
een goede oefening om afstand te
doen van materiële zaken, want de
inboedel stond in de opslag. Het is
me goed bevallen en ik zie eerlijk
gezegd met angst en beven alle
verhuisdozen straks op me af
komen.
(Foto Daan Koopman)
Er zijn zo veel vormen en con
structies, dat is allemaal nog niet
uitgekristalliseerd. Er wordt in
allerlei lagen van de organisatie
over gesproken. We hebben nog
niets in gedachten. En als het
nodig is, vinden we zelf een
samenwerkingsvorm uit die past
bij de Texelse inventiviteit en uni
citeit. Het kan wel zijn dat je bij
samenwerking in eerste instantie
duurder uit bent, maar dat je op
de lange termijn veel uitspaart in
de personeelssfeer, bijvoorbeeld
wanneer je minder mensen nodig
hebt om personeel aan te sturen.
U noemde net de andere Wadden
eilanden. Hoe is het over
leg daarmee sinds Texel
uit de Eilander Raad is
gestapt? U heeft als bur
gemeester nog overleg
met de andere burge
meesters in het samen
werkingsverband voor
waddengerelateerde
zaken waar Texel wel
deel van uitmaakt.
zijn allemaal flinke opgaven waar ik
me als burgemeester verantwoor
delijk voor voel. De kraan moet aan
alle kanten scherper worden afge
steld.
Na de verkiezingen op 3 maart ging
het politieke landschap op zijn kop
en trad een nieuwe ploeg politieke
partijen toe tot het college van bur
gemeester en wethouders. Hoe
was dat?
Het was bijzonder om kort na mijn
aantreden zo'n wisseling mee te
maken. Maar het had zijn voordeel
dat ik met een frisse ploeg aan de
gang mocht gaan. Dankzij het vori
ge college heb ik een prettige
inwerkperiode gehad, maar over
het huidige college ben ik ook zeer
Een belangrijk onderwerp dat de
komende tijd ook zal blijven spelen
is de zelfstandigheid van Texel. Er
zal veel met anderen moeten wor
den samengewerkt om de zelfstan
digheid in de benen te houden.
Hoe staat het daar mee?
Het is nog niet zo concreet dat ik
daar al heldere dingen over kan
zeggen, maar er wordt breed geke
ken naar verschillende vormen van
samenwerking. We willen niet op
één paard wedden. Uiteraard wil
len we bestuurlijk zelfstandig blij
ven. Hoe je dat regelt, zal voor
Texel eigenlijk niet veel uitmaken,
als het maar geregeld wordt.
Belangrijk is vooral dat de dienst
verlening van de gemeente goed
blijft of zelfs nog beter wordt.
Voelt u zich ook al thuis
op het eiland?
Ik merkte dat ik na de
zomer niet meer over
'ze', maar over 'we'
sprak. Dat vond ik leuk te
constateren. Ik zal nooit
een echte Texelaar wor
den, die illusie heb ik ook
niet, maar ik heb wel het gevoel
meer deel uit te maken van de
gemeenschap. Het eiland begint
als mijn thuisbasis te voelen. En
het is prettig straks weer een huis
te hebben waarin je kunt investe
ren en waarin je liefde kunt stop
pen. Dat doe je niet in tijdelijke
verblijven, al zou ik daar het afge
lopen jaar ook niet veel tijd voor
hebben gehad. Het is een intensief
eerste jaar geweest. Je moet je
weg zien te vinden, jezelf inwerken,
kennismaken met veel mensen, we
hadden gemeenteraadsverkiezin
gen en ook nog de ingebruikname
van een nieuw gemeentehuis. Het
was geen jaar waarbij ik momenten
had dat ik dacht "wat zal ik nu eens
gaan doen".
Het is ook meteen een jaar geweest
waarin veel moest worden bezui
nigd.
Dat loopt heel goed. Een keer
maand praat ik met de andere
burgemeesters. Er is gelukkig een
hoop kou van vroeger uit de lucht
en we doen gezamenlijk het nodi
ge. Bij de discussie over de erf
pacht van Staatsbosbeheer trek
ken we bijvoorbeeld gezamenlijk
op en bereiken we resultaten. Er
wordt nu gekeken naar alle grond
die Staatsbosbeheer bezit en als
die niet nodig is voor behoud van
natuur is, komt die in aanmerking
om overgedragen te worden. Als
eilandgemeenten zitten we boven
op de vraag hoe logisch het is dat
Staatsbosbeheer bepaalde grond
nog in eigendom heeft. Het is nog
niet zo concreet dat al over de
verkoop van stukken grond wordt
gesproken, maar we ver
wachten dat binnenkort
knopen worden doorge
hakt. Laatst zijn we nog
in Den Haag geweest om
Kamerleden voor dit
onderwerp te bewerken.
We doen alles wat goed
is voor het eiland.
te spreken, vooral over de wijze
waarop de wethouders de raad
tegemoet treden.
Bij uw benoeming hield u een plei
dooi voor 'Texel op zijn breedst'
als tegenhanger van het begrip
'Holland op zijn smalst'. Het was
een pleidooi om open voor elkaar
te staan en met elkaar op een
goede manier de zaken te regelen.
Hoe ontwikkelt zich dit volgens u?
Nou, het kan breder, maar er is al
veel gaande. Ik ben positief over
de wijze waarop de verhouding
tussen raad en college zich ont
wikkeld heeft. Dat is toch een
belangrijke graadmeter.
Harry Borghouts, oud-commissaris
van de koningin, gaf destijds ook
het advies te werken aan de onder
linge verhoudingen.
Maar zoals het er nu naar uitziet,
bestaat de Kop van Noord-Holland
straks uit drie grote gemeenten -
Den Helder en twee nieuwe fusie
gemeenten - en daarnaast een
kleine gemeente Texel.
Ja en gelukkig wordt ook telkens
geconstateerd dat naast die drie
grote gemeenten Texel er is als
onafhankelijke entiteit. Maar om te
garanderen dat dat zo blijft, moet
je kijken hoe samenwerking in te
bedden is. Dat er drie grote
gemeenten komen, is trouwens
nog geen uitgemaakte zaak, het is
een heel open speelveld waarin we
bezig zijn. Alles is nog denkbaar.
De term regiegemeente is wel eens
gevallen. Dan worden taken uitbe
steed en zijn er vooral ambtenaren
die regisseren wat er moet gebeu
ren.
Scheelt het dat u als oud
lid van de Tweede Kamer weet op
welke deur in Den Haag te kloppen
of bij welke deur juist uit de buurt
te blijven?
Je weet hoe het eraan toegaat
gaat en wat wel of geen nut heeft
om te doen. Ik ken gelukkig nog
veel mensen in Den Haag, dus het
is allemaal redelijk laagdrempelig
om binnen te komen. Het grappi
ge is dat heel veel mensen daar
weten dat ik nu burgemeester van
Texel ben en daar wordt soms
met jaloezie naar gekeken. Texel
roept altijd iets op. De aaibaar
heidsfactor van het eiland is heel
hoog en daar proberen we steeds
ons voordeel mee te doen. Als je
anderen spreekt, hebben ze altijd
wel een verhaal over Texel. Het
geeft een prettig gevoel daar dan
vertegenwoordiger van te mogen
zijn. Je proeft ook vaak dat ande
ren bereid zijn over zaken op
Texel mee na te denken. Dat gaat
natuurlijk niet onbeperkt door. We
hebben als Waddeneilanden pri
vileges uit Den Haag, maar die
moeten we wel blijven verdedi
gen.
U heeft zich meermalen geïnte
resseerd getoond in de ontwikke
ling van duurzaamheid op het
eiland. Hoe staat het daarmee?
Daar ben ik nog niet geheel tevre
den over. Iets meer enthousiasme
en inzet zou wel mogen. Het is de
gemeenteraad die uitmaakt wat
er wel en niet gebeurt, maar het
zou jammer zijn als we mogelijk
heden op het gebied van duur
zaamheid onbenut laten. Het is
mooi dat we nu meedoen aan een
proef met elektrische auto's en
hopelijk volgt er meer. De econo
mie zit niet mee, maar dat is juist
een reden om in duurzaamheid te
investeren. Het zal uiteindelijk het
toeristisch product ten goede
komen en zo kun je te boek staan
als een eiland waar je kunt erva
ren dat er goed met duurzaam
heid wordt omgegaan.
Raadslid Rikus Kieft uitte tijdens
de begrotingsraad de kritiek dat u
meer zichtbaar leiding zou moe
ten geven. Hoe reageert u daar
op?
Hij doelde erop dat zaken die nog
niet goed gaan moeten verande
ren. Daar werk ik aan, maar daar
is een jaar nog tekort voor. Heb
even geduld zou ik zeggen.
Bij de opening van de OSG kon u
niet aanwezig zijn in verband met
verplichtingen elders. Dat werd
niet door iedereen op prijs
gesteld.
Ik kan helaas geen honderd pro
cent aanwezigheid scoren. Ik
word soms op zoveel plekken
tegelijk verwacht dat het bijna
niet bij te houden is. Maar ik pro
beer wel zoveel aanwezig te zijn
en vind dat ook leuk om te doen.
Het is een mooie kant van dit
werk dat je veel zaken op de eer
ste rang mag meemaken. Daar
hoor je me zeker niet over klagen,
maar het lukt helaas niet om altijd
overal aanwezig te kunnen zijn.
Hoe bevalt uw nieuwe werkplek in
het nieuwe gemeentehuis?
Ik ben erg gecharmeerd van het
uitzicht. Ik heb gezien hoe in
korte tijd de omgeving is ingericht
en ik vind de OSG ook een bij
zonder mooi gebouw om naar te
kijken. Dit is zo'n deel van Den
Burg waar ik vroeger als toerist
nooit kwam, maar nu dus wel.
In toekomstplannen wordt vaak
het jaartal 2020 aangehaald als
datum om naar toe te werken. U
kunt die datum ook halen als u
doorgaat tot uw zeventigste, zoals
u zich eens heeft laten ontvallen.
Dat klopt ja, maar het is niet aan
mij om dat te bepalen. Laat ik
eerst mijn eerste periode als bur
gemeester voltooien (die loopt tot
eind 2015, red) en daarna is het
aan de raad en mijzelf om te
bepalen hoe het verder moet.
Maar doorwerken na je 65ste is
geen onzinnige gedachte. Ik rea
liseer me heel goed dat ik in de
luxe-positie verkeer dat ik werk
doe dat tot op hogere leeftijd te
doen is. En mijn gezondheid moet
het dan ook toelaten natuurlijk.
Wat verwacht u van 2011?
Het zal er niet makkelijker op
worden, maar ik hoop dat ieder
een met voldoende creativiteit en
zelfredzaamheid zijn of haar weg
weet te vinden. Voor mezelf kan
ik niet zeggen of 2011 een rusti
ger jaar gaat worden. Ik ga er
vanuit dat ik minder tijd aan ken
nismakingsbezoeken zal beste
den, maar je zult toch altijd bezig
zijn om Texel onder de aandacht
te houden. Dat gebeurt voor een
belangrijk deel aan de overkant
en dat wordt alleen maar meer in
een tijd waarin we gedwongen
worden meer aan samenwerking
te doen. Ik denk niet dat ik me
snel zal vervelen en ik hoop dat
ook in 2011 Texel veel aan mij
heeft.
Jeroen van Hattum
