UIT
ladder
'Van bouwplaten in een weiland tot een compleet dorp'
Henk de Ruyter metselde
honderden gebouwen
TEX ELToU
TEXELSE 19 COURANT
□npmd TpxpI
TAXITEXEL
www.taxitexel.nl onze voordeelpas
DONDERDAG 29 DECEMBER 2011
Het leggen v.
'e nokvorsten op de Breemhoeve: de laatste klus
Twee spreuken zijn Henk de Ruy-
ter op het lijf geschreven. Geen
woorden, maar daden natuurlijk,
uit het clublied van Feyenoord,
de voetbalclub die al jaren op
zijn sympathie kan rekenen.
Want hoewel hij een gezellige
avond op de biljartclub niet ver
smaadt, staat De Ruyter toch
vooral bekend als harde werker,
die als het nodig is ook in de
avonduren gewoon doorwerkt.
Maar net zozeer van toepassing is
Luctor et emergo, Latijn voor Ik
worstel en kom boven, de wapen
spreuk van Zeeland. 'Je kunt goed
merken dat er Zeeuws bloed door
zijn aderen stroomt. Hij zeurt nooit.
Als een ander zich ziek meldt, gaat
kennen en ben gebleven.'
De Ruyter werkte aanvankelijk voor
Staatsbosbeheer, op Texel ook wel
'de Staat' genoemd. 'Dunnen in de
Dennen. Dat was wel mooi werk.
Een heleboel Hoornders deden
het. Hans Bremer, Anne Boon,
Jaap en Kees Kalis. Ik heb het een
jaar gedaan. Toen moest ik in
dienst.'
Nadat de dienstplicht bij de genie
erop zat, kon hij aan de slag bij de
in 1967 opgerichte Stichting Agra
risch Bedrijf ten behoeve van
Natuurbehoud Texel (SABENA), die
werkzaamheden uitvoerde in de
natuurgebieden op het eiland. 'Het
was een soort loonbedrijf voor de
staat. We deden van alles: maaien,
zagen, dunnen. Maar ik hielp ook
Henk de Ruyter.
sen', herinnert let zich. Henk: 'Pre
cies weet ik het niet, maar we
werkten er met zeker een man of
veertig.'
Zijn eerste klus was de bouw van
sporthal Ons Genoegen, die 19
september 1975 officieel zou wor
den geopend. De Ruyter begon als
opperman, het hulpje op de bouw
plaats, die specie draait en de
stenen klaar zet. Maar al snel ont
wikkelde hij zich tot een kundig
metselaar, die gemiddeld zo'n 750
stenen per dag legde. Een aantal
dat bij het metselen van rechte
muren wel kon oplopen tot 1000 of
zelfs 1200.
Hij was betrokken bij vele projec
ten. Veel te veel om op te noemen,
Henk gewoon door. Het is een
taaie, hoor', zegt zijn vrouw let. De
Ruyter grijnst: 'Ik heb een keer een
been gebroken, met zaalvoetbal.
Een paar maanden nadat ik voor
mezelf was begonnen. Dat kwam
niet zo best uit, natuurlijk. Ik had
nog krukken en een brace, toen ik
alweer stond te voegen. Dat mocht
niet van de dokter, maar ik deed
het wel.'
Hij woont op Texel sinds 1964. 'Ik
kom uit Serooskerke (op Walche
ren). Mijn moeder was daar huis
houdster bij een kolonel. Nadat hij
overleed, kreeg ze kennis aan een
man in Den Hoorn. Ze verhuisde
en ik ging met haar mee. Ik was
toen achttien. Tussen mijn moeder
en die man liep het al snel mis,
maar ik had ondertussen let leren
met het maken van vogelhuisjes,
hekken en kribben. En bij het res
taureren van schapenboeten. Toen
is het metselen voor mij begonnen.
Eén keer moesten we een boet van
De Hemmer naar de Leemkuil ver
plaatsen. Daar kwam niet veel van
terecht, want dat ding was zo
slecht dat het vooral slopen werd.
Maar op één van de muren stond
een gedicht en dat hebben we
kunnen bewaren.'
Eind 1974 ging SABENA failliet.
Langer dan een week zou hij ech
ter niet werkloos zijn, want dankzij
de bemiddeling van dorpsgenoot
Harry Arnout kon hij vrijwel direct
bij de firma Drijver aan de slag,
toen de grootste bouwondernemer
op het eiland. 'Ik weet nog dat we
met een bedrijfsuitje naar Carré
gingen. Dat waren twee volle bus-
uiteraard. Van het NIOZ in het zui
den tot De Krim in het noorden van
het eiland, gaandeweg het gesprek
herinnert hij zich steeds meer hui
zen en gebouwen die hij heeft hel
pen verrijzen. Meest opmerkelijk is
misschien wel dat hij Sint Jan
tweemaal heeft gebouwd: van
1978 tot 1979 het verzorgingste
huis aan de Beatrixlaan en nadat
dit was gesloopt het gelijknamige
appartementencomplex voor seni
oren dat er tussen 2001 en 2002
verrees. Het grootste project van
allemaal was nieuwbouwwijk De
Mars. 'Daar hebben we jaren werk
aan gehad. We begonnen met niks:
alleen wat bouwplaten in een wei
land. Toen we klaar waren, was het
een compleet dorp. Dat was mooi
om te doen.'
Buiten zijn werk om werd De Ruy
ter een bekende Texelaar door zijn
activiteiten op het voetbalveld. Bij
na een kwarteeuw lang speelde hij
in het eerste elftal van ZDH. Vooral
zijn verwoestende schot, waarmee
hij honderden keren scoorde, staat
bij menigeen nog op het netvlies
gebrand. Het was soms schippe
ren, want veel vrije tijd werd
besteed aan werkzaamheden in de
avonduren. Samen met Arnout
greep hij alles aan om wat extra's
te verdienen. Erg kieskeurig waren
ze niet, ook voor het aanleggen
van een garagepad of een terras
draaiden ze hun hand niet om.
'Een straatje leggen is eigenlijk ook
een soort metselen, maar dan op
een plat vlak', grijnst hij.
De Ruyter werkte bijna negentien
jaar bij Drijver. Een periode met
goede en slechte jaren, waarin het
werk zich nu eens opstapelde en
dan weer eens lang op zich liet
wachten. 'In een slechte periode
ben ik samen met Peter van der
Voort eens in loondienst gegaan bij
Hans Halsema, een andere collega,
en hebben we met z'n drieën hotel
Het Uilenbos van de familie Halse
ma gebouwd. Ik ben ook wel eens
een tijdje uitgeleend aan de firma
Daalder. Het was ook de tijd dat
grote aannemers steeds minder
metselaars in loondienst namen. In
plaats daarvan werden ze inge
huurd.'
In 1996 ging De Ruyter zelfstandig
verder. Dat gebeurde na een peri
ode van nog eens 'een jaar of zes,
zeven' bij aannemer Visser, waar
hij was beland nadat Drijver de
bouwafdeling had afgestoten en
zich concentreerde op de aanleg
en het onderhoud van het kabel
netwerk op het eiland. 'Ik wilde
altijd nog eens zonder baas wer
ken. Dat was aan de late kant, in
1996, want ik was toen al vijftig.'
Zijn compagnon was de twintig
jaar jongere Peter van der Voort,
met wie hij al menige bouwklus
had geklaard. 'Het beviel direct al
goed. We konden bij Visser blijven,
maar dan als onderaannemer in
plaats van als personeel. In die tijd
hebben we de woningen aan de
Hoefslag en omgeving in De Mars
gebouwd.'
Ook in de jaren erna ging het met
het eigen bedrijf - naar de eigena
ren VooRuyt genaamd - crescendo.
'Er was natuurlijk wel eens wat
minder werk, maar net als er echt
niks meer te doen was, ging altijd
wel weer de telefoon en had je
weer voor maanden werk. De
afgelopen jaren hebben we veel
met Bruin en Weijers samenge
werkt. Dat leverde ons veel werk
op De Krim op.'
In 1998 trad zoon Lorenz de Ruyter
in dienst, in 2000 Van der Voorts
zwager Stefan Witte. 'Op een
gegeven moment waren we zelfs
met z'n negenen. Dat ging niet
helemaal goed. Doordat Peter en ik
volop meewerkten, misten we
eigenlijk een uitvoerder en liepen
de dingen niet altijd naar wens.
Bovendien is zoveel personeel een
dure grap. Hoe zeggen ze dat? Je
Van Wolferen krijgt Legionella Award
Oud-Texelaar Hans van Wolfe
ren (op de foto rechts), ingeni
eur en onderzoeker bij TNO,
kreeg vorige week uit handen
van Fred Betrand van de stich
ting Veteranenziekte de Legio
nella Award.
De prijs werd toegekend tijdens
het symposium over legionellare-
gelgeving dat in De Doelen in Rot
terdam werd gehouden. Bij het
toekennen ervan zoekt de stich
ting naar personen of instellingen
die zich naar verhouding het meest
hebben onderscheiden op het
gebied van bewustwording rond
legionella, de veteranenziekte.
Sinds de uitbraak van deze ziekte
in Bovenkarspel - in 1999 - werd
de prijs vier keer uitgereikt. Van
Wolferen kreeg de prijs ten over-
bezieling, een kookboek geïn
spireerd door christelijke tradi-
staan van meer dan 250 congres
gangers voor zijn baanbrekend
werk op het gebied van legionel-
lapreventie. In de afgelopen twaalf
jaar deed hij veel onderzoeken,
vastgelegd in TNO-rapporten,
waarvan de resultaten vaak ver
taald werden in richtlijnen. In zijn
dankwoord wees Van Wolferen op
zijn samenwerking met ir. Frank
Oesterholt van KWR Watercycle
Research Institute en op de mede
werking van TNO. Ook liet hij zich
lovend uit over het overleg met het
ministerie van VROM, nu l&M.
In zijn toespraak noemde Bertrand
Van Wolferen 'een plezierig mens
met een zeer brede oriëntatie en
interesse die veel heeft te vertellen
en zijn luisteraars boeit'. Hij roem
de hem als een 'uitzonderlijk goe
de, muzikale, vriendschappelijke,
eigenzinnige, maar niet sportieve,
leerling', die ieder jaar terugkeert
naar het eiland waar hij opgroeide,
om daar de Meierblis bij te
wonen.
wenst je vijand nog geen personeel
toe? We zijn er al snel mee gestopt
en met z'n vieren verder gegaan.
Lorenz en Stefan zijn gebleven. Zij
beschouwden het bedrijf als van
zichzelf en werkten net zo hard als
wij. Een paar jaar geleden zijn ze
allebei in de firma gekomen. Dat
verdienden ze wel.' let: 'Het was
voor ons natuurlijk ook prachtig,
dat Lorenz als onze eigen zoon de
opvolger van Henk werd. Daar
hebben we het al die jaren toch
een beetje voor gedaan.'
Afgelopen voorjaar vierde De Ruy
ter zijn vijfenzestigste verjaardag.
Hoewel hij niet stond te springen
om met pensioen te gaan, werd de
afgelopen maanden toch steeds
duidelijker dat 2011 zijn laatste jaar
als metselaar zou worden. 'Je moet
toch een keer stoppen. Lichamelijk
gaat het allemaal nog goed. Ik ben
natuurlijk wel eens wat stram, maar
buiten dat gebroken been heb ik
nooit echt iets gemankeerd.'
De crisis in de bouwwereld heeft
volgens hem geen doorslaggeven
de rol gespeeld. Ook het afgelopen
jaar was er volop werk. Ook dicht
bij huis. Zo was VooRuyt betrokken
bij de bouw van de koopwoningen
op 't Zouteland, aan de zuidkant
van Den Hoorn. En in De Hemmer
laten André en Lia Bakker hun ruil
verkavelingboerderij Breemhoeve
renoveren. 'We bouwen de muren
opnieuw op, er komen nieuwe
kozijnen in en de boerderij wordt
volledig geïsoleerd. Door een sub
sidieregeling was dat betaalbaar.'
Het leggen van nieuwe nokvorsten
op De Breemhoeve was de laatste
klus van De Ruyter. Afgelopen vrij
dag legde hij de troffel voor het
laatst neer, al laat hij de mogelijk
heid nog eens een klusje aan te
pakken graag open. 'Als het druk
wordt, kan ik altijd bijspringen.
Naast voetbal en biljarten heb ik
eigenlijk geen hobby's. Het zal nog
wel even wennen worden om
andere bezigheden te vinden.'
Joop Rommets
Zondag 1 januari - 16.00 uur
Nieuwjaarsconcert
met Michiel Borstlap en Band
Entree €15,00
(Na afloop evt Nieuwjaarsbuffet €19,00,
reserveren gewenst)
Woensdag 4 januari
Kindertheater Feestrestaurant! - 17.00 uur
"Klojo, Tante Ko en de Sommeltjeskerstshow"
2010 KINDERTHEATER DINÉR CABARET
Met TEXELTOURS naar concert of musical!
08-01-2012 musical Wicked
23-02-2012 huishoudsbeurs
23-02-2012 negenmaandenbeurs
Compleet verzorgd arrangement met
entreeticket, comfortabel busvervoer
en overtocht!
;l of mail voor meer informatie of boekingen: 0222-315555 of info®texeltours.nl
Programma 29 dec t/m 4 jan
:k holmes
Nieuw kookboek van Han Wilmink
Bij uitgeverij Kok uit Kampen ties en symbolen. Aan het boek
verscheen onlangs Koken met werd medewerking verleend
door Han Wilmink, eerder domi
nee op Texel.
Koken met bezieling bevat 48
recepten, verdeeld over de vier
seizoenen. Er worden voorgerech
ten, maaltijdsoepen, hoofdgerech
ten, eenpansgerechten, lunchge
rechten en desserts aangeboden,
elk recept gebaseerd op pure,
duurzaam verkregen producten. Er
wordt steeds uitgegaan van een
groep van acht personen.
Naast Han Wilmink werd aan het
boek meegewerkt door Chiara
Bots, Rangel Geerman, Janny de
Moor, Carolien Looman en Jurriën
Zwart. Zij verzorgen ook kook-
workshops die aansluiten bij de
'bezieling' van dit boek. De bege
leidende informatieve teksten wer
den geschreven door Tini Brugge
die, naast het openen van de bij
belse provisiekast, een link legt
met kloostertradities, de symboliek
van de seizoenen en het kerkelijk
jaar.
Van Han Wilmink, thans predikant
in Ommen, verschenen eerder Bij
bels culinair (2007) en Koken met
passie (2009).
WMO/ ziekenvervoer
Rolstoelvervoer
Tel. 0222-315555 lm/l
10% korting met
