Veel belangstelling
voor eerste Tesselse Geschiedenisdag
Lokale historie van
veel kanten belicht
TEXELSE 9 COURANT
Persoonlijke verhalen
weten publiek te raken
Raadszaal te klein voor Verteltheater
DINSDAG 15 NOVEMBER 2011
Theo Witte van Luchtvaart- en Oorlogsmuseum '40- '45
jonge bezoekers
De Tesselse Geschiedenisdag
die zaterdag in het gemeente
huis werd gehouden kan als
succesvol in de geschiedenis
boeken worden bijgeschreven.
Al vóór de officiële opening om
11.00 uur stroomden bezoekers
toe en de hele dag door bleef
het een komen en gaan van
belangstellenden. De dag in het
gemeentehuis trok circa 600
bezoekers.
Lokale geschiedenis is een popu
lair onderwerp. Dat wisten ze al bij
de Historische Vereniging, op
Texel de club met het grootste
aantal leden en zaterdag bleek dat
opnieuw. Op de Tesselse Geschie
denisdag werd de Texelse geschie
denis van veel kanten belicht. Van
een uitleg over de stamboom van
het geslacht Krijnen door de His
torische Vereniging tot Maarten 't
Hart die als de vermaarde letter
kundige en historicus Balthazar
Huydecoper een akte uit 1607
vertaalde, waarin de magistratuur
beklag deed over vermeende mis
dragingen van de Texelaars en
waarschuwde dat het nu echt over
moest zijn. Als schout zat hij ook
goed in zijn rol als dorpsomroeper.
Veel belangstelling was er voor
het verteltheater. Ook veel animo
was er voor de middenstandsfilm
van Jan van Wijk, gemaakt in 1966
en 1967. Veel kijkers herkenden
Texelaars van toen op de film en
hielpen Henk van Wijk aan de ont
brekende namen van de personen
in deze film. Er waren ook Texe
laars die tot hun grote verrassing
zichzelf op de film tegenkwamen,
bijvoorbeeld als kleuter in het
klasje dat met Sinterklaas in beeld
komt. De meeste musea waren,
elk op hun eigen manier vertegen- Texelaars met lampion Sint Maar- computerverbinding met
woordigd. Vrijwilligers van het tenliedjes zongen. De jury bestaan- archiefwebsite konden bezoekers
Maritiem en Juttersmuseum gaven de uit Dyo Wassink, Pauline Fol- ter plekke lezen hoe zij zelf ooit in
demonstraties touwslaan en bij de kert van Artex-kunstenschool en
stand van Ecomare konden Texel- Harry de Graaf vond het korte,
se vogelnamen, zoals tjakker en zuiver gezongen liedje van Marijn
de krant hadden gestaan. In de
stand van de provincie kon kennis
worden genomen van het werk
lieuw, bij de juiste vogel worden Visser het beste en overhandigde van Oneindig Noord-Holland, dat
gelegd. Cultuurhistorisch Museum
Texel had een stand en bij het
zich inzet om collecties van
musea, archieven en culturele
instellingen te verbinden met ver
halen van inwoners en dat een
financiële bijdrage aa de dag
leverde.
Verhalen van Texelaars werden
opgetekend door Roelie Bakker.
Waardevolle bijkomstigheid van
de geschiedenisdag was dat
Luchtvaartmuseum en oorlogs- mag besteden. Ook de stand met standhouders van verschillende
oude jaargangen van de Texelse organisaties gemakkelijk een kijkje
Courant deed het goed. Via een bij elkaar konden nemen.
museum '40-'45 trok het schaal
model van een lancaster bom
menwerper bekijks. Onder meer
van twee scholieren die vrijwilliger
Theo Witte hoorden vertellen dat
er in de oorlog vele duizenden
tegelijk van deze toestellen over
het eiland vlogen. Verrast waren
ze ook te horen dat Witte het
schaalmodel zelf had gemaakt.
Witte: 'Zonder vrijwilligers zou er
geen luchtvaartmuseum zijn. Vrij
willigers zijn ontzettend belangrijk.
Ik hoop dat ook jullie in de toe
komst als vrijwilliger je steentje
bijdragen.' De gemeente bood
onder meer informatie over de
geschiedenis van de familie Boon
en er was tekst en uitleg over het
gemeentearchief. Veel bekijks trok
ook de stand van Regionaal
Archief Alkmaar en er werd met
belangstelling geluisterd naar de
juttersverhalen van Cor Ellen. Aan
doenlijk was het Sint Maar
tensongfestival, waarbij acht jonge
Veel belangstelling
Regionaal Archief Alkmaar.
Alle vertellers hadden al eerder op gelachen en meegeleefd en het een vergelijkbare middag van de
opgetreden met het Verteltheater en langdurige applaus na afloop liet aan Historische Vereniging in De Linde
dat was goed te zien. In de begin- duidelijkheid niets te wensen over. boom waarin het dialect centraal
scènes speelden de zenuwen nog Veel lof komt toe aan regisseur stond. Maar Berghuis liet na afloop
een rol, maar gaandeweg voelde Anneke Berghuis en haar assistent doorschemeren dat het fijn zou zijn
iedereen zich steeds vrijer om zijn of Karin Somers. Opnieuw haalden ze als er wat subsidie beschikbaar komt
haar verhaal te vertellen. Gevolg was prachtige verhalen boven bij man- voor de stichting Ajuin, die deze
ook dat de voorstellingen een stuk nen en vrouwen die geen van allen projecten organiseert. 'Ik vind het
langer duurden dan
gepland. De eerste
duurde zelfs bijna vijf
kwartier, een half uur
langer dan aangekon
digd.
Natuurlijk ging er wel
eens iets mis. Werd een fragment
vergeten of werden er twee door
elkaar gehaald. Maar een kleine aan
wijzing van de regisseur, die op de
voorste rij zat, was dan genoeg om
de verteller weer op het goede spoor
te krijgen. Geen toeschouwer die
daar om maalde, want er werd hard-
ervaren vertellers zijn en slaagden ze
er bovendien in hen iets 'theatraals'
te laten uitstralen bij het vertellen
ervan. Het zou mooi zijn als ze nog
vele van zulke voorstellingen zou
kunnen maken. Verhalen zijn er in
overvloed en het Texelse publiek wil
ze graag horen, zo bleek ook tijdens
het is ook mijn
brood.'
Aan de voor
stelling werd
meegewerkt
door Berth Boogaard, Nel Rommets,
Co Vinke, Bep Mechielse, Bram van
Dijk, El Kortenhoeven, Wim Tinholt,
Annie Dros, Annie Bakker en (op
accordeon) door Corrie Witte. Rikus
Kloosterhuis deed het licht en
geluid.
Joop Rommets
Tot twee keer toe was de raads
zaal zaterdag tijdens de Tesselse
Geschiedenisdag te klein om
iedereen die naar het Vertelthea
ter wilde een plaatsje te bieden.
Belangstelling genoeg zelfs voor
een derde voorstelling, maar dat
wilde regisseur Anneke Berghuis
haar niet zo piepjonge acteurs
niet aandoen.
Negen oudere Texelaars deelden
persoonlijke herinneringen met de
toeschouwers. Grappige, zoals over
zwemmen 'achter diek' in een wol
len badpak, waarvan het kruis na
een frisse duik tot op de knieën van
de drager hing. Weemoedige, over
een zondagse wandeling van 't
Buurtje over het Skillepaadje naar
het bossie op de Hogeberg. Maar
ook aangrijpende, over Texel in oor
logstijd, gezien vanaf de dijk in Den
Helder. De hele kuststrook was door
de bezetter tot spergebied verklaard,
maar op een mooie, zonnige dag
negeerde een groepje 'Heldersen' in
een daad van verzet dat verbod ('het
is onze dijk, wat denken die moffen
wel?') om over het Marsdiep naar
Texel te kunnen uitkijken. Twee jaar
later zouden diezelfde bewoners
worden opgeschrikt door het geluid
van onophoudelijke beschietingen.
'Arm Texel, wat gebeurt er allemaal?'
Georgische soldaten hadden hun
Duitse bazen te grazen genomen en
waren nu zelf aangeschoten wild
geworden, maar daar had niemand
in Den Helder toen nog weet van.
Het recept is inmiddels beproefd,
maar nog steeds zeer aantrekkelijk.
De verhalen zijn persoonlijk, maar
verteld door leeftijdsgenoten geven
ze samen een prachtig beeld van
een episode in de geschiedenis van
een bepaald gebied. Van Texel, in dit
geval, of ze nu worden verteld door
iemand die is opgegroeid in Ooste
rend, Oudeschild of Den Burg - of
Den Helder.
