yg&a
ladder
ELTOU/LS
Daniel
TAXITEXEL
www.taxitexel.nl onze voordeelpas
TEXELSE 9 COURANT
Dropkruid, chocolademunt en andere bijzonderheden
Tuin Novalishoeve
meer dan alleen
dagbesteding
LIVE in
€t>eh4*£h4
de^viermaiis stringband
Dinsdag 26 juli - 17.00-20.00 uur
Kindertheater Feestrestaurant
Woensdag 27 juli - 19.00 uur
Diner Cabaret
Donderdag 28 juli - 18.00 uur
All you can eat buffet
Vrijdag 29 en zaterdag 23 juli - 20.30 uur
Cabaret LOS - Live On Stage
Zondag 1 augustus - 17.00 uur
Kindertheater "Klojo en de Sommeltjes"
MUSI j: CLUlj 2010 KINDERTHEATER DIn(r CABARET
e-mail: info@texeltours.nl telefoon:+31(0)222-315555 www.texeltours.nl
S !@UmadderTexei
Kijk op www.klif12.nl of
adv. in Texel Vakantiekrant
Restaurant StrendsEnd - Achtertune 9 Oosterend
WMO/ziekenvervoer
Rolstoelvervoer
Tel. 0222-315555
10% korting met
Borrelbus Texel
Veilig naar huis met de borrelbus van Texel
De borrel bus Texel rijdt elke zaterdagavond vanaf
de Nikadel in De Koog naar Den Burg, De Waal,
Oosterend en Oudescbild.
Opstappen kan naast de LIDL supermarkt in De Koog
(nabij taxistandplaats). Vertrek: 03.45 u elke zaterdag.
Prijs per persoon: €3,00 af te rekenen bij de buschauffeur
IJskruid, oesterblad, dropkruid
en chocolademunt. Het zijn
slechts enkele van de bijzondere
gewassen die groeien in de tuin
van Novalishoeve bij Den Hoorn.
Verscholen achter de boerderij
wortelen in keurige rijen vele
tientallen soorten groentes, krui
den en kleinfruit. Voor eigen
gebruik, als ingrediënt in
ambachtelijke producten en voor
de verkoop. Werk in overvloed,
om ritme op te bouwen en ple
zier te ontdekken in het buiten
werk.
Lange rijen met witte en rode kool,
stokbonen, bietjes, peterselie en
noem maar op. Het staat er alle
maal keurig en verzorgd bij. Het is
zichtbaar: hier wordt gewerkt met
kennis van zaken en liefde voor het
vak. Geen kunstmest en bestrij
dingsmiddelen, alles puur natuur,
biologisch dynamisch.
De tuin hoort bij Novalishoeve, de
zorgboerderij met achttien bewo
ners en waar een aantal Texelaars
een dagbesteding vinden. Ze wer
ken in de winkel, in de keuken, het
woonhuis, de zuivelafdeling, in de
stal of in de tuin. Elke sector heeft
een werkleider die zorgt dat het
werk gebeurt, die zelf meewerkt en
de bewoners en dagbesteders
begeleidt.
De tuin is het domein van Martien
van den Boomen, tuinder en werk
leider. Een boerenzoon met kennis
en ervaring op een breed terrein.
'Ik heb jaren gewerkt als kok en in
de bediening en in Nijmegen een
eigen horecazaak gehad. Gaande
weg wilde ik meer naar de oor
sprong en heb een biologisch
dynamische landbouwopleiding
gevolgd. Tijdens een stage heb ik
in bd-tuinderij gewerkt, waar ook
kruiden werden geteeld. Daar wer
den van kruiden en bloemen onder
meer verschillende soorten krui
denthee gemaakt.' De combinatie
met zijn opleiding sociaal pedago
gische werk (SPW) maakte hem
geknipt voor het werk bij Novalis
hoeve. Drie seizoenen zwaait hij
daar nu de scepter in de tuin.
Terwijl hij vertelt, melden zich nu en
dan bewoners met allerlei vragen
over het werk, die snel in de juiste
richting worden gewezen. Er wordt
niet gemord. Op dat moment is
een groepje binnen kruiden aan het
rissen, waarbij met de hand het
blad van de stelen wordt geschei
den. Het blad komt uit de droog-
kast, waarin kruiden, maar ook
blad van berken en bloemen wor
den gedroogd om er kruidenthee
van te maken. 'We maken hier vier
soorten thee, lente, zomer, herfst
en winter. Voor elke thee gebruiken
we andere bloemen en kruiden.'
De zon schijnt, dus is het weer
voor een rondje over de tuin. Ver
schillende soorten groenten, fruit
en kruiden zijn bij elkaar geplant.
'Om de grond gezond te houden,
houden we voor de eenjarige
kwelders in Schotland en Ierland,
kreeg hij van vishandelaar Piet van
der Star, die er graag oesters mee
wil garneren. Inmiddels is het uit
gegroeid tot een soort sla. Het blad
smaakt daadwerkelijk naar oester.
Bijzonder is het verhaal over de
grote engelwortel, een scherm-
bloemige. 'Het heeft een bijzonde
re geur en smaak en wordt gebruikt
bij toetjes. Horecagroothandelaar
Han de Kroon uit Haarlem impor
teerde het uit Frankrijk. Nu wij het
hier telen, zijn de rollen omge
draaid. Hij exporteert het nu ook
naar Frankrijk.'
De tuinier heeft een voorkeur voor
traditionele, oorspronkelijke en bij
zondere gewassen, wegens hun
bijzondere smaak. Zoals chocola
demunt. 'Het smaakt naar After
Eight. Ook voor in de thee.' Hij
gewassen een vruchtwisseling van
zeven jaar aan. Meerjarig kleinfruit
heeft een vaste plek', wijst hij op
struiken met zwarte en rode bes
sen, aardbeien, etc.
Verderop staan groenten en krui
den. Zeker niet alledaags of wat je
op een doorsnee moestuin tegen
komt. Wat te denken van rode zon
nehoed, een plant die wel wordt
gebruikt voor het homeopatische
geneesmiddel echinacea. Verderop
sali, citroenmelisse en dropkruid.
'Proef maar.' Het smaakt anijsach-
tig. 'Dropkruid gebruiken we in
herfst en winterthee.' Over ijskruid,
dat de naam dankt aan het kristal-
vormige blad. 'We verkopen het
aan de Spar in Den Hoorn en aan
sommige restaurants. Het idee
voor oesterblad, een zoutwater
gewas dat van nature groeit in
wijst op kruiden als citroenmelisse,
tijm en gewone sali, ook voor in de
thee. We lopen langs een veld gele
en rode uien en dan volgen de rode
bieten. Niet de ronde zoals wij ze
kennen. 'Cilinderrode biet. Die
smaakt zoeter en niet grondig',
rooit hij er ter plekke eentje en
snijdt een plakje af. De smaaktest
bevestigt zijn verhaal. Opmerkelijk
is ook de peterselie. Waar je door
gaans de gekrulde variant tegen
komt, groeit hier platte peterselie.
De smaak is pittig. 'We verkopen
het inmiddels aan acht tot tien res
taurants.' Snijbonen waren wegens
de wind geen succes. 'Maar stok
ken in een tuin vind ik leuk, dus we
probeerden wat anders.' Aan het
bamboe groeien nu kieviets-, vuur-
Poolse en hemelvaartsbonen.
Gedroogd en gedopt weten ze hun
weg naar de klant wel te vinden.'
Bijzonder is ook het bloemenperk,
ook deels voor de thee. Koren
bloem voor het herfstmelange en
kaarsjeskruid voor in het winter-
mengsel.
Een bd-tuin met zo'n oppervlakte
geeft handen vol werk. 'Toen ik
begon hadden we hier veel meer
soorten. Dat was te arbeidsinten
sief. We gebruiken hier geen
bestrijdingsmiddelen, alles gebeurt
met de hand. Van het zaaien en
poten, tot het schoffelen, onkruid
wieden, oogsten, verwerken en
voorbereiden van bestellingen. We
werken hier gemiddeld met zes tot
twaalf mensen. De tuin is een
daginvulling. Door het werk leren
ze ritme op te doen. Ze zien hoe
het groeit en dat als ze iets doen,
dit tot resultaat leidt. Overigens
wordt niet alles een succes, ook
dat leren ze hier. Er mislukt ook wel
eens wat. Maar als iets goed gaat,
dan ervaren ze het gevoel van vol
doening. De tuin is niet alleen een
dagbesteding, doel is om daad
werkelijk te produceren, een hoge
kwaliteit te leveren en dat aan de
man te brengen. Dat gaat steeds
beter. We verkopen het in onze
winkel en verwerken het in onze
producten, die we bijvoorbeeld hier
op het terras serveren. We leveren
ook aan de Spar in Den Hoorn, de
natuurvoedingswinkel en aan
meerdere restaurants en hotels. Ze
waarderen de bijzondere smaak
van onze producten en dat het op
het eiland wordt geteeld. Onze
komkommers groeien gewoon in
de grond en dat proefje echt.'
Gerard Timmerman
Oesterblad
27 juli en 3 augustus
goed voor een avond topvermaak!
vanaf 17.30 uur Gratis toegang
